Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 stycznia 2017r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 stycznia 2017r. w S.

odwołania W. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 30 października 2015 r. Nr(...)

w sprawie W. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że ubezpieczonemu W. K. przysługuje prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 01 września 2015r. do dnia 31 sierpnia 2018r.

Sygn. akt IV U 240/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 30 października 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 poz. 748 t.j.), odmówił W. K. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres, wskazując, że Komisja Lekarska w orzeczeniu z dnia 21 października 2015r. nie stwierdziła u ubezpieczonego niezdolności do pracy.

Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony W. K. w marcu 2016r., wnosząc o jej zmianę i przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazano, iż wnioskodawca cierpi na zaniki pamięci, a przez cały okres listopada, grudnia i stycznia przebywał na rehabilitacji i nie był w stanie złożyć odwołania od decyzji organu rentowego. W związku z tym wniósł o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, jednocześnie podkreślając, że przy jego stanie zdrowia nie jest w stanie samodzielnie funkcjonować, ma problemy ze skupieniem, często zapomina, co robił kilka chwil wcześniej. Ubezpieczony zwrócił uwagę, że przeszedł ciężką operację usunięcia krwiaka, a po tym leczeniu nie może normalnie funkcjonować, ma problemy z koncentracją i zapamiętywaniem, wymaga pomocy osób bliskich, pozostaje pod stałą opieką lekarzy. Podniesiono, że 7 października 2015r. wnioskodawca uzyskał orzeczenie o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym, a na rencie – która jest jego jedynym źródłem utrzymania – przebywał od 2009r. (odwołanie, k. 1-2 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o odrzucenie odwołania jako wniesionego po upływie terminu określonego w art. 477 ⁹ § 1 kpc. Wskazano, że odwołanie od decyzji z dnia 30 października 2015r. wpłynęło do Sądu Okręgowego w Siedlcach w dniu 1.03.2016r., a w dniu 3.03.2016r. zostało przekazane do organu rentowego. Dodatkowo powołano się także na argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4-5 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony W. K., ur. (...), w okresie od 10 lipca 2009r. do 31 lipca 2013r. był uprawniony do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, a od 1 sierpnia 2013r. do 31 sierpnia 2015r. pobierał rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. W dniu 12 sierpnia 2015r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres (wniosek k.258-259 akt rentowych). Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczonego na badanie przez Lekarza Orzecznika, który w orzeczeniu z 22 września 2015r. ustalił, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy (orzeczenie lekarza orzecznika z 22.09.2015r. k.261 akt rentowych). Na skutek sprzeciwu od powyższego orzeczenia ubezpieczony został skierowany na badanie przez Komisję Lekarską ZUS, która w orzeczeniu z 21 października 2015r. ustaliła, że wnioskodawca nie jest niezdolny do pracy (sprzeciw ubezpieczonego od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS k.30 dokumentacji orzeczniczo-lekarskiej; orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 21.10.2015r. k.263 akt rentowych). Na podstawie powyższego orzeczenia, zaskarżoną decyzją z 30 października 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres (decyzja z 30.10.2015r. k.264 akt rentowych). Decyzja została doręczona ubezpieczonemu listem zwykłym, a odwołanie od niej W. K. wniósł w marcu 2016r. Istniejące u ubezpieczonego zaburzenia funkcji poznawczych spowodowały, że nie był w stanie we właściwym czasie (ustawowym terminie) złożyć odwołania od decyzji z dnia 30 października 2015r. (opinia biegłych psychiatry, psychologa, neurologa i ortopedy, k. 15 akt sprawy).

U W. K. rozpoznano organiczne zaburzenia osobowości i zachowania z globalną deterioracją funkcji poznawczych, stan po kraniotomii prawostronnej z powodu krwiaka pourazowego w 2009r. (aktualnie bez ogniskowego deficytu neurologicznego), chondropatię stawów kolanowych bez ograniczenia ruchomości stawów i sprawności chodu, chorobę zwyrodnieniowo-dyskopatyczną kręgosłupa szyjnego i lędźwiowego z towarzyszącym zespołem bólowym bez istotnego ograniczenia ruchomości kręgosłupa – bez objawów korzeniowych, bóle i zawroty głowy w wywiadzie, a także nadciśnienie tętnicze. Po przeprowadzeniu badania psychologicznego stwierdzono, że u opiniowanego występują dysfunkcje mózgowe na podłożu zmian organicznych w (...) ujawniające się w sferze emocjonalno-motywacyjnej oraz poznawczej. Obniżenie funkcji poznawczych ma charakter globalny. Wynik (...)21 to początkowa faza procesu otępiennego. U wnioskodawcy występują: zaburzenia koncentracji i uwagi, zmniejszone tempo uczenia się nowego materiału, zaburzenia pamięci krótkotrwałej w materiale werbalnym i przestrzenno-wzrokowym, zaburzenia pamięci średnioterminowej i długoterminowej, zaburzenia fluencji słownej, duża męczliwość. Również w funkcjonowaniu osobowościowym występują zaburzenia funkcji emocjonalno-motywacyjnych na podłożu zmian organicznych w (...): niska tolerancja na stres i pobudzenie emocjonalne, niska samokontrola emocji, wahania nastroju, stany obniżonego nastroju, podwyższony poziom lęku. Z powodu globalnego obniżenia poziomu funkcji poznawczych oraz zaburzeń funkcji motywacyjnych W. K. faktycznie nie był w stanie samodzielnie zorientować się przez bardzo długi czas, że decyzja ZUS z dnia 30 października 2015r., pozbawiająca go prawa do dalszej wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy, jest dla niego niekorzystna i że możliwe jest odwołanie się do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Nie był w stanie uzyskać wiedzy o tym, że okres możliwości odwołania upływa po miesiącu od daty doręczenia, a także nie był w stanie ze względu na globalne obniżenie funkcji poznawczych samodzielnie napisać odwołania. Schorzenie narządu ruchu stanowi przeciwskazanie do ciężkiej pracy fizycznej, dźwigania dużych ciężarów, ale nie powoduje niezdolności do pracy zgodnej z kwalifikacjami. Natomiast istniejące u opiniowanego zaburzenia osobowości i zachowania na podłożu zmian organicznych w (...) ujawniają się wyraźne w sferze poznawczej, emocjonalno-motywacyjnej oraz społecznej. Ich konsekwencją jest niski poziom dynamiki, aktywności i zaradności życiowej. Powoduje to, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy. Stan zdrowia wnioskodawcy nie poprawił się od 1 września 2015r., a organiczne podłoże zaburzeń sugeruje, że rokowania co do poprawy stanu zdrowia są niepomyślne. Częściowa niezdolność do pracy istniała w dniu 31 sierpnia 2015r. i trwa do dnia 31 sierpnia 2018r. (opinia biegłych psychiatry, psychologa, neurologa i ortopedy, k. 24-25v akt sprawy).

Ubezpieczony ma wykształcenie podstawowe, pracował jako kierowca-magazynier (okoliczności bezsporne).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego W. K. zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 477 ⁹ § 1 kpc odwołania od decyzji organów rentowych lub orzeczeń wojewódzkich zespołów do spraw orzekania o niepełnosprawności wnosi się na piśmie do organu lub zespołu, który wydał decyzję lub orzeczenie, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ lub zespół, w terminie miesiąca od dnia doręczenia decyzji lub orzeczenia. Stosownie do treści art. 477 ⁹ § 3 kpc sąd odrzuci odwołanie wniesione po upływie terminu, chyba że przekroczenie terminu nie jest nadmierne i nastąpiło z przyczyn niezależnych od odwołującego się. W okolicznościach niniejszej sprawy wniosek organu rentowego o odrzucenie odwołania nie zasługiwał na uwzględnienie. Bezspornie ubezpieczony wniósł odwołanie od decyzji z dnia 30 października 2015r. po upływie przepisanego miesięcznego terminu liczonego od dnia doręczenia odpisu decyzji, co też sam potwierdził. Co prawda brak jest możliwości dokładnego określenia daty doręczenia odpisu decyzji, bowiem ubezpieczony nie pamiętał, kiedy ją otrzymał, a organ rentowy doręcza odpisy decyzji listem zwykłym bez zwrotnego potwierdzenia odbioru, jednak od wydania decyzji z dnia 30 października 2015r. do wniesienia odwołania przez wnioskodawcę w marcu 2016r. upłynęły 4 miesiące. Nadto w odwołaniu ubezpieczony wnosił o przywrócenie terminu do złożenia odwołania, podnosząc, że stan zdrowia nie pozwala mu samodzielnie funkcjonować, ma problemy ze skupieniem, często zapomina co robił kilka chwil wcześniej. Na rozprawie w dniu 12 stycznia 2017r. wyjaśnił także, że o tym, iż nie przysługuje mu prawo do renty zorientował się dopiero, gdy przestał otrzymywać pieniądze. W opinii psychologiczno-psychiatrycznej sporządzonej na zlecenie Sądu biegli uznali, że W. K. z powodu zaburzenia funkcji poznawczych nie był w stanie we właściwym czasie (ustawowym terminie) złożyć odwołania od decyzji z dnia 30 października 2015r. Nie był w stanie samodzielnie zorientować się przez bardzo długi czas, że w/w decyzja pozbawiająca go prawa do dalszej wypłaty renty z tytułu niezdolności do pracy jest dla niego niekorzystna i że jest możliwe odwołanie się do Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Biegli wskazali również, że ubezpieczony nie był w stanie uzyskać wiedzy o tym, iż okres możliwości odwołania upływa po miesiącu od daty doręczenia decyzji, a także - ze względu na globalne obniżenie funkcji poznawczych – nie mógł samodzielnie napisać odwołania. W tych okolicznościach należało uznać, że wniesienie odwołania przez ubezpieczonego po terminie nastąpiło z przyczyn od niego niezależnych, a uchybienie terminu w ocenie Sądu nie było nadmierne. Wobec tego brak było podstaw do odrzucenia odwołania na podstawie art. 477 ⁹ § 3 kpc, zaś sprawa podlegała merytorycznemu rozpoznaniu.

Zgodnie z art.57 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r. poz. 748) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w okresach wyszczególnionych w ustawie albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów, przy czym ostatniego wymogu nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy. W myśl art.12 ust.1, 2 i 3 w/w ustawy niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Rozstrzygnięcie o zasadności odwołania ubezpieczonego od decyzji organu rentowego odmawiającej mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wymagało ustalenia, czy ubezpieczony po dniu 31 sierpnia 2015r. w dalszym ciągu jest osobą niezdolną do pracy. W tym celu Sąd zasięgnął opinii biegłych lekarzy o specjalnościach odpowiadających schorzeniom ubezpieczonego, tj. neurologa, ortopedy, psychiatry i psychologa. Powołani biegli po zbadaniu wnioskodawcy i zapoznaniu się z dokumentacją medyczną uznali, że W. K. jest częściowo niezdolny do pracy z ogólnego stanu zdrowia. Niezdolność ta jest okresowa, istniała na dzień 31 sierpnia 2015r., a przewidywany czas jej trwania to 31 sierpnia 2018r. Wskazano, że główną przyczyną orzeczonej niezdolności do pracy jest proces związany z obniżeniem funkcji poznawczych. Po przeprowadzeniu badania psychologicznego w dniu 1 lipca 2016r. stwierdzono, że u opiniowanego występują dysfunkcje mózgowe na podłożu zmian organicznych w (...) ujawniające się w sferze emocjonalno-motywacyjnej oraz poznawczej. Obniżenie funkcji poznawczych ma charakter globalny. Wynik (...)21 to początkowa faza procesu otępiennego. U wnioskodawcy występują: zaburzenia koncentracji i uwagi, zmniejszone tempo uczenia się nowego materiału, zaburzenia pamięci krótkotrwałej w materiale werbalnym i przestrzenno-wzrokowym, zaburzenia pamięci średnioterminowej i długoterminowej, zaburzenia fluencji słownej, duża męczliwość. Również w funkcjonowaniu osobowościowym występują zaburzenia funkcji emocjonalno-motywacyjnych na podłożu zmian organicznych w (...): niska tolerancja na stres i pobudzenie emocjonalne, niska samokontrola emocji, wahania nastroju, stany obniżonego nastroju, podwyższony poziom lęku. Natomiast istniejące u opiniowanego zaburzenia osobowości i zachowania na podłożu zmian organicznych w (...) ujawniają się wyraźne w sferze poznawczej, emocjonalno-motywacyjnej oraz społecznej. Ich konsekwencją jest niski poziom dynamiki, aktywności i zaradności życiowej. W ocenie biegłych ubezpieczony z przyczyn psychiatryczno-psychologicznych zarówno nie był w stanie samodzielnie złożyć odwołania w terminie, jak również jest częściowo niezdolny do pracy. Zwrócono uwagę, że stan zdrowia wnioskodawcy nie poprawił się od 1 września 2015r., a organiczne podłoże zaburzeń sugeruje, że rokowania co do poprawy stanu zdrowia są niepomyślne.

Analizując opinie sporządzone w sprawie Sąd uznał, iż stanowią one miarodajny dowód, są spójne, logiczne i należycie uzasadnione. Zarzuty zgłoszone przez organ rentowy (k. 30 akt sprawy) stanowiły jedynie polemikę z prawidłowym stanowiskiem biegłych, a zgłoszony wniosek o powołanie innych biegłych psychiatry i psychologa nie zasługiwał na uwzględnienie. W sporządzonej opinii z 1 grudnia 2016r. biegli odnieśli się do orzeczenia Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 21 października 2015r., wskazując, że orzeczenie to nie uwzględnia faktu i konsekwencji stanu wnioskodawcy po poważnej operacji neurochirurgicznej, a także ignoruje organiczne podłoże zaburzeń funkcji poznawczych, tłumacząc je agrawacją i cechami neurotycznej osobowości.

Całokształt okoliczności sprawy pozwala zatem stwierdzić, że W. K. po dniu 31 sierpnia 2015r. spełnia wszystkie przesłanki do przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy określone w art. 57 w zw. z art. 58 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Za dowodem z opinii biegłych Sąd uznał ubezpieczonego za częściowo niezdolnego do pracy od dnia 1 września 2015r. do 31 sierpnia 2018r.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art.477 ¹⁴ § 2 kpc, zmieniono zaskarżoną decyzję i orzeczono jak w sentencji wyroku.