Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Karol Troć

Sędziowie:

SO Anita Kowalczyk- Makuła

SO Paweł Mądry (spr.)

Protokolant:

st. sekr. sąd. Beata Defut-Kołodziejak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 87/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 19 grudnia 2024 r., sygn. akt II K 957/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

---------------------

-------------------------------------------------------------

------------

-------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------

---------------------

-------------------------------------------------------------

------------

-------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

----------------

-----------------------------------

-------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

----------------

raport z czynności dotyczących weryfikacji opinii techniczno-rekonstrukcyjnej biegłego W. P. w sprawie II K 957/23

raport dołączony do apelacji stanowi analizę opinii biegłego wywołanej w sprawie, w której autor opisuje swoje wątpliwości dotyczące wyliczeń biegłego wyznaczonego przez Sąd I instancji. Dowód ten, w ocenie Sądu Okręgowego, nie ma znaczenia dla ustalenia faktów. Niezależnie od prędkości z jaką poruszały się pojazdy, bezpośrednią przyczyną wypadku było niezachowanie przez oskarżonego reguł ostrożności, niestaranne obserwowanie drogi, a w efekcie wymuszenie pierwszeństwa włączając się do ruchu na drodze krajowej (...). Z powyższych przyczyn dowód ten nie mógł w żaden sposób świadczyć o niewinności oskarżonego, ani o potencjalnym przyczynieniu się pokrzywdzonego do spowodowania wypadku.

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1. zarzut obrazy art. 7 kpk poprzez:

a) odmowę przyznania wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, w zakresie stwierdzenia, że nie widział pojazdu marki C. (...) o numerze rejestracyjnym (...), kierowanego przez A. G., co mogło mieć wpływ na treść wyroku w zakresie ustaleń faktycznych, że oskarżony jest sprawcą zarzucanego mu czynu;

b) odmowę przyznania wiarygodności zeznaniom S. P. w zakresie w jakim twierdził, że pojazd C. (...) był w końcowym momencie manewru wyprzedzania w chwili zderzenia, w sytuacji gdy świadek zarówno na etapie postępowania sądowego jak i przygotowawczego konsekwentnie twierdził, że „widział jak oba pojazdy się na siebie nakładały”, co znajduje potwierdzenie w notatce policyjnej z dnia zdarzenia oraz w śladach sorbetu widocznych na zdjęciach miejsca zdarzenia, co mogło mieć wpływ na treść wyroku w zakresie ustaleń faktycznych, że oskarżony jest sprawcą zarzucanego mu czynu;

c) przyznanie wiarygodności zeznaniom M. H., w zakresie w jakim twierdziła, że kombajn wjechał wprost w bok C., w sytuacji gdy świadek ten zastał na miejscu zdarzenia traumatyczną sytuację, a emocje i szok, jakiego doświadczyła, mogły wpłynąć na sposób jej postrzegania i relacjonowania wydarzeń, co z kolei mogło doprowadzić do błędnego odtworzenia przebiegu zdarzenia, zgodnie z jej własnym przekonaniem co do odpowiedzialności jednego z uczestników wypadku;

d) brak jednoznacznych ustaleń w zakresie dotyczącym miejsca zderzenia pojazdu C. (...) z kombajnem zbożowym, pozbawioną wnikliwości ocenę okoliczności dotyczących wyprzedzania przez pokrzywdzonego innego pojazdu tuż przed zdarzeniem, pominięcie okoliczności związanych ze śladami sorbetu na jezdni, wskazujących na wykonywanie przez kierującego samochodem C. (...) manewru wyprzedzania, co doprowadziło w konsekwencji do nieuzasadnionego odrzucenia wersji oskarżonego o niemożności zauważenia pojazdu C. (...) oraz błędnego przyjęcia, że oskarżony mógł zauważyć pojazd C. (...) i odpowiednio zareagować,

2) zarzut obrazy art. 49a kpk poprzez uwzględnienie wniosku prokuratora o orzeczenie nawiązki, który to wniosek prokurator złożył po terminie, tj. po zamknięciu przewodu sądowego;

3) zarzut obrazy art. 167 kpk poprzez brak dopuszczenia z urzędu dowodu z zeznań policjantów przybyłych na miejsce zdarzenia, tj. st. post. J. S., KMP S. oraz mł.asp. D. K. na okoliczność przebiegu zdarzenia z dnia 16.07.2023 r. w szczególności związanych z wykonywaniem przez pokrzywdzonego manewru wyprzedzania tuż przed zdarzenia, co doprowadziło do niewyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy mających istotne znaczenie dla ustalenia, czy został popełniony czyn zabroniony,

4) zarzut obrazy art. 170 § 1 pkt 3 i 5 kpk poprzez oddalenie wniosku dowodowego o dopuszczenie uzupełniającej opinii biegłego ds. rekonstrukcji wypadków W. P. złożonego przez obrońcę oskarżonego podczas rozprawy w dniu 05 grudnia 2024 r. w sytuacji, gdy opinia przeprowadzona w sprawie zawiera oczywiście błędne założenia, zakładające, że pojazd jakim jest kombajn zbożowy przyśpieszał z prędkością 3,5 m/s ² tj. prędkością właściwą dla samochodu osobowego o konstrukcji sportowej, przy czym założenie to doprowadziło do oczywiście błędnej analizy czasowo - przestrzennej oraz błędnej oceny prędkości z jaką poruszał się samochodu C. (...) ,

5) zarzut obrazy art. 170 § 1 pkt 3 i 5 kpk poprzez oddalenie wniosku dowodowego złożonego przez obrońcę oskarżonego podczas rozprawy w dniu 05 grudnia 2024 r. o dopuszczenie opinii innego biegłego ds. rekonstrukcji wypadków drogowych w sytuacji, gdy opinia przeprowadzona w sprawie była wadliwa w szczególności poprzez stwierdzenie, że pojazd kombajnu zbożowego przyśpieszał z prędkością 3,5 m/s ², tj. prędkością właściwą dla pojazdów osobowych o konstrukcji sportowej, które to założenie determinuje dokonaną w opinii analizę czasowo - przestrzenną zaistniałego wypadku oraz prędkość pojazdu C. (...);

6) zarzut obrazy art. 201 kpk poprzez oparcie ustaleń wyroku się na niejasnej, niepełnej i nierzetelnej opinii biegłego ds. rekonstrukcji wypadków W. P. który przyjął oczywiście nieprawidłowe założenia, polegające na przyjęciu, że kombajn zbożowy przyśpieszał z prędkością 3,5 m/s ², tj. z prędkością właściwą dla pojazdów osobowych o konstrukcji sportowej oraz że kombajn w momencie zdarzenia osiągnął prędkość 26,2 km/h, które to założenia rzutują na ustalenia i wnioski opinii, w szczególności w zakresie analizy czasowo - przestrzennej zaistniałego wypadku oraz prędkości pojazdu C. (...) w czasie zderzenia;

7) zarzut obrazy art. 410 kpk polegającej na pominięciu przy ustalaniu stanu faktycznego dowodu z notatki policyjnej z dnia 16.07.2023 r. (karta nr 1 akt sprawy) sporządzonej bezpośrednio po zdarzeniu przez funkcjonariusza policji J. S., z którego wynika, że pojazd marki C. (...) w momencie zderzenia kończył manewr wyprzedzania, który to dowód ma istotne znaczenie dla prawidłowego ustalenia okoliczności i przebiegu zaistniałego wypadku, a w konsekwencji dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy;

8) zarzut obrazy art. 410 kpk polegającej na pominięciu przy dokonywaniu ustaleń stanu faktycznego faktu wynikającego z zeznań świadka J. H. w zakresie w jakim twierdził, że nie pamięta czy ktoś go wyprzedzał podczas gdy Sąd przyjął stanowcze ustalenia, że pojazd którym świadek się poruszał nie był wyprzedzany;

i w konsekwencji powyższego:

- zarzut błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na bezpodstawnym przyjęciu, że oskarżony dokonał zarzucanego mu czynu, podczas z prawidłowej analizy zebranego materiału dowodowego, wynika w sposób jednoznaczny, że oskarżony nie ponosi winy za zdarzenie zaistniałe w dniu 16.07.2023 r.,

- zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, a mający wpływ na jego treść, polegający na ustaleniu, że zachowanie kierowcy samochodu C. (...) było prawidłowe i nie miało wpływu na zaistnienie wypadku,

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- Sąd Okręgowy analizując akta postępowania w świetle wniesionego środka odwoławczego nie stwierdził uchybień, na jakie powołuje się skarżący. Zdaniem Sądu, Sąd meriti rozpoznając sprawę stosował się do przepisów proceduralnych, przez co dokonał prawidłowej oceny materiału dowodowego, na podstawie którego ustalił rzeczywisty stan faktyczny w sprawie, skutkujący słusznym uznaniem oskarżonego za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu.

- sformułowany w apelacji zarzut naruszenia art. 7 kpk jako bezzasadny na uwzględnienie nie zasługiwał. Zaczynając rozważania od uwagi ogólnej, wskazać należy, że ustanowiony w art. 7 kpk obowiązek dokonywania oceny wiarygodności materiału dowodowego w oparciu o wszechstronną, zgodną z zasadami logicznego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego analizę dotyczy nie tylko sądu orzekającego. Także skarżący, który zmierza do podważenia zasadności rozstrzygnięcia poprzez zakwestionowanie oceny dowodów stanowiących jego podstawę, nie może ograniczyć się do prostego zanegowania jej i arbitralnego stwierdzenia, że walorem wiarygodności winny być obdarzone wyłącznie dowody, które w swojej treści korzystne są dla oskarżonego. Obowiązkiem skarżącego jest wykazanie, jakich konkretnych uchybień dopuścił się sąd meriti w kontekście zasad wiedzy, w szczególności logicznego rozumowania oraz doświadczenia życiowego, oceniając zebrany materiał dowodowy. Za oczywiście niewystarczające należy tu także uznać samo przeciwstawienie dowodom, na których oparł się sąd orzekający, występujących w sprawie dowodów przeciwnych, jeśli przy tym nie zostanie wykazane, że to właśnie owe dowody przeciwne, ocenione w świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego, winny uzyskać walor wiarygodności, zaś dowody stanowiące podstawę ustaleń sądu, w świetle tych samych zasad, są tego waloru pozbawione (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 18 stycznia 2024 r. VIII AKa 237/23).

- skarżący zarzucając obrazę art. 7 kpk kwestionuje ocenę wyjaśnień oskarżonego dokonaną przez Sąd I instancji w zakresie stwierdzenia oskarżonego, że w chwili zdarzenia nie widział on pojazdu marki C. (...) kierowanego przez pokrzywdzonego. Jak wynika z prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, w dniu 16 lipca 2023 r. oskarżony wracając z pracy na polu prowadził kombajn zbożowy marki D. (...), jadąc drogą gruntową w kierunku drogi (...). Gdy oskarżony zbliżył się do końca drogi gruntowej, podjął decyzję o włączeniu się do ruchu i wykonał manewr skrętu w lewo w kierunku W.. Materiał dowodowy jasno wskazuje, że oskarżony podczas włączania się do ruchu nie ustąpił pierwszeństwa pojazdowi kierowanemu przez pokrzywdzonego, co skutkowało zderzeniem pojazdów. W wyniku zderzenia pokrzywdzony A. G. doznał rozległych obrażeń skutkujących jego śmiercią. Wracając do oceny twierdzeń oskarżonego dotyczących tego, że nie widział on pojazdu marki C. (...), a więc nie może on odpowiadać za spowodowanie wypadku, w którym śmierć poniósł pokrzywdzony należy stwierdzić, że Sąd Rejonowy słusznie ocenił te wyjaśnienia jako niewiarygodne. W ocenie Sądu Okręgowego, oczywistym jest, że między zachowaniem oskarżonego, a wypadkiem, do jakiego doszło w ustalonych okolicznościach tej sprawy występuje powiązanie przyczynowe. Oskarżony swoim zachowaniem polegającym na podjęciu manewru włączania się do ruchu poprzez skręt w lewo z drogi gruntowej, nie ustąpił pierwszeństwa zbliżającemu się pojazdowi. Zachowanie to znacząco zwiększyło niedozwolone ryzyko zaistnienia kolizji drogowej, do której to kolizji istotnie doszło. Nie ulega wątpliwości, że zachowanie oskarżonego stwarzało prawnie nieakceptowane niebezpieczeństwo dla dobra prawnego stanowiącego przedmiot ochrony i niebezpieczeństwo owo zrealizowało się w tym właśnie skutku. W przedmiotowej sprawie, jak wynika z opinii biegłego W. P. do wypadku nie doszłoby, gdyby oskarżony zachowując szczególną ostrożność prawidłowo obserwował sytuację na drodze i powstrzymał się od wjazdu na jezdnię. Na marginesie należy wskazać, że twierdzenia oskarżonego, których błędną ocenę zarzuca skarżący, świadczą jedynie o tym, że nie zachował on szczególnej ostrożności wymaganej w przedmiotowych okolicznościach i nie obserwował uważnie sytuacji na drodze. Do takich wniosków prowadzi również uważna lektura treści zeznań świadka S. P., który w postępowaniu przygotowawczym zeznał, że widział po prawej stronie kombajnu w odległości ok. 200-300 metrów dwa samochody poruszające się na drodze krajowej nr (...) w kierunku W.. Skoro bowiem świadek znajdujący się w pojeździe za kombajnem, po swojej prawej stronie miał możliwość zauważenia dwóch samochodów w odległości, można zgodnie z zasadami logicznego rozumowania przyjąć, że oskarżony również mógł je dostrzec, gdyby zachował się zgodnie z obowiązującymi zasadami bezpieczeństwa na drodze.

- skarżący podnosząc zarzut obrazy art. 7 kpk kwestionuje ocenę zeznań S. P. w zakresie, w którym Sąd Rejonowy odmówił wiary twierdzeniom, że pojazd C. (...) był w końcowym momencie manewru wyprzedzania w chwili zderzenia. Sąd Okręgowy nie podziela tego zarzutu. Wersja wydarzeń przedstawiana przez świadka nie znajduje potwierdzenia w pozostałym, wiarygodnym materiale dowodowym, w szczególności w zeznaniach M. H., która będąc pasażerem samochodu poruszającego się za samochodem pokrzywdzonego obserwowała drogę w trakcie jazdy. Świadek w toku postępowania sądowego wprost wskazała, że bezpośrednio w minutach poprzedzających wypadek pokrzywdzony nie mijał samochodu, którym się poruszała. Świadek w sposób logiczny i rzeczowy opisała sposób jazdy samochodu pokrzywdzonego w chwilach poprzedzających bezpośrednio zderzenie stwierdzając, że auto to jechało normalnie, utrzymując stabilną prędkość, tj. nie przyśpieszało ani nie hamowało, nie zmieniło kierunku jazdy. Ponadto, wersji świadka S. P. przeczą także dowody z dokumentów w postaci protokołu oględzin pojazdów, protokołu oględzin miejsca wypadku, materiał poglądowy, szkic miejsca wypadku, na podstawie których została także sporządzona pisemna opinia biegłego W. P.. Z wymienionego materiału dowodowego wynika, że do zderzenia się pojazdów doszło na pasie właściwym dla kierunku, w którym poruszał się pokrzywdzony. Bowiem gdyby pokrzywdzony rzeczywiście zderzył się z kombajnem w momencie wyprzedzania, gdy znajdowałby się na przeciwnym pasie, byłoby to widoczne w dynamice wypadku oraz przy analizie jego przebiegu, a w efekcie zostałoby to uwzględnione w rekonstrukcji zdarzenia. Wersja ta została jedynie częściowo przeanalizowana w „raporcie z czynności dotyczących weryfikacji opinii techniczno-rekonstrukcyjnej biegłego W. P. w sprawie II K 957/23”, złożonym do sądu wraz z apelacją. Autor raportu zwrócił uwagę na sorbent znajdujący się w okolicy środka jezdni oraz odłamki po lewej stronie drogi wnioskując, że obecność tych rzeczy może wskazywać na to, że do zderzenia się pojazdów mogło dojść bliżej środka jezdni. Oczywiście tak snute domysły nie mogły mieć wpływu na treść wyroku i skutkować jego zmianą przez Sąd II instancji. Jak wynika z zasad wiedzy i doświadczenia życiowego, sorbent to niepalny granulat mineralny przeznaczony i używany przez Straż Pożarną do zabezpieczania nawierzchni pokrytych takimi substancjami, jak kwasy, zasady, rozpuszczalniki, oleje czy produkty ropopochodne. Środek ten szybko pochłania toksyczne substancje i zapobiega ich przedostawaniu się do gruntów. Wobec powyższego, z widocznego umiejscowieniu sorbentu na jezdni można jedynie wnioskować, że w tamtych miejscach znajdowały się potencjalnie niebezpieczne substancje wyciekające z uczestniczących w zdarzeniu pojazdów, jednak w żaden sposób nie może to świadczyć o tym, że do zderzenia doszło na lewym pasie ruchu, bowiem na to, gdzie ostatecznie znajdzie się plama wyciekowa mają wpływ inne czynniki, takie jak ukształtowanie terenu. Wnioskowanie o miejscu zderzenia na podstawie odłamków widocznych na zdjęciu jest również zbyt daleko idące, bowiem tak samo jak w przypadku umiejscowienia sorbentu, na umiejscowienie odłamków też mają wpływ różne czynniki (w tym wykonywanie akcji ratowniczej). Ponadto sam autor raportu wskazał, że kopie zdjęć z miejsca zdarzenia nie były zbyt czytelne.

- skarżący formułując zarzut naruszenia art. 7 kpk kwestionuje również ocenę zeznań świadka M. H.. W ocenie Sądu, zarzut ten jest bezzasadny. Zdaniem skarżącego, źródłem braku wiarygodności zeznań tego świadka miały być zastana na miejscu zdarzenia traumatyczna sytuacja. Logika tej argumentacji jest rażąco błędna i dowolna. Jak wskazano we wcześniejszej części uzasadnienia, świadek M. H. zarówno w toku postępowania przygotowawczego jak i sądowego zeznawała w sposób logiczny i rzeczowy, konsekwentnie opisując zaobserwowane przez siebie zdarzenie i jego przebieg. Skarżący podnosząc omawiany zarzut nie wykazał konkretnych błędów w samym sposobie dochodzenia przez Sąd I instancji do kwestionowanej oceny oraz nie wykazał, że ocena zeznań tego świadka wyrażona przez sąd orzekający jest sprzeczna z zasadami logiki i doświadczeniem życiowym.

- na marginesie wskazać należy, że autor apelacji zdaje się być niekonsekwentny w swojej argumentacji doszukując się u świadka M. H. błędów w postrzeganiu i zapamiętywaniu zdarzeń wywołanych traumatycznym wydarzeniem, całkowicie pomijając ten aspekt w przypadku zeznań świadka S. P., który przecież jest bratem oskarżonego. Również dla niego, sytuacja w jakiej się znalazł była szokująca, o czym świadczą zeznania M. H., która w postępowaniu sądowym powiedziała, że za kombajnem stał traktor, prowadzony przez świadka S. P., który po fakcie wybiegł na ulicę i krzyczał, był załamany. Jak wynika z treści apelacji, zdaniem skarżącego, zeznania brata oskarżonego, który twierdzi, że widział, jak samochód kierowany przez pokrzywdzonego „pokrywał się” z samochodem w którym jechała świadek M. H., są w pełni wiarygodne i relacja ta nie mogła być podyktowana szokiem i emocjami zdarzenia, w przeciwieństwie do relacji świadka M. H., która jest osobą zupełnie obcą dla stron. W tym miejscu ponownie podkreślenia wymaga, że o wiarygodności zeznań świadka nie świadczy tylko ich treść, ale również to, że depozycja ta znajduje potwierdzenie w pozostałym wiarygodnym materiale dowodowym, w szczególności opinii biegłego W. P..

- odnosząc się do zarzutu z pkt 1. pkt d apelacji należy wskazać, że poczynienie ustaleń dotyczących dokładnego miejsca zderzenia się pojazdów na obszarze drogi krajowej nr (...) nie miało żadnego znaczenia dla możliwości obiektywnego przypisania skutku oskarżonemu w tej sprawie. Nie ulega wątpliwości, że w dniu 16 lipca 2023 r. oskarżony prowadząc kombajn dojeżdżał z drogi gruntowej podporządkowanej i przygotowywał się do manewru skrętu w lewo w stronę W.. Wyjeżdżając z drogi podporządkowanej i włączając się do ruchu miał on obowiązek zachowania szczególnej ostrożności i ustąpienia pierwszeństwa każdemu innemu pojazdowi lub uczestnikowi ruchu znajdującemu się na drodze krajowej nr (...) niezależnie od tego, w którą stronę jechały i na którym pasie się znajdowały. Materiał dowody jasno wskazuje, co zresztą zostało już na łamach niniejszego uzasadnienia wspomniane, że między zachowaniem oskarżonego a skutkiem w postaci zderzenia pojazdów, w wyniku którego śmierć poniósł pokrzywdzony A. G. istnieje związek przyczynowy. Ustalenia w zakresie dotyczącym miejsca zderzenia pojazdów nie mają znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, bowiem to właśnie zachowanie oskarżonego prowadzącego wielotonowy kombajn, a nie pokrzywdzonego prowadzącego samochód osobowy miało wpływ na skutek jaki nastąpił. Powyżej opisane okoliczności zostały udowodnione w sposób odpowiadający przepisom postępowania karnego, a materiał dowodowy dotyczący przebiegu zdarzenia został prawidłowo oceniony zgodnie z zasadami z art. 7 kpk.

- jako bezzasadny należało ocenić także zarzut z pkt 2 apelacji, w którym skarżący zarzucił Sądowi meriti naruszenie art. 49a kpk. W odpowiedzi na ten zarzut należy wskazać, że jak wynika z treści przepisu art. 46 środek kompensacyjny w nim określony jest obligatoryjny, gdy wnioskuje o niego pokrzywdzony lub inna osoba uprawniona, w tym prokurator. Natomiast przepis ten uprawnia do zasądzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia nie tylko na wniosek, lecz także z urzędu, w razie skazania sprawcy za każde przestępstwo, którego skutkiem była szkoda lub krzywda. Sąd Okręgowy nie podziela również argumentacji skarżącego, że sytuacja życiowa brata zmarłego pokrzywdzonego nie uległa znacznemu pogorszeniu. S. G., w wyniku tragicznego zdarzenia stracił brata, a także dwa miesiące później matkę, stając się jedyną osobą uprawnioną, na której rzecz możliwe było orzeczenie nawiązki. Krzywda wywołana śmiercią brata jest dotkliwa i mocno odczuwalna z uwagi na rodzaj i siłę więzi rodzinnych oraz rolę pełnioną przez rodzeństwo w rodzinie. Naturalne w każdym wypadku poczucie krzywdy, wynikające z osobistego żalu i bólu, zostało w niniejszej sprawie spotęgowane świadomością tragicznych okoliczności i przyczyny śmierci pokrzywdzonego. Jak wynika z akt sprawy, S. G. okazywane były drastyczne zdjęcia z miejsca wypadku, na których rozpoznał swojego brata. W ocenie Sądu Okręgowego, w realiach przedmiotowej sprawy nie powinno budzić wątpliwości ustalenie Sądu meriti, iż na skutek śmierci pokrzywdzonego A. G. sytuacja życiowa jego brata, występującego w przedmiotowej sprawie w roli pokrzywdzonego, S. G. uległa znacznemu pogorszeniu.

- odnosząc się do zarzutu z pkt 3 apelacji, w ocenie Sądu Okręgowego, dopuszczenie dowodu z zeznań policjantów przybyłych na miejsce zdarzenia nie miałoby istotnego znaczenia dla ustalenia, czy został popełniony czyn zabroniony, ponieważ wskazani przez skarżącego funkcjonariusze nie byli bezpośrednimi świadkami wydarzenia, więc nie mogli mieć wiedzy odnośnie jego przebiegu. Bezpośrednim świadkiem zdarzenia była natomiast świadek M. H., która dwukrotnie opisała jego przebieg w sposób konsekwentny, logiczny i rzeczowy. Artykuł 167 kpk nakłada na sąd meriti obowiązek przeprowadzenia dowodów z urzędu, ale tylko w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy; innymi słowy, w jakim jest to niezbędne dla prawidłowego wyrokowania. Tym samym sąd orzekający ma obowiązek dochodzenia do prawdy również w sytuacji, gdy strony nie wnioskują o przeprowadzenie nowych dowodów, ale dopiero wówczas, gdy dokonując oceny dowodów już przeprowadzonych uzna, że materiał dowodowy jest niepełny i nasuwa wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy i tym samym wymaga uzupełnienia. W przedmiotowej sprawie sytuacja taka nie miała miejsca, dlatego nie było konieczne uzupełnienie materiału dowodowego o zeznania wskazanych przez skarżącego funkcjonariuszy.

- Sąd Okręgowy ponadto nie stwierdził naruszenia przez Sąd Rejonowy przepisu art. 170 § 1 pkt 2 i 5 kpk. Należy zgodzić się z decyzją Sądu meriti oddalającą wnioski dowodowe obrońcy oskarżonego. Biegły W. P. w treści opinii wskazał, że prędkość z jaką poruszały się pojazdy, tj. kombajn i samochód osobowy są wskazane szacunkowo, a co za tym idzie, czas reakcji i czas przyśpieszenia kierujących obliczony w oparciu o te dane również jest szacunkowy. Jednocześnie, jak wynika z opinii, bezpośrednią przyczyną całego zdarzenia było nieprawidłowe zachowanie oskarżonego, który podczas włączania się do ruchu nie zachował szczególnej ostrożności i nie ustąpił pierwszeństwa kierującemu samochodem osobowym. Wniosków tych nie są w stanie podważyć twierdzenia obrońcy skarżącego, że pojazd pokrzywdzonego mógł poruszać się szybciej, niż obliczył to biegły wywołany przez Sąd Rejonowy w postępowaniu. Jednocześnie podkreślenia wymaga, że dopóki organ procesowy nie poweźmie wątpliwości co do treści opinii biegłego, dopóty wątpliwości zgłaszane przez stronę nie mogą automatycznie spowodować dopuszczenia uzupełniającej czy nowej opinii biegłych.

- odnosząc się jednocześnie do zarzutu z pkt 6 apelacji, należy wskazać, że uznanie opinii za jasną i pełną w rozumieniu art. 201 kpk jest domeną organu procesowego, a nie strony procesowej, chyba że przekonywującymi argumentami strona ta wykaże, że opinia zawiera poważne i dyskwalifikujące mankamenty, o których mowa w powołanym przepisie. Skuteczne w tym zakresie argumenty nie zostały jednak podniesione ani na rozprawie apelacyjnej, ani w uzasadnieniu apelacji. Fakt, że dowód z opinii nie jest przekonujący dla obrońcy nie może stanowić wystarczającej podstawy do żądania powołania opinii uzupełniającej biegłego W. P. tudzież powołania innego biegłego.

- w tym miejscu, odpowiadając na powiązany zarzut z pkt 7 apelacji, w którym obrońca niezasadnie przypisuje Sądowi Rejonowemu naruszenie art. 410 kpk należy wskazać, że zgodnie z art. 405 § 2 i 3 kpk, z chwilą zamknięcia przewodu sądowego ujawnione są bez odczytywania wszystkie protokoły i dokumenty podlegające odczytaniu na rozprawie, które nie zostały odczytane. Natomiast protokołami i dokumentami, o których mowa w § 2, są protokoły i dokumenty m.in. wskazane przez oskarżyciela w akcie oskarżenia jako dowody, których przeprowadzenia na rozprawie głównej się on domaga. Jak wynika z lektury aktu oskarżenia, notatka urzędowa (k. 1) nie została wskazana przez oskarżyciela jako dowód, a co za tym idzie nie został on przeprowadzony i oceniony. Jednocześnie należy mieć na względzie, że notatka policyjna ma charakter odtwórczy, a funkcjonariusze Policji nie byli obecni na miejscu zdarzenia bezpośrednio w trakcie jego przebiegu. Dlatego sposób uznać, by okoliczność opisana w notatce stanowiła wiarygodne świadectwo tego, co działo się zanim funkcjonariusz J. S. przybył na miejsce. Okoliczności nieistotnych nie ma potrzeby ujawniać, skoro nie przeprowadza się dowodu na okoliczność niemającą znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy. (zob. K. Eichstaedt (w:) Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX/el. 2024, art. 410.). Stąd też nieuwzględnienie przez Sąd meriti notatki urzędowej we wskazanym wyżej zakresie, nie mogło stanowić rażącego naruszenie art. 410 kpk, mającego istotny wpływ na treść wyroku. W szczególności mając na względzie, że okoliczności zdarzenia można było ustalić na podstawie innych dowodów ocenionych zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 7 kpk. To samo tyczy się pominięcia przez Sąd meriti stwierdzeń J. H., w których wskazywał, że nie pamięta, czy ktoś wyprzedzał go podczas jazdy. W tym zakresie, Sąd Rejonowy opierał się na zeznaniach świadka M. H., która jako pasażer miała nieskrępowaną możliwość obserwacji otoczenia.

- niezasadne okazały się również zarzuty błędów w ustaleniach faktycznych, które mają charakter wtórny wobec zarzutów naruszenia prawa procesowego. Tym samym niezasadność zarzutu związanych z oceną zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego implikuje niezasadność zarzutów błędów w ustaleniach faktycznych. Sąd Okręgowy w Siedlcach dokonując kontroli instancyjnej uznał, iż ustalenia faktyczne dotyczące sprawstwa oskarżonego dokonane w niniejszej sprawie przez Sąd I instancji są pozbawione błędu, trafne, prawidłowe oraz mające pełne oraz logiczne oparcie w wiarygodnym materiale dowodowym, a zatem nie mogą być uznane za błędne.

Wniosek

wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu oraz zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego wydatków związanych z ustanowieniem obrońcy zgodnie z normami przepisanymi

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

bezzasadność zarzutów warunkowała bezzasadność wniosków

Lp.

Zarzut

- zarzut rażącej niewspółmierności kary, wynikającej z nieuwzględnienia w należyty sposób dyrektyw sądowego wymiaru kary, a także nadmiernego uwzględnienia wymogów wynikających z zasady prewencji ogólnej i nieuwzględnienia w odpowiedni sposób wymogów wynikających z zasady prewencji szczególnej, co doprowadziło do wymierzenia oskarżonemu kary nadmiernie surowej,

- zarzut orzeczenia środka kompensacyjnego w postaci nawiązki z naruszeniem art. 49a kpk, polegającym na uwzględnieniu wniosku prokuratora złożonego w tym zakresie po upływie terminu tj. po zamknięciu przewodu sądowego;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- odnosząc się do zarzutu rażącej niewspółmierności kary należy wskazać, że, w ocenie Sądu Okręgowego, w przedmiotowej sprawie nawet pobieżna analiza akt sprawy nie prowadzi do wniosku, że kara pozbawienia wolności orzeczona wobec oskarżonego była surową, a tym bardziej rażąco surową – w rozumieniu art. 438 pkt 4 kpk, bowiem tylko w takim przypadku zarzut obrońcy oskarżonego sformułowany w apelacji mógłby zostać uznany za zasadny. Aby niewspółmierność kary miała charakter kwalifikowany, a więc była rażąca musi zachodzić znaczna, wyraźna, nie dająca się zaakceptować dysproporcja między karą wymierzoną a karą sprawiedliwą, zasłużoną na podstawie ustalonych okoliczności sprawy relewantnych dla wymiaru kary.

- w przedmiotowej sprawie Sąd Rejonowy w sposób szczegółowy zbadał, uwzględnił oraz opisał w uzasadnieniu okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego, które miały wpływ na orzeczony wymiar kary. Sąd meriti wziął pod uwagę sposób zachowania się oskarżonego, rodzaj naruszonego dobra prawnego i dotychczasową niekaralność. Wtórnie analizując powyższe okoliczności Sąd Okręgowy zważył, iż kara wymierzona przez Sąd I instancji odpowiada prawu. Kara pozbawienia wolności chociaż jest według systematyki Kodeksu Karnego karą najsurowszą rodzajowo, nie zawsze oznacza to jednak, że jest ona karą nadmiernie surową. Dodatkowo należy mieć na uwadze, że wykonanie orzeczonej kary pozbawienia wolności zostało oskarżonemu warunkowo zawieszone na okres próby wynoszący 3 lata. Sąd II instancji podziela zdanie Sądu Rejonowego, że zastosowany środek probacyjny jest wystarczający dla osiągnięcia wobec sprawcy celów kary.

- zarzut naruszenia art. 49a kpk został omówiony w poprzedniej części uzasadnienia, dlatego zbędnym jest powielanie w tym miejscu motywów uznania go za niezasadny.

Wniosek

wnioski o:

- zmianę wyroku poprzez wymierzenie oskarżonemu kary w dolnych granicach ustawowego zagrożenia oraz uchylenie orzeczonej wobec oskarżonego nawiązki na rzecz pokrzywdzonego S. G. w wysokości 20.000,00 zł (pkt. V wyroku)

- zwolnienie oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, obciążając nimi Skarb Państwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

bezzasadność zarzutów warunkowała bezzasadność wniosków

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

cały wyrok

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

bezzasadność wniesionej apelacji i brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-------------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-------------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-----------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Sąd Okręgowy na podstawie art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200 zł tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Na powyższą kwotę składa się 180 złotych tytułem opłaty od kary pozbawienia wolności oraz 20 złotych tytułem ryczałtu za doręczanie pism w postępowaniu odwoławczym.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana