Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

sędzia (del.) Paweł Mądry

Protokolant:

st. sekr. sąd. Paulina Jarczak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 171/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 14 grudnia 2022 r. w sprawie II K 644/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 kpk – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a kpk – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 kpk, chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 kpk – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 kpk – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 kpk – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 kpk

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

--------------

------------------------------------------------------------------

-------------------

-----------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---------

--------------

------------------------------------------------------------------

----------------------

-----------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

--------------------

-------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

--------------------

--------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

1. zarzut obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść orzeczenia tj.:

a) art. 5 § 2 kpk oraz art. 4 kpk poprzez ich niezastosowanie względem oskarżonego, polegające na braku rozstrzygnięcia na korzyść oskarżonego niedających się usunąć w sprawie wątpliwości oraz na uwzględnieniu jedynie okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego, w szczególności dotyczących jego przebywania w miejscu pracy przed godziną 08:00 w dniu 06 grudnia 2021 roku;

b) art. 7 kpk oraz art. 366 § 1 kpk poprzez wewnętrznie sprzeczną, dowolną oraz dokonaną wbrew innym dowodom, logice, wiedzy
i doświadczeniu życiowemu ocenę materiału dowodowego w postaci dowodu z zeznań świadków M. T. (1), K. S., L. M., M. P.
i E. P. oraz dowodu z dokumentów znajdujących się na k. 236 i k. 238 akt sprawy;

c) art. 424 § 1 pkt 1 kpk poprzez brak odniesienia się w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku do kwestii związanych z obecnością oskarżonego w miejscu pracy przed godziną 08:00 w dniu 06 grudnia 2021 roku, a wynikających z materiału dowodowego w postaci dowodu z zeznań świadków M. T. (1), K. S., L. M., M. P.
i E. P. oraz dowodu z dokumentów znajdujących się na k. 236 i k. 238 akt sprawy;

d) art. 410 kpk poprzez wskazanie w treści wyroku, iż oskarżony
o godzinie 07:54 w dniu 06 grudnia 2021 r. nie był obecny w miejscu pracy, a obecność za niego potwierdziła inna - nieustalona osoba
w sytuacji, gdy okoliczność ta nie wynika z żadnego dowodu zgromadzonego w sprawie, w szczególności z zeznań świadków, czy dokumentów;

e) art. 17 § 1 pkt 3 kpk poprzez brak jego zastosowania i brak uniewinnienia oskarżonego w sytuacji, że gdyby nawet uznać, iż oskarżony osobiście nie potwierdził swojej obecności w pracy w dniu 06 grudnia 2021 r., to społeczna szkodliwość takiego zachowania jest znikoma.

2. błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, które miały istotny wpływ na jego treść poprzez:

a) nieprawidłowe przyjęcie, że oskarżony swoim zachowaniem wypełnił wszystkie znamiona czynu określonego w art. 270 § 1 kk
w sytuacji, gdy lista obecności prowadzona w postaci elektronicznej pozostaje prawnie irrelewantna dla powszechnego odbioru, nie wywołuje skutków prawnych "na zewnątrz", pracodawca nie ma prawnego obowiązku prowadzenia takiej listy i nie stanowi ona dowodu prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mogącej mieć znaczenie prawne, a zatem nie posiada cech, o których mowa w art. 115 § 14 kk i nie jest dokumentem w rozumieniu tego przepisu;

b) uznanie oskarżonego za winnego popełnienia czynu zakwalifikowanego z art. 270 § 1 kk w wyniku bezzasadnej dyskwalifikacji wyjaśnień oskarżonego, zeznań świadków M. T. (1), K. S., L. M. oraz dowodu z dokumentu z k. 238 akt sprawy,
z których to zgodnie wynika, że oskarżony osobiście o godzinie 07:54, w dniu 06 grudnia 2021 r. potwierdził swoją obecność w pracy;

c) sprzeczność w ocenie materiału dowodowego i uznanie, że oskarżony nie był obecny w pracy przed godziną 08:00 w dniu 06 grudnia 2021 r., przy jednoczesnym wskazaniu na s. 11 uzasadnienia wyroku przez Sąd Rejonowy, iż: Jest kilka wersji zdarzenia - gdzie wówczas był komendant”;

d) błędne przyjęcie, iż przeprowadzające kontrolę czasu pracy pracownice z Urzędu Miasta S. były obecne w budynku Straży Miejskiej już o godzinie 08:00, w dniu 06 grudnia 2021 r., w sytuacji gdy o tej godzinie udały się one dopiero na kontrolę;

e) błędne przyjęcie, że z zeznań świadków M. P. i E. P. wynika, iż to nie oskarżony odbił swoją kartę o godzinie 07:54 w dniu 06 grudnia 2021 r. w sytuacji, gdy prawidłowa ocena tych zeznań wskazuje tylko tyle, iż w czasie kontroli, w godzinach 08:10 - 08:30 osoby kontrolujące nie spotkały oskarżonego w siedzibie Straży Miejskiej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- środek odwoławczy obrońcy nie zasługiwał na uwzględnienie jako bezzasadny. Zaskarżony wyrok zapadł w następstwie prawidłowych ustaleń faktycznych i zgodnie z przepisami proceduralnymi.

- na wstępie należy odnieść się do zarzutu błędnego ustalenia stanu faktycznego przez Sąd I instancji, poprzez nieprawidłowe uznanie listy obecności (jej wydruku) za dokument w świetle art. 115 § 14 kk, co w istocie umożliwiło postawienie oskarżonemu zarzut objęty zaskarżonym wyrokiem. Definicja legalna dokumentu wskazuje, iż dokumentem jest każdy przedmiot lub inny zapisany nośnik informacji, z którym jest związane określone prawo, albo który ze względu na zawartą w nim treść stanowi dowód prawa, stosunku prawnego lub okoliczności mającej znaczenie prawne. Skarżący podniósł, iż ta lista obecności nie posiada wymaganych cech dokumentu i tym samym, chociażby pod tym względem, zarzucony czyn nie wypełniałby znamion przestępstwa z art. 270 § 1 kk. Ponadto, zdaniem obrońcy, nie wywołuje ona skutków prawnych „na zewnątrz” i pracodawca nie jest zobowiązany do prowadzenia takiej listy. Sąd Okręgowy zważył, że nie sposób zgodzić się z taką argumentacją, uznając przy tym zasadność decyzji i argumentację Sądu Rejonowego. Jak wynika z Zarządzenia Nr 53/W/2018 Prezydenta Miasta Siedlce z dnia 12 września 2018 r. w sprawie ustalenia Regulaminu Pracy Urzędu Miasta Siedlce, a przede wszystkim z art. 149 § 1 Kodeksu pracy – pracodawca jest obowiązany do prowadzenia ewidencji czasu pracy pracownika do celów prawidłowego ustalenia jego wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą. W przedmiotowej sprawie, system ewidencji czasu pracy prowadzony jest przez pracodawcę w formie elektronicznej, natomiast wydruki odwzorowują dane zawarte w tym systemie. Pracownicy mają przypisane karty magnetyczne, za pomocą których potwierdzają swoją obecność w pracy - godzinę wejścia i wyjścia. Argumentacja skarżącego jest polemiką mającą na celu potwierdzenie przyjętej linii obrony. Samo pojęcie samoistności, na którą powołuje się skarżący, nie jest pojęciem jednoznacznym, co ma odzwierciedlenie w tezie, iż samoistność nie oznacza, iż dokument stanowi jedyny i w pełni samodzielny dowód danej okoliczności, niewymagający potwierdzenia innymi dowodami, lecz że w jego treści musi być zawarta okoliczność mająca samoistne znaczenie dowodowe (M. Mozgawa, M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik [w:] M. Mozgawa, M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, Kodeks karny. Komentarz aktualizowany, LEX/el. 2023, art. 115), co ma oczywiste odniesienie do okoliczności przedmiotowej sprawy. Osoba potwierdzająca obecność nie jest osobą, której obecność jest potwierdzana na elektronicznej liście obecności, gdyż pracodawca wymaga uczynienia tego takiego potwierdzenia osobiście (taka jest istota prowadzenia ewidencji obecności i czasu pracy). W związku z powyższym, Sąd Rejonowy podjął prawidłową decyzję co do kwalifikacji prawnej czynu.

- następnie, skarżący podniósł zarzut naruszenia przez Sąd I instancji zasady swobodnej oceny dowodów, płynącej z art. 7 kpk, które wyraziło się w błędnej ocenie materiału dowodowego
w postaci dowodu z zeznań świadków M. T. (1), K. S., L. M., M. P. i E. P. oraz dowodu
z dokumentów znajdujących się na k. 236 i k. 238 akt sprawy. Na wstępie należy podkreślić, iż zasada swobodnej oceny dowodów pozwala na postawienie tezy, że ważna jest nie liczba czy rodzaj uzyskanych dowodów, ale ich wartość w świetle całokształtu materiału dowodowego. Oznacza to, że w sytuacji wielości dowodów, gdy tylko jeden z nich obciąża oskarżonego, możliwe jest wydanie orzeczenia uznającego jego winę jedynie wówczas, gdy dowód ten nie jest sprzeczny z innymi dowodami, którym sąd nadał walor wiarygodności. Podstawowym zatem problemem stojącym przed organami procesowymi jest ustalenie (najczęściej chodzi tu o osobowe źródła dowodowe), czy zeznania świadka są wiarygodne, tzn. czy są spójne, logiczne, oraz jakimi motywami kierował się ten podmiot, składając określonej treści zeznania. Nie oznacza to konieczności wymagania podania od świadka wszelkich okoliczności zdarzenia, gdyż z punktu widzenia psychologicznego jest to niemożliwe (M. Kurowski [w:] Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz aktualizowany, red. D. Świecki, LEX/el. 2023, art. 7). Biorąc pod uwagę powyższe, w odniesieniu do realiów niniejszej sprawy Sąd Okręgowy uznał, iż Sąd meriti ocenił materiał dowodowy w sposób słuszny, przy właściwym określeniu waloru wiarygodności dowodów, na których oparł wyrokowanie. W przypadku wykluczających się zeznań, to Sąd posługując się materiałem dowodowym, ocenianym swobodnie z uwzględnieniem zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego rozstrzyga wszelkie wątpliwości, co też uczynił. W zeznaniach świadków wielokrotnie pojawia się kwestia przychodzenia do pracy przez oskarżonego po czasie, jednakże niniejsze postępowanie dotyczy jedynie zdarzenia z dnia 6 grudnia 2021 r., kiedy ów sytuacja została stwierdzona przez pracownice Urzędu Miasta S., które przeprowadziły kontrolę. Z protokołu wspomnianej kontroli (k. 228-229) oraz zeznań
(k. 492v – 493) jasno wynika, że pomimo potwierdzenia stawienia się oskarżonego w miejscu pracy w dniu 6 grudnia 2021 r. w systemie elektronicznej ewidencji czasu pracy, które miało miejsce o godzinie 7:54, w rzeczywistości nie stawił się on w niej, co potwierdziły słowa pracowników z zespołu służby dyżurnej na stanowisku kierowania i monitoringu wizyjnego – M. M. i D. P., którzy to wskazali, iż komendant i z-ca komendanta nie stawili się jeszcze do pracy. Ma to również poparcie w notatce służbowej sekretarza miasta A. Z. (k. 240), dotyczącej wyjaśnień wymienionych powyżej pracowników na przedmiotową okoliczność. W takim stanie rzeczy, bez większego znaczenia miałby nawet fakt rozpoczęcia kontroli po godzinie 8:00, co podnosi obrońca. Zarzuty skarżącego odnoszą się również do nieuwzględnienia przez Sąd I instancji dokumentów znajdujących się na k. 236 i k. 238 akt sprawy, będących pismami informacyjnymi komendanta i jego zastępcy, wyjaśniającymi ich nieobecność o godzinie 8:00 w dniu 6 grudnia 2021 r. Zdaniem Sądu Okręgowego, dokumenty te, nie posiadają dostatecznej mocy dowodowej i słusznie nie były podstawą orzekania, gdyż są to dokumenty utworzone już po fakcie przez oskarżonego i jego zastępcę, którzy mieli wspólny interes w takim przedstawieniu wersji wydarzeń, toteż zasadnie nie wpłynęły na treść wyroku, podobnie jak zeznania przywołanych przez skarżącego świadków co do podanych okoliczności.

- odnosząc się do zarzutu obrazy przepisów art. 5 § 2 kpk oraz art. 4 kpk należy wskazać, że Sąd I instancji słusznie nie dostrzegł podstaw do zastosowania zasady in dubio pro reo wyrażonej w art. 5 § 2 kk w takim zakresie, na jaki wskazuje skarżący. W przepisie tym mowa jest wyłącznie o wątpliwościach, których nie da się usunąć. Równie istotnym, co wskazanie kierunku rozstrzygania istniejących wątpliwości, elementem tej zasady jest zatem zobowiązanie organów do podjęcia wszelkich czynności zmierzających do rozwiania pojawiających się obiekcji. Dopiero stwierdzenie, że wszystkie dopuszczalne przez prawo środki dowodowe zostały wyczerpane i podjęto wszelkie próby wyjaśnienia pojawiających się rozbieżności, uprawnia do skorzystania z art. 5 § 2 (J. Kosonoga [w:] Kodeks postępowania karnego. Tom I. Komentarz do art. 1-166, red. R. A. Stefański, S. Zabłocki, Warszawa 2017, art. 5). Na podstawie tego co zostało już wykazane w niniejszym i poprzednich akapitach, na gruncie okoliczności przedmiotowej sprawy, nieusuwalne wątpliwości nie występują.

- obrońca w swej apelacji podniósł zarzut niezastosowania art. 17 § 1 pkt. 3 kpk twierdząc, iż hipotetyczny czyn oskarżonego cechowałby się znikomą społeczną szkodliwością, co skutkowałoby jego uniewinnieniem. Nie sposób się zgodzić ze zdaniem skarżącego i w tej kwestii. Sąd Rejonowy słusznie ocenił stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu, prawidłowo zastosował i nadał odpowiednią rangę i znaczenie wszystkim okolicznościom obciążającym i łagodzącym, a w szczególności dotychczasowej niekaralności oskarżonego
i dotychczasowemu jego sposobowi życia. Jednocześnie należy podkreślić, iż zachowanie oskarżonego pełniącego odpowiedzialną funkcję komendanta, powinno być przykładne, a takie w tej sytuacji niewątpliwie nie było. Powyższe okoliczności, właściwie określony stopień winy, pozwoliły na zastosowanie warunkowego umorzenia postępowania na roczny okres próby, spełniając tym samym przesłanki zawarte w art. 66 § 1 i 2 kk. Oskarżony poniósł dolegliwości już z samego faktu toczącego się postępowania karnego, w tym konsekwencje służbowe. Ponadto, Sąd meriti zasadnie orzekł od oskarżonego na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie w kwocie 1000 zł. Sąd Okręgowy stwierdził zasadność wyroku pierwszej instancji również i w tym zakresie.

Wniosek

- zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu;

ewentualnie:

- uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wobec niezasadności zarzutów podniesionych przez obrońcę, wnioski apelacyjne nie zasługiwały na uwzględnienie

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok w całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

wskazano w rubryce 3.1. Jednocześnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się istnienia uchybień podlegających rozpatrzeniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 kpk

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 kpk

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 kpk

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 kpk

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

- na podstawie art. 636 § 1 kpk, zgodnie ze stawkami określonymi w art. 8 w zw.
z art. 7 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym, Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 zł tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, z uwagi na nieuwzględnienie apelacji;

- w sprawie nie zachodziły podstawy do zwolnienia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych

PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana