Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II Ka 207/23 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2023-06-15

Sygn. akt II Ka 207/23

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 czerwca 2023r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Karłowicz

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

przy udziale prokuratora Jarosława Mironiuka

po rozpoznaniu w dniu 15 czerwca 2023 r.

sprawy M. K.

oskarżonego z art. 178a § 4 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim

z dnia 3 listopada 2022 r. sygn. akt II K 439/22

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze przejmując wydatki tego postępowania na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 207/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 3 listopada 2022 r. sygn. akt
II K 439/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

-------

-----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

------------------

------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Zarzuty obrońcy oskarżonego:

1)  mający wpływ na treść wyroku błąd w ustaleniach faktycznych poprzez przyjęcie, że oskarżony prowadził pojazd w dniu 17 kwietnia 2022 roku w sytuacji, gdy Sąd pominął i nie przeprowadził dowodu z zeznań świadka D. M., a który to świadek posiadał wiedzę o tym, kto kierował przedmiotowym pojazdem w dniu zdarzenia,

2)  mające wpływ na treść orzeczenia naruszenie przepisów postępowania, w szczególności k.p.k. art. 7 k.p.k. art. 410 k.p.k. oraz 424 k.p.k. poprzez błędną i dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów oraz ich wybiórcze akceptowanie, przejawiające się w odmowie przyznania wiarygodności oskarżonemu w zakresie osoby kierującej pojazdem, jak również zmarginalizowaniu przekazanym przez B. O. wiadomości i oparciu się w tym zakresie niemal wyłącznie na dowodzie z zeznań P. P. bez należytej i wnikliwej w tym względzie analizy.

Ewentualnie, z najdalej posuniętej ostrożności:

3)  rażącą niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego kary w postaci kary pozbawienia wolności orzeczonej w wymiarze 2 lat oraz świadczenia na poczet Funduszu Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości 20 000 zł w sytuacji, gdy wgląd na całość materiału dowodowego wskazuje ze zarówno kara pozbawienia wolności, jak i orzeczone świadczenie są znacznie zawyżone.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty skarżącego okazały się niezasadne.

Prezentowanie własnej, polemicznej, oceny dowodów, bez wykazania sądowi orzekającemu złamania zasady określonej w art. 7 kpk, nie może stanowić skutecznej podstawy odwoławczej, a w szczególności, gdy przedstawiona przez ten sąd ocena dowodów poddaje się kontroli instancyjnej i respektuje wymogi opisane w powyższym przepisie. Prezentowany podgląd wyraził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 16 stycznia 2018 r. sygn. V KK 491/17.

Zarzut błędu "dowolności" jest tylko wtedy słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania, przy czym dla swej skuteczności wymaga on od apelującego wykazania, jakich konkretnych uchybień w świetle wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania dopuścił się sąd w dokonanej ocenie materiału dowodowego, a nie tylko ograniczenia się do własnej oceny tego materiału (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 27 października 2021 r. sygn. II AKa 149/21). Analiza całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego dokonana w ramach kontroli odwoławczej utwierdziła Sąd Okręgowy w przekonaniu o słuszności ustaleń oraz oceny materiału dowodowego poczynionych przez Sąd Rejonowy. Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wyszczególnił, w jakim zakresie oraz z jakich względów obdarzył wiarą poszczególne dowody, a w jakim zakresie odmówił im wiarygodności. W związku z tym apelacja obrońcy stanowi polemikę z prawidłowymi wywodami Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim. Na względzie mieć bowiem wypada, iż sama tylko okoliczność, że oceniono poszczególne dowody, w aspekcie ich wiarygodności, nie w taki sposób, jak życzyłby sobie tego oskarżony czy jego obrońca, nie jest tożsame ze stwierdzeniem, że w procesie ich weryfikacji doszło do naruszenia reguły płynącej z treści art. 7 kpk. Rzecz jasna, odmienna ocena dowodów - korzystna dla oskarżonego - jest naturalnym prawem zarówno jego jak i jego obrońcy, jednakże nie wynika z niej samo przez się, by analiza dokonana w niniejszej sprawie charakteryzowała się dowolnością, w sytuacji gdy wszystkie przedstawione powyżej wymogi Sąd pierwszej instancji spełnił.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, iż w każdej sprawie, kiedy oskarżony nie przyznaje się do winy i podaje okoliczności mogące świadczyć o jego niewinności, obowiązkiem organów postępowania przygotowawczego, jak i Sądu rozpoznającego sprawę, jest dokładne sprawdzenie obrony oskarżonego i poddanie ocenie dopiero tak zebranego materiału dowodowego (wyrok SN z 20.07.1987r., II KR 167/87, Inf. Praw. 1-3/1988, poz. 16). Zdaniem Sądu Okręgowego wyjaśnienia oskarżonego, że nie kierował on pojazdem nie mogły być przyjęte jako pewnik i podlegały weryfikacji, jak pozostałe dowody, w szczególności w świetle zasad doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania. Wbrew twierdzeniom skarżącego oskarżony w toku postępowania przyjmował różną linię obrony. Podczas postępowania przygotowawczego oskarżony w dniu 18 maja 2022 roku złożył krótkie wyjaśnienia, które sprowadzały się do wskazania, że nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego mu czynu i jednocześnie wskazał, że razem z P. O. udał się w dniu zdarzenia do matki i tam zabrał swój samochód, którym miał kierować P. O.. W trakcie miały dosiąść się dwie osoby, a po kolizji trzech mężczyzn poszło szukać pomocy, zaś oskarżony pozostał na miejscu. Oskarżony utrzymywał, że pojazdem kierował P. O. i to jego zgłaszał jako świadka zdarzenia. W toku postępowania sądowego oskarżany nie wnosił o przesłuchania świadka D. M.. Ten świadek pojawił się dopiero w zeznaniach matki i siostry oskarżonego, ale na rozprawie w dniu 11 października 2022 roku oskarżony nadal nie widział potrzeby przesłuchania tego świadka. P. O. stanowczo zaprzeczył, aby brał udział w kolizji, gdyż rozstał się z oskarżonym wcześniej. Później widział uszkodzony samochód oskarżonego i dlatego pojechał z kolegami w miejsce kolizji. Po przesłuchaniu tego świadka oskarżony nie wskazywał potrzeby wezwania świadka D. M., a zdaniem Sądu złożony na etapie postępowania odwoławczego wniosek dowodowy miał uwiarygodnić kolejną nieudolną linię obrony oskarżonego. Wbrew twierdzeniom skarżącego A. O. nigdy nie opisywała wyglądu kierowcy, jako odpowiadającego wyglądowi P. O.. Świadek przed Sądem wskazała wprost, że opis wyglądu kierowy uzyskała od P. P. i gdy przyjechała na miejsce temu opisowi odpowiadał oskarżony (czarna kurtka i czarne buty za kostkę).

Nie jest prawdą, że na miejscu zdarzenia świadkowie wskazywali na inną osobę, która miała kierować pojazdem niż oskarżony. Jak wynika z jasnych zeznań Ł. P. to wypowiedzi świadków na miejscu zdarzenia wprost wskazywały na to, że kierowcą był oskarżony. Jest to o tyle doniosłe, że w tym zakresie zeznania świadka P. P. były jasne i od początku wskazywały, że pojazdem kierował oskarżony, był sam w samochodzie, a opisany wygląd odpowiadał wizerunkowi oskarżonego. Żaden z przeprowadzonych dowodów nie potwierdził wyjaśnień oskarżonego złożonych przez sądem, że nie kierował pojazdem, zaś jego wypowiedzi nie można uznać za wiarygodne, gdyż nie są spójne i konsekwentne. Wobec powyższego należało przeanalizować zeznania świadków, którzy mieli kontakt z oskarżonym i obserwowali to co działo się tuż przed podjęciem interwencji, a z ich zeznań nie wynika, aby w pojeździe oraz tuż po zdarzeniu znajdowały się inne osoby. Gdy P. P. obserwował pojazd aż do momentu uderzenia w ogrodzenie, to nie widział innych osób w samochodzie, ani opuszczających pojazd. To oskarżony chciał naprawić szkodę i zapłacić za uszkodzenia ogrodzenia, choć jak twierdził nie on kierował pojazdem. W tej sytuacji zasadnie Sąd I instancji przyjął, że wyjaśnienia stanowiły jedynie nieudolną linię obrony, która nie mogła być uwzględniona w świetle innych wiarygodnych dowodów.

Odnosząc się do pierwszoinstancyjnej oceny dowodów w postaci zeznań przybyłych na miejsce zdarzenia świadków, których wiarygodność również została podważona przez apelującego to zdaniem Sądu Okręgowego, brak jest racjonalnych przesłanek, by chociażby wysnuwać przypuszczenia, ażeby wskazani świadkowie zeznawali nieprawdę i to tylko po to by pogrążyć M. K.. Wszakże, oskarżony jest dla nich osobą obcą, a skarżący nie wykazał braków czy nieścisłości w zeznaniach najważniejszego świadka P. P.. Nie ulega wątpliwości, że na miejscu zatrzymano tylko jednego mężczyznę, był nim oskarżony i to on został wskazany przez świadka jako kierujący. Udowodnienie określonego zagadnienia nie musi oznaczać, iż dane ustalenie musi zawsze wynikać bezpośrednio z konkretnego dowodu, który wprost obciąża oskarżonego. Może ono wypływać także z nieodpartej logiki sytuacji stwierdzonej konkretnymi dowodami, jeżeli stanowi ona oczywistą przesłankę, na podstawie której doświadczenie życiowe nasuwa jednoznaczny wniosek, że dana okoliczność faktyczna istotnie wystąpiła. W przekonaniu Sądu Okręgowego właśnie z taką sytuacją mamy do czynienia w tej sprawie. Z zeznań świadka P. P. wynika, że na miejscu zdarzenia nie było żadnych innych osób poza oskarżonym, który próbował uzgodnić z nim w jaki sposób ma nastąpić pokrycie strat. Ustaleń faktycznych Sądu I instancji nie mogły zmienić zeznania B. O., który nie widział zdarzenia, a więc na podstawie jego zeznań nie można było dokonywać ustaleń co do kierującego pojazdem.

W doktrynie i orzecznictwie ugruntowany jest pogląd, iż jeśli Sąd meriti nie naruszył żadnego z przepisów ze sfery gromadzenia i oceny dowodów, to brak jest podstaw do kwestionowania ustaleń faktycznych (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 30 lipca 2015 roku w sprawie o sygnaturze akt II AKa 171/15). Nadto, zgodnie z powszechnie akceptowanym stanowiskiem Sądu Najwyższego, ustalenia faktyczne wyroku tylko wtedy nie wykraczają poza ramy swobodnej oceny dowodów, gdy poczynione zostały na podstawie wszechstronnej analizy przeprowadzonych dowodów, których ocena nie wykazuje błędów natury faktycznej czy logicznej, zgodna jest ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz prowadzi do sędziowskiego przekonania odzwierciedleniem, którego powinno być uzasadnienie orzeczenia (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 września 1974 roku w sprawie o sygnaturze akt II KR 114/74). Stanowiska przedstawione w powyższych judykatach w pełni zaaprobował także Sąd Okręgowy w Siedlcach, stwierdzając, iż ustalenia faktyczne dokonane w niniejszej sprawie przez Sąd pierwszej instancji są pozbawione jakiegokolwiek błędu, trafne, prawidłowe oraz mające pełne i mocne oparcie w materiale dowodowym, a zatem nie mogą być uznane za błędne.

Jednocześnie należy podkreślić, że Sąd I instancji orzekając w zakresie kary i środków karnych wziął pod uwagę wszystkie istotne okoliczności i dokonał ich prawidłowej oceny, a orzeczona represja karna nie nosi cech rażąco niewspółmiernej. Przesłanka rażącej niewspółmierności kary jest spełniona tylko wówczas, jeżeli z punktu widzenia nie tylko sprawcy, ale i ogółu społeczeństwa, orzeczona kara jawi się jako niesprawiedliwa, zbyt drastyczna, przynosząca nadmierną dolegliwość. Nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę w ocenach co do wymiaru kary, ale o różnicę ocen tak zasadniczej natury, iż karę dotychczas wymierzoną nazwać można byłoby - również w potocznym znaczeniu tego słowa – rażąco niewspółmierną, czyli niewspółmierną w stopniu niedającym się wręcz zaakceptować. Sąd I instancji wskazał wszystkie istotne okoliczności wpływające na rozmiar represji karnej wobec oskarżonego. Uzupełniając rozważania należy wskazać, że oskarżony po wszczęciu postępowania w sprawie II K 1252/21 po raz kolejny popełnił przestępstwo w dniu 17 kwietnia 2022 roku z art. 178a § 4 kk, a groźba wymierzenia surowej kary nie wpłynęła na postawę oskarżonego. Oskarżony jest sprawcą niepoprawnym, wymagającym długotrwałego oddziaływania w warunkach zakładu karnego. Oskarżony nie wykazuje żadnej refleksji w zakresie popełnionych czynów, a orzeczona wysokość świadczenia pieniężnego również uwzględnia konieczność prewencji indywidulanej wobec oskarżonego i wskazania na wysoką naganność i społeczną szkodliwość popełnionego czynu. Wymiar sprawiedliwości nie może pobłażliwie traktować sprawców przestępstw zagrażających bezpieczeństwu na drogach, przy uwzględnieniu wysokiego stężenia alkoholu i popełnienia przestępstwa podobnego po raz kolejny.

Wniosek

obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego M. K. od popełnienia zarzucanego mu w akcie oskarżenia czynu zabronionego

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność zarzutów skutkowała bezzasadnością wniosku obrońcy.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 3 listopada 2022 r.
sygn. akt. II K 439/22- utrzymany w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak przesłanek z art. 439§1 pkt 1-9 kpk oraz z art. 440 kpk, podlegających uwzględnieniu niezależnie od granic zaskarżenia, podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia skutkowało utrzymaniem w mocy zaskarżonego wyroku.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot i zakres zmiany

--------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

---------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 624 § 1 kpk oraz art. 17 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn. Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 z późn. zm.), zwolniono oskarżonego od opłaty i wydatków za postępowanie odwoławcze mając na uwadze, że oskarżony obecnie przebywa w zakładzie karnym, ponadto będzie miał do odbycia kolejną karę pozbawienia wolności.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 3 listopada 2022r. sygn. akt II K 439/22

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Olewińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację:  Agnieszka Karłowicz
Data wytworzenia informacji: