Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 grudnia 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Jacek Witkowski
Protokolant	stażysta Renata Olędzka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 4 grudnia 2014r. w S.

odwołania T. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 18 lipca 2011 r. Nr (...)-KP

w sprawie T. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem w szczególnych okolicznościach

1.  oddala odwołanie.

2.  zasądza od Skarbu Państwa ( Kasa Sądu Okręgowego w Siedlcach) na rzecz adwokata G. S. kwotę 73,80 zł. ( w tym VAT) tytułem nie opłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu.

Sygn. akt IV U 997/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18.07.2011r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił wnioskodawcy T. P. prawa do renty z tytułu wypadku w szczególnych okolicznościach, ponieważ brak było dowodów, że uraz oka jakiego doznał T. P. miał miejsce w czasie zajęć szkolnych.

Od decyzji tej odwołanie złożył ubezpieczony T. P., który wniósł o jej zmianę i przyznanie prawa do wnioskowanego świadczenia. Jego zdaniem dokumentacja wypadku z 1989r. powinna znajdować się w szkole.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie.

Wyrokiem z dnia 21 czerwca 2012r. Sąd Okręgowy w Siedlcach uwzględnił odwołanie i ustalił T. P. prawo do stałej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy powstałej wskutek wypadku w szczególnych okolicznościach od dnia 01.02.2011r.

Orzeczenie to zostało uchylone wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 04.10.2012r. wskutek apelacji pozwanego Oddziału ZUS. Sąd II instancji wskazał w uzasadnieniu wyroku, iż przy ponownym rozpoznaniu sprawy należy dokonać ustaleń przebiegu wypadku poprzez przesłuchanie ubezpieczonego w charakterze strony, a ponadto ustaleń w zakresie kwalifikacji zawodowych T. P., a także poprzez wspólną opinię biegłych lekarzy okulisty i medycyny pracy w celu ustalenia wpływu zaistniałego schorzenia na zdolność do pracy wnioskodawcy zgodnej z poziomem kwalifikacji.

Sąd Okręgowy po ponownym rozpoznaniu ustalił i założył co następuje:

Ubezpieczony T. P. ur. (...) złożył do pozwanego Oddziału ZUS wniosek o przyznanie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w związku z wypadkiem w szczególnych okolicznościach tj. wypadkiem jakiemu uległ jako uczeń szkoły podstawowej w 1989r. Do wniosku o prawo tego świadczenia ubezpieczony nie przedłożył ani protokołu powypadkowego, ani innego dokumentu potwierdzającego zaistnienie tego zdarzenia. Wnioskodawca załączył jednie oświadczenie byłej nauczycielki Szkoły Podstawowej nr (...) w S. E. G., stwierdzające, że T. P. jesienią 1989r. uległ wypadkowi na terenie boiska szkolnego i w wyniku tego stracił oko.

Pozwany Oddział ZUS decyzją z dnia 18.07.2011r. odmówił T. P. przyznania prawa do wnioskowanego świadczenia, powołując się na przepis art. 11 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 30.10.2002r. zaopatrzeniu z tytułu wypadków lub chorób zawodowych powstałych w szczególnych okolicznościach (Dz. U. nr. 199 poz. 1674). Według organu rentowego ubezpieczony nie przedłożył dokumentacji powypadkowej, co uniemożliwiło ocenę zdarzenia z 1989r., w następstwie którego T. P. doznał urazu oka ( decyzja z dnia 18.07.2011r. k. 27 a. r.)

W toku postępowania odwoławczego ustalono, iż T. P. w 1989r. był uczniem czwartej klasy Szkoły Podstawowej nr. 3 w S. (k. 165 a. s. – płyta z nagrania zeznań ubezpieczonego). W trackie zajęć wychowania fizycznego, które odbywały się jesienią 1989r. T. P. przewrócił się i nadział się prawym okiem na leżący na boisku drut. Spowodowało to uraz gałki ocznej, a w konsekwencji doszło do utraty prawego oka. Z tego zdarzenia nie zachowała się dokumentacja powypadkowa. Szkoła Podstawowa nr. 3 została przekształcona w 1999r. w Gimnazjum. Zdarzenie z udziałem ubezpieczonego pamiętała jego ówczesna wychowawczyni E. G., która jednak nie była świadkiem zdarzenia, ani nie ma wiedzy czy był sporządzony przez dyrekcję szkoły protokół powypadkowy ( k. 181 v. – 182 a. s.).

Matka T. P. E. L. przebywała w dacie wypadku za granica (k. 173-174 a. s.). jej syn pozostawał wówczas pod opieką babki i teściowej. Z relacji teściowej E. L. wiedziała, iż był sporządzony protokół powypadkowy, jednakże protokołu tego świadek nie widziała. T. P. zakończył edukację szkolną na etapie szkoły podstawowej. Ukończył dwa kursy w Zakładzie (...) w 2007r. i 2011r. w zakresie prac brukarskich i prac budowlanych (k. 217 i 218 a. s.) Orzeczeniem Obwodowej komisji Lekarskiej ds. Inwalidztwa i Zatrudnienia z 1995r. został zaliczony do trzeciej grupy inwalidów (k. 149 a. r.). W 2009r. T. P. ubiegał się o przyznanie mu prawa do tenty z tytułu niezdolności do pracy na zasadach określonych, jednakże decyzja ZUS z dnia 23.09.2009r. odmówiono mu prawa do tego świadczenia z uwagi na brak niezdolności do pracy. Prawidłowość tej decyzji była potwierdzona prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w. S.z dnia 18.05.2010r. ( akta IV U (...)). Wywołana opinia biegłych lekarzy w wymienionej sprawie, w tym okulisty była dowodem braku niezdolności do pracy ubezpieczonego (k. 10 akt IV(...)).

W toku postępowania rozpoznawczego w przedmiotowej sprawie, Sąd dopuścił dowód opinii biegłego lekarza okulisty A. B., który przeprowadził badanie osadzonego wówczas w Zakładzie Karnym T. P. (k. 49-50 a. s.) Biegły lekarz okulista stwierdził u opiniowanego pourazowy brak gałki ocznej prawej, krótkowzroczność oka lewego. W ocenie tego biegłego T. P. jest trwale częściowo niezdolny do pracy jako osoba jednooczna i według tego biegłego zaistniałe okoliczności wykazują, ze był to wypadek w szczególnych okolicznościach (k. 50).

Przy ponownym rozpatrzeniu sprawy, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych lekarzy: okulisty i medycyny pracy( k. 204-205 a. s.). Biegli wymienionych specjalności, po przebadaniu wnioskodawcy oraz po zapoznaniu się z dokumentacją medyczną z jego dotychczasowego leczenia rozpoznali u niego następujące schorzenia: stan po urazie oka prawego, stan po usunięciu gałki ocznej, krótkowzroczność oka lewego, osobowość dysocjacyjną w wywiadzie, stan po ranie postrzałowej brzucha, żylaki kończyn dolnych. Zdaniem biegłych schorzenie narządu wzroku nie powoduje niezdolności do pracy ubezpieczonego. Jest on zaadoptowany do jednooczności i może wykonywać zatrudnienie zgodnie z uzyskanymi kwalifikacjami na kursach zawodowych. Ograniczenia dotyczą wykonywania prac na wysokościach przy maszynach w ruchu, a także istnieją przeciwwskazania do wykonywania zawodu kierowcy.

Do opinii tej złożył pisemne zastrzeżenia pełnomocnik ubezpieczonego (k. 222-223 a. s.). Biegłe odniosły się do tych zastrzeżeń w pisemnej opinii uzupełniającej (k. 225). W opinii tej biegłe jednocześnie podtrzymały swoje stanowisko, podkreślając, iż ubezpieczony może wykonywać prace wymagające wysiłku fizycznego czy dźwigania, a ponadto stwierdziły, iż odbywając kursy kwalifikacyjne w warunkach zakładu karnego, ubezpieczony musiał przejść stosowne badania lekarskie, gdyż osadzonych taki obowiązek również dotyczy.

Pełnomocnik ubezpieczonego wnosił o powołanie innego biegłego lekarza okulisty (k. 234 v). Sąd oddalił ten wniosek dowodowy.

Zdaniem Sadu Okręgowego odwołanie T. P. nie jest zasadne.

Poczynione w sprawie ustalenia pozwalają na przyjęcie, iż jesienią 1989r. jako uczeń szkoły podstawowej uległ wypadkowi w czasie zajęć szkolnych. W następstwie tego wypadku T. P. doznał urazu prawej gałki ocznej. Sąd dał wiarę zeznaniom ubezpieczonego co do przebiegu tego zdarzenia. Zeznania te korespondują z treścią zeznań wychowawczyni klasowej E. G., a także matki E. L.. Brak jest dowodów, aby do wypadku doszło z winy umyślnej poszkodowanego lub rażącego niedbalstwa. Pomimo braku dokumentacji powypadkowej, Sąd przyjął, iż przedmiotowe zdarzenie było wypadkiem powstałym w szczególnych okolicznościach, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt. 7 cyt. wyżej ustawy z dnia 30.10.2002r. W świetle art. 3 ust. 1 pkt. 1 tej samej ustawy osobom takim przysługuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. W przypadku ubezpieczonego kwestią sporną jest okoliczność czy jest on niezdolny do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1-3 ustawy a dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009r. nr. 153 poz. 1227). Zgodnie z definicją niezdolności do pracy zawartą w tym przepisie, ocenie podlega zdolność do pracy odpowiadająca kwalifikacjom danej oceny. W przypadku ubezpieczonego, stan rzeczy jest taki, iż nie ma on wyuczonego zawodu, ani też nie wykonywał żadnego zatrudnienia oprócz prac dorywczych tzw. „ na czarno”. Opinia biegłego lekarza okulisty, która została wywołana przy pierwszym rozpoznaniu sprawy jest wadliwa i nie odpowiada wymogom art. 285 kpc. Biegły ten niezgodnie z zasadami postępowania orzeczniczego przyjął „a priori” założenie, iż każda osoba jest jednooczna jest niezdolna do pracy, chociażby częściowo. Nie jest to właściwy pogląd, ponieważ istnieje szereg zawodów i prac, które nie wymagają widzenia obuocznego. Ubezpieczony stał się inwalidą w wieku szkolnym i mógł zdobyć taki zawód bądź kwalifikację, którą umożliwia mu wykonywanie zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy jako osobie jednoocznej. Ponadto biegły okulista, którego opinia była omówiona wykroczył poza swoje kompetencje stwierdzając, iż zdarzenie było wypadkiem w szczególnych okolicznościach. Takie stwierdzenie jest kwestia prawną, a nie medyczną.

Zdaniem Sądu, druga opinia sporządzona przez biegłych lekarzy: okulistę i medycyny pracy jest w pełni wiarygodnym i obiektywnym dowodem w sprawie. Biegłe w sposób stanowczy wskazały, iż opiniowany jest dobrze zaadoptowanym do jednooczności i może wykonywać różne rodzaje prac zarobkowych z wyłączeniem tych, które są wykonywane na wysokości, bądź przy maszynach w ruchu. Podkreśliły też, że T. P. może pracować zgodnie z kwalifikacjami, które zdobył na kursie w warunkach zakładu karnego.

Z tych względów, Sąd nie widział potrzeby, aby wywoływać nową opinię biegłego okulisty, w sytuacji, gdy ta druga opinia jest wyczerpująca a pierwsza, jak wyżej nadmieniono, jest wadliwa. Nadmienić należ, iż ta druga opinia koresponduje w swoich wnioskach z opinią biegłych lekarzy zawartej w aktach sprawy IV U (...).

Reasumując, Sąd Okręgowy przyjął, iż wnioskodawca nie jest osobą niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1-3 ustawy o FUS i w związku z tym nie nabył prawa do renty, o której mowa w art. 3 ust. 1 pkt. powołanej ustawy z dnia 30.10.2002r.

Wobec powyższego Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 1 kpc. orzekł jak w sentencji.