II Ka 152/25 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2025-04-18

Sygn. akt II Ka 152/25

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 kwietnia 2025r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Karłowicz

Protokolant:

st.sekr.sądowy Paulina Jarczak

przy udziale Prokuratora Renaty Duszczyk

po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2025 r.

sprawy P. T. (1)

oskarżonego z art. 279 § 1 kk w zb. z art. 288 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim

z dnia 11 grudnia 2024 r. sygn. akt II K 163/22

I.  wyrok w zaskarżonej części utrzymuje w mocy;

II.  zasądza od oskarżonego P. T. (1) na rzecz Skarbu Państwa 140 złotych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 152/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 11 grudnia 2024 roku, wydany w sprawie o sygn. akt II K 163/22.

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---

-------------------

-------------------------------------------------------

-------------

-------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

--------

-------------------

-------------------------------------------------------

-------------

-------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

----------------

---------------------------------

-------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

----------------

---------------------------------

-------------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść orzeczenia, a polegający na błędnym przyjęciu, iż czyn przypisany oskarżonemu P. T. (1) stanowi typ podstawowy określony w art. 279 § 1 kk, podczas gdy występujące w sprawie okoliczności, tj. m.in. wyrażona przez oskarżonego skrucha, przeproszenie pokrzywdzonych, stosunkowo niska wartość szkody powinny skutkować uznaniem, że czyn ten stanowi wypadek mniejszej wagi z art. 283 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się niezasadna. O przyjęciu wypadku mniejszej wagi decydują przedmiotowe i podmiotowe znamiona czynu. Wśród znamion strony przedmiotowej istotne znaczenie mają w szczególności: rodzaj dobra, w które godzi przestępstwo, zachowanie się i sposób działania sprawcy, użyte środki, charakter i rozmiar szkody wyrządzonej lub grożącej dobru chronionemu prawem, czas, miejsce i inne okoliczności popełnienia czynu oraz odczucie szkody przez pokrzywdzonego. Dla elementów strony podmiotowej istotne są: stopień zawinienia (niezwykle ważne są z jednej strony odcienie umyślności – premedytacja, dokładność w przygotowywaniu przestępstwa, upór w dążeniu do osiągnięcia przestępnego celu, a z drugiej strony – przypadkowość, wpływ innej osoby, obawa przed skutkami odmowy działania itp.) oraz motywy i cel działania sprawcy (wyrok SA we Wrocławiu z 29.09.2010 r., II AKa 270/10, LEX nr 621279; wyrok SA w Gdańsku z 11.12.2002 r., II AKa 428/02, LEX nr 145399; wyrok SN z 4.04.1997 r., V KKN 6/97, Prok. i Pr.-wkł. 1997/10, poz. 7; wyrok SA w Lublinie z 8.08.1996 r., II AKa 91/96, Prok. i Pr.-wkł. 1997/5, poz. 65). Stopień społecznej szkodliwości czynu jest podstawowym kryterium oceny czy dany czyn można zakwalifikować jako wypadek mniejszej wagi. Za Sądem Najwyższym należy powtórzyć, że o uznaniu konkretnego czynu zabronionego za wypadek mniejszej wagi decyduje ocena jego społecznej szkodliwości. Stopień społecznej szkodliwości wyznaczają zaś okoliczności podmiotowo-przedmiotowe wymienione w art. 115 § 2 k.k.

Orzecznictwo oraz poglądy doktrynalne pozwalają wyróżnić pewne szczególne elementy najistotniejsze przy ocenie wypadku mniejszej wagi w przypadkach przestępstw wymienionych w treści art. 283 k.k. Mianowicie decydujące znaczenie dla zakwalifikowania przestępstwa z art. 279 § 1 k.k. (kradzież z włamaniem) jako wypadku mniejszej wagi będą miały niska wartość przedmiotu czynu i niewielka wartość szkody po stronie pokrzywdzonego (A. Marek [w:] A. Marek, Kodeks..., LEX 2010, art. 283). Sąd I instancji odniósł się zarówno do występujących w sprawie okoliczności podmiotowych i przedmiotowych decydujących o ewentualnym przejęciu wypadku mniejszej wagi. Oskarżeni uzgodnili sposób działania, byli nieustępliwi w podejmowanych czynnościach, gdy nie udało się sforsować rozmieniarki banknotów, działali kierowani chęcią uzyskania nienależnej korzyści majątkowej. Wartość skradzionego mienia była niewielka, ale wyrządzone szkody znaczące, na co również zwrócił uwagę Sąd I instancji. Sąd miał na uwadze, że oskarżony przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, uiścił kwotę zadośćuczynienie i wyraził skruchę. To zaś miało swój wyraz w zastosowanej sankcji karnej, ale nie mogło mieć decydującego wpływu na przyjęcie kwalifikacji z art. 283 kk.

Jak wskazano w uzasadnieniu rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw, VII kadencja, druk sejm. nr 2393 w wielu sytuacjach wymierzenie krótkoterminowej kary izolacyjnej jest wystarczające dla osiągnięcia odpowiedniego oddziaływania w zakresie prewencji specjalnej, związanego z tą sankcją. Uzupełnieniem oddziaływania penalnego w takim wypadku jest kara ograniczenia wolności, która skierowana byłaby ku ugruntowaniu społecznie pożądanych zachowań, a jednocześnie pozbawiona byłaby tak silnego stygmatyzującego skutku. Ze względu na konieczność zachowania niezbędnej gradacji oddziaływania sankcji penalnych zastrzeżono, że w pierwszej kolejności wykonuje się wówczas karę pozbawienia wolności, chyba że ustawa stanowi inaczej”.

Wskazać należy, iż orzeczona wobec oskarżonego P. T. (1) kara z zastosowaniem art. 37b kk w żadnym razie nie nosi cech rażącej niewspółmierności, a tylko tego rodzaju niewspółmierność mogłaby powodować, w myśl art. 438 pkt 4 kpk, wydanie orzeczenia reformatoryjnego. Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wówczas, jeżeli z punktu widzenia nie tylko zainteresowanej strony procesowej, ale i ogółu społeczeństwa, orzeczona kara jawi się jako niesprawiedliwa, zbyt drastyczna, przynosząca nadmierną dolegliwość bądź przeciwnie – jest karą zbyt łagodną, która nie zdoła spełnić swych ustawowych celów. Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa - rażąco niewspółmierną, czyli niewspółmierną w stopniu niedającym się wręcz zaakceptować. Pojęcie rażącej niewspółmierności oznacza zatem znaczną dysproporcję między karą wymierzoną, a karą sprawiedliwą, zasłużoną, która powinna zostać wymierzona w wyniku prawidłowego zastosowania dyrektyw sądowego wymiaru kary oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo. Tymczasem, wbrew odmiennym wywodom apelacji, ferując rozstrzygnięcie w tym zakresie, Sąd Rejonowy uwzględnił wszystkie ustawowe dyrektywy płynące z treści art. 53 kk, właściwie zważył stopień winy oskarżonego oraz społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu, obiektywnie bacząc przy tym na wszelkie okoliczności dotyczące stricte osoby sprawcy, a zatem zarówno te przemawiające na korzyść oskarżonego, jak też te obciążające go. Sąd Rejonowy słusznie uznał, że w realiach niniejszej sprawy nie wystąpiły okoliczności przemawiające za szczególnym, uprzywilejowanym potraktowaniem oskarżonego i wymierzeniem względem niego kary na zasadach szczególnych – czyli przy uwzględnieniu instytucji z art. 37a § 1 kk, po uprzednim przyjęciu kwalifikacji z art. 283 kk. Zastosowanie art. 37a § 1 kk absolutnie nie jest uzależnione tylko od ziszczenia się przesłanek nakreślonych przez ustawodawcę, lecz także od autonomicznej decyzji Sądu, który z jakichś względów powinien uznać, że w danej, konkretnej sprawie, w odniesieniu do danego, konkretnego sprawcy wystąpiły nadzwyczajne okoliczności, przemawiające za stwierdzeniem, że kara standardowa, nawet w najniższym możliwym wymiarze, byłaby niesprawiedliwa i zbyt wygórowana. Co więcej – możliwość skorzystania z tego wariantu uwarunkowana jest również od pozbawionego wszelkich wątpliwości uznania, że właśnie takie rozstrzygnięcie okaże się wystarczające dla osiągnięcia wobec oskarżonego celów kary, a w szczególności zapobieżenia powrotowi do przestępstwa, a przy czym równolegle w powszechnym odbiorze będzie jawiło się jako sprawiedliwe i słuszne. W doktrynie i orzecznictwie zgodnie przyjmuje się, że skorzystanie przez Sąd z dobrodziejstwa tej instytucji winno mieć miejsce jedynie wyjątkowo, w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Wobec oskarżonego taki przypadek nie zaistniał, jest on osobą karaną już za przestępstwa przeciwko mieniu (k.366), a więc jest sprawcą niepoprawnym, a więc jedynie orzeczona bezwzględna kara pozbawienia wolności i ograniczenia wolności spełnią swoje cele.

Wniosek

o zmianę wyroku poprzez przyjęcie, że czyn oskarżonego stanowi wypadek mniejszej wagi i orzeczenie wobec P. T. (1) przy zastosowaniu instytucji z art. 37a kk kary grzywny w wymiarze 200 stawek dziennych po 20 złotych każda oraz na podstawie art. 43b kk orzeczenie wobec P. T. (1) środka karnego w postaci podania wyroku do publicznej wiadomości poprzez publikację jego treści na tablicy ogłoszeń Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim przez okres 1 miesiąca.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec bezzasadności wywiedzionego zarzutu wniosek apelacyjny tego rodzaju nie zasługiwał na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 11 grudnia 2024 roku, wydany w sprawie o sygn. akt II K 163/22.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec bezzasadności wywiedzionego zarzutu i przy jednoczesnym braku przesłanek podlegających uwzględnieniu z urzędu, Sąd Odwoławczy nie znalazł podstaw, ażeby powziąć ingerencję w treść zaskarżonego orzeczenia.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

--------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

--------------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

O kosztach procesu Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk uznając, że w sprawie nie zachodzą podstawy do zwolnienia oskarżonego od ich zapłaty – oskarżony posiada zawód, jest osoba młodą i ma możliwości spłaty należności.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego P. T.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 11 grudnia 2024r. sygn. akt II K 163/22

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Olewińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację:  Agnieszka Karłowicz
Data wytworzenia informacji: