Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Karłowicz

Protokolant:

p.o. sekr. sąd. Anita Lemisiewicz-Pszczel

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 116/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 14 listopada 2024 r., sygn. II K 136/24

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

-------

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

----------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Zarzuty oskarżyciela posiłkowego

1.

1)  naruszenie przepisów postępowania, to jest art. 7 kpk w zw. z art. 4 kpk poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę całości materiału dowodowego znajdującego się w aktach sprawy, w tym dowodów wskazanych w pkt. 2.1 doręczonego uzasadnienia wyroku to jest:

1.1.  umowa kupna-sprzedaży sprzętu z dnia. 01.01.2020 r.

1.2.  wezwanie do zapłaty na kwotę 18.700 zł z dnia. 23.12.2022 r.

2)  błąd w ustaleniach faktycznych polegający na:

2.1  błędnym przyjęciu przez Sąd I instancji, iż oskarżony P. Ł. posiada jako wyłączne źródło dochodu wynagrodzenie za pracę w charakterze mechanika w wysokości 3200 zł,

2.2  błąd w wycenie sprzętu odnalezionego u oskarżonego,

3)  rażącą niewspółmierność wysokości orzeczonej w wyroku nawiązki wobec rzeczywistej straty finansowej, jakiej doznał pokrzywdzony wskutek przestępstwa popełnionego przez oskarżonego P. Ł..

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty sformułowane w apelacji oskarżyciela posiłkowego okazały się jedynie częściowo trafne. W zasadzie skarżący wskazywał na okoliczności uzasadniające orzeczenie nawiązki w wyższej wysokości.

Należy mieć na uwadze, że zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 16 listopada 2017 r. po zmianie stanu prawnego kodeksu karnego, dokonanej ustawą z dnia 20 lutego 2015 roku, obowiązek naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia za doznaną krzywdę (art. 46 § 1 k.k.), jak i nawiązka (art. 46 § 2 k.k.) utraciły penalny charakter środków karnych, a stały się wyłącznie środkami kompensacji (restytucji); oba też realizują te same cele. Zarówno obowiązek naprawienia szkody jak i nawiązka, która przybierają postać pewnej formy odszkodowania, służą kompensacji szkód i krzywd, które mają swe źródło w popełnionym przestępstwie. Miarkowanie kwot naprawienia szkody lub orzeczonej zamiast niego nawiązki, z powodu celów kary, właściwości i warunków osobistych sprawcy, nie jest już dopuszczalne. Sąd nie może tracić z pola widzenia prawa pokrzywdzonego do rekompensaty, zobowiązania sprawcy do odpowiedzialności i naprawienia wyrządzonej krzywdy, tak by w pełni zrealizować sprawiedliwość wynikającą z wydania wyroku skazującego, także w aspekcie naprawczym oraz restytucyjnym. Przepis art. 46 § 2 kk przewiduje zatem możliwość orzeczenia nawiązki jako swego rodzaju „surogatu" odszkodowania lub zadośćuczynienia, przy czym nawiązka przybiera wówczas postać swoiście zryczałtowanego odszkodowania. Orzeczenie nawiązki w wysokości, która nie pokrywa w całości wysokości szkody wyrządzonej przestępstwem, otwiera drogę do dochodzenia części niezaspokojonej w procesie cywilnym. Od decyzji poszkodowanych w tej sytuacji zależy, czy będą dochodzić i dowodzić szkody i jej wysokości w dalszym ewentualnym postępowaniu cywilnym (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 17 maja 2018 roku w sprawie o sygnaturze akt II AKa 106/18). Niewątpliwie wysokość orzeczonej nawiązki w sprawie została oparta na błędnych przesłankach. Słusznie Sąd I instancji posiłkował się przy ustaleniu wysokości nawiązki kwotą wynikającą z zawartej umowy, jako przesłanką najbardziej obiektywną, bo wynikającą z wzajemnego porozumienia stron. Zasadnie również odjął od tej wartości kwotę 39.700 zł jako wartość sprzętów, co do których umorzono postępowanie. Jednak skarżący prawidłowo podniósł, że kwota 18.700 zł stanowiła nie wartość sprzętu, ale zaległość w spłacanych ratach. Okoliczność ta wynika z wezwania do zapłaty z dnia 23 grudnia 2022 roku skierowanego przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego do oskarżonego, zaś pismo zawiera wprost zastrzeżenie, że w przypadku braku spłaty zaległych rat, nastąpi odstąpienie od umowy sprzedaży. Należało również odliczyć kwotę 19.400 zł wskazaną w apelacji oskarżyciela posiłkowego jako kwotę wpłaconych przez oskarżonego rat, co pozwoliło ustalić wysokość nawiązki na kwotę 40.900 zł.

Na marginesie należy wskazać, że przestawione żądanie zasądzenia kwoty 105.505 zł nie zostało udowodnione, w uzasadnieniu apelacji przedstawiono argumenty, które nie zostały w żaden sposób wykazane. W treści apelacji (k.468) skarżący wskazał szereg okoliczności, jakie w jego ocenie powinny być wzięte pod uwagę, ale nie wykazał ich procesowo. Wydany wyrok nakazowy w dniu 3 czerwca 2024 roku nie wiąże sądu w postępowaniu po złożonym sprzeciwie i dlatego Sąd I instancji mógł ponownie ustalić wysokość naprawienia szkody czy nawiązki. Ponadto kwestionowanie wartości sprzętu znalezionego u oskarżonego powinno odbyć się w ramach postępowania przygotowawczego umorzonego postanowieniem z dnia 6 lutego 2024 roku (k. 292), a nie w przedmiotowym postępowaniu.

Wniosek

wniosek oskarżyciela posiłkowego o zmianę wyroku i orzeczenie nawiązki w wyższej wysokości – tj. 105.505 zł

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec częściowej zasadności wywiedzionych zarzutów, na uwzględnienie wnioski apelacyjne zasłużyły w części.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 14 listopada 2024 roku zmieniono w części dotyczącej wysokości nawiązki, ale nie w kwocie wnioskowanej przez skarżącego.

Zwięźle o powodach zmiany

Częściowa zasadności zarzutów apelacji spowodowała zmianę zaskarżonego orzeczenia w zakresie dotyczącym nawiązki.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

---------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

---------------------

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Sąd Odwoławczy na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 624 § 1 kpk i art. 17 ust. 1 i 2 Ustawy z 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych zwolnił oskarżonego od opłaty i wydatków postępowania odwoławczego stwierdzając, że te ostatnie ponosi Skarb Państwa powołując się na zasadę słuszności.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel posiłkowy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 14 listopada 2024r. sygn. akt II K 136/24

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana