II Ka 235/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2024-06-25
Sygn. akt II Ka 235/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 czerwca 2024r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: |
sędzia (del.) Paweł Mądry |
|
Protokolant: |
sekr. sąd. Kinga Ambroziak vel Mrozowicz |
przy udziale prokuratora Sylwii Kiersnowskiej
po rozpoznaniu w dniu 11 czerwca 2024 r. sprawy
S. R.
oskarżonego o czyn z art. 160 § 2 kk i in.
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Węgrowie
z dnia 13 grudnia 2023 r. sygn. akt II K 426/22
I. zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;
II. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 80 zł tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 235/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
6.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok Sądu Rejonowego w Węgrowie z dnia 13 grudnia 2023r. w sprawie II K 426/22 |
6.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
6.3. Granice zaskarżenia |
6.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
6.1.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
6.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2.
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
6.5. Ustalenie faktów |
6.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
------------------ |
--------------------------------------------------------- |
------------- |
-------------- |
6.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
------------------- |
---------------------------------------------------------- |
------------- |
--------------- |
6.6. Ocena dowodów |
6.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
--------------- |
-------------------------------------------------------------- |
----------------------------------------------- |
6.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
-------------- |
------------------------------------------------------------- |
----------------------------------------------- |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||
Lp. |
Zarzut |
||
3.1. |
I. zarzut obrazy przepisów prawa procesowego mogącej mieć wpływ na jego treść, tj. art. 4 kpk, art. 7 kpk, art. 410 kpk oraz art. 424 § 1 pkt 1 kpk poprzez uchybienie zasadzie obiektywizmu procesowego, a nadto dowolną, zbyt mało wnikliwą ocenę materiału dowodowego w odniesieniu do przede wszystkim wyjaśnień oskarżonego, zeznań świadków oraz dokumentów, w tym przede wszystkim regulaminów, a nadto nagrań wideo, przeprowadzoną z naruszeniem zasad prawidłowego rozumowania, wskazań doświadczenia życiowego w szczególności poprzez wyciągnięcie z tego materiału dowodowego wniosku, że w momencie kiedy oskarżony S. R. przekazał jednej z uczennic klucze od klasy, a następnie udał się do stołówki szkolnej, doszło do zaistnienia bezpośredniego niebezpieczeństwa utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w sytuacji, kiedy samo umożliwienie pozostania uczniom w tym wieku i w tych okolicznościach oraz w tym miejscu bez zaistnienia dodatkowych elementów jakim było zachowanie samego pokrzywdzonego I. M. oraz innych znajdujących się tam osób, nie prowadziło samo w sobie do zaistnienia nieuchronności następstwa dalszego rozwoju sytuacji, którą obiektywnie można było przewidzieć; II. w konsekwencji w/w zarzutu błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mogący mieć wpływ na jego treść, poprzez przyjęcie, że oskarżony S. R. dopuścił się czynu z art. 160 § 2 kk w zb. z art. 157 § 1 kk w zw. z art. 157 § 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, w sytuacji kiedy nie doszło do zaistnienia występku albowiem sytuacja i stan powstały na skutek zachowania oskarżonego nie prowadziła do powstania bezpośredniego niebezpieczeństwa, a jako taka nie jest karalna |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||
- obrońca formułując powyższe zarzuty stwierdził, że Sąd Rejonowy niewłaściwie ocenił „ kwestię bytu bądź też nie znamienia bezpośredniości”. Ocena zasadności zarzutów apelacji wymagała zatem przedstawienia na wstępie rozważań prawnych co do rozumienia znaczenia znamion czynów z art. 160 kk. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku trafnie wskazano, że przestępstwo z art. 160 kk jest przestępstwem konkretnego narażenia na niebezpieczeństwo. Zatem, co pomija w swych rozważaniach obrońca, sprawcą tego czynu jest osoba, która sprowadza zagrożenie, znacząco podnosi poziom zagrożenia lub nie podejmuje działań mających na celu ustąpienie zagrożenia lub jego zmniejszenie. Tymczasem obrońca swe rozważania zaczyna od kluczowego, jego zdaniem, pytania „ czy oskarżony (…) spowodował zaistnienie bezpośredniego niebezpieczeństwa utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na życiu ucznia I. M.”. Zatem, uprzedzając dalsze rozważania, należy podkreślić, że sprawstwo oskarżonego nie polegało na spowodowaniu bezpośredniego niebezpieczeństwa dla życia i zdrowia ucznia, a polegało na nieumyślnym narażeniu ucznia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub zdrowia w sytuacji, gdy oskarżony był gwarantem bezpieczeństwa pokrzywdzonego. Otóż, jak trafnie wskazał Sąd Rejonowy, „ niebezpieczeństwo dla życia albo zdrowia drugiego człowieka będące skutkiem zachowania sprawcy to pewien obiektywnie istniejący układ rzeczy i zjawisk o charakterze dynamicznym, który łączy się z dużym prawdopodobieństwem wystąpienia określonych, ujemnych następstw dla chronionych dóbr”. Z uwagi na to, że dla bytu przestępstwa z art. 160 kk jest niezbędne, aby niebezpieczeństwo miało charakter bezpośredni, do popełnienia tego przestępstwa dochodzi wówczas gdy sprawca naraża pokrzywdzonego na niebezpieczeństwo grożące pokrzywdzonemu w danej chwili lub niebezpieczeństwo nieco odległe w czasie, ale nieuchronnie się zbliżające i realnie zagrażające dobrom prawnym pokrzywdzonego. Przenosząc te ogólne rozważania na grunt przedmiotowej sprawy należy, wbrew poglądowi obrońcy, stwierdzić, że pozostawienie przez oskarżonego uczniów w sali lekcyjnej bez nadzoru innej osoby dorosłej naraziło ucznia na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, zwłaszcza w sytuacji, gdy obowiązkiem oskarżonego było zapewnienia bezpieczeństwa uczniom. Oczywiście rację ma obrońca, iż sala lekcyjna jest środowiskiem przyjaznym człowiekowi, ale sprawstwo oskarżonego nie sprowadza się jedynie do pozostawienia uczniów w tym czy innym miejscu, lecz wynika przede wszystkim z faktu pozostawienia uczniów samych, bez nadzoru osoby dorosłej. Z zeznań M. T. i M. K. wynika wprost, że była to klasa „ trudna” wychowawczo, w której był problem z dyscypliną. Jak wskazała M. T., w tej klasie „ ciągle dzieje się coś złego”, o czym była mowa na radzie pedagogicznej. Oskarżony, jako doświadczony pedagog, powinien przewidzieć, że pozostawienie takich uczniów samych bez nadzoru naraża ich na bezpośrednie niebezpieczeństwo wyrządzenia sobie nawzajem krzywdy. W dniu 13 maja 2022r. właśnie tak się stało, gdyż uczniowie pozostając bez nadzoru nauczyciela postanowili skakać z okna na zewnątrz budynku szkoły. Z odpowiedzialności karnej oskarżonego nie zwalnia fakt, że do upadku I. M. doprowadził A. T., gdyż była to także osoba nieletnia, która także podlegała nadzorowi oskarżonego. Oskarżony nie zachowując wówczas ostrożności (wyrażającej się w pozostawieniu uczniów bez opieki) naraził I. M. na bezpośrednie niebezpieczeństwo mimo, że obiektywnie mógł to przewidzieć. |
|||
Wniosek |
|||
wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego mu czynu |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||
bezzasadność zarzutów warunkowała brak podstaw od uwzględnienia wniosku apelacji |
|||
3.2. |
(w przypadku nieuwzględnienia w/w zarzutów dotyczących nieprawidłowego ustalonego stanu faktycznego sprawy) III. zarzut naruszenia przepisu prawa materialnego art. 26 § 5 kk poprzez jego niezastosowanie, a tym samym przypisanie wyrokiem umarzającym postępowanie karne winy za popełnienie czynu z art. 160 § 2 kk w zb. z art. 157 § 1 kk w zw. z art. 157 § 3 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w sytuacji kiedy z materiału dowodowego wynika, że na oskarżonego S. R. nałożone zostały przez pracodawcę dwa niezależne obowiązki z których mógł on realnie wykonać tylko jeden, a tym samym przy uwzględnieniu, że oba obowiązki dotyczyły dobra tej samej wartości stanowiło to okoliczność wyłączającą jego winę |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||
w sprawie, wbrew stanowisku obrońcy, nie zaistniały przesłanki określone w art. 26 § 1 kk w zw. z art. 26 § 5 kk. Otóż do zdarzenia doszło w dniu 13 maja 2022r., a zatem pod koniec roku szkolnego. Oskarżony, pracując według ułożonego co najmniej kilka miesięcy wcześniej planu lekcji i harmonogramu dyżurów na stołówce szkolnej, miał świadomość zbieżności czasowej zakończenia lekcji i podjęcia dyżuru na stołówce i od wielu miesięcy wiedział o tym, że nie jest możliwe wykonanie tych obu obowiązków jednocześnie, bez powstania opóźnienia. Tymczasem „ w art. 26 § 1 kk chodzi o działanie w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa, którego nie można inaczej uniknąć niż przez realizację znamion czynu zabronionego” (wyrok SN z 2 lutego 2016r., V KK 310/15, LEX nr 1970395). Oskarżony miał dość czasu, przed dniem 13 maja 2022r., aby podjąć działania zmierzające do umożliwienia mu wywiązywania się z obowiązku pełnienia dyżuru na stołówce mimo prowadzenia zajęć lekcyjnych, tudzież mógł z wyprzedzeniem odmówić wykonania jednego z nałożonych na niego, i jego zdaniem wykluczających się, obowiązków. Oskarżonego, w okolicznościach tej sprawy, nie zwalnia z odpowiedzialności karnej fakt niewłaściwej organizacji pracy w placówce szkolnej. |
|||
Wniosek |
|||
wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego mu czynu |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||
bezzasadność zarzutu warunkowała brak podstaw od uwzględnienia wniosku apelacji |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
6.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1 |
Przedmiot utrzymania w mocy |
cały zaskarżony wyrok |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
bezzasadność zarzutów oraz brak okoliczności, które sąd odwoławczy uwzględnia z urzędu |
|
6.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1 |
Przedmiot i zakres zmiany |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
6.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
6.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
---------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.3.1.4.1. |
---------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
6.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
6.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
----------------- |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II |
- apelacja obrońcy okazała się w całości bezzasadna, zatem zgodnie z art. 636 § 1 kpk oskarżony w całości ponosi koszty sądowe za postępowanie odwoławcze, - zasądzono na rzecz Skarbu Państwa od oskarżonego wydatki postępowania odwoławczego (20 zł) oraz opłatę (art. 8 ustawy o opłatach w sprawach karnych: 60zł), gdyż wobec oskarżonego nie zachodzą podstawy do zwolnienia go od zapłaty kosztów sądowych w całości |
7. PODPIS |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
cały wyrok |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia () Paweł Mądry
Data wytworzenia informacji: