Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Dariusz Półtorak

Protokolant:

st. sekr. sąd. Paulina Jarczak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 137/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Łukowie z dnia 17 grudnia 2024 roku sygn. II K 575/24.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

Aktywność społeczna oskarżonego polegająca na wspieraniu miejscowej działalności sportowej, charytatywnej i w ramach ochotniczej straży pożarnej.

Zawarte na wymienionych kartach

karty:36-40

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----------

-----------------

---------------------------------------------------------------------

------------------------

---------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Zawarte na kartach 36-40

Brak jest postaw aby odmówić wiary dokumentom złożonym przez oskarżonego

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-----------------------

----------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

zarzuty zawarte w pkt. 1 i 2 apelacji obrońcy oskarżonego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty nie są zasadne i nie zasługują na uwzględnienie. Z uwagi na fakt, że pozostają one we wzajemnym powiązaniu, Sąd Okręgowy uznał za zasadne odnieść się do nich łącznie w przedmiotowym uzasadnieniu.

Przede wszystkim stwierdzić należy, iż w ocenie Sądu Okręgowego nie można dopatrzeć się w procedowaniu sądu meriti nieprawidłowości polegającej na rozpoznaniu sprawy na rozprawie pod nieobecność oskarżonego oraz jego obrońcy. Faktem jest, że dzień przed rozprawą do sądu wpłynął wniosek o odroczenie rozprawy, jednakże zasadnie nie został on uwzględniony, albowiem oskarżony we właściwy sposób nie usprawiedliwił swojej obecności. Sposób usprawiedliwiania niestawiennictwa stron na rozprawie z powodu choroby reguluje
art. 117 §2a kpk, zgodnie z którym wymagane jest w tej sytuacji złożenie zaświadczenia pochodzącego od lekarza sądowego. Stosowanie przytoczonego przepisu zostało na pewien czas zawieszone, gdyż w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID-19 usprawiedliwienie niestawiennictwa przed sądem z powodu choroby nie wymagało przedstawienia zaświadczenia lekarza sądowego – art. 91 ustawy o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2. Regulacja ta obowiązywała od 18.04.2020 r., jednakże Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z 14.06.2023 r. określono, że stan zagrożenia epidemiologicznego został zniesiony z dniem 1.07.2023 r. i z tą datą powrócono do „starych reguł” usprawiedliwiania niestawiennictwa z powodu choroby, co wymaga złożenia zaświadczenia lekarza sądowego. Tymczasem poza sporem jest, że oskarżony oraz jego obrońca wymogu tego nie spełnili, ponieważ do wniosku o odroczenie rozprawy dołączone zostało jedynie zaświadczenie o czasowej niezdolności do pracy obejmujące okres dwóch dni, od 16 do 17 grudnia 2024 roku.
Co więcej, w tymże zaświadczeniu zaznaczono, że oskarżony „może chodzić”. Zasadnym w tym miejscu jest przytoczenie stanowiska wyrażonego w postanowieniu Sądu Najwyższego z 2 kwietnia 2004 roku, sygn. V KK 321/03, że wymogów zaświadczenia od lekarza sądowego nie spełnia zaświadczenie o niezdolności do pracy, nawet z zaleceniem „chory powinien leżeć”, jest bowiem faktem notoryjnym, że zalecenie takie wydawane jest także osobom, których stan zdrowia nie wyklucza pewnej okresowej aktywności – także w postaci uczestnictwa w czynności procesowej (OSNwSK 2004/1, poz. 675). W orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych prezentowany jest niewątpliwie słuszny pogląd, że uregulowań art. 117§a kpk nie można stosować nazbyt rygorystycznie, bowiem brak formalnego zaświadczenia lekarskiego o niezdolności do stawiennictwa może być usprawiedliwiony okolicznościami losowymi (choroba o charakterze nagłym, przebywanie za granicą itp.). W takiej sytuacji, art. 117 § 2a k.p.k. nie może mieć pierwszeństwa i wyłączać - na zasadzie procesowego lex specialis - stosowania art. 117 § 2 k.p.k., który nie pozwala na przeprowadzanie czynności bez udziału strony z powodu ujawnionych innych, wyjątkowych przyczyn jej niestawiennictwa (tak m.in. Sąd Najwyższy w wyroku z 18.11.2015 roku, V KK 121/15). Jednak okoliczności sprawy nie pozwalają uznać, że w przedmiotowej sprawie mieliśmy do czynienia z tego rodzaju sytuacją, do takiej konkluzji nie miał podstaw przynajmniej sąd I instancji, który zasadnie uznał, że nie było podstaw do uwzględnienia wniosku o odroczenie rozprawy.

W kontekście podniesionych w apelacji zarzutów obrazy prawa procesowego zwrócić należy uwagę na fundamentalną kwestię, jaką jest to, że podstawą ich uwzględnienia jest nie tylko wykazanie, że sąd faktycznie dopuścił się uchybień proceduralnych, ale również i to, że uchybienie to mogło mieć wpływ na treść zapadłego orzeczenia, co wprost wynika z treści art. 358 pkt 2 kpk. Powyższe prowadzi do konstatacji, że nie każde uchybienie procesowe prowadzić musi do wydania nieprawidłowego orzeczenia. Stwierdzić bowiem należy, że sąd meriti niewątpliwie dopuścił się przy rozpoznaniu przedmiotowej sprawy pewnych uchybień proceduralnych, jednakże zostały one konwalidowane na etapie postępowania odwoławczego, dlatego uznać należy, że nie mogły mieć wpływu na treść wyroku I-instancyjnego. I tak, nieprawidłowością było nierozpoznanie wniosków dowodowych złożonych w postępowaniu przed sądem rejonowym w postaci: dokumentów z kart 36-40, zeznań świadka R. D. czy też wyjaśnień oskarżonego. Uchybienie to naprawił Sąd Odwoławczy część tych wniosków uwzględniając, natomiast pozostałe oddalił na podstawie art. 170 §1 pkt.2 kpk w zw. z art. 458 kpk. przedstawiając argumentację w uzasadnieniu postanowienia dotyczącego tej kwestii. Podejmując taką a nie inną decyzję w tym przedmiocie, sąd miał na względzie, że oskarżony już w wyjaśnieniach składanych na etapie postępowania przygotowawczego wskazywał jakimi motywami kierował się decydując się na jazdę samochodem pomimo obowiązującego go zakazu (dojazd na badanie medyczne), które to wyjaśnienia, jak wynika z uzasadnienia wyroku, zostały uwzględnione przez sąd rejonowy, podzielone również przez instancję odwoławczą. Dlatego, nie było potrzeby przeprowadzenia dowodu z zeznań świadka R. D., który pierwotnie miał zawieźć oskarżonego, ponieważ motywacja oskarżonego do jazdy samochodem została już ustalona zgodnie z wnioskiem dowodowym, natomiast bez znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy miały okoliczności, które spowodowały, że świadek nie zrealizował swojego zobowiązania. Odnośnie natomiast sytuacji osobistej i majątkowej uzyskany został obszerny wywiad środowiskowy kuratora, który w wystarczający sposób ustalił te kwestię. Oczywiście oskarżony mógł w tym przedmiocie złożyć dodatkowe wyjaśnienia, oświadczenia (aczkolwiek takiej potrzeby nie dostrzegał sąd II instancji) w trakcie rozprawy apelacyjnej, jednakże z takiej możliwości nie skorzystał, nie stawiając się na tę rozprawę.

Jak już zaznaczono wyżej, sąd okręgowy nie dostrzega związku pomiędzy uchybieniami w procedowaniu sądu meriti a treścią zapadłego wyroku, a takiego związku nie próbował nawet wykazać autor apelacji. Podnosząc bowiem nieprawidłowości polegające na nieuwzględnieniu wniosku o odroczenie rozprawy, nierozpoznaniu wniosków dowodowych wywodził jedynie, że skutkowało to naruszeniem prawa do obrony oskarżonego, co przecież jest również obrazą przepisów proceduralnych, które aby mogło stać się skutecznym zarzutem odwoławczym musi mieć wpływ na treść zapadłego orzeczenia! Takiego związku skarżący nie wykazał, nie dostrzega go także sąd okręgowy oceniając rozstrzygnięcie I-instancyjne w kontekście art. 440 kpk, który uprawnia do kontroli wyroku poza granicami zaskarżenia (art. 433§1 kpk). Sąd Okręgowy nie widzi żadnych podstaw do uznania orzeczenia zapadłego wobec M. Z. za rażąco niesprawiedliwe w rozumieniu przytoczonego przepisu. Wina oskarżonego jest niewątpliwa, uprzednia karalność wyklucza zastosowanie wobec niego warunkowego umorzenia postępowania, orzeczona został kara rodzajowo najłagodniejsza-kara grzywny i to przy zastosowaniu art. 37a kk, albowiem sankcja art. 244 kk przewiduje zagrożenie jedynie karą pozbawienia wolności. Sama wysokość wymierzonej grzywny, zarówno w zakresie ilości stawek dziennych, jak i wysokości tej stawki nie może być uznana za zbyt wygórowaną. Dlatego, biorąc pod uwagę wskazane okoliczności instancja odwoławcza nie widzi żadnych podstaw do ingerencji w treść zapadłego wyroku, co dotyczy również wymierzonej w nim kary, która w żadnym razie nie może być uznana za rażąco surową.

Wniosek

zawarty w apelacji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wskazane we wcześniejszej części uzasadnienia

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

--------------------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

z uwagi na nieuwzględnienie apelacji, Sąd Okręgowy, na podst. art. 636§1 kpk, art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych, zasadził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa opłatę za II instancję oraz wydatki postępowania odwoławczego

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie o karze

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana