Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Agnieszka Karłowicz

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 225/25

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 19 listopada 2024 roku o sygn. akt II K 859/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzuty

1. zarzut obrazy przepisów postępowania mającej wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 k.p.k. poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę materiału dowodowego dokonaną bez uwzględnienia zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, a w konsekwencji poczynienie błędnych ustaleń faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i uznanie oskarżonego za winnego zarzucanych mu czynów, w sytuacji gdy brak jest w sprawie wiarygodnych dowodów świadczących o tym, że:

a) oskarżony miał zamiar oszukania pokrzywdzonych i miał świadomość, że środki wpływające na jego konta pochodziły z przestępstwa;

b) oskarżony dopuścił się zarzuconych mu czynów, podczas gdy ze zgromadzonych dowodów nie wynika, że to on wprowadzał w błąd osoby pokrzywdzone w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

2.zarzut obrazy przepisu art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie błędnej, niezgodnej z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego oceny z dowodu z wyjaśnień oskarżonego złożonych w postępowaniu przygotowawczym, w których przyznał się on do popełnienia zarzucanych mu czynów, w sytuacji gdy wyjaśnienia te zostały złożone określonej sytuacji procesowej w celu uchylenia przez oskarżyciela środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania i ocenione zgodnie z art. 7 k.p.k. nie powinny stanowić podstawy ustaleń faktycznych w sprawie.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Sąd Okręgowy po zapoznaniu się z aktami postępowania, w świetle złożonego środka odwoławczego, uznał sformułowane w nim zarzuty za bezzasadne i przedmiotowej apelacji nie uwzględnił. Zauważyć należało, że przedstawiona przez skarżącego argumentacja nie przekonała Sądu, a stawiane w niej tezy opierały się przede wszystkim na polemice z prawidłowymi ustaleniami Sądu I instancji, przedstawianiem alternatywnej interpretacji wniosków płynących z oceny dowodów, które nie miały jednak swego uzasadnienia przy baczeniu na całokształt materiału dowodowego oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego.

Skarżący czyniąc zarzut dokonania przez Sąd quo dowolnej oceny dowodów, w swojej apelacji stara się przekonać, zaznaczyć należy w sposób lakoniczny i zarazem nieudolny, o braku wiarygodnych dowodów, które wskazywałyby na oszukańczy zamiar oskarżonego i jego świadomość, że środki wpływające na jego konta pochodziły z przestępstwa. Nadto obrońca wskazuje, że ze zgromadzonych dowodów nie wynika, że to oskarżony wprowadzał w błąd osoby pokrzywdzone w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, co wedle skarżącego determinuje brak sprawstwa oskarżonego. Z takim zapatrywaniem obrońcy trudno się zgodzić, zwłaszcza mając na uwadze, że oskarżony popełnił przypisane mu przez Sąd I instancji czyny, działając wspólnie i w porozumieniu z inną nieustaloną dotąd osobą, o czym skarżący formułując zarzuty apelacyjne zapomniał lub, które to ustalenie celowo przemilczał.

To właśnie okoliczność popełnienia przestępstwa przez oskarżonego w formie zjawiskowej współsprawstwa, co zostało ustalone przez Sąd meriti, niweczy zasadność podniesionych w/w zarzutów skarżącego. Istota współsprawstwa w ujęciu treści art. 18 §1 k.k. oparta jest m.in. na porozumieniu, które obejmuje uzgodnienie co najmniej dwóch osób co do wszystkich czynności sprawczych, będących urzeczywistnieniem całości określonych przedmiotowo znamion czynu zabronionego. Ten subiektywny element, a zarazem warunek konieczny współsprawstwa jakim jest porozumienie, oznacza nie tylko wzajemne uzgodnienie przez wszystkich współsprawców woli popełnienia przestępstwa, lecz także świadome współdziałanie tych osób w akcji przestępnej, któremu może towarzyszyć uzgodniony w ramach porozumienia podział ról na konkretne czynności sprawcze.

Ustalenie przez Sąd meriti treści porozumienia w realiach niniejszej sprawy, które łączyło oskarżonego z inną nieustaloną osobą w zakresie przestępczego procederu było możliwe ze względu na charakter towarzyszący zachowaniom sprawczym oskarżonego, takich jak:

- założenie przez oskarżonego w tym samym dniu dwóch rachunków bankowych, pomimo posiadania wówczas rachunku bankowego wykorzystywanego do prowadzenia bieżących spraw życia codziennego, bez istotnej zmiany sytuacji życiowej oskarżonego w sferze gospodarczej, która mogłaby uzasadniać potrzebę posiadania więcej niż jednego rachunku bankowego;

- brak innych wpływów środków pieniężnych na kwestionowanych rachunkach bankowych niż wpłaty pochodzące od pokrzywdzonych;

- zaniechanie poinformowania przez oskarżonego instytucji bankowej o wpływach znacznych kwot pieniężnych na rachunki bankowe, pozostających do wyłącznej dyspozycji oskarżonego, których chociażby wysokość tych kwot powinna zwrócić podejrzliwość osoby niezainteresowanej takimi aktywnościami na swoim rachunku bankowym (oskarżony skontaktował się z bankiem po zablokowaniu mu rachunku bankowego, w związku ze złożeniem reklamacji przez jedną z pokrzywdzonych);

- dokonywanie przez oskarżonego za pomocą karty płatniczej wypłat środków pieniężnych z rachunku bankowego, na co wskazuje zapis monitoringu, jak też dokonywanie transakcji transferujących, na co wskazuje adres portu łącza internetowego tożsamy z miejscem zamieszkania oskarżonego w tamtym czasie, a nadto dokonywanie płatności m.in. za zakup artykułów spożywczych kartą płatniczą, przypisaną do rachunku bankowego, na którym znajdowały się środki pochodzące z wpłat pokrzywdzonych;

- tożsamość podmiotowa osób, które były stroną konwersacji, w których poprzez wprowadzenie w błąd nakłaniono te osoby do dokonania wpłat określonych kwot pieniężnych i osób, które dokonały wpłat w/w kwot na rachunek bankowy oskarżonego.

Powyższe okoliczności stanowią o istnieniu porozumienia pomiędzy oskarżonym, a inną nieustaloną osobą, co stanowi, że oskarżony miał zamiar oszukania pokrzywdzonych, bowiem bez podjęcia przez niego w/w czynności sprawczych popełnienie przestępstwa nie byłoby możliwe. Stąd też zarzuty skarżącego nie były w stanie podważyć dokonanych uprzednio ustaleń Sądu I instancji, w których to przypisane oskarżonemu czynności sprawcze nie były, jak chce tego skarżący, udostępnieniem swojego rachunku bankowego innym osobom, lecz założeniem rachunku bankowego celem koncentracji owoców przestępstwa, poprzedzonym istotnym wkładem w akcję przestępczą, prowadzoną wraz z inną nieustaloną osobą. Pobocznie wskazać należy, że jeden z ujawnionych numerów telefonów, wykorzystany do konwersacji z jedną z pokrzywdzonych został zarejestrowany na terenie Nigerii, który jest krajem pochodzenia oskarżonego.

W odniesieniu do zarzutu skarżącego dotyczącego braku realizacji przez oskarżonego znamienia wprowadzania w błąd osób pokrzywdzonych w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, wskazać należy, że nie było konieczne takie działanie sprawcze oskarżonego. W świetle tego, że oskarżony współdział w popełnieniu przestępstwa z inną nieustaloną dotąd osobą, niezbędne było tylko obejmowanie przez niego swoją świadomością w/w czynności, będącej znamieniem czynu zabronionego. Sąd quem nie miał wątpliwości o istnieniu w dacie popełnienia czynów przypisanych oskarżonemu jego świadomości o czynnościach sprawczych, polegających na kontakcie z pokrzywdzonymi poprzez wprowadzenia ich w błąd w celu niekorzystnego rozporządzenia przez nich mieniem, celem osiągnięcia przysporzenia majątkowego w formie przelewu środków pieniężnych na rachunek bankowy, pozostający wyłącznie do dyspozycji oskarżonego. Za świadomością w tym zakresie oskarżonego przemawia charakter zawartego przez niego porozumienia z inną nieustaloną dotąd osobą. Porozumienie to było tym czynnikiem podmiotowym, który łączyło w jedną całość wzajemnie dopełniające się przestępne działania oskarżonego i innej nieustalonej osoby, co w konsekwencji pozwaliło Sądowi I instancji przypisać oskarżonemu również i tę czynność sprawczą, którą przedsięwzięła inna osoba, współdziałająca świadomie w popełnieniu przestępstwa. Jak wynika z poglądów orzecznictwa przy przyjęcia współsprawstwa, z jakim mamy do czynienia w realiach niniejszej sprawy, nie jest konieczne, aby każdy ze współdziałających zrealizował wszystkie znamiona, lecz by prowadziła do tego suma ich zachowań. Zatem wspólne wykonanie czynu zabronionego oznacza, iż współdziałający sprawcy łącznie (nie zaś każdy z osobna) muszą zrealizować komplet jego ustawowych znamion (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 22 stycznia 2015 r., II AKa 249/14, LEX nr 1993215). Wymaga podkreślenia, że udział oskarżonego poprzez m.in. założenie przez niego rachunków bankowych miał istotne znaczenie dla osiągniecia celu w osiągnięciu znacznych środków pieniężnych, z których oskarżony korzystał ze świadomością ich pochodzenia. Z powyższego wynika, że bez udziału oskarżonego popełnienie oszustw także przez inną nieustaloną osobę nie byłoby możliwe, bowiem proceder przestępczy polegał na przekazaniu pokrzywdzonym informacji o skonkretyzowanym, autentycznie istniejącym numerze rachunku bankowego.

Przechodząc do ostatniego z zarzutów skarżącego, w których próbuje on ferować, że przyznanie się oskarżonego na etapie postępowania przygotowawczego nie powinno stanowić ustaleń faktycznych, bowiem według obrońcy, zostały one złożone w określonej sytuacji procesowej. Tego typu zarzut w świetle okoliczności sprawy jest bezzasadny. Sąd I instancji uznał wyjaśnienia oskarżonego za wiarygodne tylko w tym zakresie, w jakim przyznał się on do popełnienia zarzucanego czynu. Wskazać należy, że ocena ta była skorelowana z pozostałym materiałem dowodowym, w szczególności z wyjaśnieniami oskarżonego w pozostałej części, które to przez Sąd meriti zostały uznane za wewnętrznie niespójne, szeroko omawiając je w uzasadnieniu. Ocena depozycji oskarżonego, w której przyznał się on do popełnienia zarzucanych mu czynów została poddana zatem weryfikacji. Bowiem jak słusznie miał na względzie Sąd I instancji, nie każde przyznanie się do popełnienia przestępstwa, stanowi miarodajny dowód, gdyż depozycje takiej treści mogą wynikać z wielu czynników motywacyjnych składającego je i nie muszą być zbieżne z rzeczywistym stanem. Sąd odwoławczy nie dostrzega, przeciwnie do skarżącego, że przyznanie się przez oskarżonego do popełnienia przestępstwa było determinowane jego położeniem procesowym, w szczególności stosowaniem środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania. W świetle akt sprawy oskarżony przyznał się do zarzucanych mu czynów i złożył wniosek o dobrowolne poddanie się karze w trybie konsensualnym w dniu 28 lipca 2023 roku. Natomiast postanowienie o uchyleniu tymczasowego aresztowania zostało wydane przez organ procesowy 7 dni później tj. 4 sierpnia 2023 roku. Oskarżony nie będąc już tymczasowo aresztowanym w dniu 25 sierpnia 2023 roku wraz z chwilą ogłoszenia mu postanowienia o uzupełnienia stawianych mu zarzutów, ponownie przyznał się do zarzucanych mu czynów (k. 899). Powyższe stanowi, że oskarżony pomimo nie stosowania wobec niego tymczasowego aresztowania podtrzymywał wcześniej złożoną depozycje w zakresie przyznania się do popełnienia przestępstwa, co niweczy zarzut skarżącego. Ponowne przyznanie się przez oskarżonego do zarzucanych mu czynów nie było skorelowane z żadną sytuacją procesową oskarżonego, która ograniczałaby lub uniemożliwiałaby nieskrępowane skorzystanie z uprawnień procesowych, w tym prawa do obrony przejawiającego się w realizacji zasady nemo se ipsum accusare tenetur (zakaz zmuszania kogokolwiek do samooskarżenia i dostarczania dowodów przeciwko sobie). Należy końcowo podkreślić, że oskarżony korzystał z pomocy obrońców, a więc trudno przyjąć, iż nie miał wiedzy i świadomości co do wagi składanych wyjaśnień, w których przyznał się do popełnienia zarzucanych mu czynów.

Wniosek

Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu czynów.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutów podniesionych przez obrońcę, wniosek apelacyjny zawarty w pkt. 1 powyżej nie zasługiwał na uwzględnienie.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok w całości .

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wniesiony środek odwoławczy okazał się bezzasadny. Jednocześnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się uchybień podlegających rozpatrzeniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Z uwagi na nieuwzględnienie apelacji obrońcy, Sąd Okręgowy na podstawie art. 636 § 1 k.p.k. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 420 złotych tytułem kosztów postępowania odwoławczego, na które składają się opłata od kary w wysokości 400 złotych, ustalona na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust 1 pkt 5 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych oraz ryczał za doręczenia wezwań i innych pism procesowych w kwocie 20 złotych, ustalony w oparciu o § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyroku Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 19 listopada 2024r. sygn. akt II K859/23

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana