Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 października 2022r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Sędzia Joanna Furmanek-Śnitko

po rozpoznaniu w dniu 31 października 2022r. w Siedlcach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku J. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do zasiłku pogrzebowego

na skutek apelacji pozwanego Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział

w S.

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 10 stycznia 2022r. sygn. akt IV U 300/21

oddala apelację.

Sygn. akt IV Ua 5/22

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 2022r. Sąd Rejonowy w Siedlcach IV Wydział Pracy
i (...) zmienił zaskarżoną decyzję z 13 lipca (...) w ten sposób, że przyznał J. L. prawo do zasiłku pogrzebowego w wysokości 4.000 zł.

Powyższe rozstrzygnięcie było wynikiem następujących ustaleń i wniosków Sądu Rejonowego:

Decyzją z 13 lipca(...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. przyznał J. L. prawo do zasiłku pogrzebowego w wysokości (...) zł po zmarłym 22 czerwca 2021r. B. O.. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż w zakresie poniesionych przez wnioskodawcę kosztów pogrzebu B. O. nie uwzględniono faktury obejmującej wykonanie napisu nagrobkowego i zdjęcia porcelanowego zmarłego, uznając że nie są to koszty samego pogrzebu. Odwołanie od powyższej decyzji złożył J. L.. Skarżący wniósł o jej zmianę i przyznanie mu prawa do zasiłku pogrzebowego po zmarłym B. O. w pełnej wysokości, tj. w kwocie 4.000 zł i uwzględnienie kosztów wykonania napisu nagrobnego.

Sąd Rejonowy wskazał, że okoliczności faktyczne
w rozpoznawanej sprawie nie były sporne. J. L. zorganizował pogrzeb B. O., zmarłego 22 czerwca(...)., który był krewnym jego żony. Poniósł z tego tytułu koszty w łącznej wysokości (...)zł, które wykazał przed organem rentowym poprzez przedstawienie faktur i rachunków. Organ rentowy przyznając skarżącemu prawo do zasiłku pogrzebowego po zmarłym nie uwzględnił złożonej przez J. L. faktury nr (...) z 2 lipca 2021r. opiewającej na kwotę (...)zł, obejmującej koszty wykonania napisu nagrobkowego oraz zamieszczenia zdjęcia porcelanowego zmarłego na nagrobku, które to koszty, zdaniem organu rentowego, nie byłymi kosztami pogrzebu. Sąd Rejonowy przywołał treść art. 77 ust. 1, art. 78, art. 79 ust. 1 i art. 80 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2021r. poz. 291 ze zm.). Sąd pierwszej instancji podał, że bezspornie J. L., jako osoba, która poniosła koszty pogrzebu B. O., miała prawo do zasiłku pogrzebowego w wysokości udokumentowanych kosztów pogrzebu, maksymalnie w kwocie 4.000 zł. Jak zauważył Sąd Rejonowy celem zasiłku pogrzebowego jest rekompensata finansowa kosztów pogrzebu osobie, która koszty te poniosła, przy czym przepisy ustawy nie definiują pojęcia „koszty pogrzebu”. Sąd przytoczył wyrok Sądu Najwyższego z 6 stycznia 1982r. II CR 556/81 (Lex nr 8388), w którym podano, że obowiązek zwrotu kosztów pogrzebu na podstawie art. 446 § 1 kc obejmuje zwrot kosztów bezpośrednio związanych z pogrzebem (przewóz zwłok, nabycie trumny, zakup miejsca na cmentarzu itp.), jak również zwrot wydatków odpowiadających zwyczajom danego środowiska. Do tych wydatków zalicza się również koszt postawienia nagrobka (w granicach kosztów przeciętnych, jeżeli nawet koszty rzeczywiste były znacznie wyższe), wydatki na wieńce, kwiaty, zakup odzieży żałobnej czy nawet poczęstunek osób biorących udział w pogrzebie. Sąd Rejonowy jednoznacznie wskazał, że w jego ocenie koszty wykonania napisu nagrobnego mieszczą się w pojęciu kosztów pogrzebu. Jak podkreślił Sąd pierwszej instancji oczywiste było, że skoro niewątpliwym kosztem pogrzebu jest m. in. wzniesienie nagrobka, to był nim także koszt wykonania na płycie nagrobnej napisu z danymi identyfikującymi osobę w tym grobie pochowaną, bo nie należy do polskiej tradycji chowanie w bezimiennych grobach zmarłych, co do których danych osobowych nie ma wątpliwości. Wykonanie napisu nagrobnego, stosownego do danego nagrobka, nie było żadną ekstrawagancją, a wręcz oczywistą dla przeciętnego dorosłego człowieka koniecznością, aktem wieńczącym pogrzeb. Wydatek taki był celowy i zasadny. Wnioskodawca ubiegał się o uwzględnienie tego kosztu do osiągnięcia wysokości maksymalnej kwoty zasiłku pogrzebowego, zatem i w tym zakresie jego wniosek nie był wygórowany. W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy na podstawie powołanych przepisów i art. 477 ^{( 14 )}§ 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję
i przyznał skarżącemu zasiłek w maksymalnej wysokości 4.000 zł.

Od powyższego wyroku apelację złożył Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

naruszenie przepisów postępowania mających wpływ na wynik sprawy, tj. art. 233 § 1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i wyprowadzenie ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wniosków z niego niewynikających przez przyjęcie, że wnioskodawcy przysługuje prawo do zasiłku pogrzebowego w wysokości 4.000 zł,

naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 80 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. j. Dz. U. z 2021r. poz. 291) poprzez jego błędną wykładnię i przyjęcie, że wnioskodawcy przysługuje prawo do zasiłku pogrzebowego w wysokości 4.000 zł.

Wskazując na powyższe organ rentowy wniósł na podstawie art. 386 § 1 kpc o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. okazała się nieuzasadniona i jako taka podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne i ocenę prawną przedstawione przez Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. W przekonaniu Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy nie dopuścił się zarzucanych mu w apelacji naruszeń prawa procesowego i prawa materialnego. Odmienne twierdzenia organu rentowego stanowią jedynie polemikę z prawidłowymi wnioskami Sądu Rejonowego.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutów naruszenia prawa procesowego należy wskazać, że w myśl art. 233 § 1 kpc sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Ocena dowodów polega na ich zbadaniu i podjęciu decyzji, czy została wykazana prawdziwość faktów, z których strony wywodzą skutki prawne. Oceny wiarygodności mocy dowodów sąd dokonuje na podstawie własnego przekonania powziętego w wyniku bezpośredniego zetknięcia ze świadkami, stronami, dokumentami i innymi środkami dowodowymi. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać choćby, na podstawie tego materiału dowodowego, dawały się wysnuć wnioski odmienne.

W niniejszej sprawie wbrew twierdzeniom organu rentowego, Sąd Rejonowy prawidłowo uznał, że wydatki związane z wykonaniem napisu nagrobnego z danymi zmarłego mieszczą się w pojęciu kosztów pogrzebu. Zgodnie z przytoczonym przez Sąd pierwszej instancji w tym zakresie orzecznictwem Sądu Najwyższego, które Sąd Okręgowy podziela w całej rozciągłości, obowiązek kosztów pogrzebu na podstawie art. 446 § 1 kc obejmuje zwrot kosztów bezpośrednio
z pogrzebem związanych (przewiezienia zwłok do miejsca ich pochowania, nabycie trumny, zakup miejsca na cmentarzu), jak również zwrot wydatków odpowiadających zwyczajom panującym
w środowisku, do którego zmarły należał (wyrok Sądu Najwyższego
z dnia 6 stycznia 1982r. sygn. akt II CR 556/81 Lex nr 8388). Do wydatków tych zalicza się m. in.: nabycie i urządzenie grobu, wydatki na wieńce, kwiaty, zakup odzieży żałobnej czy nawet poczęstunek osób biorących udział w pogrzebie (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 marca 2007r., sygn. akt V CSK 459/06 Lex nr 277273). Jak słusznie stwierdził Sąd Rejonowy, co Sąd Okręgowy w pełni aprobuje, że skoro kosztem pogrzebu jest koszt wzniesienia nagrobka, to niewątpliwie jest nim także koszt wykonania na płycie nagrobnej napisu z danymi identyfikującymi osobę tym grobie pochowaną. Wydatek związany
z wykonaniem napisu nagrobnego z danymi zmarłego stanowi zwykle ponoszony koszt związany z pochowaniem zmarłego. W ocenie Sądu Okręgowego taki wydatek poniesiony przez wnioskodawcę był celowy
i zasadny. Wykonanie napisu nagrobnego z danymi zmarłego, jak również umieszczenie na nagrobku zdjęcia zmarłego jest bowiem powszechnie przyjętym aktem wieńczącym pogrzeb.

Zatem wbrew stanowisku apelującego, Sąd Rejonowy dokonał prawidłowych ustaleń i oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, zaś apelujący poza polemiką z tymi ustaleniami i oceną materiału dowodowego, nie podniósł zarzutów tego rodzaju, które mogłyby skutecznie podważyć stanowisko Sądu pierwszej instancji. Tym samym skarżący nie wykazał, aby Sąd Rejonowy naruszył art. 233 § 1 kpc oraz art. 80 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach
i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Przedstawione przez wnioskodawcę koszty poniesione w związku z wykonaniem napisu nagrobnego mieściły się w zakresie kosztów pogrzebu, obejmując wydatki odpowiadające powszechnie panującym zwyczajom.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 kpc oddalił apelację organu rentowego jako nieuzasadnioną.