Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 listopada 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Katarzyna Antoniak
Protokolant	sekr. sąd. Anna Wąsak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 października 2015r. w S.

odwołania M. T.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 1 grudnia 2014r., znak: (...)

w sprawie M. T.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wysokość emerytury rolniczej - o prawo do dodatków kombatanckiego, kompensacyjnego i ryczałtu energetycznego

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 150/15 UZASADNIENIE

Decyzją z 1 grudnia 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników i ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalił od 1 grudnia 2014r. wysokość emerytury rolniczej M. T. wskazując, że wynosi ona 1 331 złotych netto miesięcznie. Wskazał przy tym, że do emerytury rolniczej przysługuje ubezpieczonemu dodatek pielęgnacyjny (decyzja z 1 grudnia 2014r. k.112 akt emerytalnych). Nowo ustalona wysokość emerytury nie uwzględniała dodatku kombatanckiego, dodatku kompensacyjnego i ryczałtu kombatanckiego, które pobierał dotychczas ubezpieczony (decyzja z 20 marca 2013r. o ustaleniu wysokości emerytury k.103 akt emerytalnych). Decyzja z 1 grudnia 2014r. została wydana na skutek powzięcia przez organ rentowy informacji, że na mocy prawomocnej decyzji Kierownika Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych ubezpieczony pozbawiony został uprawnień kombatanckich i w konsekwencji utracił uprawnienia wynikające z ustawy z 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (informacja Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z 12 listopad 2014r. k.110 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony M. T. wnosząc o jej zmianę i ustalenie, że przysługuje mu prawo do dodatku kombatanckiego, dodatku kompensacyjnego i ryczałtu energetycznego. Ubezpieczony przyznał, że na mocy prawomocnej decyzji Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych utracił uprawnienia kombatanta, ale ubiegał się o uznanie za kombatanta na innej podstawie, jednakże jego wniosek nie został uwzględniony z uwagi na złożenie go po ustawowym terminie. Przepis wyznaczający termin do składania wniosków o przyznanie uprawnień kombatanckich do 31 grudnia 1998r. utracił następnie moc na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15 kwietnia 2003r. Dlatego, w jego ocenie, przysługują mu uprawnienia kombatanckie i idące za tym prawo do dodatku kombatanckiego, dodatku kompensacyjnego i ryczałtu. Podstawę uznania go za kombatanta stanowi odbycie przez niego w latach pięćdziesiątych XX wieku kary 4 lat więzienia za stwierdzenie, że w K. żołnierzy polskich wymordowali Rosjanie oraz za wrogi stosunek do krajów demokracji ludowej (odwołanie wraz z załącznikiem k.1-3).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując że zaskarżona decyzja wydana została zgodnie z art.26 ustawy z 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego w zw. z art.52 ust.1 pkt 2 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony M. T. od maja 1990r. uprawniony jest do emerytury rolniczej (decyzja z 10 maja 1990r. o przyznaniu emerytury k.7 akt emerytalnych). Na podstawie ustawy z 26 maja 1982r. o szczególnych uprawnieniach kombatantów, ubezpieczony będący członkiem Związku (...) o (...) został uznany za kombatanta uprawnionego do uprawnień płynących z w/w ustawy (odpis legitymacji kombatanckiej ubezpieczonego z 30 maja 1988r. k.6 akt emerytalnych). Jako kombatant ubezpieczony uprawniony był do pobierania wraz z emeryturą dodatku kombatanckiego i ryczałtu energetycznego (w/w decyzja o przyznaniu emerytury k.7v akt emerytalnych), a następnie również dodatku kompensacyjnego. Świadczenia te pobierał również po wejściu w życie ustawy z 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego – do 30 listopada 2014r. Od 1 marca 2014r. wysokość tych dodatków wynosiła – dodatku kombatanckiego 206,76 złotych, dodatku kompensacyjnego 31,01 złotych, ryczałtu energetycznego 165,17 złotych (decyzja z 20 marca 2014r. o ustaleniu wysokości emerytury k.108 akt emerytalnych).

W dniu 19 listopada 2014r. wpłynęło do organu rentowego pismo Urzędu ds Kombatantów i Osób Represjonowanych z 12 listopada 2014r. z informacją, że na mocy prawomocnej od 17 lipca 2001r. decyzji Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z 12 kwietnia 2000r. ubezpieczony pozbawiony został uprawnień kombatanckich (pismo z 12 listopada 2014r. k.110 akt emerytalnych). W następstwie powzięcia powyższej informacji, zaskarżoną decyzją 1 grudnia 2014r. organ rentowy na nowo ustalił wysokość emerytury ubezpieczonego z wyłączeniem dodatku kombatanckiego, dodatku kompensacyjnego i ryczałtu energetycznego (zaskarżona decyzja z 1 grudnia 2014r. k.112 akt emerytalnych),

Ubezpieczony został pozbawiony uprawnień kombatanckich przyznanych mu przez Związek (...) o (...) (ZBoWiD) z tytułu walki zbrojnej o utrwalenie władzy ludowej na mocy decyzji Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z 12 kwietnia 2000r. wydanej w trybie art.25 ust.2 pkt 2 ustawy z 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U. z 2014r., poz.1206 ze zm.), zgodnie z którą pozbawia się uprawnień kombatanckich osoby, które na mocy dotychczasowych przepisów uzyskały uprawnienia kombatanckie wyłącznie z tytułu działalności w latach 1944-1956 w charakterze „uczestników walk o ustanowienie i utrwalenie władzy ludowej” (odpis decyzji z 12 kwietnia 2000r. k.12 akt sprawy). Powyższa decyzja Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych została podtrzymana przez ten organ w wyniku ponownego rozpatrzenia sprawy na wniosek ubezpieczonego (decyzja Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z 31 lipca 2000r. o utrzymaniu w mocy decyzji własnej z 12 kwietnia 2000r. k.13 akt sprawy). Wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 17 lipca 2001r. oddalono skargę ubezpieczonego od w/w decyzji z 31 lipca 2000r., na skutek czego decyzja o pozbawieniu ubezpieczonego uprawnień kombatanckich stała się prawomocna (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 17 lipca 2001r. wraz z uzasadnieniem k.14-16 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie M. T. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.15 ust.1 ustawy z 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U. z 2014r., poz.1206 ze zm.) kombatantom i innym osobom uprawnionym, pobierającym emeryturę albo rentę przysługuje dodatek zwany „dodatkiem kombatanckim”. Z kolei w myśl art.20 ust.2 pkt 2 i 3 powyższej ustawy kombatantom i innym osobom uprawnionym przysługuje dodatek kompensacyjny w wysokości 15% dodatku kombatanckiego oraz ryczałt energetyczny. Jak wynika z powyższych uregulowań wskazane dodatki przysługują kombatantom albo - jak stanowi ustawa - „innym osobom uprawnionym”. W tym miejscu wskazać należy na przepis art.21 ust.1 przedmiotowej ustawy, zgodnie z którym uprawnienia określone w ustawie przysługują osobie, która uzyska decyzję potwierdzającą działalność wymienioną w art.1 ust.2 i w art.2 ustawy, a zatem działalność kombatancką lub działalność równorzędną z działalnością kombatancką albo fakty, o których mowa w art.4 ustawy ,tj. noszące znamiona represji wojennych i okresu powojennego, przy czym jak stanowi kolejny przepis – art.22 ust.1 w/w ustawy - o spełnieniu warunków, o których mowa w art.21, orzeka w drodze decyzji administracyjnej Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych lub osoby przez niego upoważnione na podstawie udokumentowanego wniosku zainteresowanej osoby oraz rekomendacji stowarzyszenia właściwego dla określonego rodzaju działalności kombatanckiej lub represji.

Odnosząc powyższe uregulowania do okoliczności niniejszej sprawy wskazać należy, że w następstwie prawomocnej decyzji o utracie uprawnień kombatanckich ubezpieczony utracił prawo do pobierania dodatku kombatanckiego, dodatku kompensacyjnego i ryczałtu kombatanckiego. Tym samym zaistniała podstawa do wstrzymania przez organ rentowy, będący płatnikiem tych świadczeń, wypłaty w/w dodatków i ryczałtu – art.24 ust.1 ustawy z 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Zgodnie bowiem z art.17 ust.1 powyższej ustawy zw. z art.134 ust.1 pkt 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wypłatę świadczeń wstrzymuje się jeżeli powstaną okoliczności uzasadniające ustanie tego prawa.

Należy zauważyć, że ubezpieczony nie kwestionował faktu utraty uprawnień kombatanckich nadanych mu przez Związek (...) o (...). Wskazywał jednak, że spełnia przesłanki do uznania go za kombatanta - ofiarę represji okresu powojennego, a to z tytułu skazania go przez były Wojskowy Sąd Rejonowy w Warszawie wyrokiem z 25 lutego 1953r. na karę łączną 4 lat więzienia i utratę praw na okres 2 lat za stwierdzenie, że w K. żołnierzy polskich wymordowali Rosjanie oraz za wrogi stosunek do krajów demokracji ludowej. Wskazany wyrok, na podstawie którego ubezpieczony odbywał karę pozbawienia wolności, został po upadku komunizmu uznany za nieważny mocą postanowienia Sądu (...) Okręgu Wojskowego w W. z 5 października 1995r. (kopia postanowienia z 5 października 1995r. k.3 akt sprawy oraz kopie dokumentów dotyczących powyższego skazania, w tym zastosowania wobec ubezpieczonego amnestii k.21-24 akt sprawy).

W ocenie Sądu załączone kopie dokumentów uprawdopodobniają twierdzenie ubezpieczonego, że był ofiarą represji okresu powojennego – art.4 ust.1 pkt 4 w/w ustawy 24 stycznia 1991r. Okoliczność ta nie wypływa jednak na rozstrzygnięcie sprawy, gdyż jak wynika z wyżej przytoczonych przepisów ustawy organem właściwym do ustalenia tych okoliczności jest Szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych i czyni to on w drodze decyzji administracyjnej. Do ustalania uprawnień kombatanckich nie jest natomiast umocowany organ rentowy ani sąd powszechny w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego. Ubocznie wskazać trzeba, że w odwołaniu ubezpieczony wskazał, że występował o ponowne ustalenie jego uprawnień kombatanckich w oparciu o wskazane okoliczności, jednakże wniosek ten nie został uwzględniony, gdyż złożył go po terminie przewidzianym w nieobowiązującym już przepisie art.22 ust.3 ustawy z 24 stycznia 1991r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego. Przepis ten – zakreślający termin na składanie wniosków o ustalenie uprawnień kombatanckich do 31 grudnia 1998r. utracił moc na skutek uznania go na niekonstytucyjny przez Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 15 kwietnia 2003r. w sprawie SK 4/02. Szczegółowe okoliczności dotyczące wniosku ubezpieczonego o ponowne ustalenie uprawnień kombatanckich leżały poza przedmiotem niniejszej sprawy. Wskazać jednak trzeba, że do kwestii związanych z ustaleniem uprawnień kombatanckich ubezpieczonego na nowej podstawie odnosił się w uzasadnieniu swojego wyroku z 17 lipca 2001r. Naczelny Sąd Administracyjny (k.14-16 akt sprawy kombatanckich ). Z uzasadnienia tego wyroku wynika, że z nowym wnioskiem o ustalenie uprawnień kombatanckich ubezpieczony wystąpił przed w/w wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego. Orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego może stanowić podstawę skargi o wznowienie postępowania, o ile oczywiście zachowany jest termin do wystąpienia z taką skargą.

Reasumując Sąd uznał odwołanie ubezpieczonego za nieuzasadnione i na podstawie art.477 ¹⁴§1 kpc odwołanie to oddalił.