Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Agata Kowalska (spr.)

Sędziowie:

SO Wojciech Michalak

SR del. Paweł Mądry

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 139/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok łączny Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 28 listopada 2023 r. w sprawie II K 285/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

R. G.

R. G. w warunkach izolacji penitencjarnej przebywa od dnia 4 maja
2022 r., kiedy to został przymusowo doprowadzony do jej odbycia przez funkcjonariuszy Policji. Prezentuje właściwą postawę i zachowanie (m.in. zatrudniony na terenie jednostki jako pracownik fizyczny u kontrahenta zewnętrznego), a nadto krytyczny stosunek do popełnionych przestępstw oraz trybu życia przed osadzeniem. W warunkach izolacji jest zdyscyplinowany i prawidłowo funkcjonuje w grupie współosadzonych. Jego ogólne zachowanie oceniane jest jako dobre.
W trakcie pobytu nie karany dyscyplinarnie, zaś wielokrotnie nagradzany regulaminowo.

opinia o skazanym z AŚ W.-B.

287-290

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

-------

------------------

--------------------------------------------------

-------------

------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

opinia o skazanym z AŚ W.-B.

Opinia została sporządzona przez wydający ją organ, w zakresie jego działania, a przez to nie budziła wątpliwości co do rzetelności jej sporządzenia, autentyczności i prawdziwości zawartych w niej treści. Dowód ten nadto nie był kwestionowany przez strony.

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

--------------

-------------------------------

-------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

rażąca niewspółmierność i surowość wymierzonej wobec R. G. w wyroku łącznym kary 6 lat i 10 miesięcy pozbawienia wolności w miejsce orzeczonych kar jednostkowych, wyrażająca się w nienależytym uwzględnieniu: celów wychowawczych kary oraz stopnia winy i społecznej szkodliwości czynów objętych wyrokiem łącznym, sposobu życia skazanego po popełnieniu przestępstw, jego właściwości osobistych i rodzinnych, opinii o skazanym z okresu odbywania kary pozbawienia wolności, gdy prawidłowa ocena ww. elementów uzasadniała wymierzenie R. G. kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji, ewentualnie na zasadzie do tej zasady zbliżonej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Na wstępie należy podkreślić, że dyrektywy stopnia winy i społecznej szkodliwości czynów, za które został skazany R. G. zostały już uwzględnione przy wymiarze kar jednostkowych. Stąd też przy dokonywaniu kolejnej oceny, stanowiącej podstawę wymierzenia kary łącznej, Sąd Rejonowy nie mógł kwestionować ustalonego w innych postępowaniach stopnia winy i społecznej szkodliwości czynów składających się na zbieg realny przestępstw. Decydujące znaczenie przy wymiarze kary łącznej ma bowiem wzgląd na prewencyjne oddziaływanie kary w zakresie prewencji ogólnej, jak i indywidualnej. W szczególności chodzi o to, by właściwie ukształtowana kara łączna oddziaływała wychowawczo na sprawcę oraz chroniła w odpowiednim stopniu społeczeństwo przed niebezpieczeństwem ponownego dopuszczenia się przez niego czynu zabronionego. Zatem stawianie takiego zarzutu w petitum wywiedzionego środka zaskarżenia nie mogło spowodować oczekiwanych przez obrońcę skutków.

Zgodnie z treścią art. 86 kk (w brzmieniu obowiązującym w okresie od 1 lipca 2015 roku do 23 czerwca 2020 roku), Sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy, nie przekraczając jednak 810 stawek dziennych grzywny, 2 lat ograniczenia wolności albo 15 lat pozbawienia wolności. Z kolei, stosownie do treści art. 87 kk w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności i ograniczenia wolności sąd wymierza karę łączną pozbawienia wolności, przyjmując, że miesiąc ograniczenia wolności równa się 15 dniom pozbawienia wolności. Wobec treści przywołanych powyżej przepisów karnomaterialnych przyjąć zatem należało, że na gruncie niniejszej sprawy granice kary łącznej winny oscylować pomiędzy karą 1 roku i 6 miesięcy, a karą 8 lat i 5 miesięcy pozbawienia wolności. Mimo tego, Sąd Rejonowy orzekł karę niższą, co było działaniem na korzyść skazanego. Nadto orzeczony wymiar kary łącznej Sąd I instancji należycie umotywował. Sąd Okręgowy w pełni zgadza się z zawartą w pisemnym uzasadnieniu argumentacją. Za połączeniem kar na zasadzie absorpcji lub asperacji zbliżonej do zasady absorpcji, jak słusznie podkreślił Sąd Rejonowy w pisemnym uzasadnieniu, przeczy m.in. wielość wchodzących w rachubę czynów, które to jak słusznie zauważono były różne rodzajowo. Wprawdzie sześć czynów naruszało to samo dobro prawne – bezpieczeństwo w komunikacji, jednakże spośród pozostałych czynów dwa z nich naruszały dobro wymiaru sprawiedliwości, zaś pozostałe dwa czyny godziły w mienie oraz w bezpieczeństwo powszechne. Zważyć też należy, że R. G. był wielokrotnie karany. Świadczy to o nieefektywności dotychczasowych podejmowanych wobec niego działań resocjalizacyjnych. Wprawdzie opinie Zakładu Karnego w C. oraz Aresztu Śledczego W.-B. dotyczące skazanego są pozytywne, w tym wskazują, że R. G. ukończył dwa programy resocjalizacyjne dla skazanych – Bezpieczna Droga i Bezpieczny Kierowca oraz odbył terapię dla uzależnionych od alkoholu, jednak nie można tej okoliczności nadawać zbyt dużego znaczenia przy wymiarze kary łącznej. Sposób zachowania skazanego w toku wykonywania kary jest istotną informacją, którą należy brać pod uwagę w procesie kształtowania kary łącznej, jednakże nie ma ona dominującego znaczenia. Kara łączna winna spełniać cele wychowawcze i zapobiegawcze wobec skazanego, zatem wymierzenie R. G. (uprzednio wchodzącemu wielokrotnie na drogę przestępstwa) kary łącznej z zastosowaniem zasady absorpcji z tym uzasadnieniem, że skazany zachowuje się właściwie w jednostce penitencjarnej stanowiłoby rażącą obrazę przepisu art. 85a kk. Jest to bowiem obowiązek skazanych, który spotyka się z reakcją w postaci udzielenia skazanym nagród regulaminowych w oparciu o przepisy kodeksu karnego wykonawczego. W przekonaniu Sądu Okręgowego, w konfrontacji z innymi kryteriami wymiaru kary łącznej, wskazanym w tymże dokumentach okolicznościom nadano właściwą rangę i znaczenie, co znalazło odzwierciedlenie w wymiarze orzeczonej kary. Bliższe związki czasowe pomiędzy zbiegającymi się przestępstwami nie obligują ferującego karę łączną Sądu do bezrefleksyjnego i automatycznego stosowania metod absorpcji lub asperacji zmierzającej w kierunku absorpcji. Wręcz przeciwnie – rzeczona przesłanka stanowi tylko składową elementów istotnych dla oceny, która z metod łączenia kar winna mieć zastosowanie na gruncie konkretnej sprawy. Innymi słowy, czyniąc ustalenia tego rodzaju nie należy bazować wyłącznie na omawianej, nadto wyeksponowanej przez skarżącego przesłanki, z pominięciem tzw. tła sytuacyjnego danego przypadku, zwłaszcza okoliczności dotyczących osoby sprawcy czy zagadnień prewencyjnych, gdyż działanie zgodnie z tak nakreślonym schematem wiązałoby się ze swego rodzaju brakiem obiektywizmu.

W świetle przywołanych okoliczności uznać należy, że Sąd I instancji trafnie ocenił także związek czasowy pomiędzy przestępstwami, za które R. G. został skazany prawomocnymi wyrokami podlegającymi łączeniu. Tym samym zastosowanie względem R. G. postulowanej przez skarżącego zasady absorpcji lub asperacji zbliżonej do zasady absorpcji, w ocenie Sądu II instancji, w sposób nieusprawiedliwiony premiowałoby skazanego, pochłaniając w istocie kary orzeczone za pozostałe popełnione przez niego czyny. Podkreślenia wymaga, że dokonanie większej ilości przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej niż wynikająca z zasady absorpcji, gdyż wskazuje na daleko posunięty stopień demoralizacji skazanego, dla którego wejście w konflikt z prawem nie ma jednorazowego, przypadkowego charakteru, a niekiedy wręcz przeciwnie, stanowi swego rodzaju codzienność. Wymierzenie skazanemu kary łącznej w zaproponowanym przez skarżącego wymiarze zostałoby odczytane jako przejaw pobłażliwości dla sprawców wielokrotnie naruszających porządek prawny. Przypomnieć należy, iż naczelną zasadą wymiaru kary łącznej w praktyce jest na ogół zasada asperacji, a zasadę absorpcji, zresztą jak i kumulacji, stosuje się wyjątkowo i tylko w sytuacjach nietypowych, szczególnie uzasadnionych. Sytuacja przedstawiona przez skarżącego zdaniem Sądu Okręgowego taką nie jest.

Reasumując stwierdzić należy, iż Sąd Odwoławczy nie dopatrzył się przesłanek przemawiających za złagodzeniem orzeczonej wobec skazanego kary łącznej. Skarżący nie zaprezentował bowiem żadnych skutecznych argumentów przemawiających za przychyleniem się do wyrażonego na łamach apelacji postulatu. Tym samym stwierdzić należy, iż sankcja karna zastosowana przez Sąd Rejonowy jest sprawiedliwa, słuszna i nie nosi cech o jakich stanowi art. 438 pkt 4 kpk. Stąd, nie było podstaw, by w tym zakresie podjąć ingerencję w treść zaskarżonego wyroku.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec skazanego kary łącznej na zasadzie pełnej absorpcji lub na zasadzie do tej zasady zbliżonej, tj. w wysokości 1 roku i 6 miesięcy

ewentualnie

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Mińsku Mazowieckim

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

niezasadność wywiedzionej apelacji obrońcy skutkowała niezasadnością postulowanych wniosków.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok łączny Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 28 listopada 2023 r.
w sprawie II K 285/23 – w zaskarżonej części.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

zarzuty apelacji okazały się w całości bezzasadne, zaś Sąd Okręgowy nie dostrzegł, ażeby w sprawie zachodziły podstawy do zmiany wyroku na podstawie okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-------------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

--------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

----------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Sąd Odwoławczy na podstawie art. 29 ust. 2 Prawo o adwokaturze i § 17 ust. 5 w zw. z § 4 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2631 z późn. zm.) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. A. S. kwotę 147,60 zł (w tym 27,60 zł VAT) za obronę skazanego sprawowaną z urzędu w postępowaniu odwoławczym.

III.

Apelacja obrońcy skazanego okazała się w całości bezzasadna, zatem zgodnie z art. 636 § 1 kpk skazany winien ponieść wydatki postępowania odwoławczego. Jednakże, mając na uwadze konieczność odbycia przez niego kary pozbawienia wolności, a także ciążący na nim obowiązek alimentacyjny, Sąd Okręgowy na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk zwolnił skazanego z tych wydatków, stwierdzając, że ponosi je Skarb Państwa.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

kara

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana