Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Karłowicz

Sędziowie:

SO Dariusz Półtorak (spr.)

SO Agata Kowalska

Protokolant:

p.o. sekr. sąd. Anita Lemisiewicz-Pszczel

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 115/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 18 listopada 2024 r. w sprawie II K 127/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

I. Zarzut obrazy przepisów prawa procesowego, to jest art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., która miała istotny wpływ na treść orzeczenia poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności pisemnej opinii biegłego sądowego w zakresie budownictwa, bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlanych i bezpodstawne nieuwzględnienie przez Sąd istotnych okoliczności wynikających z treści materiału dowodowego w postaci wyjaśnień oskarżonego oraz opinii biegłego z zakresu energetyki, wyrażającą się w przyjęciu, iż oskarżony ponosi winę za skutek w postaci nieumyślnego spowodowania śmierci pokrzywdzonego;

II. zarzut obrazy przepisów prawa procesowego, to jest art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., która miała istotny wpływ na treść orzeczenia poprzez całkowicie dowolną ocenę materiału dowodowego, poprzez bezpodstawne pominięcie przez Sąd I instancji treści protokołu oględzin i sądowo - lekarskiej sekcji zwłok M. S., w treści której wskazano istotną okoliczność w postaci widocznego zabrudzenia czarną substancją lewej ręki stwierdzoną przez biegłego, która to kolaboruje z wyjaśnieniami oskarżonego, w konsekwencji determinująca brak przyczynienia się oskarżonego do śmierci M. S. a jednocześnie pozostaje w zgodzie z innymi dowodami wskazującymi, że pokrzywdzony ruszył na pomoc ojcu, w połączeniu z brakiem porażenia innych osób znajdujących się w bardzo bliskiej odległości wyklucza ustalenie Sądu I instancji odnośnie przebiegu zdarzenia i istnienia związku przyczynowego pomiędzy działaniem oskarżonego i śmiercią M. S.;

III. zarzut obrazy przepisów prawa procesowego, to jest art. 7 k.p.k. i art. 410 k.p.k., która miała wpływ na treść orzeczenia poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i przyjęcie za niewiarygodne w części wyjaśnienia oskarżonego M. W., przyjmując iż stanowią one linię obrony, mającą na celu uniknięcie odpowiedzialności, w sytuacji gdy znajdują one w pełni pokrycie w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym i jawią się jako wiarygodne i spójne, w treści których oskarżony wskazuje, iż po zaistnieniu zdarzenia wystąpiły u niego silne bóle głowy, a także mroczki przed oczami, w konsekwencji czego utracił on przytomność, co znalazło odzwierciedlenie również w zeznaniach świadka D. Ś., ukazujące zachowanie oskarżonego jako odbiegające od normy, co niewątpliwie potwierdza wersję zdarzeń ukazaną przez oskarżonego M. W., doprowadzając w konsekwencji do niesłusznego przypisania mu winy w przedmiocie czynu z art. 162 § 1 k.k., przy jednoczesnym pominięciu tych zeznań świadków które wskazują, iż bezpośrednio po zdarzeniu oskarżony pozostał na miejscu zdarzenia a opuścił je już w momencie udzielania pomocy, co w konsekwencji wyklucza możliwość przypisania przestępstwa wskazanego powyżej;

IV. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia, mającego wpływ na treść wydanego rozstrzygnięcia, polegającego na błędnym przyjęciu, że oskarżony M. W. nie ostrzegał pokrzywdzonych o zasadach bhp i prawidłowym przebiegu wylewania betonu, wbrew twierdzeniom oskarżonego, z uwagi na wersję zdarzeń ukazaną przez pokrzywdzonego, która to nie znajduje obiektywnego odzwierciedlenia w materiale dowodowym zgromadzonym w niniejszym postępowaniu, co w konsekwencji doprowadziło do wadliwego przyjęcia, iż oskarżony postępował wbrew obowiązującym przepisom bhp i naraził pokrzywdzonych na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub nastąpienia ciężkiego uszczerbku na zdrowiu;

V. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego orzeczenia, mającego wpływ na treść wydanego rozstrzygnięcia, polegającego na błędnym przyjęciu, iż zaistniało znaczące pogorszenie sytuacji życiowej pokrzywdzonego - A. S. wskutek śmierci jego syna - M. S. pozwalające na orzeczenie nawiązki w oparciu o treść regulacji z art. 46 § 2 k.k.;

VI. zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej względem oskarżonego nawiązki w wysokości 40 000 zł (słownie: czterdziestu tysięcy złotych) z całkowitym pominięciem jego trudnej sytuacji życiowej jak i majątkowej, niewielkich zarobków, a także posiadania licznej rodziny na utrzymaniu, przy jedoczesnym nieuwzględnieniu przeprosin oskarżonego oraz faktu, iż pokrzywdzony otrzymał już od ubezpieczyciela kwotę co najmniej 30.000 zł. a dodatkowo dochodzi w procesie kwoty ok. 200.000 zł., co sprawi, iż orzeczenie nawiązki w świetle treści art. 46 § 2 k.k. jest niecelowe i stanowi dla oskarżonego zbytnią dolegliwość, gdyż nie będzie w stanie obiektywnie jej uiścić a jej wypłata przez ubezpieczyciela w sytuacji skazania z art. 162 k.k. jawi się jako nierealna.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy przeprowadził analizę przedmiotowych akt postępowania w świetle złożonej apelacji, nie dopatrując się uchybień, na jakie wskazuje skarżący. Zdaniem Sądu odwoławczego, Sąd Rejonowy procedował właściwie, słusznie oceniając materiał dowodowy, który legł u podstaw prawidłowo ustalonego stanu faktycznego sprawy, a przy wydawaniu wyroku uwzględnił wszystkie okoliczności ujawnione na rozprawie, zarówno przemawiające na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego, prowadzące do pozbawionego wątpliwości wniosku o winie oskarżonego odnośnie popełnienia obu zarzucanych mu czynów. Sąd I instancji ponadto trafnie orzekł o nawiązce na rzecz A. S., ustalając jej wysokość adekwatnie do okoliczności sprawy, o czym szerzej w dalszej części uzasadnienia.

Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd Rejonowy została przeprowadzona w sposób prawidłowy i doprowadziła do słusznych wniosków, co uczyniło niezasadnymi także zarzuty związane z błędami w ustaleniach faktycznych, albowiem są one zarzutami wtórnymi. Szczególną uwagę należało poświęcić na ocenę materiału dowodowego w postaci zeznań pokrzywdzonego A. S., świadków, którzy byli wówczas na miejscu zdarzenia, wyjaśnień oskarżonego oraz wniosków płynących z opinii biegłych Z. S. oraz P. S. (1). Skarżący forsując swoją tezę, opiera się na treści opinii biegłego z zakresu budownictwa, bezpieczeństwa i higieny pracy przy wykonywaniu robót budowlanych P. S. (1), z której to m.in. wynika, że bezpośrednią przyczyną wypadku było porażenie prądem w wyniku przeskoku iskry elektrycznej na wskutek zbliżenia masztu pompy wylewającej beton do linii elektroenergetycznej na odległość dużo mniejszą niż wskazaną w przepisach, za co odpowiedzialny był operator pompy do betonu, tj. oskarżony, przy czym już na samą bezpośrednią przyczynę wypadku skutkującą śmiercią M. S. było jego zbliżenie się/dotknięcie pokrzywdzonego A. S., toteż zdaniem biegłego, do tragicznego w skutkach zdarzenia przyczynił się sam pokrzywdzony M. S., biegły nie doszukuje się związku przyczynowego pomiędzy działaniem oskarżonego a zgonem pokrzywdzonego Z taką konstatacją w pełnym jej brzmieniu Sąd nie mógł się zgodzić. Wprawdzie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku sąd przyjął przyczynienie się M. S. ale de facto w aktach sprawy sam fakt dotknięcia czy też znacznego zbliżenia się M. S. nie wynika jednoznacznie z żadnego wiarygodnego dowodu. Wbrew twierdzeniem skarżącego na fakt dotknięcia zmarłego ojca nie wskazuje protokół sekcyjny M. S.. W tym miejscu wspomnieć można, że Sąd ocenia materiał dowodowy w postaci opinii biegłych tożsamo jak chociażby zeznania świadków czy wyjaśnienia oskarżonego, z poszanowaniem zasady swobodnej oceny dowodów, mogąc uwzględnić je zarówno w całości, w części, bądź w całości odrzucić. Odnosząc się do tej części rozważań biegłego, nieuwzględnionej przez Sąd, zwrócić uwagę trzeba było na to, że na taki stan rzeczy wskazuje jedynie sam oskarżony, i to dopiero podczas ostatniego terminu rozprawy. Wcześniej oskarżony wyjaśniał, że M. S. podbiegł i chciał odciągnąć A. S., z czego nie wynika, że do omawianego kontaktu w ogóle doszło. A. S. również nie był w stanie wskazać czy pokrzywdzony go dotknął, podobnie jak P. S. (2), który zeznał, że „ja nie wiem czy M. dotknął ojca czy leja”, czyli nie obserwował dostatecznie tej części zdarzenia. Świadek K. R. zaś wskazał, że to on dobiegł do A. S. i próbował oderwać go od słupka a po obejrzeniu się zobaczył, jak M. S. „kładzie się na ziemi” co niewątpliwie informuje o tym, że musieli znajdować się w pewnej odległości od siebie, skoro świadek przed upadkiem M. S. zdołał jako pierwszy znaleźć się przy drugim z pokrzywdzonych. Za forsowaną przez skarżącego tezą, nie przemawia jakkolwiek fakt ujawnienia na dłoni pokrzywdzonego M. S. zabrudzenia czarną substancją, gdyż jak wynika z protokołu sekcji zwłok, niekwestionowanego przez strony, na ciele nie stwierdzono obrażeń - nie stwierdzono, że to poparzenie czy wręcz zwęglenie naskórka, toteż owe zabrudzenie nie zostało bliżej określone, natomiast zważywszy na to, że pokrzywdzony, jak i pozostali uczestnicy znajdowali się na terenie budowy, do zabrudzenia ręki mogło dojść na wiele innych możliwych sposobów lub powstać dopiero przy kontakcie z podłożem podczas upadku. W apelacji skarżącego można zauważyć wybiórcze cytowanie wypowiedzi świadków, które to w prezentowanej formie miałyby potwierdzać stanowisko obrony, co jednak przy pełnym ich kontekście i przy należytej interpretacji, już za tym nie przemawiają. Jak wynika zaś z opinii biegłego Z. S., zarówno zasadniczej, jak i uzupełniającej ustnej, do porażenia M. S. doszło najprawdopodobniej w wyniku wystąpienia tzw. napięcia krokowego, bowiem wg biegłego a zgodnie z depozycjami świadków, o czym już wspomniano powyżej, M. S. nie był w stanie dotknąć A. S. z uwagi na uniemożliwiającą to odległość pomiędzy nimi. Biegły wypowiadał się logicznie, jasno i pełnie co do mechanizmu omawianego porażenia oraz odpowiedzialności oskarżonego za wypadek, jak i wszystkie jego skutki. Dla Sądu nie było wątpliwości co do tego, że to działanie oskarżonego, wyrażone w nienależytym zachowaniu ostrożności przy operowaniu wysięgnikiem do podawania betonu i zbliżeniem go do linii energetycznej lub kontaktu z nią, które doprowadziło do krótkotrwałego zwarcia i wyładowania elektrycznego, a następnie porażenia obydwu pokrzywdzonych, wypełnia znamiona przypisanego mu czynu w pkt I zaskarżonego wyroku. W świetle poczynionych ustaleń jednoznacznie można przyjąć, że gdyby oskarżony zachował ostrożność przy manewrowaniu urządzeniem, to do przedmiotowego zdarzenia w ogóle by nie doszło. To oskarżony był zobowiązany do zachowania należytej ostrożności w zakresie wykonywanych przez niego prac. Jak zauważyć zaś można, do posiadania samej świadomości możliwego zagrożenia przy manewrowaniu wysięgnikiem w okolicy linii energetycznej nie wymagana jest wiedza specjalistyczna, a wiedza powszechnie dostępna. W świetle powyższych okoliczności, nieistotnymi są również dywagacje na temat tego czy oskarżony przekazał pokrzywdzonym jakiekolwiek instrukcje czy polecenia, mające gwarantować im bezpieczeństwo przy wykonywanych przez nich czynnościach, skoro bezpośrednią przyczyną wypadku było opisane działanie oskarżonego, potwierdzone w omawianym materiale dowodowym, a na które realnego wpływu nie mieli pokrzywdzeni. Niemniej jednak, żaden ze świadków, znajdujących się najbliżej zdarzenia takich informacji nie potwierdził, przy czym z ich depozycji wynika, że na miejscu było głośno a każdy wykonywał swoje zadania.

Odnosząc się jeszcze do cytowanej w apelacji opinii biegłego P. S. (1), stwierdzić należy, że to sąd a nie biegły jest od ustalania związku przyczynowego pomiędzy działaniem oskarżonego a skutkiem, w tym przypadku zgonem M. S.. Biorąc pod uwagę dynamiczny charakter zdarzenia trudno do końca wymagać od młodego człowieka całkowicie racjonalnych i przemyślanych działań w sytuacji gdy dochodzi do porażenia prądem stojącego obok ojca i to jeszcze w taki drastyczny sposób-doszło do zapalenia się koszuli na ciele A. S.. Dlatego, jeżeli nawet uznać, jak zrobił to sąd I instancji, że zmarły przyczynił się do zaistnienia zdarzenia, to nie ulega wątpliwości, że to zawinione zachowanie spowodowało skutek w postaci zgonu pokrzywdzonego, a twierdzenia skarżącego o tym, że przy wyeliminowaniu niewłaściwego zachowania skarżącego uniknięto by skutku w postaci zgonu należy ocenić jako całkowicie dowolne.

Sąd Okręgowy nie przychylił się także do zarzutów związanych z czynem z pkt II zaskarżonego wyroku. Argumentacja skarżącego jest chybiona, gdyż na kanwie niniejszego postępowania takie okoliczności jak m.in. obecność innych osób udzielających pomocy czy uznanie udzielanej pomocy za wystarczającą, nie mogły ekskulpować zachowania oskarżonego. Pamiętać przy tym trzeba, że pomocy wymagał nie tylko M. S., lecz też drugi z pokrzywdzonych – A. S.. Na odparcie wskazanej argumentacji, można przytoczyć ugruntowane stanowisko obecne w doktrynie, jak i orzecznictwie. Na wstępie wskazać należy, że obowiązek udzielenia pomocy człowiekowi znajdującemu się w bezpośrednim niebezpieczeństwie utraty życia lub doznania ciężkiego uszczerbku na zdrowiu powstaje z chwilą wystąpienia stanu zagrożenia dla dóbr wymienionych w art. 162 § 1 k.k., a kończy się z chwilą udzielenia pomocy przez podmiot wyspecjalizowany, ustąpienia zagrożenia albo śmierci osoby, która wcześniej znajdowała się w niebezpieczeństwie (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 sierpnia 2016 r. III KK 137/16). Wezwanie fachowej pomocy jest jednym z podstawowych sposobów uczynienia zadość obowiązkowi, którego niedopełnienie jest penalizowane w art. 162 k.k., zaś § 2 tego przepisu zawiera klauzulę uchylającą karalne zaniechanie pomocy, gdy możliwe jest uzyskanie niezwłocznej pomocy ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej. Nie oznacza to jednak, że samo wezwanie np. pogotowia wystarczy, jeżeli istnieje konieczność zabezpieczenia ofiary przed pogłębianiem zagrożenia dla jej życia i zdrowia. Może się zdarzyć, że ofiara będzie wymagała ułożenia w odpowiedniej pozycji, okrycia, zatamowania krwawienia lub unieruchomienia złamanej kończyny. Do czasu przybycia wykwalifikowanej pomocy należy uczynić wszystko, co niezbędne i jednocześnie w danych warunkach możliwe, dla ratowania życia i zdrowia osoby potrzebującej pomocy ( J. Kulesza, Strona podmiotowa przestępstwa z art. 162 § 1 k.k. Glosa do wyroku s.apel. z dnia 30 listopada 2006 r., II AKa 299/06, PiP 2009, nr 7, s. 133-137). W związku z powyższym, niezasadnym byłoby uznanie, że obowiązek udzielenia pomocy w niniejszych okolicznościach ustał przy udzielaniu pomocy przez świadków zdarzenia, gdyż przed oddaleniem się oskarżonego nie przybył „podmiot wyspecjalizowany”, zagrożenie względem obydwu pokrzywdzonych nie ustąpiło, a M. S. wówczas jeszcze żył. Ponadto, w polu widzenia należy mieć to, że obowiązek pomocy przestaje wiązać w razie ustania zagrożenia, a zatem gdy zostanie udzielona skuteczna pomoc (także przez inną osobę), nastąpi skutek lub zagrożenie ustanie samo z siebie. Sama obecność na miejscu innych osób nie zwalnia z obowiązku pomocy, zwalnia skuteczne udzielanie przez nie pomocy ( J. Kulesza [w:] A. Behan, M. Filipczak, M. Grudecki, K. Patora, K. Wala, J. Kulesza, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2025, art. 162). W świetle okoliczności przedmiotowej sprawy nie można zatem mówić, że pomoc udzielana przez inne osoby była skuteczna, skoro stan zagrożenia dla życia obydwu pokrzywdzonych cały czas się utrzymywał czy u M. S. nawet pogłębiał, co doprowadziło do jego zgonu. Na uwzględnienie nie zasługiwało także tłumaczenia oskarżonego, że po zdarzeniu na tyle źle się poczuł, co miałoby go zwolnić z odpowiedzialności za czyn z art. 162 § 1 k.k. W tej kwestii wypowiedział się sam oskarżony jedynie w postępowaniu przygotowawczym wyjaśniając, że poczuł prąd na sobie, zaczęła go boleć głowa, miał mgłę przed oczami, ocknął się gdzieś w lesie i nie wie co się stało (k. 138). Na taki stan rzeczy nie wskazują zeznania jakichkolwiek świadków, za wyjątkiem zeznań D. Ś., który nawiązał do tej kwestii dopiero w postępowaniu przed Sądem. D. Ś. zeznał natomiast podczas postępowania przygotowawczego, że oskarżony kazał mu zadzwonić do kierownika – M. K., bo on „nie da rady” co też on uczynił, po czym oskarżony oddalił się wzdłuż ulicy, świadek w wyglądzie nie zauważył nic niezwykłego, nie opisywał jego stanu zdrowia. Jak można zauważyć, oskarżony był na tyle świadomy, że zwrócił się do świadka o wykonanie telefonu do M. K., co przeczy wyjaśnieniom oskarżonego o rzekomo złym stanie, w jakim wówczas się znalazł. Inni świadkowie zeznawali w istocie o tym, że oskarżony nagle zniknął czy też o tym, że ucieczka była spowodowana obawami o poniesienie odpowiedzialności za wypadek – (zeznania P. S. (2) (k. 277), jak również wyjaśnienia oskarżonego (k. 607) – „bałem się wracać, bałem się aresztowania”), czy tez że uciekł, bo spanikował (zeznania P. K. k. 78, 695v). Bez względu na to, czym w rzeczywistości kierował się oskarżony, jego zachowanie nie mogło być z tych względów usprawiedliwione i za działąnie w stanie wyłączającym świadomość. Na marginesie, dla porównania zgoła skrajnych postaw, można wspomnieć o zachowaniu A. S., który pomimo tego, że doznał bezpośrednich obrażeń, stracił przytomność, to po jej odzyskaniu starał się udzielać pomocy M. S.. Zauważyć należy, że zazwyczaj w zdarzeniach tego typu, ich sprawcy bądź świadkowie doznają silnych emocji, ich zachowanie może wówczas odbiegać od normy, lecz nie świadczy to automatycznie o wyłączeniu odpowiedzialności za czyn z art. 162 § 1 k.k. W niniejszej sprawie, niewłaściwe zachowanie oskarżonego przybrało ewidentny charakter, albowiem uciekł on niepostrzeżenie z miejsca zdarzenia, podczas gdy pokrzywdzeni wymagali pomocy, następnie przez wiele godzin ukrywał się w lesie, a na Komendę Policji zgłosił się dopiero dnia następnego. Zważając na powyższe, zarzuty skarżącego w zakresie czynu z pkt II wyroku, również nie zasługiwały na uwzględnienie.

Bezzasadnymi były także zarzuty odnoszące się do zasądzonej na rzecz pokrzywdzonego A. S. nawiązki, którą Sąd określił na kwotę 40 000 zł. Jak wynika z treści uzasadnienia wyroku Sądu I instancji, Sąd orzekając w tym zakresie oparł się na art. 46 § 2 k.k., jednakże wbrew twierdzeniom skarżącego, zasądzenie nawiązki nie było związane ze śmiercią pokrzywdzonego M. S., lecz z krzywdą, jaką swoim zachowaniem oskarżony wyrządził pokrzywdzonemu A. S.. W związku z czym, argumentacja przytoczona przez skarżącego była w istocie chybiona. Niemniej jednak, Sąd wyczerpująco i trafnie opisał motywację, którą się kierował zarówno przy samym orzekaniu tegoż środka kompensacyjnego, koncentrując się na obrażeniach ciała i cierpieniu, jakich pokrzywdzony doznał wskutek popełnionego czynu, jak i przy określaniu jego wysokości. Nie można zgodzić się z zarzutem skarżącego, że Sąd Rejonowy jakoby miał całkowicie pominąć trudną sytuację materialną oraz rodzinną oskarżonego, czy też nieuwzględnienie przeprosin, skoro w analizowanym uzasadnieniu jasno jest wskazane, że nie przychylając się do wniosków oskarżyciela publicznego oraz pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego o zasądzenie nawiązki w kwotach wyższych, Sąd właśnie miał na względzie trudną sytuację materialną oskarżonego, osiągającego niewielkie dochody, który nie posiada oszczędności, a na utrzymaniu ma kilkuosobową rodzinę, toteż niewątpliwie orzeczoną kwotę miarkował z powodów wskazanych przez skarżącego. Sąd zaznaczył ponadto, że zauważył okoliczność wystosowania przez oskarżonego przeprosin wobec pokrzywdzonego A. S., który to przeprosiny przyjął. Określając kwotę nawiązki na 40 000 zł, należało mieć na względzie, że nie powinna mieć ona jedynie charakteru symbolicznego, a zmierzać do zrekompensowania rzeczywiście doznanych krzywd i cierpień, toteż zasądzenie jej w kwocie niższej, byłoby przy niniejszych okolicznościach sprawy niezasadne oraz niesprawiedliwe. Otrzymanie zaś przez pokrzywdzonego kwoty 30 000 zł od ubezpieczyciela tytułem odszkodowania z ubezpieczenia OC pojazdu nie umknęło uwadze Sądu, jednakże taki stan rzeczy nie wyłącza możliwości czy też obowiązku orzekania przedmiotowego środka kompensacyjnego w ramach prowadzonego postępowania karnego.

Na marginesie omawianych zarzutów zaznaczyć można, że nawet jeśli podstawą orzeczonej nawiązki, zgodnie ze stanowiskiem skarżącego, byłoby znaczące pogorszenie sytuacji życiowej pokrzywdzonego - A. S. wskutek śmierci jego syna - M. S., to nadal takie rozstrzygnięcie mogłoby być zasadne, bowiem nie można sprowadzać pojęcia „znacznego pogorszenia sytuacji życiowej” jedynie do aspektu finansowego. Nawiązkę na rzecz osoby najbliższej należy orzec, jeżeli wskutek śmierci pokrzywdzonego jej sytuacja życiowa uległa znacznemu pogorszeniu. Przesłanka ta ma charakter ocenny, pozostawiając sądowi margines swobody. Przez "sytuację życiową" należy rozumieć nie tylko sytuację majątkową, która mogłaby ulec znacznemu pogorszeniu przez śmierć pokrzywdzonego (np. przez spadek dochodów rodziny na skutek śmierci jej jedynego żywiciela), lecz także sytuację osobistą , która wyraża się w krzywdzie osób najbliższych zmarłego pokrzywdzonego. Ocena powinna mieć zatem charakter całościowy. Nie oznacza to jednak, że pogorszenie sytuacji życiowej musi dotykać zarówno sfery majątkowej, jak i osobistej osoby najbliższej. Na gruncie stosunków osobistych ocenie podlegać zaś musi faktyczny związek emocjonalny pomiędzy osobą najbliższą a zmarłym pokrzywdzonym, a co za tym idzie - zakres krzywdy doznanej w wyniku śmierci pokrzywdzonego. ( M. Iwański, M. Jakubowski, M. Szewczyk [w:] Kodeks karny. Część ogólna. Tom I. Cześć I. Komentarz do art. 1-52, wyd. V, red. W. Wróbel, A. Zoll, Warszawa 2016, art. 46).

Z uwagi na powyższe rozważania, podniesione przez obrońcę zarzuty należało uznać za niezasadne i skutkujące utrzymaniem w mocy zaskarżonego wyroku w całości.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku Sądu Rejonowego w Garwolinie II Wydziału Karnego w sprawie o sygn. akt: II K 127/23, z dnia 18 listopada 2024 roku i odmienne orzeczenie, co do istoty sprawy poprzez uniewinnienie oskarżonego M. W. od popełnienia czynów zarzuconych aktem oskarżenia i przypisanych w wyroku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Z uwagi na niezasadność podniesionych zarzutów w apelacji obrońcy, wnioski apelacyjne nie zasługiwały na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wniesiona w sprawie apelacja obrońcy nie była zasadna i tym samym nie zasługiwała na uwzględnienie. Jednocześnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się uchybień podlegających rozpatrzeniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II, III.

Z uwagi na nieuwzględnienie apelacji, Sąd Okręgowy na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 180 złotych tytułem opłaty za II instancję, zgodnie ze stawkami wskazanymi w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych oraz obciążył go wydatkami postępowania odwoławczego w wysokości 20 zł, wg stawki określonej w § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym.

Ponadto, oskarżyciel posiłkowy reprezentowany był w postępowaniu odwoławczym przez pełnomocnika, toteż zasadnym było z tego tytułu zasądzenie od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego A. S. 840 zł zwrotu poniesionych kosztów zastępstwa procesowego, zgodnie ze stawką wskazaną w § 11 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana