Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

Sędzia SO Grażyna Jaszczuk (spr.)

Sędziowie:

SO Karol Troć

SR del. Paweł Mądry

Protokolant:

st. sekr. sąd. Beata Defut-Kołodziejak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 153/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Łukowie z dnia 25 kwietnia 2022 roku w sprawie II K 410/20

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny – pełnomocnik oskarżyciela subsydiarnego

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---

-------------------

---------------------------------------------------------

-------------

-------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------

--------------------

---------------------------------------------------------

-------------

-------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

----------------

---------------------------------

--------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

---------------------------------

--------------------------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

obrazy przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, tj.:

1.  art. 117 § 1 i 2 kpk poprzez zawiadomienie oskarżyciela o rozprawach, w tym o ostatniej rozprawie wyznaczonej na dzień 14 kwietnia 2022 roku, w sposób uniemożliwiający de facto oskarżycielowi uczestnictwo w tych rozprawach i przedstawienie swojego stanowiska oraz zgłaszanie wniosków dowodowych, mimo iż oskarżyciel chciał w tym procesie aktywnie uczestniczyć oraz wielokrotnie zwracał Sądowi pierwszej instancji uwagę, że w czasie pandemii oraz powszechnie obowiązującej kwarantanny należało go wzywać na rozprawy odpowiednio wcześniej, z wyraźnym zaznaczeniem jego obowiązkowej obecności na rozprawie, czego Sąd pierwszej instancji nie wykonywał i oskarżyciel w efekcie nie był wpuszczany do Polski przez Straż Graniczną i nie mógł uczestniczyć w rozprawach, w których uczestniczyć chciał; to wyraźnie naruszyło prawo oskarżyciela do rzetelnego procesu karnego i uniemożliwiło mu przedstawienie swoich racji, a adnotacje w protokołach rozpraw, że oskarżyciel prawidłowo powiadomiony o rozprawie nie stawił się nie odpowiadało rzeczywistej sytuacji z uwagi na istniejące w tym czasie wyjątkowe okoliczności,

2.  art. 56a kpk – poprzez cofnięcie oskarżycielowi wyznaczenia pełnomocnika z urzędu (w jego osobie), na ostatniej rozprawie w dniu 14 kwietnia 2022 roku i polecenie pełnomocnikowi natychmiastowego opuszczenia sali rozpraw, bez doręczenia postanowienia wraz z tłumaczeniem oskarżycielowi, który nie włada językiem polskim w wystarczającym stopniu oraz bez umożliwienia oskarżycielowi możliwości zaskarżenia tego postanowienia, co dodatkowo uniemożliwiło oskarżycielowi (nieobecnemu na rozprawie wskutek niewłaściwego zawiadomienia) oraz pełnomocnikowi złożenia dalszych wniosków dowodowych co do opinii uzupełniającej biegłego M. G. oraz co do wyjaśnienia pomiędzy tym biegłym a biegłym wydającym poprzednią opinię w tej sprawie P. K. istotnej sprzeczności pomiędzy tymi opiniami oraz wyjaśnienia innych wątpliwości; tego typu postępowanie Sądu pierwszej instancji także w sposób istotny naruszyło prawo oskarżyciela do rzetelnego procesu,

3.  art. 7 kpk poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów, wskutek dokonania dowolnej, wybiórczej oraz sprzecznej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego oceny materiału dowodowego, całkowite uchylenie się od istniejących jeszcze wątpliwości co do zasadności wniosków końcowych zawartych w opiniach obu biegłych, które dla rozstrzygnięcia tej sprawy mają kluczowe znaczenie oraz przez brak podjęcia nawet próby analizy dowodów osobowych w tej sprawie, co sugerowali obaj biegli i co było możliwe; w zamian tego Sąd poprzestał jedynie na lakonicznym stwierdzeniu, że wersje przebiegu wypadku prezentowane przez oskarżonego oraz oskarżyciela i świadków z pojazdu T. są całkowicie różnie i ich porównywanie nic nie da.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego jako bezzasadna i nie zasługiwała na uwzględnienie. Sąd Okręgowy nie stwierdził, aby zaskarżony wyrok zapadł w następstwie uchybień wskazanych w apelacji. Nie ujawniono także uchybień o charakterze bezwzględnym, które mogłyby zobowiązać Sąd Odwoławczy do uchylenia zaskarżonego orzeczenia i cofnięcia sprawy do stadium postępowania przed Sądem I instancji, zgodnie z wnioskiem pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego.

Wskazać należy, że zgodnie z art. 438 pkt 2 kpk zarzut obrazy przepisów postępowania jest skuteczny, jeżeli jego obraza mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia. W ocenie Sądu Okręgowego skarżący nie wykazał okoliczności, które miałyby wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia. Po dokonanej analizie akt sprawy, wbrew twierdzeniom skarżącego Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia art. 117 § 1 i 2 kpk. Oskarżyciel subsydiarny w niniejszej sprawie był prawidłowo zawiadamiany z dużym wyprzedzeniem o każdej rozprawie, która miała się odbyć i to zarówno pocztą tradycyjną jak i też za pośrednictwem poczty elektronicznej. Ponadto, obecność oskarżyciela na rozprawach nie została uznana za obowiązkową, w związku z tym nie było konieczności wzywania go na każdy termin rozprawy, w szczególności gdy oskarżyciel został szczegółowo przesłuchany na rozprawie w dniu 06 października 2021 roku i miał możliwość wypowiedzenia się w sprawie. Dodatkowo oskarżyciel reprezentowany był przez profesjonalnego pełnomocnika, który uczestniczył we wszystkich rozprawach i należycie reprezentował jego interesy. Ponadto, sam oskarżyciel kierował do Sądu swojego stanowisko w sprawie, które każdorazowo były rozpatrywane przez Sąd I instancji. Tym samym brak jest podstaw do stwierdzenia, że w jakikolwiek sposób doszło do naruszenia praw oskarżyciela do rzetelnego procesu karnego i uniemożliwienia mu przedstawienia swoich racji.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 56a kpk należy wskazać, że brak doręczenia oskarżycielowi subsydiarnemu postanowienia o cofnięciu pełnomocnika z urzędu wraz z tłumaczenie również nie miało wpływu na treść wydanego w sprawie orzeczenie, albowiem nastąpiło to na ostatnim terminie rozprawy, tj. w dniu 14 kwietnia 2022 roku. Pełnomocnik oskarżyciela subsydiarnego miał zatem wystraczająco dużo czasu aby zapoznać się z treścią opinii biegłego (wpływ akt z Instytutu Kryminalistyki odnotowano w dniu 4 lutego 2022 roku) i złożenia ewentualnych zastrzeżeń co do jej treści. Wskazać ponadto należy, że oskarżyciel subsydiarny skutecznie zaskarżył postanowienie w przedmiocie cofnięcia wyznaczenia pełnomocnika z urzędu, bowiem postanowieniem Sądu Rejonowego w Łukowie z dnia 14 października 2022 roku uchylono zaskarżone postanowienie. Tym samym ponowie o interesy oskarżyciela subsydiarnego dbał profesjonalny pełnomocnik, co znajduje odzwierciedlenie w aktach sprawy. Pełnomocnik po otrzymaniu informacji o uchyleniu zaskarżonej decyzji podjął działania, czego efektem końcowym było złożenie apelacji, w której uwzględnił zastrzeżenia oskarżyciela subsydiarnego co do wydanych w sprawie opinii biegłych.

Przechodząc do zarzutów związanych z oceną zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności oceny opinii biegłych wskazać należy, że Sąd Okręgowy dokonując kontroli instancyjnej nie dopatrzył się uchybień ze strony Sądu Rejonowego w zakresie oceny poszczególnych dowodów, która jest pełna, spójna i logiczna, zgodna z zasadami wiedzy, logiki oraz doświadczenia życiowego oraz poczynionych na ich podstawie ustaleń faktycznych. Sam fakt, że oceniono te dowody w aspekcie ich wiarygodności nie w taki sposób jak życzyłby sobie tego pełnomocnik oskarżyciela nie jest tożsamy ze stwierdzeniem, że w procesie ich weryfikacji doszło do naruszenia reguły płynącej z treści art. 7 kpk. Wskazać należy, że ustawa procesowa nie daje podstaw do preferowania lub dyskwalifikowania dowodów według kryterium, czy jest on korzystny, czy też obciążający dla oskarżonego. O wartości dowodu nie stanowi ocena z punktu widzenia interesów stron, lecz treść dowodu - tak w aspekcie jego wewnętrznej spójności, jak i w konfrontacji z treścią innych dowodów. Żaden bowiem dowód nie może być oceniany w oderwaniu od wymowy wszystkich pozostałych ( por. wyrok SA w Warszawie z 11.03.2015 r., II AKa 47/15, LEX nr 1658992).

Ponadto, wydanie wyroku uniewinniającego jest konieczne nie tylko wówczas, gdy wykazano ponad wszelką wątpliwość niewinność oskarżonego, lecz również wtedy, gdy nie udowodniono mu, że jest winny popełnienia zarzuconego mu przestępstwa. Wystarczy zatem, że wyjaśnienia oskarżonego, negującego tezy aktu oskarżenia zostaną uprawdopodobnione. Co więcej, wyrok uniewinniający musi zapaść jednak również i w takiej sytuacji, gdy wykazywana przez oskarżonego teza jest wprawdzie nieuprawdopodobniona, ale też nie zdołano udowodnić mu sprawstwa i winy (por. wyrok SA w Katowicach z dnia 27.01.2021 r., sygn. II AKa 274/20, LEX nr 3239903). Wskazać należy, że z opinii biegłego P. K. z dnia 08 sierpnia 2018 roku jak i opinii uzupełniającej wynika, iż wersja przedstawiona przez kierowcę oraz pasażerów T. nie pokrywa się ze śladami zabezpieczonymi na miejscu wypadku, biegły wskazał, że nie jest możliwe by pojazd kierowany przez oskarżonego najechał na jadący na wprost z ustawionymi na wprost kołami pojazd kierowany przez pokrzywdzonego. Biegły wskazał również, że nie jest możliwe jednoznaczne odtworzenie zachowania pokrzywdzonego na drodze przed zdarzeniem, jednak nie można wykluczyć, że to właśnie pokrzywdzony wjechał na pas ruchu samochodu kierowanego przez oskarżonego. W niniejszej sprawa została również sporządzona opinia biegłego M. G. z dnia 05 czerwca 2021 roku jak również opinia uzupełniająca z których wynika, że na podstawie zebranego w sprawie materiału dowodowego nie można dokonać jednoznacznej oceny zachowania się kierujących pojazdami biorącymi udział w zdarzeniu oraz nie można jednoznacznie ustalić przyczyny zaistnienia analizowanego wypadku. Biegły wskazał, że zarówno wersja zdarzenia pokrzywdzonego jak i wersja oskarżonego są możliwe i jednakowo prawdopodobne. Obie opinie biegłych są kompletne, rzetelne, wydane w oparciu o fachową wiedzę oraz zgodne z doświadczeniem życiowym, w żaden sposób nie są dotknięte błędami. Ponadto wskazać należy, że w aktach sprawy nie ma żadnych dowodów rzeczowych, tj. materialnych śladów wypadku, które pozwalałyby na jednoznaczne ustalenie sposobu poruszania się samochodu T. przez zdarzeniem, a określenie toru ruchu samochodu przed wypadkiem może być dokonane jedynie poprzez ocenę wiarygodności dowodów osobowych, które w niniejszej sprawie są sprzeczne i wzajemnie się wykluczają. Rozbieżności można dostrzec w szczególności w zeznaniach świadka I. E., który w dniu wypadku wskazywał, że pokrzywdzony ma w zwyczaju, jadąc prawym pasem jezdni i widząc zbliżający się w jego kierunku samochód ciężarowy, obijać w lewo i „przepuszczać” taki samochód. Zeznania ww. świadka korespondują zatem z tą wersją wydarzeń która została przedstawiona przez oskarżonego i pozostają w sprzeczności z zeznaniami pozostałych uczestników zdarzenia.

Nadmienić należy, że skazanie musi być pewne i wolne od wszelkich wątpliwości. W przekonaniu Sądu Okręgowego, takim orzeczeniem nie byłby wyrok, w którym przy stanie dowodów zgromadzonych w tej sprawie, przy argumentach podanych przez skarżącego, w postępowaniu pierwszoinstancyjnym stwierdzono by sprawstwo oskarżonego odnośnie przestępstwa z art. 177 § 2 kk, zarzuconego mu w subsydiarnym akcie oskarżenia.

Słusznie Sąd I instancji stwierdził, że brak jest danych dostatecznie uzasadniających popełnienie przez oskarżonego zarzucanego mu czynu i konstatację tą podzielił Sąd Odwoławczy. W przypadku istnienia rozbieżnych dowodów co do okoliczności mających znaczenie dla odpowiedzialności oskarżonego, rozstrzygnięcie winno być zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Dlaczego istniejące wątpliwości , zgodnie z treścią art. 5 § 2 kpk, należało rozstrzygnąć na korzyść W. Z.. Kierując się wszystkimi przedstawionymi wyżej racjami, Sąd Okręgowy utrzymał w mocy zaskarżony wyrok uniewinniający oskarżonego W. Z. od czynu z art. 177 § 2 kk.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność zarzutów warunkowała bezzasadność wniosku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok utrzymano w mocy w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność wniesionej apelacji i brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

---------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II. 

Na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r., poz. 1184) Sąd Okręgowy zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. W. D. kwotę 1.230 zł (w tym 230 zł podatku VAT) tytułem zastępstwa prawnego i poniesionych wydatków w postępowaniu odwoławczym .

III. 

Przepisy art. 634 kpk i art. 624 § 1 kpk oraz względy słuszności przemawiały za zwolnieniem oskarżyciela subsydiarnego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, przy jednoczesnym przejęciu wydatków tego postępowania na rachunek Skarbu Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik oskarżyciela subsydiarnego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana