Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Karol Troć

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 108/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 12 grudnia 2024 r. sygn. akt II K 476/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Obrońca wyrokowi zarzucił:

Obrazę przepisów postępowania, a mianowicie:

art. 4 kpk; art. 5 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk, polegającą na niewzięciu pod uwagę przy ferowaniu wyroku wszystkich ujawnionych w toku przewodu sądowego i mających istotny wpływ na rozstrzygnięcie okoliczności, oparciu poczynionych ustaleń faktycznych na dowolnie przeprowadzonej ocenie dowodów oraz wbrew zasadom prawidłowego rozumowania, wskazaniom wiedzy i doświadczenia życiowego, niedostatecznym uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy, w tym okoliczności dla oskarżonego korzystnych, rozstrzygnięciu nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, nienależytej ocenie poszczególnych dowodów, w szczególności dowodu z zeznań pokrzywdzonego P. B. i B. B. oraz świadków w osobach E. B., funkcjonar, uznaniu za udowodnione faktów nie mających wystarczającego oparcia w dowodach i nie wskazaniu w sposób należyty, dlaczego Sąd nie uznał dowodów przemawiających przeciwko sprawstwu i winie oskarżonego, co w oczywisty sposób wpłynęło na poczynienie błędnych ustaleń faktycznych, prowadzących w efekcie do niesłusznego skazania K. S.;

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku poprzez przyjęcie, że oskarżony w dniu 23 lipca 2022 r. w K., gmina Ł., powiat (...), województwo (...) groził P. B. uszkodzeniem ciała, a B. B. pozbawieniem życia, przy czym groźby te wzbudziły w nich uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione a także, że w dniu 16 maja 2023 r. groził P. B. uszkodzeniem ciała, w sytuacji gdy oskarżony nie kierował wobec pokrzywdzonych słownych gróźb pozbawienia go życia oraz uszkodzenia ciała, a we wskazanych datach miały miejsce sytuacje konfliktowe pomiędzy stronami na tle majątkowym, w których pokrzywdzeni zachowywali się w sposób prowokujący i słownie nagannie wypowiadali się o oskarżonym, kwestionowali jego prawo do zamieszkiwania na nieruchomości w K., której pokrzywdzony był jednym ze współwłaścicieli i rzeczywiście nie obawiali się osoby oskarżonego;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Rejonowy trafnie przyjął, iż zgromadzone w sprawie dowody prowadzą do wniosku, iż oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona zarzucanych mu czynów. Sąd wskazał fakty, jakie ustalił na podstawie prawidłowo ocenionych dowodów i wykazał logicznie, dlaczego fakty te prowadzą do wniosku o sprawstwie i winie oskarżonego. Sąd Okręgowy w pełni podzielił stanowisko Sądu I instancji w zakresie oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonego i zeznań przesłuchanych świadków. Sąd precyzyjnie i szczegółowo, we wzajemnym powiązaniu, wykazał, w jakiej części i które dowody obdarzył wiarą, a którym tego przymiotu odmówił. Skarżący zakwestionował dokonaną przez Sąd ocenę dowodów z zeznań interweniujących policjantów twierdząc jedynie, że przekazaną na rozprawie wiedzę posiadają oni głównie od pokrzywdzonych, podczas gdy przecież świadkowie ci wskazywali również na swoje obserwacje zachowań oskarżonego i wnioski z nich płynące, jak również pokrzywdzonych – tylko dlatego, że zachowanie oskarżonego było jedynie wycinkiem szerszej rzeczywistości, stanowiącej zadawniony konflikt na tle sposobu korzystania z nieruchomości. Oczywistym jest, że naganne zachowania, zwłaszcza sąsiedzkie, wynikają najczęściej z istnienia konfliktu, bo bez niego relacje zwykle układają się co najmniej poprawnie, więc trudno logicznie uznać, że wpisywanie się w treść konfliktu ekskulpuje jego uczestnika, nic też nie wskazuje, że relacja pokrzywdzonych nie polega na prawdzie, ale jest wynikiem nieprawdziwych pomówień, wygenerowanych na potrzeby podsycania tego konfliktu. Nie wykazał w żaden sposób skarżący, dlaczego to zeznania pokrzywdzonych miałyby być nieprawdziwe z tego tylko względu, że oskarżony zachowuje się wobec nich nagannie przez dłuższy niż w zarzucie aktu oskarżenia czas. Nie mogą wykazywać nieprawdziwości ich zeznań tezy partnerki oskarżonego, która wbrew twierdzeniu apelacji nie prezentowała całkowicie odmiennej wersji wydarzeń, a jedynie, że „za bardzo nic nie jest jej wiadomo” w sprawie gróźb, że „wg niej podczas kłótni groźby mnie padały”, ale „nie może sobie przypomnieć słów o wybijaniu zębów, nie chce powiedzieć tak i nie chce powiedzieć nie”, że i ona mówiła do bratowej, że jej uśmiech zniknie z twarzy, a partner mówił szwagierce, żeby uważała przechodząc na pasach, ale nie była to groźba, skoro nie mówił, że to on jej coś zrobi”. Treść zeznań E. B. wręcz logicznie potwierdza, a nie neguje relacje pokrzywdzonych o tym, że były awantury, szarpaniny, krzyki i różnego rodzaju naganne wypowiedzi, w tym zapowiedzi spowodowania różnych krzywd fizycznych i że musieli wzywać Policję na interwencje, bo sami nie byli w stanie tych sytuacji rozwiązać. Z tego względu zarzut obrazy art. 7 kpk należało uznać za chybiony.

Za nieuzasadniony należało uznać również zarzut nieuwzględnienia okoliczności dla oskarżonego korzystnych i rozstrzygnięcia na niekorzyść oskarżonego rzekomych wątpliwości, których Sąd I instancji nie był w stanie usunąć. Skoro oskarżony miałby nie wypowiedzieć żadnych słów, które mogłyby być odebrane jako groźby, to najmniejszego znaczenia nie mają okoliczności, czy zachowanie pokrzywdzonych było odbierane jako prowokacyjne. Pokrzywdzeni, policjanci i po części nawet E. B. potwierdzili, że zgłaszanie interwencji nie było całkowicie bezpodstawne, oderwane od rzeczywistych zachowań oskarżonego, zaś fakt, że pokrzywdzeni w trakcie kłótni, wyzywani i traktowani groźbami, nie stali bez słowa, ale na te zachowania reagowali, nie oznacza, że zachowanie oskarżonego było w jakimkolwiek stopniu uzasadnione, żeby nie powiedzieć, że zgodne z prawem. Nie było więc w sprawie korzystnych dla oskarżonego, a pominiętych przez Sąd I instancji okoliczności, które miałyby skutkować uznaniem, że oskarżony nie jest winny popełnienia zarzuconych mu czynów. Nie zaistniały też w sprawie podstawy do uznania, że zaistniały wątpliwości, uzasadniające zastosowanie reguły z art. 5 § 2 kpk. Przepis ten ma zastosowanie tylko wówczas, gdy mimo prawidłowej, niekwestionowanej oceny dowodów, istnieje więcej niż jedna, alternatywna i równie logiczna wersja stanu faktycznego, a żadne reguły procesowe nie pozwalają tej mnogości wersji wyeliminować, a jego obraza następuje, gdy Sąd wbrew zasadzie in dubio pro reo bezpodstawnie wybiera wówczas wersję dla oskarżonego niekorzystną. Wątpliwości skarżącego nie wynikają z takiej sytuacji, kwestionuje on jedynie dokonaną przez Sąd ocenę dowodów, zarzutem tym wypełniając jedynie treść apelacji, myśli tej nie rozwijając zresztą również w jej uzasadnieniu.

Zdaniem Sądu Okręgowego, bezzasadne było podnoszenie przez skarżącego jednoczesnej obrazy art. 5 kpk i art. 7 kpk. Zarzuty te mają charakter rozłączny i wzajemnie się wykluczają. Zarzut obrazy art. 5 § 2 kpk nie może być podnoszony jednocześnie z zarzutem naruszenia art. 7 kpk, gdyż dotyczy wtórnej do ustaleń faktycznych płaszczyzny procedowania. W orzecznictwie problematyka wzajemnych relacji art. 7 kpk i art. 5 § 2 kpk była wielokrotnie rozważana. Wskazuje się nawet, iż apelacja skonstruowana w ten sposób, podnosząca równocześnie w/w zarzuty, pozostaje w sprzeczności z zasadami racjonalnego rozumowania (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 06 października 2015 r., sygn. II AKa 127/15, LEX nr 1927523). Po dokonaniu prawidłowej oceny dowodów nie pozostały w sprawie żadne wątpliwości, w szczególności co do sprawstwa oskarżonego, które należałoby rozstrzygać po myśli art. 5 § 2 kpk, wobec czego Sąd Rejonowy nie musiał to tenże przepis sięgać i w konsekwencji nie mógł dokonać jego obrazy.

Powiązanie przez skarżącego obrazy treści przepisu art. 410 kpk z naruszeniem art. 7 kpk również oceniono jako pozbawione merytorycznych podstaw. Oczywistym pozostaje, iż konstruowanie prawdziwych ustaleń faktycznych musi opierać się na dowodach wiarygodnych, a dowody niewiarygodne temu celowi nie służą. Pominięcie określonych dowodów uznanych za niewiarygodne przez Sąd meriti przy konstruowaniu ustaleń faktycznych jest rezultatem dokonanej oceny dowodów i wyboru jednej ze sprzecznych wersji zdarzenia, w sytuacji, w której wersje te absolutnie się wykluczają. Nie oznacza to jednak, że nie dokonano oceny określonych dowodów w ogóle, a tym samym nie świadczy o naruszeniu art. 410 kpk (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 29 września 2017 r., sygn. II AKa 285/17, Legalis nr 1714231).

Chybionym był również zarzut obrazy art. 4 kpk. Naruszenie treści tego przepisu jako zawierającego jedynie ogólną dyrektywę, nie może w ogóle stanowić samodzielnej podstawy odwoławczej. Aby zarzut z zakresu naruszenia art. 4 kpk mógł być uznany za zasadny, niezbędne jest wykazanie naruszenia przepisu procesowego o bardziej szczegółowym charakterze, zawierającego konkretny nakaz lub zakaz, który został zignorowany, opacznie zrozumiany lub nie doszło do jego zastosowania. W przedmiotowej sprawie skarżący nie podołał w/w obowiązkowi.

Wobec powyższego, pomimo, iż na żadnym etapie postępowania oskarżony nie przyznał się do winy, zebrany w sprawie materiał dowodowy prowadził do dokonania niewątpliwych i jednoznacznych ustaleń faktycznych co do tego, iż oskarżony dopuścił się zarzucanych mu czynów. Z zebranych i prawidłowo ocenionych dowodów wynika, że oskarżony wypowiadał pod adresem pokrzywdzonych słowa oznaczające, że może stać się im krzywda i to w sposób, który żadną miarą nie może być odbierany jako przyjacielskie ostrzeżenie, ale taki, który ma wywołać u nich obawy, że coś takiego rzeczywiście może się zdarzyć. Tym samym w pełni zasadne były dokonane przez Sąd meriti ustalenia faktyczne (w tym na podstawie oceny pokrzywdzonych), że groźby te wywołały u nich uzasadnioną obawę, że mogą zostać spełnione.

Podsumowując, żaden z zarzutów apelacyjnych o obrazie przepisów procesowych art. 4 kpk, art. 5 kpk, art. 7 kpk i art. 410 kpk nie znalazł potwierdzenia w kontestowanym rozstrzygnięciu. Sąd II instancji w pełni podzielił analizę i ocenę dowodów dokonaną przez Sąd merytoryczny, który dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o wszystkie przeprowadzone w sprawie dowody, ocenione swobodnie, a przy tym zgodnie z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, w sposób pozbawiony luk logicznych, niejasności i sprzeczności. Nie ulega przy tym wątpliwości, że Sąd Rejonowy rozważył dowody w ich całokształcie i wzajemnym powiązaniu ze sobą oraz dokonał trafnego i słusznego wyboru, szczegółowo i przekonująco wskazując, które z nich zasługują na obdarzenie ich przymiotem wiarygodności, a którym należy tego przymiotu odmówić i z jakich przyczyn. Zachował przy tym nakazany ustawą obiektywizm w stosunku do stron procesowych. W niniejszej sprawie nie zaistniały także wątpliwości, których nie dało się usunąć w drodze postępowania dowodowego, a tylko takie, zgodnie z wytycznymi płynącymi z art. 5 § 2 kpk, winny być rozstrzygnięte na korzyść oskarżonego. Sąd Rejonowy dokonał także prawidłowej subsumpcji kwalifikacji prawnej czynów oskarżonego stwierdzając i prawidłowo wykazując, że zachowanie oskarżonego wypełniło znamiona występków z art. 190 § 1 kk.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego lub o jego uchylenie i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutów skutkowała nietrafnością wniosku o jakąkolwiek zmianę wyroku, w szczególności poprzez uniewinnienie oskarżonego. Całkowicie niezasadny był wniosek alternatywny o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. W obecnie obowiązującym stanie prawnym, zgodnie z treścią art. 437 § 2 kpk, uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 439 § 1 kpk (zaistnienie bezwzględnej przesłanki odwoławczej), art. 454 kpk (przy potrzebie kasacji wyroku uniewinniającego lub umarzającego postępowanie) lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości. Żadnej z tych przesłanek skarżący nie przywołał, wobec czego złożenie takiego wniosku nie mogło spotkać się z aprobatą Sądu odwoławczego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku, tak w części zaskarżonej, jak i w pozostałej, podlegającej ocenie z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność apelacji i brak okoliczności, podlegających uwzględnieniu z urzędu. Skarżący nie sformułował ani zarzutu rażącej niewspółmierności kary, ani obrazy art. 41a kk, wobec czego nie było podstaw, by do dotyczących tych kwestii sformułowań z uzasadnienia apelacji odnosić się w części uzasadnienia, dotyczącej odniesienia się do zarzutów (jako niezbędnego i limitującego kognicję sądu odwoławczego elementów apelacji, podchodzącej od fachowego obrońcy). Tym niemniej nie było podstaw, by uznać orzeczoną wobec oskarżonego karę 6 miesięcy pozbawienia wolności za rażąco surową, nieuzasadnioną reakcję karną. Mając na względzie podkreślane przez skarżącego rozciągnięcie konfliktu w czasie i powtarzalność nagannych, nawet jeśli nie karalnych, zachowań oskarżonego, ale i jego wielokrotną wcześniejszą karalność, w tym za przestępstwa podobne i całkowitą nieskuteczność orzekanych wcześniej kar nawet pozbawienia wolności, całkowicie nieuprawnione logicznie było twierdzenie, że kara najłagodniejszego rodzaju byłaby obecnie w pełni wystarczająca dla osiągnięcia celów postępowania karnego. Fakt, że pokrzywdzeni wyprowadzili się ze wspólnie zajmowanej posesji, również nie jest powodem, by premiować oskarżonego, a pokrzywdzonych pozbawiać ochrony wynikającej z orzeczonego przez Sąd środka karnego zakazu zbliżania się i kontaktowania z nimi. Jeśli pokrzywdzeni będą w złej wierze prowokować spotkania i kontakty (co oskarżony będzie w stanie udowodnić), sami zrezygnują z przyznanej im ochrony, wobec czego oskarżonemu nowa odpowiedzialność karna grozić nie będzie; oddzielne zamieszkiwanie nie powoduje zaś, że nie ma potrzeby chronienia pokrzywdzonych przed powyrokowymi retorsjami ze strony oskarżonego, który przecież nie musi ani się z nimi kontaktować, ani ich odwiedzać w nowym miejscu zamieszkania i stosowany środek karny przy braku takich chęci nie będzie dla niego żadną dolegliwością.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Zgodnie z treścią art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia apelacji, wniesionej wyłącznie przez oskarżonego (jego obrońcę), koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi skarżący. Na koszty postępowania odwoławczego składają się zaś opłata w wysokości należnej za I instancję oraz ryczałt za doręczenia korespondencji – w kwocie 20 zł.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana