Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Karłowicz

Sędziowie:

SO Karol Troć (spr.)

SO Paweł Mądry

Protokolant:

sekr. sąd. Beata Wilkowska

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 124/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Łukowie z dnia 16 grudnia 2024 r. sygn. akt II K 695/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☒

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Apelacja obrońcy – obrazy prawa materialnego – art. 85 § 1 kk – poprzez jego niewłaściwe zastosowanie i zaniechanie połączenia kar ograniczenia wolności i kar pozbawienia wolności, orzeczonych wyrokami wyszczególnionymi w pkt 5, 6, 7, 10, 11, 12, 14, 15 i 16 rubrum zaskarżonego wyroku

Apelacja skazanego – brak wyodrębnionego zarzutu, kwestionowanie braku objęcia wyrokiem łącznym prócz skazań z pkt 8 i 15 także skazań w innych sprawach jednostkowych – jak w apelacji obrońcy.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Skazany nie sformułował konkretnych zarzutów, co dawało sądowi możliwość weryfikacji prawidłowości wyroku w całości, a nie tylko w granicach zakreślonych zarzutami – jako że zarzut apelacji obrońcy nie mógł być uznany za trafny, skoro nie kwestionował ustaleń faktycznych sądu, w tym w szczególności o braku zbiegu realnego przestępstw jako dyspozycji art. 85 § 1 kk, a podnosił jedynie, że (przy niekwestionowanych ustaleniach faktycznych) Sąd błędnie nie zastosował zawartej w tym przepisie sankcji normy prawnej. Dodatkowo nie zostało zaskarżone działanie sądu, który w jednym wyroku do jednego podsądnego zastosował dwa reżimy prawne, błędnie interpretując art. 81 § 1 ustawy z dnia 23 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych (…) w ten sposób, że co do wyroków wydanych przed datą wejścia w życie tej ustawy zastosował przepisy wcześniejsze, zaś do wyroków wydanych później – przepisy obowiązujące obecnie. Sąd pominął ugruntowane już w orzecznictwie i doktrynie stanowisko, zgodnie z którym „w sytuacji procedowania w przedmiocie łączenia w wyroku łącznym kar prawomocnie orzeczonych pod rządami różnych porządków prawnych, wyboru właściwych przepisów należy dokonać z perspektywy reguły intertemporalnej określonej w art. 4 § 1 k.k.” – jak SN w wyroku z 17.07.2024 r., II KK 618/23, LEX nr 3763628 czy nowszym z 9.04.2025 r., III KK 131/25, LEX nr 3857092, gdzie wskazał, że „w sytuacji, gdy przynajmniej jedno ze skazań podlegających potencjalnemu połączeniu uprawomocniło się przed dniem 24 czerwca 2020 r., sąd orzekający w przedmiocie wyroku łącznego jest zobowiązany do porównania obu reżimów prawnych (obowiązującego przed i po 24 czerwca 2020 r.) i zastosowania tego, który w realiach konkretnej sprawy okaże się dla skazanego korzystniejszy.” Nie można więc było ustalić, że skoro wyroki wydane przed 24 czerwca 2020 r. są już wykonane, to w myśl obowiązujących przed tą datą przepisów nie podlegają połączeniu wyrokiem łącznym, ale tym samym wyrokiem łącznym stosując inne przepisy możemy połączyć inne skazania – a i to nie wszystkie, które w realnym zbiegu rzeczywiście pozostają. Zauważyć bowiem należy, że „zwrot „zanim zapadł pierwszy wyrok”, zawarty w przepisie art. 85 k.k., odnosi się do pierwszego chronologicznie wyroku, który zapadł przed popełnieniem przez sprawcę kolejnych przestępstw. Możliwe jest wystąpienie nie tylko jednego zbiegu realnego, ale i dalszych, przy spełnieniu warunków określonych w art. 85 k.k. Jednakże nawet przy kolejnych zbiegach obejmujących drugą, trzecią, itd. grupę przestępstw, zawsze wyjściowym punktem odniesienia będzie pozostawał ten chronologicznie "pierwszy wyrok", zamykający kolejne grupy przestępstw pozostających w zbiegu. Oceny zbiegu realnego należy dokonywać z perspektywy postępowania sprawcy - czy kolejnych przestępstw dopuszcza się po wydaniu wobec niego wyroku (kolejnych wyroków), czy przed nim (nimi). Po zamknięciu zbioru zdefiniowanego w oparciu o kryterium pierwszego wyroku należy więc poszukiwać takiego wyroku, który pozwoli zbudować kolejne ewentualne połączenie złożone z pozostałych wyroków dotychczas nie podlegających połączeniu” – jak wskazuje SN w wyroku z 26.03.2025 r., II KK 46/25, LEX nr 3847477. Wobec tego w sytuacji procesowej skazanego można było wyodrębnić więcej niż jeden zbieg realny i połączyć skazania z pkt 2 i 3 wyroku (czyny do września 2017 r. i z marca 2018 r., zaś pierwszy wyrok co do tych czynów – 6 sierpnia 2018 r.), osobno z pkt 5, 6, 7, 10, 12 i 14 (wszystkie czyny do 5 grudnia 2020 r., pierwszy wyrok 12 października 2021 r.) i osobno z poz. 13, 15 i 16 (czyny do 31 marca 2022 r., pierwszy wyrok 21 lipca 2022 r.). Trzeba tu na marginesie zauważyć, że w pkt 11 opisany jest ten sam wyrok skazujący co w pkt 5 kwestionowanego wyroku, dlatego w powyższych rozważaniach jako osobny jest pomijany. Tym niemniej, nawet przy uwzględnieniu faktu wykonania przez skazanego kar z wyroków z pkt 3, 4, 6 i 8, ale i przy uwzględnieniu, że tam gdzie postępowanie w zakresie wykonania kary ograniczenia wolności zostało zawieszone, kary te wciąż podlegają wykonaniu, przy zastosowaniu zbiegu realnego z art. 85 § 1 kk w brzmieniu obowiązującym od 24 czerwca 2020 r. łączeniu podlegałyby skazania w jedenastu wyrokach (i zawarte w nich jeszcze liczniejsze kary jednostkowe) w trzech odrębnych ciągach, zaś przy zastosowaniu treści normy prawnej z tego przepisu sprzed wskazanej daty połączonych mogło być, ale już w jedną, również jedenaście nadal podlegających wykonaniu kar – częstokroć już łącznych lub za ciągi przestępstw (z pkt 2, 5, 7 – 10 i 12- 16), w ocenie Sądu Okręgowego względniejszym, korzystniejszym dla skazanego stanem prawnym był stan poprzedni, który można było w sprawie zastosować poprzez regułę zawartą w art. 4 § 1 kk. Wprawdzie tylko w jednej sprawie kara ograniczenia wolności została już zamieniona na zastępczą karę pozbawienia wolności; w pozostałych sprawach, gdzie orzeczono ograniczenie wolności, postępowanie wykonawcze pozostaje zawieszone i należało rozważyć dopuszczalność połączenia tych zawieszonych kar ograniczenia wolności z karami pozbawienia wolności, gdzie karą łączną musiałaby być kara pozbawienia wolności. Sąd doszedł do wniosku, że takie połączenie jest możliwe i dopuszczalne – nie tylko dlatego, że oboje skarżący o to wnosili, a więc uznawali takie połączenie za korzystniejsze dla skazanego, ale i dlatego, że wymiar kary łącznej pozbawienia wolności mógł jeśli nie w całości, to w przeważającej części pochłonąć owe kary ograniczenia wolności, zwalniając go z konieczności wykonywania po zwolnieniu z ZK długotrwałych prac społecznie użytecznych, które jeszcze nie zostały zamienione na karę zastępczą albo od konieczności wykonania kolejnych kar zastępczych pozbawienia wolności w przypadku uchylania się od wykonywania tych prac. W tym stanie faktycznym i prawnym Sąd rozważał więc połączenie kar ograniczenia wolności w wymiarze 2 lat, 6 miesięcy, „12 miesięcy” (roku), roku i jeszcze roku, a także kar pozbawienia wolności w wymiarze 6 miesięcy, roku i 4 miesięcy, roku, 7 miesięcy, roku i 6 miesięcy i 7 miesięcy. Suma samych tylko kar pozbawienia wolności daje 5 lat i 6 miesięcy, suma kar ograniczenia wolności (w tym już „zamienionej”) – również 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, co przy zastosowaniu przelicznika z art. 87 § 1 kk (że jeden miesiąc ograniczenia wolności równa się 15 dniom pozbawienia wolności) pozwalało na orzeczenie wobec skazanego łącznej kary pozbawienia wolności od roku i 6 miesięcy do 8 lat i 3 miesięcy. Wymiar kary łącznej 6 lat pozbawienia wolności w ocenie Sądu będzie należytą, kompleksową reakcją na całokształt przestępczej działalności skazanego, rozłożonej na wiele lat, powtarzalnej, niepoprawnej do tego stopnia, że jeden z wyroków (III K 434/22) obejmuje czyn, popełniony w dniu wydawania innego wyroku skazującego! (w sprawie II K 285/21), nawet jeśli uwzględnić rozmiar już wykonanej kary i właściwą postawę skazanego w ZK. Uwzględniając zaliczenie na poczet tej kary okresu już odbytej kary jednostkowej w wymiarze roku i 3 miesięcy skazanemu pozostaje do odbycia jeszcze 4 lata i 9 miesięcy pozbawienia wolności, przy czym kara ta konsumuje w sumie 3 lata i 6 miesięcy kar ograniczenia wolności, które pozostawałyby jeszcze do wykonania po zakończeniu odbywania dotychczasowych kar pozbawienia wolności (w tym zastępczej).

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku, połączenie skazań w sprawach wskazanych w apelacjach i orzeczenie łącznej kary pozbawienia wolności w możliwie najniższym wymiarze – w dolnych granicach zagrożenia wyznaczonego treścią art. 86 § 1 kk.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadność apelacji w zakresie nieprawidłowości rozstrzygnięcia sądu I instancji skutkowała trafnością wniosku o zmianę wyroku łącznego i połączenie skazań jednostkowych z wymierzeniem kary łącznej – w sposób opisany powyżej. Ze względów już opisanych powyżej w pełni nietrafny był wniosek, że wystarczającą byłaby kara łączna na poziomie roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Istnienie przesłanek do wydania wobec skazanego wyroku łącznego

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

j.w.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

- połączenie zamiast skazań w dwóch sprawach – skazań w 11 jednostkowych postępowaniach jak w wyroku

- zaliczenie na poczet kary łącznej okresów zatrzymania i już odbytej kary pozbawienia wolności w połączonej sprawie II K 28521 Sądu Rejonowego w Mysłowicach

- stwierdzenie, że w pozostałym zakresie, tj. ponad połączone kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności, objęte węzłem wyroku łącznego wyroki podlegają odrębnemu wykonaniu

- umorzenie postępowania co do wydania wyroku łącznego w zakresie pozostałych podlegających rozpoznaniu, a nie podlegających połączeniu skazań

Zwięźle o powodach zmiany

Nieprawidłowość rozstrzygnięcia sądu I instancji i zasadność apelacji – j.w.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III i IV

Zgodnie z treścią art. 634 kpk jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, do kosztów procesu za postępowanie odwoławcze od orzeczeń kończących postępowanie w sprawie mają odpowiednie zastosowanie przepisy o kosztach za postępowanie przed sądem pierwszej instancji. Żaden przepis nie przewiduje, że w razie uwzględnienia apelacji oskarżonego (skazanego) czy jego obrońcy koszty te ponosi Skarb Państwa, wobec czego co do zasady winien je ponieść skazany. Na koszty postępowania odwoławczego składają się zaś wydatki poniesione przez Skarb Państwa w związku z wyznaczeniem obrońcy z urzędu oraz ryczałt za doręczenia korespondencji – w kwocie 20 zł. Wobec sytuacji finansowej skazanego, wynikającej m.in. z faktu jego osadzenia, Sąd od obowiązku ich uiszczenia po myśli art. 624 § 1 kpk skazanego zwolnił.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca skazanego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

skazany

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☒

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana