Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 marca 2018 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:		SSO Grażyna Jaszczuk
Protokolant:	st.sekr.sądowy Agata Polkowska

przy udziale Prokuratora Arkadiusza Szewczaka

po rozpoznaniu w dniu 22 marca 2018 r.

sprawy A. S., J. T. i J. P.

oskarżonych z art.297 § 1 kk w zb. z art.286 § 1 kk w zw. z art.11 § 2 kk

na skutek apelacji, wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim

z dnia 10 października 2017 r. sygn. akt II K 160/16

I.  wyrok w zaskarżonej części utrzymuje w mocy;

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. K. K. w M. kwotę 516,60 złotych (w tym 96,60 zł podatku VAT) tytułem obrony z urzędu wykonywanej w postępowaniu odwoławczym wobec oskarżonej A. S.,

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. D. P. w M. kwotę 516,60 złotych (w tym 96,60 zł podatku VAT) tytułem obrony z urzędu wykonywanej w postępowaniu odwoławczym wobec oskarżonej J. T.;

IV.  zasądza od oskarżonych A. S., J. T. i J. P. na rzecz Skarbu Państwa po 180 złotych tytułem opłaty za II instancję oraz po 6,66 zł tytułem wydatków postępowania odwoławczego,

V.  zwalnia oskarżone A. S. i J. T. od wydatków związanych z ustanowieniem obrońców z urzędu w postępowaniu odwoławczym i stwierdza, że w tym zakresie wydatki ponosi Skarb Państwa.

Sygn. akt II Ka 66/18

UZASADNIENIE

A. S. oskarżona została o to, że:

I. w dniu 16 stycznia 2015 r. w M., powiat (...), województwo (...), w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadziła (...) Bank S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 38 226,30 zł w ten sposób, że przedłożyła poświadczający nieprawdę dokument w postaci zaświadczenia
o zatrudnieniu, na czas nieokreślony, w Przedszkolu Niepublicznym (...), z/s w M. przy ul. (...), na stanowisku pracownik biurowy, opiekun grupy, ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem 3550 zł netto,
w celu zawarcia umowy pożyczki nr (...), wprowadzając uprawnionego pracownika w/w banku w błąd co do sytuacji finansowej i zamiaru spłaty przedmiotowej pożyczki poprzez przedłożenie wraz z wnioskiem udzielenie pożyczki poświadczającego nieprawdę dokumentu w postaci w/w zaświadczenia o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego,

tj. o czyn z art. 297§ 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.

B. S. (1) oskarżona została o to, że:

II. w dniu 14 stycznia 2015 r. w M., powiat (...), województwo (...) w zamiarze, aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, swoim zachowaniem ułatwiła jego popełnienie w ten sposób, że jako osoba uprawniona do wystawienia dokumentu, poświadczyła nieprawdę w zaświadczeniu o zatrudnieniu A. S. w jej Przedszkolu Niepublicznym (...) z/s
w M. przy ul. (...) na stanowisku pracownik biurowy, opiekun grupy, ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem 3550 zł. netto,
w sytuacji gdy A. S. nigdy nie była zatrudniona w/w firmie, który to dokument dotyczył okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania przez A. S. w dniu 16 stycznia 2015 r. w M., powiat (...), województwo (...), z(...)Banku S.A. pożyczki nr (...)
w wysokości 38226,30 zł,

tj. o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art.297§ 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw.
z art. 11 § 2 k.k.

J. T. oskarżona została o to, że:

III. w dniu 16 stycznia 2015 roku w M., powiat (...), województwo (...), wspólnie i w porozumieniu, w zamiarze aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, swoim zachowaniem ułatwiła jego popełnienie w ten sposób, że w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, ułatwiła doprowadzenie (...) Banku S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 38226,30 zł w ten sposób, że udostępniła dowód osobisty A. S., przez co umożliwiła wystawienie przez B. S. (1) dokumentu poświadczającego nieprawdę
w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu w Przedszkolu Niepublicznym (...) z/s w M. ul. (...), na stanowisku pracownika biurowego, opiekun grupy ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem 3550 zł netto,
w celu zawarcia przez A. S. umowy pożyczki nr (...), wprowadzając uprawnionego pracownika w/w banku w błąd co do sytuacji finansowej i zamiaru spłaty przedmiotowej pożyczki poprzez przedłożenie wraz z wnioskiem
o udzielenie pożyczki poświadczającego nieprawdę dokumentu w postaci w/w zaświadczenia o zatrudnieniu w sytuacji, gdy w ogóle nie była zatrudniona w/w firmie, a więc okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego,

tj. o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art.297§ 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw.
z art. 11 § 2 k.k.

J. P. oskarżona została o to, że;

IV. w dniu 16 stycznia 2015 r. w M., powiat (...), województwo (...), wspólnie i w porozumieniu, w zamiarze aby inna osoba dokonała czynu zabronionego, swoim zachowaniem ułatwiła jego popełnienie w ten sposób, że w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, ułatwiła jego popełnienie w ten sposób, że w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, ułatwiła doprowadzenie (...) Banku S.A. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 38 226,30 zł w ten sposób, że dostarczyła A. S. poświadczający nieprawdę dokument w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu w Przedszkolu Niepublicznym (...), z/s
w M. ul. (...), na stanowisku pracownik biurowy, opiekun grupy ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem 3550 zł netto,
w celu zawarcia przez A. S. umowy pożyczki nr (...), wprowadzając uprawnionego pracownika w/w banku w błąd co do sytuacji finansowej i zamiaru spłaty przedmiotowej pożyczki poprzez przedłożenie wraz z wnioskiem
o udzielenie pożyczki poświadczającego nieprawdę dokumentu w postaci w/w zaświadczenia o zatrudnieniu w sytuacji, gdy w ogóle nie była zatrudniona w firmie,
a więc okoliczności o istotnym znaczeniu dla uzyskania wymienionego wsparcia finansowego,

tj. o czyn z art. 18 § 3 k.k. w zw. z art.297§ 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw.
z art. 11 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 10 października 2017 roku, sygn. akt II K 160/16, Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim:

I. Oskarżoną A. S. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k.
w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał ją i na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 37a k.k. wymierzył jej karę 7 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cel społeczny wskazanej przez Sąd w wymiarze 25 godzin w stosunku miesięcznym.

II. Oskarżoną B. S. (1) uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, z tym, iż przyjął, że działała wspólnie i w porozumieniu z J. P. i J. T., tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 297§ 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art.18 § 3 k.k.
w zw. z art. 297§ 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał ją i na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 37a k.k. wymierzył jej karę 200 stawek dziennych grzywny, przyjmując wysokość jednej stawki na kwotę 20 złotych.

III. Oskarżoną J. T. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu,
z tym iż przyjął, że działała wspólnie i w porozumieniu z J. P. i B. S. (1), tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art.18 § 3 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał ją i na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw.
z art. 37a k.k. wymierzył jej karę 7 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cel społeczny wskazanej przez Sąd w wymiarze 25 godzin w stosunku miesięcznym.

IV. Oskarżoną J. P. uznał za winną popełnienia zarzucanego jej czynu, z tym iż przyjął, że działała wspólnie i w porozumieniu z B. S. (1) i J. T., tj. czynu wyczerpującego dyspozycję art. 18 § 3 k.k. w zw. z art. 297 § 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. i za to na podstawie art.18 § 3 k.k. w zw. z art. 297§ 1 k.k. w zb. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. skazał ją i na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 37a k.k. wymierzył jej karę 7 miesięcy ograniczenia wolności polegającej na wykonywaniu nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cel społeczny wskazanej przez Sąd w wymiarze 25 godzin w stosunku miesięcznym.

V. Zasądził na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonej A. S., J. T. i J. P. po 180 złotych opłaty od kary i kwotę 400 tytułem opłaty od B. S. (1) oraz zasądził od oskarżonej B. S. (1) koszty procesu w części jej przypadającej w kwocie 62,50 zł, pozostałe oskarżone A. S., J. T. i J. P. zwolnił od ponoszenia kosztów sądowych w pozostałym zakresie, przejmując koszty procesu w kwotach po 62,50 zł na rachunek Skarbu Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wywiedli obrońcy oskarżonych J. T., J. P. i A. S..

Obrońca oskarżonej J. T. zaskarżył powyższy wyrok w całości
w zakresie dotyczącym tej oskarżonej i na podstawie art. 438 pkt 2 i 3 kpk zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

I.  mogącą mieć wpływ na treść orzeczenia obrazę przepisów postępowania,
a mianowicie:

1.  art. 7, art. 410 i art. 424 § 1 kpk poprzez:

- bezpodstawne uznanie w całości za wiarygodne wyjaśnień oskarżonej B. S. (1) i oparcie na nich ustaleń będących podstawą wyroku, przy założeniu, że ww. oskarżona nie miała żadnego powodu by wyjaśnić na niekorzyść m.in. oskarżonej J. T., w sytuacji, gdy wyjaśnienia B. S. (1) były sprzeczne z zebranym w sprawie materiałem dowodowym oraz miały na celu umniejszenie roli, jaką w przedmiotowym zdarzeniu odgrywała oskarżona i tym samym winny być przyjmowane z dużą dozą ostrożności, zwłaszcza w zakresie, w jakim odnoszą się do współoskarżonych – co w konsekwencji doprowadziło do nieuwzględnienia przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy dowodów o treści korzystnej dla oskarżonej J. T. przy jednoczesnym bezpodstawnym uwzględnieniu dowodów o treści dla niej niekorzystnej,

- bezpodstawne odmówienie wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonej A. S. oraz pominięcie zeznań A. W.,
w zakresie w którym wskazywały one na to, że zamiarem oskarżonej J. T. było to, aby A. S. została żyrantem jej pożyczki,

- bezpodstawne przyjęcie, iż czynność przekazania dowodu osobistego należącego do A. S., B. S. (1) stanowiła istotny wkład w dokonanie czynności polegającej na wystawieniu przez ostatnią zaświadczenia o zatrudnieniu A. S.
w Przedszkolu Niepublicznym (...) i uznanie, że czynność ta miała wpływ na wprowadzenie w błąd pracownika banku, w sytuacji gdy dane niezbędne do wystawienia zaświadczenia mogły być podane przez samą A. S., która przekazała je osobiście pracownikowi banku, świadomie podpisała i wzięła pożyczkę oraz była weryfikowana przez analityka bankowego, mając (według ustaleń Sądu) pełną świadomość znaczenia swoich czynów,

- bezpodstawne przyjęcie, że oskarżona J. T. działała wspólnie i w porozumieniu z innymi oskarżonymi w sprawie, w sytuacji gdy takie ustalenie nie znajduje odzwierciedlenia w zebranym w sprawie materiale dowodowym i tym samym jest wynikiem dowolnej, nie swobodnej, oceny dowodów,

- bezpodstawne przyjęcie, że oskarżona J. T. wiedziała
o braku zdolności kredytowej i woli wywiązania się z umowy zawartej przez A. S., w sytuacji, gdy takie ustalenie nie znajduje odzwierciedlenia w zebranym w sprawie materiale i tym samym jest wynikiem dowolnej, nie swobodnej, oceny dowodów,

- co w konsekwencji doprowadziło do poczynienia przez Sąd błędnych ustaleń faktycznych, stanowiących podstawę orzeczenia,

- wskazanie w uzasadnieniu wyroku, iż nieprzyznanie się do winy oskarżonej J. T. w świetle wyjaśnień B. S. (1), Sąd zweryfikował negatywnie, jako niezgodne z prawdą, w sytuacji, gdy Sąd w żaden sposób nie wskazał, jakie wyjaśnienia B. S. (1) miałoby na to wskazywać, co w konsekwencji doprowadziło do niemożności skontrolowania wyroku Sądu w tym zakresie w instancji odwoławczej,

II.  mogący mieć wpływ na treść orzeczenia błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia poprzez dowolne, niezgodne z treścią materiału dowodowego, zasadami wiedzy, doświadczenia życiowego
i logicznego rozumowania przyjęcie, iż w chwili zaistnienia zdarzenia opisanego w zarzucie aktu oskarżenia:

- dostarczenie dowodu osobistego należącego do A. S., B. S. (1) stanowiło istotny wkład w dokonaniu czynności polegającej na wystawieniu przez tą ostatnią zaświadczenia o zatrudnieniu A. S. w Przedszkolu niepublicznym (...),

- dostarczenie dowodu osobistego należącego do A. S., B. S. (1) miało wpływ na wprowadzenie w błąd pracownika banku,

- oskarżona J. T. działała wspólnie i w porozumieniu z innymi oskarżonymi w sprawie,

- oskarżona J. T. wiedziała o braku zdolności kredytowej i woli wywiązania się z umowy zawartej przez A. S.,

- co w konsekwencji doprowadziło do uznania oskarżonej za winną zarzucanego jej czynu, w sytuacji gdy zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwalał na poczynienie powyższych ustaleń.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca oskarżonej J. T. na podstawie art. 437 § 1 i 2 kpk oraz art. 438 pkt 2 i 3 kpk wniósł o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanego jej czynu, ewentualnie

2)  uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sadowi I instancji.

Obrońca oskarżonej J. P. zaskarżył powyższy wyrok w części odnoszącej się do tej oskarżonej – w całości i na podstawie art. 427 § 2 kpk i art. 438 pkt 2 i 3 kpk orzeczeniu temu zarzucił:

1)  rażącą obrazę przepisów postępowania (art. 399 § 1 kpk) mającą istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia w zakresie odpowiedzialności karnej J. P.,
a polegającą na:

a)  zaniechaniu uprzedzenia o możliwości istotnej zmiany opisów czynów zarzuconych J. P. oraz B. S. (1) poprzez:

- przyjęcie w wyroku, że J. P. działała wspólnie i w porozumieniu z B. S. (1) i J. T.;

- przyjęcie w wyroku, że B. S. (1) działała wspólnie i w porozumieniu z J. P. i J. T. – czym Sąd I instancji rażąco wyszedł poza granice tożsamości „zdarzenia historycznego”
w zakresie identyczności podmiotów oskarżonych o udział w zdarzeniu, czym w sposób bardzo istotny naruszył interes procesowy oraz prawo do obrony oskarżonej J. P.

2)  obrazę przepisów postępowania (art. 5 § 2 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk) mającą istotny wpływ na treść wyroku, a polegającą na:

a) ocenie materiału dowodowego z przekroczeniem granic swobodnej oceny dowodów polegającą na wadliwym przyjęciu, że:

- J. P. wiedziała, iż zaświadczenie o zatrudnieniu A. S. w Przedszkolu (...) poświadczało nieprawdę;

- J. P. dostarczyła A. S. poświadczający nieprawdę dokument w postaci ww. zaświadczenia o zatrudnieniu;

- J. P. w realiach sprawy niniejszej swoim zachowaniem wykroczyła poza ramy czynności i obowiązki, jakie wyznaczała jej pozycja doradcy kredytowego;

- B. S. (1) była przekonana, że J. P. miała wiedzę, że A. S. nie jest zatrudniona w przedszkolu (...),

- J. P. namawiała B. S. (1) do wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu, które poświadczało nieprawdę,

b) ocenie zarzutów, jakie miały w tej sprawie przedstawione (a finalnie przypisane w wyroku) oskarżone: A. S., J. T., B. S. (1) i J. P. bez uwzględnienia zasad logiki i doświadczenia życiowego, szczególnie w kontekście wzajemnego powiązania tych zarzutów i koniecznej spójności między czynami przypisanymi poszczególnym oskarżonym w ramach końcowego rozstrzygnięcia w sprawie

- które to okoliczności finalnie przesądziły o uznaniu winy J. P. w zakresie przypisanego jej czynu.

Podnosząc powyższe zarzuty obrońca oskarżonej J. P. wniósł o:

- zmianę wyroku w zaskarżonej części i uniewinnienie J. P., ewentualnie o

- uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonej A. S. zaskarżył powyższy wyrok w całości w zakresie dotyczącym tej oskarżonej i na podstawie art. 427 § 2 kpk i art. 438 pkt 2 kpk zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

I.  obrazę przepisów prawa procesowego mogących mieć wpływ na wydane orzeczenie, tj. art. 7 kpk w zw. z art. 4 kpk, art. 410 kpk w zw. z art. 4 kpk polegającą na przekroczeniu zasad określonych w tych przepisach przy dokonaniu oceny materiału dowodowego i ustaleń w zakresie zamiaru oskarżonej i zaprezentowanie oceny wyłącznie zgodnej z tezą o istnieniu
z góry powziętego zamiaru nieuiszczenia jakichkolwiek należności z tytułu zawartej umowy po stronie oskarżonej i wprowadzeniu w błąd pokrzywdzonego, przy pominięciu szeregu zagadnień, które tą koncepcję obalają i poprzestaniu na przedstawieniu uproszczonego rozumowania
w tym względzie, iż oskarżona S. nie mogła błędnie przypuszczać, iż ma być jedynie żyrantem pożyczki w sytuacji gdy zawierała już pożyczki i to jej przekazano pieniądze; jak również wydanie orzeczenia jedynie na podstawie części ujawnionego materiału dowodowego z pominięciem dowodu z zeznań świadka A. W. – konkubenta oskarżonej S. i brakiem oceny tego dowodu;

II.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mający wpływ na treść tego orzeczenia, a będący wynikiem obrazy przepisów postępowania wskazanych powyżej, polegający na błędnym przyjęciu,
iż oskarżona A. S. dopuściła się przestępstwa wyczerpującego dyspozycję z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw.
z art. 11 § 2 kk, w sytuacji gdy została wprowadzona w błąd przez J. P. i J. T. co do rodzaju podpisywanej umowy i działania w przekonaniu, iż ma być jedynie żyrantem umowy pożyczki zaciągniętej przez siostrę J. T..

W następstwie tak sformułowanych zarzutów obrońca oskarżonej A. S. na podstawie art. 427 § 1 kpk i art. 437 § 1 i 2 kpk wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonej od zarzucanego jej czynu.

W toku rozprawy odwoławczej obrońca oskarżonej J. T. poparł apelację i wnioski w niej zawarte, nadto wniósł o zasądzenie kosztów obrony z urzędu oświadczając, że nie zostały one uiszczone w całości, ani w części. Obrońca oskarżonej J. P. poparł apelację i wnioski w niej zawarte. Obrońca oskarżonej A. S. poparł apelację i wniosek w niej zawarty, nadto wniósł o zasądzenie kosztów obrony z urzędu oświadczając, że nie zostały one uiszczone w całości, ani w części. Oskarżona J. P. przyłączyła się do stanowiska swojego obrońcy. Prokurator wniósł o nieuwzględnienie apelacji
i utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje obrońców oskarżonych J. P., J. T.
i A. S. okazały się niezasadne, a w związku z tym zawarte w ich treści wnioski nie zasługiwały na uwzględnienie.

Wykorzystując możliwości wynikające z art. 457 § 2 kpk w zw. z art. 423 § 1a kpk uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego ograniczone zostało do rozstrzygnięć odnoszących się do oskarżonej J. P. i wskazania powodów nieuwzględnienia apelacji złożonej w jej imieniu, przez jej obrońcę, gdyż tylko ten skarżący wystąpił z wnioskiem o doręczenie odpisu wyroku Sądu odwoławczego wraz z uzasadnieniem.

Zdaniem Sądu II instancji, żaden z zarzutów podniesionych w apelacji obrońcy oskarżonej J. P. nie mógł zostać oceniony jako zasadny.

Bezsprzecznie nietrafny jest podniesiony w pkt 1 apelacji zarzut obrazy
art. 399 § 1 kpk oraz naruszenia zasady skargowości, których to uchybień w ocenie obrońcy oskarżonej J. P., Sąd I instancji dopuścił się w wyniku zaniechania uprzedzenia o możliwości istotnej zmiany opisu czynu zarzuconego tej oskarżonej poprzez przyjęcie w wyroku, że J. P. działała wspólnie
i w porozumieniu z B. S. (1) i J. T., co stanowiło tak znaczną zmianę opisu czynu w zakresie osób oskarżonych o udział w zdarzeniu, że opis ten odbiega od czynu zarzucanego oskarżonej w stopniu niepozwalającym uznać, iż chodzi o to samo zdarzenie historyczne. W ocenie Sądu II instancji oba powyższe twierdzenia skarżącego są bezzasadne jako pozbawione merytorycznych podstaw.

W pierwszej kolejności stwierdzić należy, iż zupełnie chybiony jest wywód skarżącego, że w wyniku modyfikacji opisu czynu przypisanego oskarżonej J. P., Sąd Rejonowy wyszedł poza granice aktu oskarżenia bez zachowania historycznej identyczności czynu zarzuconego oskarżonej i czynu jej przypisanego, co miało pozbawić oskarżoną prawa do obrony. W orzecznictwie Sądu Najwyższego
i sądów powszechnych ugruntowane jest stanowisko, że ramy postępowania sądowego są zakreślone przez zdarzenie historyczne opisane w akcie oskarżenia, a nie poszczególne elementy czynu, do których należy także współdziałanie z innymi konkretnymi osobami. Zasada skargowości nie ogranicza Sądu orzekającego
w ustaleniach poszczególnych cech stanu faktycznego. Dopuszczalne jest zatem inne określenie czynu przypisanego, jak i przyjęcie innej niż w zarzucie kwalifikacji prawnej, jednakże czyn ten musi mieścić się w granicach wyznaczonych wyłącznie przez zdarzenie faktyczne, które oskarżyciel ujął w opisie zarzucanego oskarżonemu czynu.

Analiza zarzutu aktu oskarżenia w kontekście poczynionych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych i przypisanych w wyroku J. P. przestępczych zachowań, daje podstawy do twierdzenia, że bez wątpienia mieszczą się one
w zdarzeniu objętym opisem czynu wskazanym w pkt IV aktu oskarżenia. W treści wyroku przypisane zostało bowiem oskarżonej zachowanie zarzucone jej w akcie oskarżenia, tj. mające charakter pomocnictwa do czynów zabronionych z art. 297 § 1 kk i art. 286 § 1 kk, popełnione wspólnie i w porozumieniu z innymi osobami, obejmujące ten sam sposób działania, a także jego czas oraz powodujące szkodę majątkową tego samego pokrzywdzonego. Jedyną zmianą jest wskazanie, że osobami, z którymi oskarżona J. P. działała wspólnie i w porozumieniu, były oskarżone w tej sprawie J. T. i B. S. (1). Podkreślić należy, że modyfikacja ta w żaden sposób nie naruszyła zasady skargowości rozumianej w wyżej opisany sposób, a była ona wynikiem realizacji przez Sąd Rejonowy obowiązku jakim jest weryfikowanie prawidłowości opisu czynu zawartego w akcie oskarżenia i jego zmiana w sytuacji dostrzeżenia jakiegokolwiek uchybienia w tym zakresie. W tym kontekście podnieść trzeba, że opis czynu zarzuconego oskarżonej J. P., nie został skonstruowany przez oskarżyciela publicznego w sposób zasługujący na pełną aprobatę w zakresie opisującym jej współdziałanie z innymi osobami. Słusznie skarżący zauważył, że J. P. oskarżona została o to, że działała „wspólnie
i w porozumieniu” – bez sprecyzowania z kim w tym porozumieniu pozostawała, co niewątpliwie stanowiło błąd w konstrukcji zarzutu, zwłaszcza w sytuacji gdy
w świetle zgromadzonego materiału dowodowego będącego jego podstawą, było niewątpliwe, że tymi osobami były J. T. i B. S. (1), czyli osoby objęte aktem oskarżenia wniesionym w niniejszej sprawie, co oznacza, że nie było żadnych przeszkód aby ich imiona i nazwiska wskazać w treści opisu czynu zarzuconego oskarżonej J. P.. W tej sytuacji, wbrew twierdzeniu skarżącego, Sąd Rejonowy zgodnie z przepisami prawa procesowego, respektując zasadę skargowości i prawo do obrony oskarżonej, przypisując popełnienie zarzuconego jej czyn, dokonał modyfikacji jego opisu poprzez przyjęcie, że „działała wspólnie i w porozumieniu z B. S. (1) i J. T.”. Sąd Rejonowy w ten sposób w opisie czynu zawartym w wyroku uporządkował jedynie i sprecyzował niezbędny element czynu, nie wychodząc poza granice skargi. W ocenie Sądu II instancji, bezzasadność omawianego wywodu sformułowanego przez autora apelacji, jest następstwem niewłaściwego rozumienia przez niego pojęcia tożsamości czynu zarzucanego i przypisywanego. O ile bowiem w świetle powszechnie akceptowanego orzecznictwa Sądu Najwyższego, pojęcie to należy jednoznacznie odnosić do tego samego zachowania oskarżonego, które stanowiło przedmiot oskarżenia, czyli do tego samego zdarzenia historycznego, to skarżący odniósł tożsamość czynu, nie do zdarzenia, lecz jedynie do opisu czynu, co jest poglądem błędnym.

Zdaniem Sądu II instancji nie doszło także w trakcie procedowania Sądu Rejonowego w omawianym zakresie do naruszenia normy art. 399 § 1 kpk. Zgodnie
z tym przepisem tylko zmiana kwalifikacji prawnej zarzucanego czynu obliguje Sąd do pouczenia o tym stron. Brak jest natomiast uzasadnienia do tego, aby obowiązek wynikający z treści art. 399 § 1 kpk rozciągać także na zmianę opisu czynu. Przeciwne twierdzenia skarżącego odwołującego się do ratio legis normy art. 399 § 1 kpk oraz do zasady lojalności procesowej wyrażonej w art. 16 kpk, nie zasługują na uwzględnienie, tym bardziej, że jak wskazano wyżej, modyfikacja dokonana przez Sąd Rejonowy stanowiła jedynie doprecyzowanie opisu czynu zarzuconego oskarżonej, z którego treści nie wynikało przecież, że działała samodzielnie lecz z jego opisu wynikało wprost, że oskarżona działała „wspólnie i w porozumieniu”, oczywistym przy tym było, że osobami z którymi oskarżona działała wspólnie, pozostając z nimi
w porozumieniu były oskarżone B. S. (1) i J. T., których łączne działania stanowiły ułatwienie oskarżonej A. S. popełnienie przestępstwa wyczerpującego dyspozycję art. 297 § 1 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Mając na uwadze powyższe, w realiach niniejszej sprawy nie sposób twierdzić nie tylko, że zmiana opisu czynu przyjęta przez Sąd Rejonowy należy do okoliczności objętych dyrektywą art. 399 § 1 kpk, ale także, że miała ona istotne znaczenie dla obrony oskarżonej, a zatem, że zaniechanie uprzedzenia o tej zmianie stanowiło naruszenie przysługującego oskarżonej prawa do obrony.

Nietrafny jest także podniesiony w pkt 2 apelacji zarzut obrazy przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia.

Odnosząc się do realiów niniejszej sprawy Sąd Okręgowy stwierdza, że w stopniu oczywistym nie jest zasadny zarzut obrazy art. 5 § 2 kpk, albowiem Sąd Rejonowy, jak wynika to z uzasadnienia zaskarżonego wyroku, nie powziął żadnej niedającej się usunąć wątpliwości w zakresie oceny dowodów odnoszących się do oskarżonej J. P.. Z analizy akt sprawy nie wynika też, że wątpliwości tego rodzaju winien był powziąć. W konsekwencji Sąd orzekający nie mógł zinterpretować ich na niekorzyść oskarżonej. Natomiast zarówno w treści zarzutu, jak i uzasadnieniu apelacji obrońca oskarżonej J. P. nie wykazał, iż takie wątpliwości Sąd I instancji powinien był powziąć, a więc zarzut w powyższym zakresie uznać należy za gołosłowny i bezprzedmiotowy.

Za pozbawiony podstaw faktycznych i prawnych uznać należy podniesiony przez skarżącego zarzut obrazy art. 410 kpk. W świetle orzecznictwa Sądu Najwyższego
z naruszeniem art. 410 kpk mamy do czynienia jedynie wówczas, gdy sąd opiera swoje orzeczenie na materiale nieujawnionym na rozprawie głównej, bądź tylko na części materiału ujawnionego i jego rozstrzygnięcie nie jest wynikiem analizy całokształtu ujawnionych okoliczności. W żadnej mierze natomiast dokonanie oceny dowodów i oparcie się na określonych z nich, przy jednoczesnym odmówieniu wiary dowodom przeciwnym nie stanowi naruszenia dyspozycji art. 410 kpk (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2018 r., V KK 491/17 LEX nr 2435686).

Obrońca oskarżonej zarówno w treści zarzutu, jak i uzasadnieniu apelacji nie wskazał w ogóle na czym miało polegać naruszenie powołanego wyżej przepisu, a w szczególności nie wskazał żadnych dowodów, które zostały przez Sąd I instancji ujawnione, lecz pominięte przy wyrokowaniu, bądź zostały uwzględnione, bez ich ujawnienia na rozprawie. W związku z tym, także zarzut w tym zakresie jest gołosłowny i dowolny oraz nie poddaje się kontroli, a w konsekwencji nie zasługuje na uwzględnienie.

Nie jest zasadny również zarzut obrazy art. 7 kpk, gdyż wbrew twierdzeniom skarżącego ocena dowodów przeprowadzona przez Sąd I instancji nie przekracza granic wyznaczonych treścią art. 7 kpk. Całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i mającego wpływ na treść rozstrzygnięcia poddany został przez Sąd I instancji wnikliwej i wszechstronnej ocenie, której przedmiotem były wszystkie dowody, zarówno korzystne, jak i niekorzystne dla oskarżonej J. P.. Sąd I instancji wskazał którym dowodom, w jakiej części i dlaczego dał wiarę, względnie wiary odmówił.

Poddając kontroli instancyjnej zaskarżony wyrok w części dotyczącej oskarżonej J. P., przez pryzmat zarzutu podniesionego w pkt 2 apelacji, Sąd II instancji miał na względzie, że apelacja jest w tym zakresie nader ogólnikowa
i lakoniczna. Obrońca oskarżonej J. P. nie wykazał żadnymi merytorycznymi argumentami, aby którakolwiek z dyrektyw określonych w art. 7 kpk nie została dotrzymana przez Sąd Rejonowy. Skarżący dążąc do zanegowania prawidłowości niekorzystnych dla oskarżonej ustaleń, w zarzucie odwoławczym ograniczył się jedynie do stwierdzenia, że ocena materiału dowodowego przeprowadzona została „z przekroczeniem granic oceny dowodów” oraz że zarzuty jakie miały przedstawione wszystkie oskarżone zostały ocenione „bez uwzględnienia zasad logiki
i doświadczenia życiowego”. W uzasadnieniu apelacji nie sposób doszukać się szczegółowej argumentacji na poparcie omawianego zarzutu, bowiem ona w istocie ograniczona została do jednego ogólnego stwierdzenia skarżącego o treści: „Materiał dowodowy zebrany w sprawie nie dostarczył kategorycznych dowodów na potwierdzenie powyższych twierdzeń (tj. opisanych w zarzucie) B. S. użyła wyłącznie przypuszczeń, gdy oceniała stan wiedzy oskarżonej P. w tej materii” (k. 234). Ponadto skarżący w żaden sposób nie odniósł się w apelacji do przytoczonej przez Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu wyroku argumentacji przemawiającej za niewiarygodnością wyjaśnień oskarżonej J. P.
w zasadniczej ich części oraz za pozytywną oceną wyjaśnień oskarżonej B. S. (1) w zakresie jakim świadczyły one o sprawstwie oskarżonej J. P..

Zasadnym jest więc podkreślenie, że zarzut obrazy art. 7 kpk nie może ograniczać się jedynie do wskazania wadliwości sędziowskiego przekonania o wiarygodności jednych, a niewiarygodności innych źródeł czy środków dowodowych, jak to uczynił obrońca oskarżonej J. P.. Skarżący powinien wykazywać konkretne błędy
w samym sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiające w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu, a tego w omawianym środku odwoławczym zabrakło. Taka konstrukcja apelacji w części odnoszącej się do zarzutu naruszenia art. 7 kpk, choć pozwoliła jej autorowi na wyrażenie własnej ogólnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego oraz próbę zakwestionowania przyjętych przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych, to spowodowała jednocześnie, że Sąd odwoławczy nie może podjąć rzeczowej polemiki z tezami zawartymi w jej treści, skoro w apelacji nie wskazano, o jakie to konkretnie zasady logiki i doświadczenia życiowego, rzekomo naruszone przez Sąd Rejonowy chodziło skarżącemu, jakie „przekroczenie granic oceny dowodów” miał na uwadze oraz w jaki sposób odnosi się do kryteriów oceny dowodów z wyjaśnień oskarżonych, zastosowanych przez Sąd Rejonowy. W tej sytuacji, wobec faktu, że Sąd Okręgowy podziela przeprowadzoną przez Sąd I instancji ocenę dowodów, niezasadnym jest powtarzanie szczegółowej argumentacji zawartej w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, w szczególności w zakresie wszystkich powodów odrzucenia wiarygodności wyjaśnień oskarżonej J. P., a także przyjęcia za zasadniczą podstawę dowodową jej skazania, wyjaśnień B. S. (1) w powiązaniu z wnioskami wynikającymi z dowodów z dokumentów. Ustosunkowując się natomiast do kontekstu zarzutu i stwierdzenia w jego ramach, że brak jest dowodów na to, że oskarżona dopuściła się zarzuconego jej czynu, konieczne i wystarczające jest podkreślenie niżej wskazanych okoliczności.

Zdaniem Sądu odwoławczego, Sąd Rejonowy słusznie uznał, że wyjaśnienia B. S. (1) są kluczowym dowodem, w oparciu o który możliwe jest czynienie ustaleń faktycznych umożliwiających przypisanie J. P. zarzucanego jej czynu. Lektura pisemnego uzasadnienia wyroku wskazuje na fakt, iż Sąd I instancji uwzględniając wagę tego dowodu, dokonał analizy treści wyjaśnień B. S. (1) pod kątem wewnętrznej ich spójności, logiczności oraz zgodności z doświadczeniem życiowym oraz skonfrontował je z pozostałymi dowodami, w tym w szczególności z treścią oświadczeń procesowych J. P. (k. 208-209). Słusznie Sąd Rejonowy doszedł do przekonania, że w świetle pozbawionych jakichkolwiek wadliwości wyjaśnień B. S. (1), oświadczenia procesowe J. P. są niewiarygodne w zasadniczej ich części. Nie ulega wątpliwości, że B. S. (1) opisała rolę J. P. w przestępstwie w sposób wskazujący w szczególności na to, że to właśnie J. P. namawiała B. S. (1) do wystawienia zaświadczenia o zatrudnieniu A. S. w Przedszkolu Niepublicznym (...) z/s w M., wiedząc, że wymieniona nie jest faktycznie tam zatrudniona oraz że to ona odebrała od niej i dostarczyła A. S. poświadczający nieprawdę dokument w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu jej w powyższej placówce. Zupełnie nietrafne jest stwierdzenie skarżącego, że B. S. (1) w toku wyjaśnień wyrażała jedynie swoje przypuszczenia w zakresie odnoszącym się do J. P.. Lektura wyjaśnień oskarżonej złożonych w dochodzeniu jednoznacznie przeczy tej tezie,
a o tym, że oskarżona J. P. miała pełną świadomość, że uczestniczy
w przestępstwie świadczą chociażby fragmenty wyjaśnień B. S. (1),
w których podała, iż J. P. poinstruowała ją dokładnie co ma mówić przedstawicielowi banku, jeżeli zadzwoni w celu weryfikacji prawdziwości wystawionego przez nią zaświadczenia o zatrudnieniu A. S. oraz co ma mówić podczas przesłuchania na policji, w tym poleciła jej aby zaprzeczyła, że zna J. P., mimo że ich znajomość trwała już kilka lat i żeby powiedziała, że to A. S. osobiście przyszła do niej i to na jej prośbę wystawiła jej zaświadczenie o zatrudnieniu, mimo że ona nigdy nie miała kontaktu z A. S. ponieważ jej nie znała. Już tylko w świetle tych twierdzeń B. S. (1), która to nie miała żadnego osobistego, ani procesowego interesu w tym aby bezpodstawnie podawać okoliczności obciążające J. P., wyjaśnienia tej oskarżonej nie mogły zostać uznane za wiarygodne. W przekonaniu Sądu II instancji oskarżona jedynie z uwagi na swój interes procesowy przeczyła niekorzystnej dla siebie wersji wydarzeń, przedstawiając nie odpowiadające rzeczywistości okoliczności mające uwolnić ją od odpowiedzialności za popełnione przestępstwo. Wbrew więc twierdzeniom skarżącego, Sąd Rejonowy dając zasadnie wiarę wyjaśnieniom B. S. (1) uprawniony był do poczynienia ustaleń, które przyjęte zostały jako podstawa zaskarżonego wyroku w części odnoszącej się do oskarżonej J. P..

Mając na uwadze dotychczasowe wywody, stwierdzić należy, że kontrola odwoławcza zaskarżonego wyroku nie dostarczyła żadnych podstaw do uwzględniania apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonej J. P.. Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że w toku postępowania przed Sądem Rejonowym nie doszło do naruszenia przepisów postępowania karnego, mogącego mieć wpływ na treść rozstrzygnięcia wydanego wobec oskarżonej, jak również Sąd nie dopuścił się błędu
w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, a w oparciu o prawidłowe ustalenia nadał inkryminowanemu zachowaniu oskarżonej właściwą ocenę prawną uznając ją za winną popełnienia występku z art. 18 § 3 kk w zw. z art. 297 § 1 kk w zb. z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk. Nadmienić należy, iż zgromadzony materiał dowodowy uprawniał do ustalenia, że oskarżona realizując znamiona powyższego przestępstwa, w sposób opisany w akcie oskarżenia, działała wspólnie
i w porozumieniu z B. S. (1) i J. T., które były w istotnym stopniu zaangażowane w proceder bezprawnego uzyskania pożyczki przez A. S. i których całokształt czynności stanowił świadome ułatwienie jej,
w rozumieniu art. 18 § 3 kk, popełnienia czynu zabronionego realizującego znamiona art. 297 § 1 kk i art. 286 § 1 kk.

W tym kontekście, zasadnym jest stwierdzenie, że obrońca oskarżonej J. P. nie ma racji twierdząc, że zaskarżony wyrok cechuje się brakiem wewnętrznej logiki i spójności, który to miałby wynikać z faktu, że A. S. skazana została jako osoba działająca w ramach przypisanego jej czynu samodzielnie, bez współdziałania z innymi osobami, a oskarżone J. P., B. S. (1)
i J. T. zostały skazane jako działające wspólnie i w porozumieniu. Obrońca formułując taką tezę zdaje się pomijać różnorodność i odrębność form popełnienia czynu zabronionego opisanych w art. 18 kk oraz nie zauważać tego, że A. S. oskarżyciel zarzucił, a Sąd Rejonowy przypisał realizację znamion czynów zabronionych z art. 297 § 1 kk i art. 286 § 1 kk w formie sprawstwa zwanego jednosprawstwem, które polega na realizowaniu własnym zachowaniem przez pojedynczego sprawcę znamion typu czynu zabronionego, z kolei oskarżonym J. P., B. S. (1) i J. T., Sąd Rejonowy przypisał odpowiedzialność za popełnienie przestępstwa oszustwa i oszustwa kredytowego, pozostających w zbiegu, w formie zjawiskowej pomocnictwa. Wyjaśnić więc należy, iż dla przyjęcia jednosprawstwa nie ma znaczenia, że w konkretnym stanie faktycznym wystąpili także sprawca kierowniczy, polecający, podżegacz, czy pomocnik. W realiach niniejszej sprawy niewątpliwe jest, że oskarżona A. S. popełniając przypisane jej przestępstwo, nie działała wspólnie
i w porozumieniu z pozostałymi oskarżonymi, a jedynie realizując samodzielnie znamiona czynów zabronionych z art. 297 § 1 kk i art. 286 § 1 kk skorzystała
z udzielonej jej przez pozostałe oskarżone pomocy, natomiast „działanie wspólnie
i w porozumieniu” przypisane oskarżonym J. P., B. S. (1)
i J. T. dotyczyło jedynie czynności składających się na pomocnictwo,
o którym mowa w art. 18 § 3 kk, a nie mogło odnosić się do czynności sprawczych realizowanych przez sprawcę głównego, tj. oskarżoną A. S..

Żadnych zastrzeżeń Sądu II instancji nie budzi również rozstrzygnięcie o karze wymierzonej oskarżonej J. P. za przypisany jej czyn. Analiza akt sprawy,
w tym pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, nie pozwoliła na stwierdzenie, że kara orzeczona wobec oskarżonej jest rażąco surowa w rozumieniu art. 438 pkt 4 kpk, zwłaszcza, że ukształtowana została z wykorzystaniem instytucji przewidzianej w art. 37a kk. Odpowiedni fragment pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, w którym Sąd orzekający zaprezentował swoje stanowisko w tym względzie (k. 210v-211) przekonuje o tym, że kara orzeczona została zgodnie z dyrektywami, które winny ją kształtować.

Mając na uwadze powyższe rozważania, wobec bezzasadności zarzutów podniesionych w wywiedzionym przez obrońcę oskarżonej J. P. środku odwoławczym oraz niestwierdzenia uchybień określonych w art. 439 kpk i art. 440 kpk podlegających uwzględnieniu z urzędu, Sąd Okręgowy utrzymał wyrok w mocy
w zaskarżonej części.

O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze (pkt IV wyroku), w tym
w części dotyczącej oskarżonej J. P., Sąd Okręgowy orzekł na podstawie
art. 636 § 1 kpk i art. 8 w zw. z art. 2 ust 1 pkt 3 i ust 2 ustawy o opłatach w sprawach karnych z dnia 23 czerwca 1973 r. (Dz. U. Nr 49, poz. 223 ze. zm.).

Z tych wszystkich względów Sąd Okręgowy, na podstawie art. 437 § 1 kpk w zw.
z art. 456 kpk, orzekł jak w części dyspozytywnej swego wyroku.