Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Elżbieta Wojtczuk
Protokolant	st. sekr. sądowy Marzena Mazurek

po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2016 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania K. D.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 18 maja 2016 r. Nr (...)

w sprawie K. D.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że ubezpieczonemu K. D. przysługuje prawo do emerytury od dnia 1 maja 2016 r.,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz K. D. kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt: IV U 563/16

UZASADNIENIE

Decyzją z 18 maja 2016 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił K. D. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych i 25 lat okresów składowych i nieskładkowych.

Odwołanie od w/w decyzji złożył K. D. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że okres składkowy do wymaganych 25 lat powinien mu zostać uzupełniony okresem pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 10.03.1972 r. do 19.06.1974 r. , a do stażu pracy w warunkach szczególnych powinny zostać zaliczone okresy zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w M. od 12.07.1977 r. do 30.04.1979 r. i od 31.08.1979 r. do 31.05.1982 r., w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. od 01.06.1982 r. do 10.07.1982 r., w Przedsiębiorstwie (...) od 12.07.1982 r. do 29.02.1988 r., gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował na stanowisku operatora ciężkich maszyn budowlanych (odwołanie k. 1-6).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.7-8).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony K. D. w dniu (...). ukończył 60-ty rok życia. W dniu 2 maja 2016 r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 24 lata, 2 miesiące i 1 dzień, z czego okresy składkowe wynoszą 23 lata, 8 miesięcy i 23 dni a okresy nieskładkowe 5 miesięcy i 8 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił 6 lat, 3 miesiące i 23 dni stażu pracy w warunkach szczególnych. Do pracy w warunkach szczególnych organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu okresy zatrudnienia: od 19.02.1991 r. do 19.12.1992 r., od 23.10.1993 r. do 31.05.1995 r., od 11.09.1995 r. do 30.04.1998 r., od 04.05.1998 r. do 31.12.1998 r. Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w warunkach szczególnych i okresu ubezpieczenia w wymiarze 25 lat decyzją z 18 maja 2016 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (k.39 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Ubezpieczony K. D. dnia 10.03.1972 r. ukończył 16 lat, mieszkał wówczas z rodzicami K. i W. w miejscowości G. (k.11 akt emerytalnych). Rodzice ubezpieczonego prowadzili gospodarstwo rolne o powierzchni 5,70 ha (k.10 akt emerytalnych) i wyłącznie utrzymywali się z tego gospodarstwa. Ubezpieczony w tym czasie chodził do (...) Szkoły Zawodowej w S.. Z miejsca zamieszkania do S. jest ok. 2 km i ubezpieczony codziennie chodził do szkoły piechotą. Rodzice ubezpieczonego hodowali inwentarz: krowy, tuczniki, konia, drób i uprawiali: zboża, sieli buraki opasowe i sadzili ziemniaki. Ubezpieczony przed szkoła jak i po powrocie ze szkoły pomagał rodzicom w gospodarstwie rolnym przy takich pracach jak: obrządek inwentarza, cięcie sieczki, parowanie ziemniaków, wywózce obornika, orce, siewie, sadzeniu ziemniaków, sianokosach, żniwach, wykopkach, ogławianiu i zbieraniu buraków. W latach 1972 – 1974 r. razem z rodzicami oprócz ubezpieczonego mieszkał tylko jego najmłodszy brat A., starsi bracia ubezpieczonego wyprowadzili się na swoje. Ubezpieczony w okresie od 10.03.1972 r. do 19.06.1974 r. w gospodarstwie rolnym rodziców pracował 5-6 godzin dziennie (zeznania świadków: J. A. k. 28v-29, Z. Z. k. 29-29v). od dnia 20.06.1974 r. ubezpieczony podjął pierwsze zatrudnienie w Przedsiębiorstwie (...) w W..

K. D. w okresach od 10.06.1975 r. do 23.06.1976r., od 14.07.1976 r. do 02.07.1977 r., od 12.07.1977 r. do 30.04.1979 r., od 31 sierpnia 1979 r. do 31 maja 1982 r. zatrudniony był w pełnym wymiarze czasu pracy w Przedsiębiorstwie (...) w M. (świadectwa pracy k. 11-13 i 15 akt organu rentowego za wnioskiem z dn. 05.10.2004 r.).

Następnie od dnia 01.06.1982 r. do 10.07.1982 r. ubezpieczony był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. (k. 16 akt organu rentowego za wnioskiem z dn. 05.10.2004 r.), a od 12.07.1982 r. do 29.02.1988 r. pracował w Przedsiębiorstwie (...) w M. (świadectwo pracy k. 18 akt organu rentowego za wnioskiem z dn. 05.10.2004 r.).

W wymienionych zakładach pracy ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował jako operator spycharki wykonując prace ziemne (zeznania świadków: A. B. k. 29v, H. K. k. 29v-30, W. P. k. 30-30v, zeznania ubezpieczonego k. 30v-31, akta osobowe).

Ubezpieczony uprawnienia na spycharki klasy III nabył 12.04.1975 r. (k. 4 akt osobowych z Przedsiębiorstwa (...) w M.), dnia 9.02.1979 r. nabył uprawnienia na spycharki klasy II (k. 26-27 akt sprawy).

Ubezpieczony przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku otwartego funduszu emerytalnego, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa (okoliczności niesporne, oświadczenie zawarte we wniosku o emeryturę k.2 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie K. D. okazało się uzasadnione.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art. 32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku, jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych i przesłankę wymaganego okresu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek z dniem 10 marca 2016 r. i złożył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku otwartego funduszu emerytalnego za pośrednictwem zakładu na dochody budżetu państwa.

Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych pracując stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako operator spycharki w Przedsiębiorstwie (...) w M. od 10.06.1975 r. do 23.06.1976 r. (1 rok, 14 dni), od 14.07.1976 r. do 02.07.1977 r. (11 miesięcy, 20 dni), od 12.07.1977 r. do 30.04.1979 r. (1 rok, 9 miesięcy i 20 dni), od 31 sierpnia 1979 r. do 31 maja 1982 r. (2 lata, 9 miesięcy), w (...) Przedsiębiorstwie (...) w M. od 01.06.1982 r. do 10.07.1982 r. (1 miesiąc i 10 dni), w Przedsiębiorstwie (...) od 12.07.1982 r. do 29.02.1988 r. (5 lat, 7 miesięcy i 17 dni).

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe dało podstawy do ustalenia, że w wymienionych powyższej okresach ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę operatora spycharki. Powyższe znajduje potwierdzenie w aktach osobowych ubezpieczonego za powyższe okresy zatrudnienia z których bezspornie wynika, że wykonywał on prace operatora sprzętu ciężkiego oraz z zeznań świadków: A. B. k. 29v, H. K. k. 29v-30, W. P. k. 30-30v, którzy pracowali razem z ubezpieczonym w wymienionych zakładach pracy. Dowody z zeznań wymienionych świadków i z zeznań ubezpieczonego Sąd obdarzył w całości wiarygodnością w całości, zeznania są spójne, logiczne i dają pełny obraz pracy ubezpieczonego. Praca na stanowisku operatora sprzętu ciężkiego – operatora spycharki stanowi pracę w warunkach szczególnych, gdyż odpowiada ona rodzajowo pracy kwalifikowanej w wykazie A dziale V poz. 3 (prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych) stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, jak również w wykazie A, Dziale V poz. 3 pkt 3 Zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia 1 sierpnia 1983 r. w sprawie wykazu stanowisk pracy w zakładach pracy nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach uprawniające do wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty - maszynista spycharek. Zaliczenie do stażu pracy w warunkach szczególnych okresów zatrudnienia wymienionych powyżej w łącznym wymiarze 12 lat, 3 miesięcy i 21 dni powoduje, że ubezpieczony na datę 1 stycznia 1999 r. wykazał staż pracy w warunkach szczególnych w łącznym wymiarze 18 lat, 7 miesięcy i 14 dni.

W ocenie Sądu zachodzą również podstawy do zaliczenia ubezpieczonemu do stażu ubezpieczonego okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 10.03.1972 r. do 19.06.1974 r.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

W przedmiotowej sprawie ubezpieczonemu brakuje do 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych 9 miesięcy i 29 dni i co do zasady o taki okres może być uzupełniony okres ubezpieczenia o okres pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia a przed 1 stycznia 1983 r. Zgodnie z wytycznymi doktryny i orzecznictwa, aby można było zaliczyć okres pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia traktując je jako okresy składkowe ubezpieczony musi wykazać, iż pracował w gospodarstwie rolnym rodziców co najmniej 4 godziny dziennie. W przedmiotowej sprawie zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań świadków: J. A. (k.28v-29), Z. Z. (k. 29-29v), zeznań ubezpieczonego (k. 30v-31) daje podstawy do zaliczenia ubezpieczonemu do okresu ubezpieczenia okresu pracy w gospodarstwie rolnym od 10.03.1972 r. do 19.06.1974 r. Zeznania wymienionych świadków są spójne, logiczne, korespondują ze sobą i zeznaniami ubezpieczonego i stanowią miarodajny materiał dowodowy obdarzony przez Sąd wiarygodnością. Zebrany w sprawie materiał dowodowy wykazał ponad wszelką wątpliwość, że ubezpieczony po ukończeniu 16 roku życia chodził do zasadniczej szkoły zawodowej w S. oddalonej od miejsca zamieszkania o 2 km, mieszkał z rodzicami i był na ich utrzymaniu oraz stale pomagał im w gospodarstwie rolnym. Rodzice ubezpieczonego utrzymywali się tylko z gospodarstwa rolnego, nie pracowali nigdzie zawodowo, mieli gospodarstwo rolne o powierzchni ponad 5 ha, do obrabiania którego wykorzystywano sprzęt konny. Hodowali inwentarz żywy: krowy, świnie, drób. Ubezpieczony pomagał rodzicom we wszystkich pracach przy domowych, w pracach przy inwentarzu jak również we wszystkich pracach polowych ojcu, co potwierdzają wymienieni powyżej świadkowie. Bezspornie również z zeznań świadków i z zeznań ubezpieczonego wynika, że praca ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców miała charakter stały, codzienny i wykonywana była w wymiarze znacznie przekraczającym 4 godziny dziennie. Należy mieć również na uwadze, iż w latach 70-tych XX wieku prace rolnicze były wykonywane ręcznie oraz prace polowe sprzętem konnym, co znacznie wydłużało czas wykonania poszczególnych prac rolniczych.

W powyższych okolicznościach ubezpieczony spełnia wszystkie przesłanki do przyznania mu emerytury w warunkach szczególnych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że K. D. przysługuje prawo do emerytury od 1 maja 2016 r. tj. od miesiąca złożenia wniosku.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 98 kpc w zw. z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. 2015, poz. 1800) w zw. z § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. 2016, poz. 1668).

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.