Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Dariusz Półtorak

Protokolant:

p.o. sekr. sąd. Anita Lemisiewicz-Pszczel

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 16/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 18 listopada 2024 roku sygn. II K 329/24

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

zawarty w apelacji prokuratora

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut zawarty w apelacji prokuratora okazał się na tyle skuteczny, że doprowadził do zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uznanie, że oskarżony swoim działaniem wyczerpał znamiona przestępstwa wyłudzenia, a nie jak błędnie przyjął sąd meriti kradzieży mienia, które z uwagi na wartość mienia zostało zakwalifikowane z art. 119 kodeksu wykroczeń.

Jeżeli chodzi o stan faktyczny ustalony w przedmiotowej sprawie to można uznać, że jest on praktycznie bezsporny, albowiem oskarżony przyznał się do zarzucanych mu czynności wykonawczych, które sprowadzały się do zamiany kodów kreskowych na produktach i próbie uiszczenia za nie dużo niższej ceny zakupu, niż ta rzeczywiście obowiązująca. Do pełnej realizacji założonego przez M. P. zamiaru nie doszło w wyniku interwencji jednego z pracowników ochrony, który zauważył podejrzane zachowanie oskarżonego i podjął działania, które w efekcie doprowadziły do jego zatrzymania. Ten właśnie „czynnik ludzki” w zdarzeniu podlegającym ocenie w przedmiotowej sprawie polegający na określonym, a opisanym wyżej zachowaniu pracownika ochrony daje podstawy do uznania, że w tej konkretnej sytuacji mamy do czynienia z usiłowaniem popełnienia występku z art. 286§1 kk.

Analogiczna, jak w niniejszej sprawie sytuacja była osnową orzeczenia jakie wydał Sąd Najwyższy w sprawie I KK 158/24 w postanowieniu z dnia 13 sierpnia 2024 roku (LEX nr 3747359), gdzie oskarżony, podobnie jak M. P. czynił starania, aby jego zachowanie nie zostało dostrzeżone przez osoby odpowiedzialne za mienie, towary znajdujące się w sklepie i sprawujące nadzór nad automatem kasującym. Podejrzane zachowanie oskarżonego wzbudziło zachowanie pracownika ochrony i było aktywnie kontrolowane przez pracownika ochrony. Dlatego należy przyjąć, że w takim przypadku nie może być mowy o „pełnej automatyzacji” wykluczającej twierdzenie, że nabycie towaru po zaniżonej cenie było wynikiem całkowicie niezależnej od czynnika ludzkiego aktywności oskarżonego. Nie sposób bowiem zignorować niewątpliwe faktu, że sam system nabycia towaru, mimo, że automatyczny, to jednak był powiązany z aktywnością konkretnych osób fizycznych, które mogły w sposób realny wpłynąć na decyzje dotyczące sprzedaży towarów kupowanych przez oskarżonego.

Zaznaczyć należy, że analogiczne orzeczenia, jak w przytoczonym wyżej judykacie Sądu Najwyższego zapadały w sprawach: Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 6 kwietnia 2017 roku, IV Ka 237/17 (LEX nr 2293113), Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie z dnia VI 1353/21 (LEX nr 1353/21).

Sądowi Okręgowemu znany jest odmienny pogląd reprezentowany m.in. w opracowaniach autorstwa M. M. czy też w wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze z dnia
19 maja 2022roku sygn. VII Ka 3/22, jednakże, ze wskazanych wyżej względów nie uzyskały one akceptacji instancji odwoławczej.

Co więcej, Sąd Okręgowy w Siedlcach, przynajmniej w tym składzie personalnym, reprezentuje dalej idący pogląd, że niezależnie od ingerencji „czynnika ludzkiego” jaki miał miejsce w przedmiotowej sprawie w postaci interwencji pracownika ochrony, każdorazowe zachowanie polegające na zamianie kodów kreskowych i dokonanie w oparciu o nie zapłaty niższej ceny za towar winno być traktowane za przestępstwo wyłudzenia mienia. Podmiotem wprowadzanym w błąd będzie oczywiście właściciel sklepu, w którym znajduje się kupowany towar, na którym naniesione zostały inne kody kreskowe, natomiast kasy samoobsługowe zostały zamontowane przy takim założeniu, że klienci nie będą się dopuszczać takich oszukańczych zabiegów jak oskarżony. Nie może być przecież wątpliwości, że podmiot decydujący się na taką formę sprzedaży (dokonywanie płatności na podstawie kodów kreskowych w samoobsługowych kasach) w żadnym razie nie zaakceptowałby takich oszukańczych zabiegów polegających na zamianie kodów kreskowych i dokonanie w oparciu o nie płatności, ponieważ te działania spowodowałyby wymierną szkodę w mieniu.

Podsumowując powyższe, Sąd Odwoławczy uznał, że zarzucane i przypisane M. P. działania wyczerpały dyspozycję występku wyłudzenia. Biorąc pod uwagę okoliczności przedmiotowej sprawy, w szczególności wartość mienia objętego zamiarem wyłudzenia, fakt, że działanie oskarżonego zakończyło się na etapie usiłowania, przyznanie się oskarżonego do winy i okazaną skruchę, Sąd Okręgowy uznał, iż istnieją podstawy do przyjęcia kwalifikacji z art. 286§3 kk jako wypadku mniejszej wagi.

Okoliczności przedmiotowe i podmiotowe dały Instancji Odwoławczej podstawy do zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania. Przede wszystkim spełnione zostały warunki formalne, ponieważ M. P. nie jest osobą karaną a zarzucany mu czyn zagrożony jest sankcją nie przekraczającą 5 lat pozbawienia wolności. Dotychczasowy tryb życia, właściwości i warunki osobiste oskarżonego, który prowadzi ustabilizowany tryb życia (posiada rodzinę i stałą pracę) daje gwarancję, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego pomimo umorzenia postępowania i nie popełni przestępstwa. Jednocześnie, aby zapewnione zostały cele postępowania i założenia stosowanego środka probacyjnego, Sąd Okręgowy uznał za zasadne orzeczenie świadczenia pieniężnego w wysokości 2000 zł.

Wniosek

Sąd Okręgowy nie widział potrzeby uchylania wyroku i przekazywania sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji. Możliwe było bowiem, z uwagi na aktualną treść art. 454§1 kpk, wydanie orzeczenia reformatoryjnego poprzez zastosowanie instytucji warunkowego umorzenia postępowania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wskazane we wcześniejszej części uzasadnienia

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Orzeczenie o opłacie za obie instancje uzasadnia art. 12 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych, natomiast o wydatkach za postępowanie odwoławcze art. 627, 629,634 kpk.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie o karze

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana