II Ka 168/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2025-01-31

Sygn. akt II Ka 168/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 stycznia 2025r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia SO Agnieszka Karłowicz

Sędziowie:

SR (del.) Paweł Mądry (spr.)

SO Dariusz Półtorak

Protokolant:

st. sekr. sąd. Paulina Jarczak

przy udziale prokuratora Anny Olech-Maciąg

po rozpoznaniu w dniu 17 stycznia 2025 r. sprawy

M. Z. (1)

oskarżonej o czyny z art. 286 § 1 kk i in.

na skutek apelacji, wniesionych przez prokuratora i obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach

z dnia 28 marca 2023 r. sygn. akt II K 1089/18

I.  zaskarżony wyrok zmienia w ten sposób, że:

1)  opis wszystkich przypisanych oskarżonej czynów uzupełnia o ustalenie, iż oskarżona uczyniła sobie z popełnienia czynu stałe źródło dochodu,

2)  kwalifikację prawną wszystkich przypisanych oskarżonej czynów uzupełnia o przepis art. 65 § 1 kk,

3)  podstawę prawną wymiaru kary pozbawienia wolności uzupełnia o przepisy art. 64 § 2 kk w zw. z art. 65 § 1 kk,

4)  w zakresie wszystkich przypisanych oskarżonej czynów, na podstawie art. 41 § 2 kk i art. 43 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk orzeka wobec oskarżonej środek karny w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych na okres 5 (pięć) lat;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 7.320 zł tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 168/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 28 marca 2023 r., sygn. akt II K 1089/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---

--------------

--------------------------------------------

------------------------------------------------

----------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.

M. Z. (1)

wysokość szkody wyrządzonej przez oskarżoną NFZ (...) wynosiła 9.056,00 złotych, natomiast wysokość szkody wyrządzonej przez oskarżoną NFZ (...) w S. wynosiła 7.847,10 złotych

płyta CD zawierająca zestawienie wykonanych świadczeń refundowanych i wysokość kwoty refundacji

k. 17910

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

--------------------

--------------------------------------

----------------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.

płyta CD zawierająca zestawienie wykonanych świadczeń refundowanych i wysokość kwoty refundacji

na płycie CD znajduje się plik excel z tabelą, której zawartość jest cyfrowym odzwierciedleniem twierdzeń oskarżonej odnośnie tego, że wykonała zakwestionowane zabiegi. Sporządzone przez oskarżoną zestawienie w formie tabeli stoi w sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym i jako takie nie mogło zostać uznane za wiarygodne.

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzuty z apelacji obrońcy oskarżonej

1.

1. zarzut obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. art. 7 kpk poprzez dokonanie pobieżnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci:

- zeznań świadków (celem ekonomiki postępowania, zważywszy na wielość zarzutów oraz świadków, wymienionych w uzasadnieniu niniejszej apelacji w sposób szczegółowy) w zakresie faktycznie wykonanych świadczeń, ich refundacji, nie działania z zamiarem osiągnięcia korzyści majątkowej i poświadczania nieprawdy,

- umów łączących oskarżoną z NFZ(...) w W. i NFZ (...) w S. w okresie 2010 – 2015 w zakresie braku akceptacji zarówno przez NFZ (...) w W. i NFZ (...) w S. udzielania na jednej wizycie kilku świadczeń ortodontycznych co doprowadziło do praktyki rozpisywania tych świadczeń na osobne terminy,

- dokumentacji medycznej wszystkich pokrzywdzonych w niniejszej sprawie, a wymienionych szczegółowo w uzasadnieniu niniejszej apelacji, w zakresie faktycznie wykonanych świadczeń, ich refundacji (w tym danych dotyczących płatnika składek), potrzeby wykonania świadczeń w postaci korekcyjnego szlifowania zębów w niewielkim zakresie wobec konkretnych wad zgryzu szczegółowo opisanych w tych dokumentacjach, potwierdzeń wykonanych świadczeń refundowanych podpisami rodziców na kartach, w tym odbioru aparatów ortodontycznych potwierdzonych podpisami oskarżonej, technika dentystycznego oraz rodzica, co jest wymagane przez NFZ, odbioru płyt ze zdjęciami RTG, potwierdzeń napraw,

- płyt CD zawierających zdjęcia pantomograficzne wraz ze szczegółowymi danymi pacjentów (w tym tych kwestionujących faktyczne wizyty i wykonane świadczenia) w zakresie faktycznie wykonanych świadczeń w tym zakresie i ich refundacji,

- publikacji specjalistycznych złożonych do akt sprawy na rozprawie w dniu 14 marca 2023 r. oraz zeznań świadka K. W. Konsultanta Wojewódzkiego Ortodoncji NFZ (...) w S. w zakresie sposobu przeprowadzania świadczenia w postaci korekcyjnego szlifowania zębów, częstotliwości jego przeprowadzania w konkretnych przypadkach przy określonych wadach zgryzu oraz jego zakresu, faktu, iż zabieg ten musi być w przypadku dzieci powtarzany, z uwagi na to, że nie dadzą sobie go zrobić w pełnym zakresie jednorazowo,

- wykazu świadczeń ortodontycznych stanowiących załącznik do przesłuchania świadków w zakresie w jakim błędnie wskazuje definicję korekcyjnego szlifowania zębów, a mianowicie przy użyciu wiertarki, w sytuacji, gdy świadczenie to nawet zgodnie z zeznaniami specjalisty oraz przedstawioną dokumentacją medyczną może być również wykonane i z reguły jest za pomocą paska ściernego,

- zeznań świadka E. P., pracownika NFZ (...) w W., w zakresie stwierdzenia, iż w jej ocenie(...)NFZ nie poniósł żadnych strat finansowych,

- zeznań świadka M. Ż. (1) w zakresie stwierdzenia, iż nie wypełniała dokumentacji medycznej pacjentów, nie była obecna przy świadczeniach wykonywanych przez oskarżoną, nie widziała, aby ktoś płacił za świadczenia wykonane przez oskarżoną,

- zeznań świadka M. B. (1) w zakresie stwierdzenia, iż nie może potwierdzić, aby oskarżona niezasadnie kazała jej wpisywać w dokumentacji medycznej pacjentów więcej świadczeń aniżeli faktycznie wykonała, oraz czy którekolwiek świadczenia były konieczne do wykonania przy każdej wizycie, oraz stwierdzenia, iż nie spotkała się z sytuacją, aby oskarżona przyjęła kogoś prywatnie, a następnie wykazała to świadczenie do refundacji przez NFZ

- zeznań świadków E. S. (1), B. Z. (B.) i I. Z. w zakresie faktu, iż wszystkie ww. osoby łączą więzy rodzinne i były one skonfliktowane z oskarżoną, z uwagi na łączący je z oskarżoną w ówczesnym czasie stosunek pracy i przyczyny ustania tego stosunku, a co za tym idzie niewiarygodności ich zeznań,

- co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych polegającym na stwierdzeniu, że oskarżona działała z zamiarem popełnienia przestępstwa polegającego na tym, że działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, prowadząc gabinet stomatologiczny w S. i w S. oraz działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poświadczała nieprawdę w raportach statystycznych składanych do NFZ (...) w W. i NFZ(...) w S. co do okoliczności mających znaczenie prawne poprzez zgłaszanie do leczenia stomatologicznego małoletnich pokrzywdzonych, gdy w rzeczywistości usługi te nie zostały faktycznie wykonane bądź usługi te zostały faktycznie wykonane i opłacone prywatnych środków pacjenta, w sytuacji, w której ww. dowody wskazują, że oskarżona wykonała wszystkie świadczenia ortodontyczne wykazane w raportach statystycznych składanych do NFZ (...) w W. i NFZ (...)w S., co prawda nie stosując się stricte do zasad wynikających z łączących ją umów, a mianowicie rozpisując poszczególne świadczenia na oddzielne wizyty (oddzielne dni) – co oskarżona w swoich wyjaśnieniach potwierdziła i do czego się przyznała, bowiem miała na uwadze dobro swoich pacjentów i wolę nienarażania małoletnich pacjentów oraz ich opiekunów prawnych na dodatkowe wizyty, które dla dzieci w takim wieku niejednokrotnie bywają traumatyczne, bowiem umowy zakładały wykonanie jednego świadczenia na jednej wizycie, co uniemożliwia przyjęcie winy umyślnej, jak również dowody te wskazują na wprowadzenie świadków, opiekunów prawnych małoletnich pokrzywdzonych, w błąd co do zakresu świadczenia w postaci korekcyjnego szlifowania zębów oraz sposobów wykonywania tego świadczenia, co doprowadziło do sytuacji, iż większość świadków zakwestionowała jego wykonanie, a świadczenie to, jego częstotliwość jest wskazana zgodnie ze sztuką medyczną w przypadku wad zgryzu i całokształtu leczenia ortodontycznego i jest praktycznie niezauważalna przez samego pacjenta, a co dopiero opiekuna, który zazwyczaj znajduje się w znacznej odległości od fotela stomatologicznego (tzw. unitu).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- wniesiony środek odwoławczy był bezzasadny i nie zasługiwał na uwzględnienie. Zarzuty podniesione w apelacji obrońcy oskarżonej wraz z przytoczoną na ich poparcie argumentacją nie dostarczyły podstaw do uznania kontestowanego orzeczenia za nietrafne. W ocenie Sądu II Instancji, w trakcie ferowania zaskarżonego wyroku, nie doszło do wskazanych we wniesionym środku odwoławczym uchybień.

- w pierwszej kolejności wskazać trzeba, że Sąd I instancji przeprowadził w sprawie wszystkie niezbędne dowody i w sposób wyczerpujący odniósł się do nich w treści uzasadnienia. Wyraźnie wskazał na jakich dowodach oparł poszczególne ustalenia oraz dlaczego nie dał wiary dowodom przeciwnym. W tym miejscu na marginesie należy wskazać, że stopień szczegółowości rozważań sądu odwoławczego, w wykonaniu jego obowiązku wynikającego z art. 457 § 3 kpk, uzależniony jest od jakości wywodów zawartych w uzasadnieniu wyroku sądu pierwszej instancji oraz we wniesionym środku odwoławczym i w zależności od meritum sprawy może przybrać formę bardziej lub mniej rozbudowanego wywodu. W większości przypadków wystarczające jest zwykle wskazanie głównych powodów niepodzielania zarzutów apelacji, a następnie odesłanie do szczegółów uzasadnienia wyroku sądu I instancji. Wprawdzie na sądzie odwoławczym ciąży obowiązek rozpoznania wszystkich wniosków i zarzutów wskazanych w środku odwoławczym, nie oznacza to jednak bezwzględnego wymogu szczegółowego umotywowania każdego argumentu. Jeżeli sąd odwoławczy podziela w pełni dokonaną przez sąd I instancji ocenę dowodów, może zaniechać szczegółowego odnoszenia się w uzasadnieniu swojego wyroku do zarzutów apelacji, gdyż byłoby to zbędnym powtórzeniem argumentacji tego sądu. Jednocześnie z tej samej racji, nie obliguje to Sądu odwoławczego do równie kazuistycznego odpierania wszystkich, najdrobniejszych nawet zarzutów i ustosunkowania się do każdej, nawet całkowicie ubocznej kwestii zawartej w apelacji obrońcy oskarżonej (tak w postanowieniu Sądu Najwyższego z 26 marca 2009 r., II KK 276/08, LEX nr 491347). Uzasadnienie Sądu Rejonowego w przedmiotowej sprawie jest rozbudowane i tam znajdują się argumenty na podstawie których Sąd Okręgowy uznał apelacje obrońcy za całkowicie bezzasadną.

- odnosząc się do zarzutu obrazy art. 7 kpk należy wskazać, iż wbrew twierdzeniom skarżącego, Sąd meriti nie dokonał pobieżnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności w postaci zeznań świadków w zakresie faktycznie wykonanych świadczeń oraz ich refundacji. Jak wynika z treści uzasadnienia, Sąd I instancji kompleksowo ocenił zeznania każdego świadka, oceniając ich treść przez pryzmat nie tylko wyjaśnień oskarżonej, lecz także zawartości dokumentacji medycznej każdego pacjenta, analizy kryminalnej (13690-13732, t. LXIX) oraz analizy świadczeń ortodontycznych NFZ (...)w W. (zał. nr 41. I-V) i analizy świadczeń ortodontycznych NFZ (...) w S. (zał. nr 31 I-III).

- skarżąca w treści uzasadnienia apelacji odniosła się do treści niemalże każdego z ponad 400 świadków podważając ich wiarygodność oraz ocenę dokonaną przez Sąd meriti. Na wstępie rozważań jednak należy wskazać, iż skuteczne podniesienie zarzutu naruszenia art. 7 kpk wymaga wykazania, że ocena dokonana przez sąd jest sprzeczna z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego, że nie została poprzedzona ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy, bądź, że argumentacja zaprezentowana przez sąd za tak dokonanym wyborem pozostaje w sprzeczności z zasadami logiki. Tylko wykazanie rażącego naruszenia zasad logiki i racjonalnego rozumowania, czy doświadczenia, także w kontekście całego materiału dowodowego, może w tym przypadku prowadzić do skutecznego zakwestionowania wyroku na podstawie zarzutu naruszenia przepisu art. 7 kpk. Nie jest zatem wystarczające wykazanie, że materiał dowodowy daje podstawę do przyjęcia innej nawet bardziej prawdopodobnej wersji wydarzeń (co obejmuje także twierdzenie o niewiarygodności określonych dowodów osobowych), o ile równocześnie nie udowodni się, że w zaskarżonym wyroku popełniono rażący błąd w rozumowaniu.

- jak wynika z protokołów zeznań świadków, organy postępowania przygotowawczego w toku przesłuchania w pierwszej kolejności zadawali im pytanie, czy dzieci będące pod ich opieką były leczone u oskarżonej. W większości świadkowie odpowiadali twierdząco i przedstawiali szczegóły leczenia zgodnie z tym, co na czas przesłuchania pamiętali. Zdecydowana większość świadków pamiętała, kiedy dokładnie zakończyło się leczenie dziecka podając przynajmniej rok, w którym po raz ostatni byli w gabinecie oskarżonej. Następnie świadkowie zeznawali na okoliczność wykonywanych zabiegów – w szczególności zabiegu szlifowania zębów. Świadkowie – rodzice, którzy byli z dziećmi w gabinecie kategorycznie stwierdzali, że ich dziecko nie miało szlifowanych zębów, bowiem obserwowali zachowanie oskarżonej w trakcie wizyty. Natomiast świadkowie, których nie było w trakcie wizyt w gabinecie wskazywali, że wizyty u oskarżonej trwały zaledwie kilka minut, a ich dzieci opowiadając im o przebiegu wizyty w żadnym razie nie mówiły o tym, że miały wykonywane jakikolwiek zabieg. Świadkowie wskazywali, że zakres usług wykonywanych przez oskarżoną z udziałem ich dzieci obejmował wycisk dentystyczny, przymierzanie aparatu, podkręcanie aparatu lub inne poprawki jego umiejscowienia. Wobec dzieci leczonych ortodontycznie nie było mowy o szlifowaniu zębów.

- w trakcie drugiego przesłuchania, świadkom pokazano załączniki z wykazem świadczeń ortodontycznych udzielonych w dniach, w których zgodnie z dokumentacją miały odbyć się wizyty. Świadkowie odnosili się do każdej z dat wizyt potwierdzając jej odbycie, bądź zaprzeczając by taka wizyta miała miejsce. Świadkowie, którzy nie kwestionowali wykazanych terminów świadczeń, jednocześnie mówili, że mają poważne wątpliwości co do wykazów świadczeń udzielonych na danej wizycie. Natomiast podczas trzeciego przesłuchania – w trakcie rozprawy przed Sądem Rejonowym w Siedlcach świadkowie potwierdzali jedynie dotychczasowe zeznania, sporadycznie dodając szczegóły, o których sobie w międzyczasie przypomnieli.

- podkreślenia wymaga, iż czyny przypisane oskarżonej, chociaż dokonane przy użyciu tej samej sposobności i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, polegały na poświadczeniu nieprawdy w raportach statystycznych co do różnych okoliczności mających znaczenie prawne. Skarżąca odnosząc się do poszczególnych świadków zdaje się nie dostrzegać różnicy w opisach czynów w odniesieniu do konkretnych okoliczności, co do których poświadczyła nieprawdę. Dla przykładu, odnosząc się do oceny zeznań świadka B. S. (1) (k. 10798-10808, t. LIV, 15442v t. LXXVIII), skarżąca potwierdza wykonanie wszystkich zabiegów, podczas gdy ich wykonanie nie było kwestionowane w opisie czynu, a czynność sprawcza opisana w tym zarzucie polegała na poświadczeniu nieprawdy, tj. wpisania zabiegów do dokumentacji jako wykonanych w ramach umowy z NFZ w sytuacji, gdy w rzeczywistości usługi te zostały faktycznie wykonane i opłacone ze środków własnych pacjenta. Świadek B. S. (1) kategorycznie stwierdziła, że płaciła z własnych środków za wykonane przez oskarżoną leczenie. W ocenie Sądu Okręgowego, zeznania świadków, którzy zeznawali na okoliczność sposobu płatności za świadczenia zostały ocenione zgodnie z zasadą swobody oceny dowodów. Nie ulega wątpliwości, że rodzice nawet po upływie wielu lat pamiętają – tak jak świadek K. K. (k. 5900-5904 t. XXX, k. 15530v, k. 15531 t. LXXVIII), że dawali dzieciom określoną kwotę, aby te zapłaciły za wizytę, tudzież płacili za nie osobiście – tak jak świadkowie A. i K. T. (k. 8434-8441 t. XLIII, k. 15917v t. LXXX; k. 8442-84441 t. XLIII, k. 15917v, k. 15918 t. LXXX). Ponadto wielu świadków, tak jak świadek A. K. (1) (k. 4489-4491 t. XXIII, k. 11118-11121 t. LVI, k. 16234 t. LXXXI), A. W. (1) (k. 8875-8881 t. XLV, k. 15918v, k. 159191 t. LXXX), E. M. (k. 2325-2331 t. XII, k. 10524-10526 t. LIII, k. 16332, k. 16332v t. LXXXII), J. R. (k. 2358-2366 t. XII, k. 10517-10520 t. LIII, k. 16338, k. 16338v t. LXXXII), A. K. (2) (k. 5918-5926 t. XXX, k. 15531 t. LXXVIII), M. D. (1) (k. 8900-89031 t. XLV, k. 159191 t. LXXX) i K. S. (1) (k. 1687-1691 t. IX, k. 16726, k. 16726v t. LXXXIII) kategorycznie podnoszą, że leczenie przy pomocy ruchomych aparatów ortodontycznych było refundowane do ukończenia przez dziecko 13-go roku życia, a po tym czasie leczenie było prywatne i opłacane przez świadka.

- podkreślenia wymaga, iż wobec rzeczowych i wiarygodnych zeznań świadków, które znajdują odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym, fakt, iż świadkowie nie posiadają potwierdzeń wpłat nie ma znaczenia dla ustalenia, że faktycznie płacili oni za usługi objęte zarzutem ze środków własnych.

- ponadto świadkowie kwestionują częstotliwość wizyt wskazując, że odbywały się one co 2-3 miesiące lub co 3-4 miesiące, jednocześnie stanowczo wykluczając, aby wizyty odbywały się na przykład dzień po dniu, tak jak jest to wpisane w dokumentacji. W tym miejscu podkreślenia ponownie wymaga, że zeznania świadków nie były jedynym materiałem dowodowym, jakim dysponował Sąd I instancji. Każde terminy wizyt oraz zabiegi zakwestionowane przez świadków były dodatkowo zestawiane z analizą kryminalną (k. 13690-13732 t. LXIX) oraz analizą świadczeń ortodontycznych NFZ (...)w W. (zał. nr 41. I-V) i analizą świadczeń ortodontycznych NFZ (...)w S. (zał. nr 31 I-III). To właśnie na podstawie tych dokumentów oraz zeznań świadków, Sąd wykluczał możliwość, aby tego samego dnia, oskarżona mogła wykonywać zabiegi zgłoszone do refundacji zarówno w S. jak i w S., bowiem jak prawidłowo wskazał Sąd meriti, miasta te dzieli ponad 650 km. Oczywiście oskarżona w toku postępowania nie twierdziła, aby wykonywała w tym samym czasie zabiegi w dwóch miastach, natomiast linią obrony oskarżonej w tym zakresie było powołanie się na treść umów łączących oskarżoną z NFZ (...) w W. i NFZ (...) w S. w okresie 2010 – 2015 roku w zakresie braku akceptacji zarówno przez NFZ (...) w W. i NFZ (...) w S. udzielania na jednej wizycie kilku świadczeń ortodontycznych, co zdaniem oskarżonej, niejako zmusiło ją do wprowadzenia praktyki rozpisywania tych świadczeń na osobne terminy, które były fikcyjne. Fikcyjny termin wizyty powodował, że data świadczenia ortodontycznego zgłoszonego jako wykonanego na takiej fikcyjnej wizycie także była fikcyjna, niezgodna z rzeczywistością. Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko Sądu meriti, w którym stwierdził, że oskarżona decydując się na związanie się z NFZ (...) w W. oraz NFZ (...) w S. kontraktami dotyczącymi udzielania refundowanych świadczeń ortodontycznych miała obowiązek przestrzegać zawartych umów oraz zasad, wymogów i reguł obowiązujących w zakresie refundacji. Wyjaśnienia oskarżonej w zakresie tego, iż kierowała się dobrem pacjenta w żaden sposób nie usprawiedliwiają jej zachowania, bowiem jak wynika z zeznań świadków, zabiegi, które oskarżona wpisywała do dokumentacji jako wykonane, nie zostały faktycznie wykonane nawet na faktycznej wizycie, która się odbyła.

- na szczególną uwagę zasługują zeznania świadków: A. P. (k. 7923-7926 t. XL, k. 15534c t. LXXVIII), A. Ś. (k. 7888-7891 t. XL, k. 154421 t. LXXVIII), M. D. (2) (k. 4213-4216, k. 4219-4221 t. XXII), D. Z. (k. 2954-2957 t. XV, k. 11805-11808 t. LX, k. 15450v, k. 15451 t. LXXVIII), K. S. (2) (k. 13582-135861 t. LXVIII), A. K. (3) (k. 12904-12908 t. LXV, k. 17529v t. LXXXVII), A. K. (3) (k. 5771-5776 t. XXIX), E. K. (1) (k. 5600-5601, k. 5605 t. XXVIII, k. 15508 t. LXXVIII), D. P. (k. 7916-7919 t. XL), M. P. (1) (k. 7867-7870 t. XL, k. 15534bv, k. 15534c t. LXXVIII), I. S. (k. 13621-13625 t. LXIX, k. 16962v t. LXXXIV), M. Z. (2) (k. 1293-1294 t. VII, k. 10954-10955 t. LV, k. 15656, k. 15656v t. LXXIX), E. K. (2) (k. 6606-6607, k. 6612 t. XXXIV, k. 17515 t. LXXXVII), M. P. (2) (k. 2973-2977 t. XV, k. 15454v t. LXXVIII), D. B. (k. 9320-9325 t. XLVII, k. 15923 t. LXXX), T. G. (k. 7246-7252 t. XXXVII, k. 15534av, k. 15534b t. LXXVIII), B. S. (2) (k. 3773-3776 t. XIX, k. 10734-10738 t. LIV, k. 16875v, k. 16876 t. LXXXIV), M. P. (3) (k. 3982-3983 t. XX, k. 15464, k. 15464v t. LXXVIII), M. B. (2) (k. 5456-5458, k. 5464 t. XXVIII, k. 15477 t. LXXVIII) i innych, którzy zeznawali, że na wizycie u oskarżonej byli tylko jeden raz, a wizyta ta miała charakter konsultacyjny. Ponadto każdy ze świadków był obecny w gabinecie podczas tej wizyty, niektórzy nawet wskazywali na wygląd gabinetu oraz liczbę foteli – stanowisk dentystycznych znajdujących się w gabinecie, w którym przyjmowała oskarżona. Wobec tego, że świadkowie byli obecni podczas konsultacji mogli oni stanowczo i wiarygodnie zaprzeczyć, aby oskarżona wykonywała jakiekolwiek zabiegi – w tym korekcyjne szlifowanie zębów. Wielokrotnie powtarzane, w kontekście zeznań świadków, twierdzenia oskarżonej o tym, iż „ potwierdza wykonanie wszystkich zakwestionowanych zabiegów i wizyt” są tym bardziej niewiarygodne w zestawieniu z treścią zeznań, m.in. K. S. (2), która wprost wskazała, że oskarżona w obecności świadka jedynie obejrzała uzębienie dziecka – syna K. S. (3) stwierdzając, że nie ma potrzeby zakładania mu ruchomego aparatu ortodontycznego, a tym samym nie wykonywała wtedy dziecku żadnych zabiegów ortodontycznych.

- w ocenie Sądu Okręgowego, zgłaszanie przez oskarżoną do NFZ (...) w W. oraz NFZ (...) w S. świadczeń ortodontycznych faktycznie niewykonanych czy też świadczeń wprawdzie wykonanych, ale sfinansowanych z prywatnych środków pieniężnych i przez to wyłączonych z refundacji nie było wynikiem „ błędów uczącej się asystentki” lub „ błędu informatycznego”, tylko celowym, świadomym działaniem podyktowanym chęcią otrzymania refundacji. Jak słusznie wskazał Sąd meriti - data wykonania przez oskarżoną świadczenia ortodontycznego powinna być tożsama z datą faktycznie odbytej u oskarżonej wizyty ortodontycznej oraz pokrywać się z datą wizyty wpisanej do karty ortodontycznej. Data świadczenia ortodontycznego wykazana w dokumentacji przesłanej do NFZ (...) w W. oraz NFZ (...) w S. winna być tożsama z datą, w której oskarżona faktycznie udzieliła pacjentowi tego świadczenia oraz winna być tożsama z datą rzeczywiście odbytej i wpisanej do karty ortodontycznej wizyty. Obowiązkiem oskarżonej było dbanie, aby dokumentacja przesyłana do NFZ (...) w W. oraz NFZ (...) w S. celem uzyskania refundacji była rzetelna i wiarygodna.

- skarżący w pierwszym zarzucie apelacji zarzuca Sądowi meriti wadliwą ocenę dowodu w postaci dokumentacji medycznej wszystkich pokrzywdzonych w niniejszej sprawie oraz płyt CD zawierających zdjęcia pantomograficzne wraz ze szczegółowymi danymi pacjentów w zakresie faktycznie wykonanych świadczeń w tym zakresie i ich refundacji. Na poparcie swojego stanowiska skarżąca wskazuje, że w kartach medycznych pacjentów, pod kwestionowanymi wizytami i zabiegami znajduje się podpis rodzica/opiekuna. Obrona jednocześnie zdaje się pomijać, iż podpisy te znajdują się na samym dole karty, w wykropkowanym miejscu i w żaden sposób nie mogą świadczyć o tym, iż osoba składająca ten podpis potwierdza jednocześnie dokonane zabiegi i rozpisane wizyty, bowiem podpisy te składane były bez dat. Jak wynika z treści uzasadnienia Sądu Rejonowego, Sąd ten przedstawił obszerne rozważania na temat wiarygodności i rzetelności prowadzonej przez oskarżoną dokumentacji medycznej. Weryfikacja dokumentacji medycznej małoletnich pacjentów wykazała, że oskarżona nie prowadziła jej prawidłowo oraz zamieszczała w niej fałszywe wpisy. Nieprawidłowości te polegały na niewpisaniu świadczenia w dokumentacji medycznej pacjenta wykazanego w raporcie statystycznym, niewpisaniu kodu wykonanego świadczenia, braku w dokumentacji medycznej diagramów i opisu stanu jamy ustnej, braku w dokumentacji medycznej opisu i braku zdjęcia pantomograficznego, braku zlecenia świadczenia ortodontycznego będącego dowodem wykonania aparatu ortodontycznego lub jego naprawy, wpisywaniu świadczeń niewykonanych. Poza tym w wielu przypadkach w dokumentacji medycznej małoletnich pacjentów brakowało podpisu i pieczątki lekarza wykonującego daną procedurę, stwierdzono też liczne skreślenia i poprawki dat bez ich autoryzacji przez lekarza.

- o braku rzetelności dokumentacji medycznej prowadzonej przez oskarżoną świadczą także jej wyjaśnienia, w których sama przyznała, iż na potrzeby otrzymania refundacji jedna wizyta ortodontyczna małoletniego pacjenta była rozpisywana w karcie ortodontycznej i w dokumentacji przesyłanej do NFZ (...) w S. oraz z NFZ (...) w W. na dwa osobne terminy. Z zapisów w karcie ortodontycznej i z zapisów we wskazanej wyżej dokumentacji wynikało, że pacjent był na dwóch osobnych wizytach w różnych terminach, zaś faktycznie była tylko jedna wizyta na której wykonano świadczenia ortodontyczne, rozpisana następnie na odrębne terminy. Rozpisywanie jednej wizyty na dwa osobne terminy powodowało, że wizyty w tych drugich sztucznie wygenerowanych i fikcyjnych terminach istniejących tylko na papierze faktycznie nie odbywały się wobec czego oskarżona nie mogła w tychże sztucznie wygenerowanych i fikcyjnych terminach wykonać świadczeń ortodontycznych zgłoszonych do refundacji jako zrealizowane w tych dniach.

- wobec powyższego, Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, iż wbrew twierdzeniom skarżącej, Sąd meriti oceniając zgromadzoną w toku postępowania dokumentacji medycznej dokonał jej z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Twierdzenia skarżącej, iż podpisy rodziców pod tabelkami w dokumentacji medycznej w jakikolwiek sposób je uwiarygadniają nie są niczym innym, niż pozbawioną logiki, polemiką z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji.

- skarżąca w treści apelacji przywołuje specjalistyczne publikacje złożone do akt sprawy na rozprawie w dniu 14 marca 2023 r. celem wykazania, iż zabieg korekcyjnego szlifowania zębów był faktycznie wykonany u wskazanych pacjentów, a ponadto był uzasadniony ich wadami zgryzu. Na marginesie należy wskazać, że zgodnie z protokołem rozprawy w dniu 14 marca 2023 r., obrońca oskarżonej nie składała w tym dniu do akt sprawy jakichkolwiek publikacji ani innych wykazów.

- natomiast jak wynika z protokołu rozprawy z dnia 26 października 2022 r., oskarżona wraz z obrońcą na rozprawie w tym dniu złożyła do akt listy wad zgryzu poszczególnych pacjentów oraz wyciąg z literatury medycznej, zgodnie z którą m.in. pacjent - J. O. miał rzekomo wykonywane szlifowanie korekcyjne zębów ze względu na zwężenia. Twierdzenia te stoją w oczywistej sprzeczności z zeznaniami świadków, w tym na przykład A. O. (k. 12669-12670 t. LXIV, k. 13587-13591 t. LXVIII, k. 16956v t. LXXXIV), która w odniesieniu do świadczeń udzielonych jej synowi – J. O. zeznała, iż w jego przypadku odbyła się tylko jedna wizyta będąca jedynie konsultacją sprowadzającą się do obejrzenia uzębienia przez oskarżoną i stwierdzenia, że nie potrzebuje on leczenia ortodontycznego. Świadek wykluczyła, aby podczas jednorazowej wizyty konsultacyjnej oskarżona wykonywała J. O. badanie lekarskie stomatologiczne z instruktażem higieny jamy ustnej i korekcyjne szlifowanie zębów oraz zanegowała, aby syn był na wizycie u oskarżonej także w innej dacie. Również świadek M. C. (k. 6540-6542, k. 6545-6546 t. XXXIII, k. 17527 t. LXXXVII) zeznała, iż A. C. tylko raz była na wizycie u oskarżonej w dniu 14 marca 2012r. i była to wizyta konsultacyjna, podczas której oskarżona tylko obejrzała uzębienie dziecku stwierdzając, że na wdrożenie leczenia ortodontycznego jest za wcześnie, bo dziecko nie miało jeszcze zębów stałych. Świadek nie kontynuowała leczenia córek u oskarżonej podejmując je w Ł. z uwagi na krótszy czas oczekiwania na refundowany aparat ortodontyczny, a według zestawienia przedłożonego przez oskarżoną, pacjentka – A. C. miała mieć w tym czasie dwukrotnie szlifowane zęby ze względu na zwężenia. Tak samo zeznała świadek E. S. (2) (k. 11332-11335 t. LVII, k. 17032, k. 17033 t. LXXXV) która z córką N. S. tylko raz była na wizycie u oskarżonej, a wizyta ta miała charakter konsultacyjny, była refundowana, nadto towarzyszyła wtedy córce w gabinecie. Oskarżona jak wynika z zeznań świadka podczas tej wizyty tylko obejrzała uzębienie dziecka, zaleciła jedzenie twardych pokarmów, aby zęby stałe wyrastały równo, stwierdziła, że na wdrożenie leczenia ortodontycznego jest za wcześnie. Natomiast zgodnie z wykazem, pacjentka N. S. miała jednokrotnie szlifowane zęby ze względu na zwężenia. Analiza akt sprawy, w szczególności treści zeznań świadków wskazuje, że podobnych przypadków jest więcej. Wobec powyższego argumenty dotyczące zasadności wykonywania zabiegu korekcyjnego szlifowania zębów z przywołaniem na ich poparcie wycinków z publikacji specjalistycznych stoją w ewidentnej sprzeczności z treścią wiarygodnych zeznań świadków, którzy będąc obecni w gabinecie dobrze widzieli, czy oskarżona wykonuje zabieg szlifowania zębów z wykorzystaniem papierka ściernego tudzież innego urządzenia.

- skarżąca ponadto zarzuca Sądowi meriti błędną ocenę zeznań świadka K. W., Konsultanta Wojewódzkiego Ortodoncji NFZ (...) w S., w zakresie, w którym wypowiadał się on na temat definicji korekcyjnego szlifowania zębów. W ramach depozycji świadek powiedział (k. 11878), że korekcyjne szlifowanie zębów to zabieg polegający na zeszlifowaniu zębów za pomocą wiertarki lub pasków ściernych celem umożliwienia właściwych ruchów żuchwy lub zębów. Świadek ponadto wskazał, że zabieg taki można robić bardzo często, a najczęściej szlifowane są zęby mleczne, chociaż zęby stałe też są szlifowane. Następnie w trakcie zeznań na rozprawie świadek wskazał, że szlifowanie zębów metodą paskową wykorzystywane jest do powierzchni stycznych, aby uzyskać miejsce dla zębów stałych. Ponadto świadek kategorycznie wskazał, że taki zabieg jest refundowany tylko raz, natomiast lekarz widząc potrzebę może wykonać ten zabieg kilkukrotnie, natomiast ze względu na przepisy dotyczące refundacji może wykazać ten zabieg sprawozdawczo tylko raz. Wbrew twierdzeniom skarżącej, Sąd meriti ocenił te zeznania w sposób właściwy, zgodny z zasadami wynikającymi z art. 7 kpk. Faktem jest, iż przywołany świadek powiedział, że zabieg ten można wykonywać wielokrotnie, jednak w przypadku oskarżonej twierdzenia te w żaden sposób nie świadczą o jej niewinności, bowiem w realiach niniejszej sprawy, oskarżona wielokrotnie wpisywała zabieg korekcyjnego szlifowania zębów w dokumentacje pacjentów, którzy nigdy takiego zabiegu nie mieli, o czym świadczą zeznania ich rodziców bądź opiekunów, którzy byli obecni podczas wizyty.

- omawiany zarzut podnoszony przez obronę traci na jakiejkolwiek zasadności w przypadku czynów przypisanych oskarżonej, które polegały na tworzeniu w dokumentacji medycznej zupełnie fikcyjnych terminów wizyt, na których nie mogły się odbyć kwestionowane zabiegi, bowiem pacjenci w tym czasie nie byli nawet w gabinecie. Tego faktu nie sposób podważyć twierdzeniami, jakoby świadkowie nie znali prawidłowej definicji korekcyjnego szlifowania zębów, a w tym kierunku zdaje się iść polemika obrony.

- odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 7 kpk poprzez błędną ocenę zeznań świadka E. P. (k. 1236-1238 t. VII), pracownika NFZ (...) w W., w zakresie stwierdzenia, iż w jej ocenie MOW NFZ nie poniósł żadnych strat finansowych, należy wskazać, iż ocena tychże zeznań nie budzi zastrzeżeń Sądu Okręgowego. Świadek opisała zasady refundacji przez NFZ świadczeń stomatologicznych i ortodontycznych, zasady rozliczania się przez lekarza stomatologa/ortodontę z NFZ celem uzyskania refundacji udzielonych pacjentom ww. świadczeń podlegających refundacji, a także zasady prowadzenia dokumentacji medycznej pacjentów i jej przechowywania. Świadek ponadto potwierdziła, że w okresie od 12 czerwca 2014 r. do 26 czerwca 2014 r. wobec oskarżonej była prowadzona kontrola przy czym dotyczyła ona realizacji umowy nr (...), nadto miała ona charakter doraźny. Ponadto świadek potwierdziła, że do MOW NFZ w W. wpłynęło zgłoszenie o udzielaniu przez oskarżoną w tym samym czasie świadczeń ortodontycznych podlegających refundacji w S. podległemu NFZ (...)w S. oraz w S. podległemu NFZ (...) w W. wobec czego podjęto działania mające na celu sprawdzenie tego. Natomiast wbrew twierdzeniom skarżącej, świadek nie miała wiedzy o wynikach tego sprawdzenia, wobec tego E. P. w dniu 11 marca 2015 roku zeznając według swej najlepszej wiedzy posiadanej na tamten moment stwierdziła, iż MOW NFZ nie poniósł żadnych strat z tytułu umów zawartych z oskarżoną. Oczywistym jest, że twierdzenia te, wobec pozostałego, niezwykle obszernego materiału dowodowego, straciły na aktualności, bowiem jak wynika z analizy kryminalnej (13690-13732 t. LXIX) oraz analizy świadczeń ortodontycznych NFZ MOW w W. (zał. nr 41. I-V) i analizy świadczeń ortodontycznych NFZ (...) w S. (zał. nr 31 I-III) oskarżona wprowadzając w błąd pracowników NFZ (...) w W. oraz NFZ (...) w S. co do faktycznie wykonanych świadczeń ortodontycznych, a tym samym co do podstaw do przyznania refundacji z tytułu ich wykonania, a także wprowadzając tychże pracowników w błąd co do faktycznego braku uiszczenia należności z tytułu wykonanych świadczeń w sytuacji, gdy wykonanie świadczeń zostało opłacone z prywatnych środków opiekuna małoletniego pacjenta, a tym samym co do podstaw do przyznania refundacji z tytułu ich wykonania doprowadziła do niekorzystnego rozporządzenia mieniem NFZ (...) w W. oraz NFZ (...) w S..

- odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 7 kpk poprzez błędną ocenę zeznań świadka M. Ż. (1) w zakresie stwierdzenia, iż nie wypełniała dokumentacji medycznej pacjentów, nie była obecna przy świadczeniach wykonywanych przez oskarżoną, nie widziała, aby ktoś płacił za świadczenia wykonane przez oskarżoną, należy wskazać, iż ocena tychże zeznań również nie budzi zastrzeżeń Sądu Okręgowego. Świadek M. Ż. (1) (k. 301-303 t. II, 16156 t. LXXXI) pracowała u oskarżonej jako pomoc stomatologiczna w gabinecie stomatologicznym w S. w okresie od kwietnia do maja 2012 roku na podstawie umowy zlecenia. Świadek potwierdziła, że oskarżona zajmowała się ortodoncją, jej pacjentami były dzieci, które przyjmowała na NFZ, przy czym do S. przyjeżdżała 2-3 razy w tygodniu ze swoją asystentką. Prawdą jest, że świadek nie widziała, aby opiekunowie płacili za wizyty u oskarżonej, a ponadto w tym krótkim okresie, w którym świadek pracowała, oskarżona sama prowadziła karty pacjentów i dokonywała w nich wpisów. Świadek u oskarżonej pracowała krótko i tym samym nie miała wiedzy na temat rozliczeń oskarżonej z NFZ (...) w S., nie dysponowała też informacjami na temat zawartości kart pacjentów ani nie potrafiła też wypowiedzieć się jakie konkretnie świadczenia oskarżona wykonywała małoletnim pacjentom. Wbrew twierdzeniom skarżącej, zeznania świadka M. Ż. (1) w żaden sposób nie świadczą o niewinności oskarżonej. Oczywistym jest, iż ze względu na krótki okres zatrudnienia, świadek nie została wtajemniczona w przestępczy proceder. Zgodnie z depozycjami świadka, oskarżona sama dokonywała wpisów do kart pacjentów, a jak wynika z analizy materiału dowodowego, dokumentacja ta prowadzona była nierzetelnie. Co za tym idzie, przez pryzmat zeznań świadka M. Ż. (1) można wnioskować, iż twierdzenia skarżącej, jakoby niektóre czyny przypisane oskarżonej były „ błędem uczącej się asystentki” są zupełnie fałszywe, bowiem to oskarżona, przynajmniej w okresie w którym M. Ż. (1) u niej pracowała, dokonywała wpisów do kart pacjentów samodzielnie.

- odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 7 kpk poprzez błędną ocenę zeznań świadka M. B. (1) w zakresie stwierdzenia, iż nie może potwierdzić, aby oskarżona niezasadnie kazała jej wpisywać w dokumentacji medycznej pacjentów więcej świadczeń aniżeli faktycznie wykonała, oraz czy którekolwiek świadczenia były konieczne do wykonania przy każdej wizycie, oraz stwierdzenia, iż nie spotkała się z sytuacją, aby oskarżona przyjęła kogoś prywatnie, a następnie wykazała to świadczenie do refundacji przez NFZ, należy wskazać, iż ocena tychże zeznań również nie budzi zastrzeżeń Sądu Okręgowego. Świadek M. B. (1) (k. 298-300 t. II, k. 13006-13007 t. LXVI, k. 17406, k. 17407 t. LXXXVII) zeznała, że na polecenie oskarżonej zajmowała się m.in. odręcznym wypełnianiem kart pacjentów. Świadek na polecenie oskarżonej wpisywała do kart pacjentów datę wizyty, rodzaj świadczenia oraz jego kod, przy czym o treści wpisów decydowała oskarżona, świadek z własnej inicjatywy niczego do kart pacjentów nie wpisywała. Jak wynika z zeznań świadka, oskarżona zlecała jej wpisywanie wizyt w karty pacjentów również w te dni, w których oskarżona nie przyjmowała. W ocenie świadka, oskarżona kazała jej wpisywać więcej zabiegów niż faktycznie wykonywała podczas konkretnej wizyty. Ponadto, świadek wskazała, że oskarżona kazała jej wpisywać korekcyjne szlifowanie zębów, nawet podczas wizyty kontrolnej.

- faktem jest, iż M. B. (1) w trakcie zeznań (k. 298-300) powiedziała, że w trakcie swojej kilkumiesięcznej pracy nie spotkała się z sytuacją, aby oskarżona przyjęła kogoś prywatnie i później jeszcze wykazała tę osobę do NFZ. Natomiast to, iż w okresie kilku miesięcy, pracując w gabinecie w S. nie spotkała się z taką sytuacja, nie oznacza, że takie sytuacje nie miały miejsca w całym okresie objętym aktem oskarżenia. Jak wynika z zeznań świadków m.in: M. B. (3) (k. 4598-4601 t. XXIII, k. 13423-13431 t. LXVIII, k. 15440 t. LXXVIII), A. T. (k. 8442-8444 t. XLIII, k. 15917v, k. 15918 t. LXXX), K. T. (k. 8434-8441 t. XLIII, k. 15917v t. LXXX), B. S. (1) (k. 10798-10808 t. LIV, k. 15442v t. LXXVIII), M. K. (k. 8894-88961 t. XLV, k. 15441 t. LXXVIII), A. M. (k. 12387-123961 t. LXII, k. 15441v t. LXXVIII), A. G. (k. 6663-6665, k. 6668-6669 t. XXXIV), M. B. (3) (k. 4598-4601 t. XXIII, k. 13423-13431 t. LXVIII, k. 15440 t. LXXVIII), I. K. (k. 5645-5650 t. XXIX, k. 15477v t. LXXVIII), U. O. (k. 7335-7338, k. 7341-7350 t. XXXVII, k. 15534a t. LXXVIII), K. K. (k. 5900-5904 t. XXX, k. 15530v, k. 15531 t. LXXVIII), I. B. (k. 9253-9260 t. XLVII, k. 17509 t. LXXXVII), J. W. (poprz. S.) (k. 8211-8219 t. XLII, k. 17547V, k. 17548 t. LXXXVII), K. C. (k. 11669-11671 t. LIX, k. 16245 t. LXXXII), E. S. (3) (k. 10638-10641, k. 10679-10680 t. LIV, k. 17515 t. LXXXVII), A. W. (2) (k. 11843-11846 t. LX, k. 16245 t. LXXXII), W. S. (k. 9038-9045 t. XLVI, k. 17508v, k. 17509 t. LXXXVII) oraz A. J. (k. 6013-60181 t. XXXI, k. 15481 t. LXXVIII), oskarżona przestępnego procederu w postaci poświadczania nieprawdy w raportach statystycznych co do okoliczności mającej znaczenie prawne poprzez zgłoszenie świadczeń stomatologicznych jako wykonanych w ramach umowy z NFZ w sytuacji, gdy w rzeczywistości usługi te zostały faktycznie wykonane i opłacone z prywatnych środków pacjenta, dokonywała zasadniczo jedynie w S., z kilkoma wyjątkami, kiedy to proceder ten miał miejsce również z S. – o czym świadczą zeznania: E. Ł. (k. 1165-1169 t. VI, k. 9948-9950 t. L, k. 16233, k. 16234 t. LXXXI), A. W. (3) (k. 1881-1885 t. X, k. 10198-10201 t. LI, k. 16786, k. 16786v t. LXXXIV) oraz A. F. (k. 1964-1966 t. X, k. 16109, k. 16109v t. LXXXI), których dzieci leczone były u oskarżonej w gabinecie w S. na przełomie 2010 i 2011 roku, kiedy świadek M. B. (1) nie pracowała już u oskarżonej, bowiem zakończyła z nią współpracę we wrześniu 2010 r., wobec czego nie mogła być świadkiem sytuacji, w której oskarżona przyjmowała kogoś prywatnie, a następnie wykazała te świadczenia jako zrealizowane w ramach umowy z NFZ.

- odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 7 kpk poprzez błędną ocenę zeznań świadków E. S. (1), B. Z. (B.) i I. Z. w zakresie faktu, iż wszystkie ww. osoby łączą więzy rodzinne i były one skonfliktowane z oskarżoną, z uwagi na łączący je z oskarżoną w ówczesnym czasie stosunek pracy i przyczyny ustania tego stosunku, a co za tym idzie niewiarygodności ich zeznań, należy wskazać, że zgodnie z treścią art. 7 kpk, organy postępowania kształtują swe przekonanie na podstawie wszystkich przeprowadzonych dowodów. Zarzut naruszenia art. 7 kpk wymaga wykazania wad w ocenie konkretnych dowodów dokonanej przez sąd orzekający, prowadzących do wniosku, że ocena ta przekroczyła granice swobodnej oceny, przy czym konieczne jest wykazanie konkretnych błędów w sposobie dochodzenia do określonych ocen, przemawiających w zasadniczy sposób przeciwko dokonanemu rozstrzygnięciu. Skarżąca zarzucając Sądowi meriti obrazę naruszenia art. 7 kpk w odniesieniu do zeznań byłych pracowników oskarżonej ograniczyła się jedynie do przedstawienia teorii, zgodnie z którą świadkowie E. S. (1), B. Z. (B.) oraz I. Z. celowo zeznawały na niekorzyść oskarżonej, bowiem są z nią skonfliktowane. Przekonanie sądu o wartości dowodów dla ustaleń stanu faktycznego i wyjaśnienia okoliczności sprawy oraz nieistotności innych pozostaje pod ochroną przepisu art. 7 kpk, jeżeli: jest poprzedzone ujawnieniem w toku rozprawy głównej całokształtu okoliczności sprawy; stanowi wyraz rozważenia wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego; jest zgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, a nadto motywy te zostały logicznie przedstawione w uzasadnieniu wyroku. W przedmiotowej sprawie, zeznania świadków wskazanych w tym zarzucie jako niewiarygodnych są spójne i logiczne, a ponadto korespondują z pozostałym materiałem dowodowym, w szczególności zeznaniami rodziców/opiekunów pacjentów. Wobec całokształtu okoliczności sprawy, teoria o rzekomym spisku byłych współpracowników nie ma żadnego oparcia. Argumentacja obrony w tym zakresie jest jedynie nieudolną próbą podważenia wiarygodności świadków, których zeznania zostały prawidłowo ocenione przez Sąd meriti.

- wobec powyższych ustaleń, nie sposób dojść do innego wniosku niż ten, że wielostronicowe kwestionowanie zeznań każdego ze świadków stanowi jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami Sądu meriti, a twierdzenia te, o wykonaniu wszystkich zakwestionowanych świadczeń, tudzież o wykonaniu ich w ramach refundacji NFZ, a nie ze środków własnych pacjentów, stoją w rażącej sprzeczności z pozostałym materiałem dowodowym.

- zdaniem skarżącego, Sąd meriti dopuścił się naruszenia art. 7 kpk, co następnie skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych. Natomiast zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku jest tylko wówczas słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania. Jak wskazano w niniejszych rozważaniach, zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez Sąd meriti nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego, w zakresie kwestionowanym przez obrońcę oskarżonej, dlatego chybione są argumenty skarżącego sprowadzające się do wykazania, iż Sąd Rejonowy w konsekwencji naruszenia art. 7 kpk dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia.

- w ocenie Sądu Okręgowego, poprawne są ustalenia Sądu Rejonowego, zgodnie z którymi oskarżona działała z zamiarem popełnienia przestępstwa polegającego na tym, że działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, prowadząc gabinet stomatologiczny w S. i w S. oraz działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poświadczała nieprawdę w raportach statystycznych składanych do NFZ MOW w W. i NFZ (...) w S. co do okoliczności mających znaczenie prawne poprzez zgłaszanie do leczenia stomatologicznego małoletnich pokrzywdzonych, gdy w rzeczywistości usługi te nie zostały faktycznie wykonane bądź usługi te zostały faktycznie wykonane i opłacone prywatnych środków pacjenta.

- wbrew twierdzeniom skarżącego, poprawnie oceniony materiał dowodowy jednoznacznie wskazuje, iż oskarżona faktycznie nie wykonała wszystkich świadczeń ortodontycznych wykazanych w raportach statystycznych składanych do NFZ (...) w W. i NFZ (...) w S..

- mając powyższe na uwadze, zdaniem Sądu Okręgowego, ocena dokonana przez Sąd I instancji jest prawidłowa i zgodna z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a swoje stanowisko Sąd I instancji dogłębnie uzasadnił.

2. zarzut obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. art. 7 kpk poprzez dokonanie przez Sąd dowolnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci wyjaśnień oskarżonej, które były konsekwentne i logiczne, w tym w szczególności w zakresie zarzucanych jej czynów, z których wynikało, że oskarżona wykonała wszystkie zgłoszone do NFZ (...) w W. i NFZ (...) w S. w raportach statystycznych świadczenia, niemniej jednak, co sama przyznała, nie postępując zgodnie z łączącymi ją umowami z NFZ (rozpisując każde wykonane świadczenie na oddzielne terminy wizyt), które zakładały wykonanie jednego świadczenia na jednej wizycie, który to zapis w przypadku małoletnich pacjentów, jest niezwykle problematyczny, z uwagi na charakter wykonywanych świadczeń – ortodoncja, niechęć dzieci do częstych wizyt oraz zakres tych świadczeń, który w większości przypadków był niewielki, np. sama wizyta konsultacyjna, bądź sam instruktaż higieny jamy ustnej;

- co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych polegających na przyjęciu, że oskarżona działała z zamiarem popełnienia przestępstwa polegającego na tym, że działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, prowadząc gabinet stomatologiczny w S. i w S. oraz działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poświadczyła nieprawdę w raportach statystycznych składanych do NFZ (...) w W. i NFZ (...) w S. co do okoliczności mających znaczenie prawne poprzez zgłaszanie do leczenia stomatologicznego małoletnich pokrzywdzonych, gdy w rzeczywistości usługi te nie zostały faktycznie wykonane bądź usługi te zostały faktycznie wykonane i opłacone z prywatnych środków pacjenta, co miało istotne znaczenie dla przyjętej przez Sąd odpowiedzialności karnej;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- Sąd Okręgowy nie podziela również wątpliwości wyrażonych w apelacji dotyczących oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonej, bowiem jak wynika z obszernego materiału dowodowego, wersja przedstawiana przez oskarżoną przeczy prawidłowym ustaleniom dokonanym w toku postępowania. Wbrew temu, co twierdzi obrona, konsekwencja w twierdzeniu, iż oskarżona wykonała wszystkie zgłoszone do NFZ (...) w W. i NFZ (...)w S. w raportach statystycznych świadczenia, a rozpisała je na różne – fikcyjne – terminy ze względów proceduralnych, kierując się jednocześnie dobrem małoletnich pacjentów nie wystarcza do uniewinnienia, gdy jednocześnie są dowody godne uwzględnienia, które w sposób jednoznaczny, bez cienia wątpliwości, prowadzą do przypisania oskarżonej działania umyślnego z zamiarem bezpośrednim, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, polegającego na poświadczeniu w dokumencie nieprawdy co do okoliczności mającej znaczenie prawne.

- Sąd Okręgowy analizując akta sprawy oraz zestawiając treść zeznań świadków, dokumentację medyczną każdego pacjenta, analizę kryminalną (13690-13732 t. LXIX) oraz analizę świadczeń ortodontycznych NFZ (...) w W. (zał. nr 41. I-V) i analizę świadczeń ortodontycznych NFZ (...) w S. (zał. nr 31 I-III) z wyjaśnieniami oskarżonej doszedł do wniosku, że Sąd meriti w sposób niebudzący wątpliwości ocenił zgromadzony materiał dowodowy i dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych – w zakresie kwestionowanym przez obrońcę oskarżonej. Ponadto przypisanie sprawstwa oskarżonej zostało wyczerpująco wyjaśnione w uzasadnieniu pierwszoinstancyjnym.

- w tym miejscu należy ponownie wskazać, że zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z 26 marca 2009 r., II KK 276/08, LEX nr 491347, stopień szczegółowości rozważań sądu odwoławczego jest uzależniony od jakości oceny dokonanej przez sąd I instancji. Jeżeli ocena ta jest wszechstronna, pełna, logiczna i wsparta zasadami doświadczenia życiowego, a więc w pełni odpowiada wymogom nałożonym przez reguły z art. 7 kpk, to wówczas Sąd odwoławczy zwolniony jest od drobiazgowego uzasadniania wyroku, co sprowadzałoby się do powtarzania prawidłowych argumentów, które zaważyły na wydaniu orzeczenia zaskarżonego.

- Sąd Okręgowo odpowiadając na zarzut 1. apelacji częściowo odniósł się do twierdzeń oskarżonej, zgodnie z którymi oskarżona tworzyła fikcyjne terminy wizyt, ponieważ zgodnie z umową zawartą z NFZ, nie mogła udzielać na jednej wizycie kilku świadczeń ortodontycznych. Jak słusznie wskazał Sąd meriti, tego rodzaju stwierdzenia mają na celu jedynie wsparcie linii obrony oskarżonej na potrzeby uniknięcia przez nią konsekwencji prawnokarnych za popełnione przestępstwa. Nie ulega wątpliwości, iż wyjaśnienia oskarżonej odnoszące się do motywu swojego działania pozostają w sprzeczności z zeznaniami świadków, tj. pomocy dentystycznych zatrudnianych przez oskarżoną oraz opiekunów małoletnich pacjentów. Jaskrawym przykładem tego, że oskarżona nie wykonywała wszystkich rozpisanych świadczeń oraz ewidentnie działała z zamiarem bezpośrednim w celu osiągnięcia korzyści majątkowej są zeznania świadków: M. B. (k. 2303-2309 t. XII, k. 10493-10496 t. LIII, k. 16330, k. 16330v t. LXXXII), M. Ż. (2) (k. 1939-1940 t. X, k. 16758v t. LXXXIII) oraz D. B. (k. 9320-9325 t. XLVII, k. 15923 t. LXXX).

- świadek M. B. (4) zeznała, że jeździła z córką O. B. na wizyty do oskarżonej, jednakże nie było to leczenie w związku z wadą zgryzu u dziecka. Dziecko w chwili zgłoszenia się do oskarżonej nie miało w ogóle zębów - zostały jej usunięte w związku z przeszczepem wątroby i wobec tego dziecko potrzebowało protezy górnej i dolnej. Wizyty u oskarżonej wynikały z konieczności wykonania dziecku protezy górnej i dolnej, a następnie kontrolowania założonych dziecku protez w związku z sukcesywnym wyrastaniem nowych zębów w miejsce usuniętych i dostosowywania protez do tych nowych zębów. Zestawiając zeznania świadka, analizę kryminalną oraz analizę świadczeń ortodontycznych NFZ (...) w S. z wyjaśnieniami oskarżonej, jedynym prawidłowym wnioskiem jest ten, do którego doszedł Sąd Rejonowy, a mianowicie, że oskarżona, chcąc uzyskać refundację, w dokumentacji celowo wskazywała, że świadczenia ortodontyczne udzielane dziecku są konsekwencją wdrożenia u niej leczenia aparatem ortodontycznym ruchomym, gdy w rzeczywistości podejmowane przez oskarżoną działania dotyczyły protez, a nie naturalnego uzębienia dziecka.

- świadek M. Ż. (2) zeznała, że wraz z synami była tylko raz u oskarżonej jednak dzieci nie zostały wtedy przez nią przyjęte, ponieważ według oskarżonej miały one ospę wietrzną. Świadek podkreśliła, że żaden z synów wtedy nawet nie usiadł na fotel dentystyczny, oskarżona powiedziała, aby przyjechać z synami za miesiąc. Świadek zapisała synów na kolejną wizytę jednak wraz z dziećmi na nią nie pojechała. Wobec kategorycznych zeznań świadka, Sąd meriti słusznie stwierdził, że niewiarygodne są wyjaśnienia oskarżonej, że świadczenia ortodontyczne zgłoszone przez nią do NFZ (...) w S. do refundacji jako wykonane dzieciom w dniach 8 i 16 marca 2011 r. rzeczywiście zostały przez nią zrealizowane oraz że wizyty małoletnich u oskarżonej faktycznie się w tych dniach odbyły.

- z kolei świadek D. B. zeznał, że tylko raz był z synem S. B. na wizycie u oskarżonej na początku lipca 2010r., wizyta ta miała charakter konsultacyjny, była refundowana, towarzyszył synowi w gabinecie, oskarżona tylko obejrzała zęby i nie wykonywała synowi żadnych zabiegów, nadto syn płakał i nie pozwalał sobie nic zrobić. W świetle powyższego nie można dać wiary wyjaśnieniom oskarżonej, że świadczenia ortodontyczne, które zgłosiła do NFZ (...) w W. jak wykonane dziecku w dniu 7 października 2010 r. faktycznie zostały przez nią wykonane zważywszy, że świadek kwestionuje, aby był z dzieckiem na wizycie u oskarżonej w tej dacie, a ponadto w karcie ortodontycznej brak jest wpisu dotyczącego tej wizyty. Z zeznań świadka jednoznacznie wynika, że poza jedną wizytą w lipcu 2010 r. leczenie dziecka nie było u oskarżonej kontynuowane.

- w ocenie Sądu Okręgowego powyższe przykłady jednoznacznie świadczą, że oskarżona w swoim działaniu nie kierowała się dobrem pacjentów, aby nie narażać ich na wielokrotny stres związany z wizytami, tylko chęcią uzyskania korzyści majątkowej, tj. otrzymania nienależnej refundacji świadczeń ortodontycznych w związku z wiążącymi ją umowami z NFZ (...) w W. oraz NFZ (...) w S..

3. zarzut obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść zaskarżonego wyroku, tj. art. 7 kpk w zw. z art. 167 kpk w zw. z art. 193 § 1 kpk w zw. z art. 366 § 1 kpk poprzez zaniechanie inicjatywy dowodowej w postaci dopuszczenia z urzędu i przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu ortodoncji przez co nie zostały w sprawie wyjaśnione istotne okoliczności w postaci rzeczywistej konieczności wykonywania świadczeń w postaci korekcyjnego szlifowania zębów w niewielkim zakresie, biorąc pod uwagę poszczególne wady zgryzu, zawartymi w szczegółowym opisie na karcie pacjenta, u pokrzywdzonych małoletnich oraz częstotliwości ich wykonywania, jak również zasadności wykonania ww. świadczeń przez oskarżoną w każdorazowo kwestionowanym przypadku, ponadto okoliczności w postaci faktycznego wykonania kwestionowanych zdjęć pantomograficznych w zestawieniu z wadami zgryzu, zawartymi w szczegółowym opisie na kracie pacjenta, u poszczególnych pokrzywdzonych, u których zakwestionowano ich wykonanie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 7 kpk w zw. z art. 167 kpk w zw. z art. 193 § 1 kpk w zw. z art. 366 § 1 kpk poprzez zaniechanie inicjatywy dowodowej w postaci dopuszczenia z urzędu i przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu ortodoncji należy wskazać, że przepis art. 167 kpk nakłada na sąd meriti obowiązek przeprowadzenia dowodów z urzędu tylko w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla prawidłowego wyrokowania. Natomiast jak wynika z akt sprawy, w toku postępowania przed Sądem I instancji żadna ze stron procesowych nie złożyła tego rodzaju wniosku dowodowego, zaś obrońca oczekiwał działania z urzędu Sądu w tym zakresie. Skoro zatem strony procesowe, w tym oskarżona oraz jej obrońca, nie widziały potrzeby przeprowadzenia takiego dowodu, również Sąd nie był zobowiązany do uzupełnienia materiału dowodowego z urzędu w tej części. W tym nurcie jako niedopuszczalne uznać trzeba prowadzenie postępowania dowodowego niejako "na wszelki wypadek", dla sprawdzenia, czy za pomocą kolejnych dowodów da się wysnuć alternatywne, choćby najbardziej nieprawdopodobne wersje zdarzenia, a do czego zdaje się dążyć obrońca oskarżonej zarzucając Sądowi meriti zaniechanie inicjatywy dowodowej. Podkreślenia wymaga, że dowody dopuszcza się w celu udowodnienia konkretnych okoliczności, a nie w celu sprawdzenia hipotezy wnioskodawców czy ewentualnie nie okażą się przydatne w danym postępowaniu (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 21 lutego 2014 r., II AKa 3/14, LEX nr 1448637).

- w ocenie Sądu Okręgowego, zgromadzony przez Sąd meriti materiał dowodowy jest kompletny a dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z zakresu ortodoncji nie miałoby istotnego znaczenia dla oceny pozostałych dowodów – w tym kwestionowanych zeznań świadków oraz ustaleń faktycznych w przedmiotowej sprawie. Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy stoi na stanowisku, iż Sąd meriti nie dopuścił się zarzucanych mu w tym zarzucie naruszeń.

4. zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mającego wpływ na treść zaskarżonego wyroku:

- poprzez ustalenie, iż oskarżona faktycznie nie wykonała świadczeń wskazanych w akcie oskarżenia pokrzywdzonym, działając z zamiarem popełnienia przestępstwa polegającego na tym, że działając w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, prowadząc gabinet stomatologiczny w S. i w S. oraz działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej poświadczała nieprawdę w raportach statystycznych składanych do NFZ (...) w W. i NFZ (...) w S. co do okoliczności mających znaczenie prawne poprzez zgłaszanie do leczenia stomatologicznego małoletnich pokrzywdzonych, gdy w rzeczywistości usługi te nie zostały faktycznie wykonane bądź usługi te zostały faktycznie wykonane i opłacone z prywatnych środków pacjenta,

a) na podstawie zeznań poszczególnych świadków, których analiza w zestawieniu z prawidłowo ocenionymi:

- dokumentacją medyczną małoletnich pokrzywdzonych (pacjentów), w zakresie faktycznie wykonanych świadczeń, ich refundacji (w tym danych dotyczących płatnika składek), potrzeby wykonania świadczeń w postaci korekcyjnego szlifowania zębów w niewielkim zakresie wobec konkretnych wad zgryzu szczegółowo opisanych w tych dokumentacjach, potwierdzeń wykonanych świadczeń refundowanych podpisami rodziców na kartach, w tym odbioru aparatów ortodontycznych potwierdzonych podpisami oskarżonej, technika dentystycznego oraz rodzica, co jest wymagane przez NFZ, odbioru płyt ze zdjęciami RTG, potwierdzeń napraw,

- zasadami wykonywania zawodu,

- publikacjami dołączonymi przez oskarżoną do akt sprawy,

- zeznaniami świadka K. W. Konsultanta Wojewódzkiego Ortodoncji NFZ (...) w S. w zakresie sposobu przeprowadzania świadczenia w postaci korekcyjnego szlifowania zębów, częstotliwości jego przeprowadzania w konkretnych przypadkach przy określonych wadach zgryzu oraz jego zakresu, faktu, iż zabieg ten musi być w przypadku dzieci powtarzany, z uwagi na to, że nie dadzą sobie go zrobić w pełnym zakresie jednorazowo,

- wykazem świadczeń ortodontycznych stanowiących załącznik do przesłuchania świadków w zakresie w jakim błędnie wskazuje definicję korekcyjnego szlifowania zębów, a mianowicie przy użyciu wiertarki w sytuacji, gdy świadczenie to nawet zgodnie z zeznaniami specjalisty oraz przedstawioną dokumentacją medyczną może być również wykonane i z reguły jest za pomocą paska ściernego

- zeznaniami świadków E. P., E. Z., P. M., M. Ż. (1), M. B. (1), i m.in. M. C., M. J. (1), M. Ś., R. M.C., E. K. (3), M. J. (2), M. D. (3), D. G., B. S. (3), S. K., J. P. zarówno w postępowaniu przygotowawczym, jak i przed Sądem I instancji

- brakiem potwierdzeń płatności za „odpłatną” wizytę (tzw. KP),

winna prowadzić do ustalenia, iż czyny zarzucane pokrzywdzonej w szczególności w postaci niewykonania poszczególnych świadczeń zawartych w raportach statystycznych składanych do NFZ (...) w W. i NFZ (...) w S., zostały faktycznie wykonane, zważywszy na ich potrzebę w kontekście poszczególnych wad zgryzu szczegółowo opisanych w karcie pacjenta u kolejnych pokrzywdzonych, jak również opisanych w ww. karcie szczegółowych danych dotyczących pacjenta — dane w postaci nr PESEL, nr legitymacji ubezpieczeniowej, dane płatnika składek, adres itp., natomiast same zeznania, składane przez świadków w szczególności w Komendzie Miejskiej Policji w S. są tendencyjne i powtarzalne (na zasadzie swoistego „kopiuj-wklej”), a potwierdzane na rozprawach z uwagi na bardzo duży upływ czasu, stanowią dowód niewiarygodny, tym bardziej, iż zeznania świadków objętych świadczeniami zgodnie z umowami NFZ (...) w S. winny prowadzić do wniosku, iż oskarżona świadczenia te wykonała.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- odnosząc się do zarzutu błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia mającego wpływ na treść zaskarżonego wyroku, należy wskazać, iż na poparcie stawianego zarzutu zostały przywołane ponownie te same okoliczności, które zostały omówione przez Sąd Odwoławczy przy odpowiadaniu na zarzut naruszenia art. 7 kpk. W szczególności, Sąd Okręgowy wypowiadał się już na temat wiarygodności dokumentacji medycznej małoletnich pokrzywdzonych, publikacji dołączonych przez oskarżoną do akt sprawy, oceny zeznań świadka K. W. oraz przedstawionej świadkom definicji korekcyjnego szlifowania zębów, a także do oceny zeznań świadków: E. P., M. Ż. (1) i M. B. (1) oraz faktu nieposiadania przez świadków potwierdzeń płatności za wizytę. Wobec powyższego, w ocenie Sądu, zbędnym jest ponowne przywoływanie tych samych okoliczności, które ostatecznie prowadzą do tej samej konkluzji, a mianowicie, że zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez Sąd meriti nie budzi wątpliwości Sądu Okręgowego – w zakresie kwestionowanym przez obrońcę oskarżonej, dlatego chybione są argumenty skarżącego sprowadzające się do wykazania, iż Sąd Rejonowy dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia.

- odnosząc się zbiorczo do zeznań świadków E. Z. oraz P. M., które pracowały bądź nadal pracują u oskarżonej, należy wskazać, iż ich depozycje są zbieżne i konsekwentne, a Sąd meriti w wyniku uznania ich za wiarygodne, nie dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych. Świadek E. Z. w kontekście wpisów do dokumentacji medycznej wskazała, że dokonywała ich zarówno samodzielnie oskarżona jak również robiły to na polecenie oskarżonej pomoce stomatologiczne, asystentki. Świadek również dokonywała wpisów do kart pacjentów, przy czym robiła to na polecenie oskarżonej wpisując do kart tylko to co oskarżona jej podyktowała. Świadek z własnej inicjatywy, bez wiedzy oskarżonej, nie dokonywała wpisów w kartach pacjentów. Świadek potwierdziła, że zdarzało się, iż jedna wizyta pacjenta była rozpisywana w karcie na kilka osobnych terminów przy czym terminy te zawsze ustalała oskarżona. Ponadto zdarzało się, że gdy pacjentowi podczas wizyty wykonano tylko zdjęcie pantomograficzne do kary pacjenta było też dodatkowo wpisywane badanie lekarskie oraz korekcyjne szlifowanie zębów. Z całokształtu zeznań świadka jednoznacznie wynika, że karty pacjentów zawierały wpisy o świadczeniach, które nie zostały faktycznie wykonane, a mimo to oskarżona ubiegała się o ich refundację przez NFZ. Również świadek P. M. wskazała, iż każde świadczenie było wpisywane do karty pacjenta w postaci kodu. Od razu przy rozpoczęciu pracy, poinformowano świadka, iż przy wykonywaniu zdjęcia pantomograficznego należy wpisać do dokumentacji pacjenta trzy kody, które następnie były jej dyktowane. Jak wynika z zeznań innych świadków – pracowników oskarżonej, oskarżona mówiła, że NFZ nie zwróci środków za wykonanie zdjęcia pantomograficzneego, jeżeli w karcie nie zostaną wpisane łącznie trzy kody świadczeń. Kody te reprezentowały usługi w postaci zdjęcia pantomograficznego, badania lekarskiego oraz korekcyjnego szlifowania zębów.

- obrona podaje przykład zeznań świadków: M. C., M. J. (1), M. Ś., R. M.C., E. K. (3), M. J. (2), M. D. (3), D. G., B. S. (3), S. K. oraz J. P. celem wykazania, iż zeznania te składane w Komendzie Miejskiej Policji w S. są tendencyjne i powtarzalne (na zasadzie swoistego „kopiuj-wklej”), a potwierdzane na rozprawach z uwagi na bardzo duży upływ czasu, stanowią dowód niewiarygodny. Sąd Okręgowy nie podziela tego twierdzenia. Faktem jest, iż w toku postępowania przygotowawczego w toku przesłuchania zadawano świadkom te same, bądź o zbliżonej treści pytania celem ustalenia, czy dzieci/podopieczni świadków byli pacjentami oskarżonej, jednak schemat zadawania pytań w żaden sposób nie świadczy o tym, iż świadkom w jakikolwiek sposób uniemożliwiono swobodę wypowiedzi. Wręcz przeciwnie, jak wynika z protokołów zeznań świadków, często rozwijali oni swoją wypowiedź wskazując na okoliczności indywidualne dotyczące ich dzieci, na przykład zalecenia przekazywane przez oskarżoną. Kwestionowana świadek M. C. (k. 6540-6542, k. 6545-6546 t. XXXIII, k. 17527 t. LXXXVII) wskazała, iż w odniesieniu do jej córki - A. C. oskarżona stwierdziła, że na wdrożenie leczenia ortodontycznego jest za wcześnie, bo dziecko nie miało jeszcze zębów stałych. Świadek M. J. (1) (k. 4783 t. XXIV, k. 10547-10550 t. LIII, k. 17526v, k. 17527 t. LXXXVII) wskazała, iż z córką I. J. tylko raz była na wizycie u oskarżonej w dniu 26 maja 2011 r. i po tej dacie nie chodziła z nią na kolejne wizyty. Świadek M. Ś. (k. 9758-9763 t. XLIX, k. 17528v t. LXXXVII) podczas wizyt towarzyszyła dziecku w gabinecie, obserwowała oskarżoną przy pracy i widziała wykonywane zabiegi i wobec tego była pewna, że oskarżona nie wykonywała korekcyjnego szlifowania zębów – tak samo świadek E. K. (3) (k. 6420-6422, k. 6427 t. XXXIII, k. 15531v t. LXXVIII). Niektórzy świadkowie, tak jak kwestionowana R. C., stanowczo zanegowali, aby ich dzieci były pacjentami oskarżonej, wskazując, iż leczenie ortodontyczne prowadzone jest w innych gabinetach, nawet w innych miastach, podając nazwiska lekarzy lub ich adresy. Kwestionowana świadek M. J. (2) (k. 5192-5198 t. XXVI, k. 17263 t. LXXXVI) wskazała, iż z synem S. J. była tylko na jednej wizycie u oskarżonej w dniu 7 maja 2013 r. w gabinecie przy ul. (...) w S., towarzyszyła dziecku w gabinecie. Oskarżona jak wynika z zeznań świadka podczas wizyty z 7 maja 2013 r. obejrzała tylko uzębienie dziecka stwierdzając wadę zgryzu oraz że z leczeniem aparatem ortodontycznym trzeba poczekać do wyrośnięcia dziecku wszystkich zębów stałych. Po tym dniu leczenie dziecka nie było kontynuowane u oskarżonej. Z kolei świadek M. D. (1) (k. 8900-8903 t. XLV, k. 15919 t. LXXX) była pewna, że wizyty u oskarżonej odbywały się co 3 miesiące, natomiast na początku leczenia mogły być częstsze, wykluczyła jednak aby w jednym miesiącu była więcej niż jedna wizyta. Świadek była pewna, że wizyt było znacznie mniej niż wynikałoby to z okazanego jej wykazu i nie odbywały się one kilka razy w miesiącu co oznacza, że nie wszystkie świadczenia ortodontyczne w nim wymienione oskarżona faktycznie wykonała. Jak wynika z zeznań świadka D. G., była ona wraz z synem na jednej wizycie u oskarżonej, podczas której odmówiła ona podjęcia się leczenia ortodontycznego dziecka, wobec tego leczeniem stomatologicznym i ortodontycznym dziecka zajęła się prywatnie M. G. z S.. Świadek B. S. (3) (k. 4671-4673 t. XXIV, k. 13156-13157 t. LXVI, k. 15503v t. LXXVIII) zeznała, iż była z córką tylko na jednej wizycie u oskarżonej, podczas której dokonała ona przeglądu uzębienia dziecka i przekazała informacje co do dalszego leczenia, nie wykonywała dziecku żadnych zabiegów ortodontycznych w tym korekcyjnego szlifowania zębów. Po dniu 5 kwietnia 2011r. leczenie ortodontyczne dziecka było kontynuowane u ortodonty w Ł.. Świadek S. K. (k. 5521-5526 t. XXVIII, k. 15507v t. LXXVIII) zeznała, iż na wizycie w dniu 20 maja 2014 r. oskarżonej nie było w gabinecie, dziecko zostało przyjęte przez pomoc stomatologiczną, która wykonała mu zdjęcie pantomograficzne, a zatem oskarżona w tym dniu nie mogła wykonać mu badania lekarskiego kontrolnego i korekcyjnego szlifowania zębów zgłoszonych do NFZ (...)w W. do refundacji. Świadek J. P. (k. 3689-3692 t. XIX, k. 15463v, k. 15464 t. LXXVIII) zeznała, iż jej syn w czasie leczenia u oskarżonej otrzymał dwa ruchome aparaty ortodontyczne, w tym aparat dwuszczękowy, za który zapłaciła z własnych środków pieniężnych w dwóch ratach po 300 zł każda. Z uwagi na to, że ruchomy aparat ortodontyczny dwuszczękowy dziecko otrzymało za odpłatnością, oskarżona nie była uprawniona do zgłoszenia tego świadczenia do refundacji w ramach umowy z NFZ (...)w W..

- w ocenie Sądu Okręgowego, a wbrew twierdzeniom skarżącej, zeznania wyżej wymienionych świadków nie są ani tendencyjne ani rażąco powtarzalne. Oczywiście baczyć należy, iż przy przesłuchaniu tak dużej ilości świadków na właściwie tę samą okoliczność, normalnym jest, iż zeznania te będą w pewnym stopniu ze sobą tożsame, jednak w realiach przedmiotowej sprawy, nie świadczy to o braku ich wiarygodności, tylko o tym, iż organy postępowania przygotowawczego celem usprawnienia postępowania przyjęły pewien schemat przeprowadzania czynności, nie pozbawiając jednocześnie świadków możliwości wypowiedzenia się w sposób swobodny. Na dozwoloną swobodę wypowiedzi wskazuje fakt, iż świadkowie często podawali w zeznaniach okoliczności indywidualne dla ich przypadku. Tak samo o braku wiarygodności nie świadczy to, iż świadkowie w trakcie postępowania sądowego mieli trudność z odtworzeniem w pamięci wydarzeń sprzed ponad 10 lat.

5. z ostrożności procesowej – zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mającego wpływ na treść zaskarżonego wyroku poprzez ustalenie w zakresie przyjęcia, że w warunkach niniejszej sprawy adekwatną karą za popełnione czyny będzie kara pozbawienia wolności w sytuacji, gdy warunki osobiste oskarżonej, jej uprzednia niekaralność, nieposzlakowana opinia zarówno w środowisku medycznym jak i wśród pacjentów, przyznanie się do winy w zakresie rozpisywania świadczeń na inne dni z uwagi na brak akceptacji warunków zawartych w umowach z NFZ ze względu na dobro pacjentów, a tym samym głęboka empatia pozwalały na zastosowanie dobrodziejstwa wynikającego z art. 37a kk.

6. w zakresie ustaleń Sądu I instancji co do wysokości szkody i orzeczenie wobec oskarżonej obowiązek naprawienia wyrządzonej przestępstwem szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonych: Narodowego Funduszu Zdrowia (...) Oddziału Wojewódzkiego w W. kwoty 51.345,00 zł i Narodowego Funduszu Zdrowia (...) Oddziału Wojewódzkiego w S. kwoty 60.512.95 zł, w sytuacji w której z zeznań przesłuchanych w niniejszej sprawie świadków, dokumentacji medycznej, płyt CD ze zdjęciami pantomograficznymi, publikacji naukowych, wyjaśnień samej oskarżonej wynikało, iż świadczenia te zostały wykonane, pomimo ich rozpisania na inne dni.

7. z ostrożności procesowej – zarzut rażącej niewspółmierności kary poprzez wymierzenie oskarżonej kar w postaci 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem na okres 4 lat, grzywny w wysokości 250 stawek dziennych, przy przyjęciu jednej stawki dziennej na poziomie 140 zł oraz obowiązku naprawienia szkody w całości poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonych: Narodowego Funduszu Zdrowia (...) Oddziału Wojewódzkiego w W. kwoty 51.345,00 zł i Narodowego Funduszu Zdrowia (...) Oddziału Wojewódzkiego w S. kwoty 60.512,95 zł, co z uwagi na zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, postawę oskarżonej oraz jej warunki osobiste, jej uprzednią niekaralność, nieposzlakowaną opinię zarówno w środowisku medycznym jak i wśród pacjentów, przyznanie się do winy w zakresie rozpisywania świadczeń na inne dni z uwagi na brak akceptacji warunków zawartych w umowach z NFZ ze względu na dobro pacjentów, a tym samym głęboką empatię, wątpliwości nie dające się usunąć, jawi się jako kara nadmiernie dolegliwa.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- w ocenie Sądu Okręgowego orzeczona przez Sąd meriti kara pozbawienia wolności uwzględnia dyrektywy wymiaru kary z art. 53 kk i jest adekwatna do stopnia winy oraz społecznej szkodliwości popełnionych przez oskarżoną czynów. Przy wymierzaniu kary pozbawienia wolności, Sąd Rejonowy skorzystał z instytucji jej warunkowego zawieszenia.

- Sąd Okręgowy natomiast nie podziela twierdzeń skarżącej, jakoby działanie oskarżonej podyktowane było dobrem pacjentów, a tym samym głęboką empatią. Szersze rozważania w tym zakresie zostały przedstawione przy odpowiadaniu na zarzut dotyczący oceny wyjaśnień oskarżonej. Okoliczności popełnienia zarzuconych oskarżonej czynów, w tym wielość dotkniętych procederem pacjentów i jego rozpiętość w czasie sprawiały, że rażąco nieakceptowalnym byłoby skorzystanie przez Sąd meriti z dobrodziejstwa art. 37a kk i zamiany kary pozbawienia wolności na karę nieizolacyjną. W tym miejscu podkreślenia wymaga, iż instytucja przewidziana w art. 37a kk ma charakter wyjątkowy, a jej istotę stanowi pozbawione wątpliwości uznanie, że w danej sprawie kary o charakterze nieizolacyjnym stanowią wystarczającą dolegliwość dla sprawcy, którego nie trzeba - choćby warunkowo - izolować od społeczeństwa.

- Sąd Okręgowy prezentuje stanowisko, iż kara dwóch lat pozbawienia wolności orzeczona z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 4-letni okres próby spełni zarówno wobec oskarżonej jak i społeczeństwa funkcję wychowawczą oraz prewencyjną. Sąd meriti słusznie skorzystał z dobrodziejstwa warunkowego zawieszenia kary, biorąc pod uwagę postawę oskarżonej, jej właściwości i warunki osobiste, a także dotychczasowy sposób życia. Jednocześnie orzeczona przez Sąd I instancji kara nie może zostać uznana jako rażąco surowa ani nadmiernie dolegliwa. Również orzeczona obok kara grzywny w wysokości 250 stawek dziennych, przy przyjęciu jednej stawki na poziomie 140 złotych jest współmierna do popełnionych przez oskarżoną przestępstw w tym ich dużej ilości, ich wysokiej społecznej szkodliwości oraz wysokiego stopnia zawinienia oskarżonej oraz wysokości wyrządzonej szkody, a także jest odpowiednia do sytuacji majątkowej oskarżonej oraz jej możliwości zarobkowych.

- odnosząc się do wysokości szkody należy wskazać, iż Sąd meriti w sposób niebudzący zastrzeżeń ustalił wysokość szkody wyrządzonej NFZ (...) w W. oraz NFZ (...) w S. przez przestępcze działanie oskarżonej. Sąd zobowiązując oskarżoną do zapłaty na rzecz pokrzywdzonych kwoty 51.345,00 zł oraz kwoty 60.512,95 zł ustalił ich wysokość na podstawie całokształtu materiału dowodowego zebranego w sprawie. Łączna wysokość wyrządzonej przez oskarżoną szkody opiewa na kwotę 111.857,95 zł. Kwota ta stanowi sumę kwot wskazanych w zarzutach aktu oskarżenia z jednoczesnym uwzględnieniem ustaleń Sądu zawartych w wyroku, tj. tego, iż czyny z punktu 90 i 353 aktu oskarżenia Sąd uznał za jedno przestępstwo oraz przyjął, że wartość szkody w ich przypadku wynosi 36 zł a także z uwzględnieniem tego, iż czyny z punktu 311 i 334 aktu oskarżenia Sąd uznał za jedno przestępstwo oraz przyjął, że wartość szkody w ich przypadku wynosi 108 zł.

- ponownie podkreślenia wymaga, iż wielokrotne twierdzenia oskarżonej, jakoby kwestionowane zabiegi wykonała, a do rozpisywania ich na osobne – fikcyjne – terminy została zmuszona ze względów proceduralnych NFZ w żaden sposób nie świadczą o legalności jej działań. Tak samo o wysokości szkody w żaden sposób nie świadczy płyta CD dołączona do materiału dowodowego w postępowaniu odwoławczym, bowiem zawartość płyty stanowi plik excel, który stanowi jedynie tabelaryczne odzwierciedlenie niewiarygodnych twierdzeń oskarżonej, które to twierdzenia, jak już wielokrotnie podkreślano we wcześniejszej części niniejszego uzasadnienia, stoją w jaskrawej sprzeczności z pozostałym – wiarygodnym i kompletnym materiałem dowodowym.

Wniosek

- o uniewinnienie oskarżonej od popełnienia zarzucanych jej czynów;

ewentualnie:

- o zmianę wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach II Wydziału Karnego z dnia 28 marca 2023 r. w zakresie pkt IV poprzez adekwatne zmniejszenie obowiązku naprawienia szkody do kwoty 9.056,00 zł na rzecz pokrzywdzonego Narodowego Funduszu Zdrowia (...) Oddziału Wojewódzkiego w W., oraz do kwoty 7.847,10 zł na rzecz pokrzywdzonego Narodowego Funduszu Zdrowia (...) Oddziału Wojewódzkiego w S.,

- o zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonej kary przy zastosowaniu dobrodziejstwa wynikającego z art. 37a kk, a w przypadku uznania przez Sąd, iż nie zachodzą ku temu przesłanki orzeczenie kary w najniższych ustawowych granicach zagrożenia ustawowego z zastosowaniem instytucji wynikającej z art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 pkt 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk w postaci warunkowego zawieszenia wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

bezzasadność apelacji warunkowała bezzasadność wniosków

Lp.

Zarzuty z apelacji prokuratora

2.

a) zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mającego wpływ na jego treść, polegającego na niesłusznym nieustaleniu przez Sąd I instancji, że w okolicznościach sprawy oskarżona M. Z. (1) każdy z przypisanych jej czynów popełniła w warunkach opisanych w art. 65 § 1 kk, tj. czyniąc sobie z popełnienia przestępstw stałe źródło dochodu, pomimo iż ze zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego, który to został następnie prawidłowo przez Sąd I instancji oceniony, wynikało jednoznacznie, że oskarżona popełniła w okresie od 5 maja 2010 r. do 20 października 2014 r. aż 479 jednostkowych przestępstw o podobnym modus operandi, wszystkie przestępstwa popełniła w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, którą to ostatecznie osiągnęła w łącznej wysokości 111.857,95 zł, a zatem bez wątpienia uczyniła sobie z przestępstw stałe źródło dochodu, co winno znaleźć odzwierciedlenie w opisie oraz kwalifikacji prawnej każdego z przypisanych jej czynów, a następnie winno zostać uwzględnione przy miarkowaniu przez Sąd I instancji kary orzekanej wobec oskarżonej;

b) rażąca niewspółmierność kary orzeczonej za przypisany oskarżonej ciąg przestępstw, polegającą na wymierzeniu M. Z. (1) kary pozbawienia wolności w wymiarze zaledwie 2 lat, a więc w dolnych granicach ustawowego zagrożenia czynu zabronionego z art. 286 § 1 kk, dodatkowo stosując środek probacyjny w postaci warunkowego zawieszenia wykonania tej kary na okres 4 lat próby, podczas gdy mając na względzie stopień społecznej szkodliwości czynów przypisanych oskarżonej, jak i stopień jej winy, a nadto charakter i wagę okoliczności obciążających oskarżoną, tj. w szczególności motywację i sposób zachowania oskarżonej (ilość popełnionych przestępstw, okres przestępnej działalności, zaprzestanie procederu dopiero po jego ujawnieniu przez pokrzywdzonego, niskie finansowe pobudki), rodzaj i stopień naruszenia ciążących na oskarżonej obowiązków (wynikających z racji świadczonych usług ortodontycznych polegających w szczególności na rzetelnym wypełnianiu raportów statystycznych oraz kart ortodontycznych będących podstawą do przyznania refundacji), rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa (wyrządzenie finansowanemu ze środków publicznych Narodowemu Funduszowi Zdrowia szkody majątkowej w łącznej kwocie 111.857,95 zł), a także działanie w okolicznościach dających podstawy do nadzwyczajnego obostrzenia kary (tj. w ramach ciągu przestępstw oraz czyniąc sobie z ich popełnienia stałe źródło dochodu), orzeczona przez Sąd Rejonowy wobec M. Z. (1) kara jawi się jako rażąco niewspółmiernie łagodna i wobec tego nie spełnia stawianych przed karą celów zarówno z zakresu prewencji indywidualnej, a w szczególności z zakresu prewencji generalnej;

c) rażąca niewspółmierność kary polegającą na niezastosowaniu środka karnego w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych na okres 5 lat, podczas gdy z prawidłowo ustalonego przez Sąd I instancji stanu faktycznego jednoznacznie wynika, że oskarżona popełniła przypisane jej przestępstwa w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej finansowanej ze środków publicznych (kierowana chęcią uzyskania korzyści majątkowej w postaci pieniędzy z tytułu refundacji za zrealizowanie świadczeń ortodontycznych, których faktycznie nie wykonała albo które zostały wykonane, jednakże nie podlegały refundacji, wprowadzała w błąd pracowników NFZ co do istnienia podstaw do przyznania jej środków tytułem refundacji), a także popełniając tak znaczną ilość przestępstw i działając niezgodnie z prawem przez ponad 4 lata okazała, że dalsze prowadzenie działalności finansowanej ze środków publicznych zagraża istotnym dobrom chronionym prawem (w szczególności mieniu Narodowego Funduszu Zdrowia), co winno doprowadzić Sąd I instancji do orzeczenia na podstawie art. 41 § 2 kk ww. środka karnego na okres 5 lat;

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- apelacja prokuratora jest częściowo zasadna i jako taka zasługuje na częściowe uwzględnienie.

- po dokonaniu analizy akt sprawy związanej z rozpoznaniem wniesionego środka odwoławczego Sąd Okręgowy przyznał rację skarżącemu oskarżycielowi publicznemu, iż Sąd I instancji dopuścił się błędu w ustaleniach faktycznych polegającego na zaniechaniu przyjęcia, że oskarżona każdy z przypisanych jej czynów popełniła w warunkach opisanych w art. 65 §1 kk.

- jak słusznie wskazał oskarżyciel publiczny, z prawidłowo zgromadzonego, a następnie należycie ocenionego przez Sąd I instancji materiału dowodowego wynika jasno, że oskarżona M. Z. (1), działając w ustalony przez Sąd Rejonowy sposób, z popełnienia przestępstw uczyniła sobie stałe źródło dochodu. Oskarżona zarzuconych jej przestępstwa dokonywała z niezwykłą regularnością, przez okres ponad 4 lat. Każde z ponad 400 przypisanych jej przestępstw - jak słusznie ustalił Sąd I instancji - popełnione zostało w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i z każdego z nich oskarżona taką korzyść osiągnęła. Ostatecznie, w sumie, wyrządzona przez oskarżoną szkoda w majątku Narodowego Funduszu Zdrowia wyniosła 111.857,95 zł. Bez wątpienia takie zachowanie stanowiło realizację znamienia przewidzianego w art. 65 § 1 kk w postaci uczynienia sobie przez sprawcę z popełnienia przestępstwa stałego źródła dochodu. Sprawca czyni sobie bowiem z przyjmowania korzyści majątkowych stałe źródło dochodu wówczas, gdy dopuszcza się przestępstwa wielokrotnie i regularnie, a takie zachowania stanowią dla niego sposób na uzyskiwanie dochodu, przy czym nie musi to być jedyne ani główne źródło dochodu. Decydujące jest natomiast to, by zachowanie charakteryzowało się wielokrotnością i pewną regularnością, co bez wątpienia miało miejsce w niniejszej sprawie (m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z 13 lutego 2008 r., III KK 369/07, OSNKW 2008, nr 6, poz. 46, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 1 grudnia 2022 r., II AKa 89/22, LEX nr 3602018, wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 4 lipca 2013 r., II AKa 159/13, LEX nr 1369324, wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 9 października 2013 r., II AKa 172/13, LEX nr 1378753).

- wobec powyższego, Sąd Okręgowy uzupełnił opis wszystkich przypisanych oskarżonej czynów o ustalenie, iż oskarżona uczyniła sobie z popełnienia czynu stałe źródło dochodu. W związku z uzupełnieniem opisu wszystkich czynów, Sąd Odwoławczy uzupełnił także kwalifikację prawną wszystkich przypisanych oskarżonej czynów o przepis art. 65 § 1 kk. Uzupełnienie kwalifikacji wymagało ponadto dodania przepisów art. 64 § 2 kk w zw. z art. 65 § 1 kk do podstawy prawnej wymiaru kary pozbawienia wolności.

- odnosząc się do zarzutów niewspółmierności kary sformułowanych w apelacji oskarżyciela publicznego, należy wskazać, iż, w ocenie Sądu Okręgowego, reakcja prawnokarna względem oskarżonej była nieodpowiednia do okoliczności, w szczególności biorąc pod uwagę, że przedmiotowe zachowania oskarżonej były regularne i rozciągnięte w czasie – bowiem treść zarzutu obejmuje ponad 4 letni okres. Sąd Okręgowy nie stracił przy tym z pola widzenia, że oskarżona była świadoma swoich działań i jednocześnie wobec nich bezkrytyczna, niewiarygodnie tłumacząc swoje postępowanie (tj. rozpisywanie i zgłaszanie do refundacji świadczeń wykonanych w ramach fikcyjnych terminów wizyt, które faktycznie się nie odbyły) dobrem małoletnich pacjentów i wolą nienarażania ich na dodatkowy stres związany z kolejnymi wizytami. Nie ulega wątpliwości, iż społeczna szkodliwość popełnionych przez oskarżoną przestępstw była wysoka. Popełniając inkryminowane jej przestępstwa oskarżona godziła w istotne dobra chronione prawem. Sąd Okręgowy podziela zdanie skarżącego, iż zachowanie oskarżonej, którym to godziła w majątek NFZ pochodzący bezpośrednio od obywateli, a nadto naruszała wiarygodność dokumentów, winno być napiętnowane bardziej, niż uczynił to Sąd I instancji.

- ze względu na wyżej opisane okoliczności, na aprobatę zasługuje zarzut c) apelacji oskarżyciela publicznego, tj. dotyczący niezastosowania środka karnego w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. Zgodnie z treścią art. 41 § 2 kk orzeczenie przez sąd takiego środka karnego ma charakter fakultatywny, lecz w okolicznościach niniejszej sprawy było ono niewątpliwie uzasadnione i konieczne, bowiem oskarżona popełniła przypisane jej czyny w związku z prowadzeniem takiej działalności gospodarczej, a dalsze jej prowadzenie zagraża istotnym dobrom chronionym prawem – w szczególności mieniu Narodowego Funduszu Zdrowia. Wobec tego, Sąd Okręgowy zmieniając wyrok Sądu meriti na podstawie art. 41 § 2 kk i art. 43 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk orzekł wobec oskarżonej środek karny w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych na okres 5 lat.

- w ocenie Sądu Okręgowego, kara pozbawienia wolności w wymiarze 2 lat (z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 4-letni okres próby) połączona z wymierzeniem środka karnego w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych na okres 5 lat jest sankcją sprawiedliwą i adekwatną do popełnionych przez oskarżoną przestępstw, a przy tym jednocześnie nie przekracza stopnia zawinienia. Wymiar kary zasadniczej orzeczonej przez Sąd meriti jest właściwy nawet przy uwzględnieniu treści art. 65 § 1 kk. Proponowana w tej apelacji jako główna kara bezwzględnego pozbawienia wolności w wymiarze 3 lat byłaby z kolei nadmiernie, rażąco surowa.

Wniosek

wnioski o:

a) zmianę opisów wszystkich przypisanych oskarżonej czynów poprzez wskazanie, że z ich popełnienia uczyniła sobie stałe źródło dochodu, a w konsekwencji zmianę kwalifikacji prawnej przypisanych oskarżonej czynów poprzez dodanie art. 65 § 1 kk,

b) wymierzenie oskarżonej za przypisany jej ciąg przestępstw, o którym mowa w art. 91 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk, na podstawie art. 286 § 1 kk w zw. z art. 11 § 3 kk w zw. z art. 65 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk - kary 3 lat pozbawienia wolności;

c) uchylenie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie II sentencji wyroku;

d) orzeczenie wobec oskarżonej, na podstawie art. 41 § 2 kk, zakazu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych na okres 5 lat:

e) utrzymanie wyroku w mocy w pozostałym zakresie.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

- trafność zarzutów z pkt a) oraz c) apelacji oskarżyciela publicznego skutkować musiała zasadnością wniosków ich dotyczących, tj. lit. a), d) oraz e).

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 28 marca 2023 r. w sprawie II K 1089/18 w części niewymienionej w podsekcji 5.2.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- w zakresie tych rozstrzygnięć zaskarżony wyrok - jako słuszny i odpowiadający prawu należało utrzymać w mocy

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Okręgowy zmienił wyrok w ten sposób, że:

- opis wszystkich przypisanych oskarżonej czynów uzupełnił o ustalenie, iż oskarżona uczyniła sobie z popełnienia czynu stałe źródło dochodu,

- kwalifikację prawną wszystkich przypisanych oskarżonej czynów uzupełnił o przepis art. 65 § 1 kk,

- podstawę prawną wymiaru kary pozbawienia wolności uzupełnił o przepisy art. 64 § 2 kk w zw. z art. 65 § 1 kk,

- w zakresie wszystkich przypisanych oskarżonej czynów, na podstawie art. 41 § 2 kk i art. 43 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk orzekł wobec oskarżonej środek karny w postaci zakazu prowadzenia działalności gospodarczej polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych na okres 5 lat.

Zwięźle o powodach zmiany

- częściowa zasadność apelacji oskarżyciela publicznego, opisana w rubryce 3.2.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-------------------

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Sąd Okręgowy na podstawie art. 636 § 1 kpk zasądził od oskarżonej na rzecz Skarbu Państwa kwotę 7.320 zł tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Na zasądzoną kwotę składa się 7.000 złotych stanowiące opłatę od kary grzywny wynikającą z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 123 z późn. zm.) oraz 300 złotych opłaty od kary pozbawienia wolności wynikającej z art. 2 ust. 1 pkt 4 tej samej ustawy, a także kwota 20 złotych tytułem ryczałtu za doręczanie pism w postępowaniu odwoławczym.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonej

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Olewińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację:  Agnieszka Karłowicz,  Dariusz Półtorak
Data wytworzenia informacji: