II Ka 239/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2024-07-31
Sygn. akt II Ka 239/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 31 lipca 2024r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Agata Kowalska |
|
Protokolant: |
sekr. sąd. Beata Wilkowska |
przy udziale Prokuratora Katarzyny Korneluk – Kowalczyk
po rozpoznaniu w dniach 29 maja 2024r. i 31 lipca 2024 r.
sprawy P. T.
oskarżonego z art. 288 § 1 kk
na skutek apelacji wniesionych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego
i obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim
z dnia 14 grudnia 2023 r. sygn. akt II K 652/22
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
II. zasądza od oskarżonego P. T. na rzecz oskarżyciela posiłkowego K. W. 1008 złotych tytułem zwrotu wydatków związanych z udziałem jego pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym;
III. zasądza od oskarżonego P. T. na rzecz Skarbu Państwa 260 złotych tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.
aUZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 239/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 14 grudnia 2023 r. w sprawie II K 652/22 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
------ |
------------- |
------------------------------------------------------ |
-------------------- |
------ |
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
------ |
------------- |
------------------------------------------------------ |
-------------------- |
--------- |
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
--------------- |
------------------------------ |
-------------------------------------------------------------- |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
--------------- |
------------------------------ |
-------------------------------------------------------------- |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
1. |
I. Obraza przepisów prawa procesowego mająca wpływ na treść wyroku, a mianowicie: a) art. 117 § 1 i § 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. wyrażająca się przeprowadzeniu w dniu 5 grudnia 2023 r. rozprawy pod nieobecność obrońcy oskarżonego, który nie został o jej terminie prawidłowo zawiadomiony, w sytuacji gdy miał prawo wziąć udział w rozprawie, w trakcie której były przeprowadzone istotne czynności postępowania dowodowego co stanowiło naruszenie prawa do obrony P. T., b) art. 167 k.p.k. w zw. 366 k.p.k. w zw. z art. 2 § 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. wyrażająca się w zaniechaniu wywołania opinii biegłego z dziedziny szacowania wartości szkody powstałej w przedmiocie stanowiącym przedmiot czynności wykonawczej przypisanego przestępstwa P. T. skutkiem czego nie doszło do wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności sprawy, doszło do poczynienia nieprawdziwych ustaleń faktycznych oraz zostało naruszone prawo oskarżonego do obrony, c) art. 4 k.p.k., art. 5 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. polegająca na nie wzięciu pod uwagę przy ferowaniu wyroku wszystkich ujawnionych w toku przewodu sądowego i mających istotny wpływ na rozstrzygnięcie okoliczności, oparciu poczynionych ustaleń faktycznych na dowolnie przeprowadzonej ocenie dowodów oraz wbrew zasadom prawidłowego rozumowania, wskazaniom wiedzy i doświadczenia życiowego, niedostatecznym uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy w tym okoliczności dla oskarżonego ewidentnie korzystnych, rozstrzygnięciu nie dających się usunąć wątpliwości na niekorzyść oskarżonego, nienależytej analizie i ocenie poszczególnych dowodów, w szczególności wyjaśnień oskarżonego, zeznań pokrzywdzonego, zeznań: S. K., J. S., I. W., zapisu monitoringu miejskiego oraz oględzin procesowych samochodu m-ki M., co skutkowało niesłusznym uznaniem P. T. za winnego przypisanego mu występku; II. błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść wyroku wyrażający się w dowolnym przyjęciu, iż obrońca P. T. został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy wyznaczonej na dzień 5 grudnia 2023 r., gdy tymczasem zawiadomienie to zostało mu doręczone dopiero w dniu 7 grudnia 2023 r. w placówce pocztowej, przez co nie mógł wziąć w rozprawie, na której było prowadzone postępowania dowodowe. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Apelacja obrońcy oskarżonego P. T. jako niezasadna nie zasługiwała na uwzględnienie. Poczynione w sprawie ustalenia jednoznacznie wskazały, iż Sąd meriti procedował w sposób właściwy, obiektywny, prawidłowo oceniając zebrany materiał dowodowy, który był wyczerpujący i słusznie uwzględniony przy ustaleniu rzeczywistego stanu faktycznego w sprawie. Odnosząc się do pierwszego ze sformułowanych zarzutów należy zważyć, że obrońca oskarżonego nie wykazał dostatecznie, aby jego nieobecność na rozprawie w dniu 5 grudnia 2023 r. miała w jakikolwiek sposób wpłynąć na treść wyroku, co stanowiłoby podstawę uznania przedmiotowego zarzutu za zasadny. Podczas rozprawy w tymże dniu Sąd uznał, iż obrońca oskarżonego został prawidłowo zawiadomiony o terminie rozprawy, natomiast jego obecność jest nieobowiązkowa, w związku z czym postanowił prowadzić rozprawę pod jego nieobecność. Sąd decydując w tym przedmiocie dysponował wydrukiem Elektronicznego Pokwitowania Odbioru z własnoręcznym podpisem obrońcy, wskazującym na osobiste odebranie w dniu 24 listopada 2023 r. zawiadomienia o terminie rozprawy wyznaczonym na 5 grudnia 2023 r., co uzasadniało wówczas podjętą decyzję. W związku z wniesioną apelacją i dołączoną przez obrońcę informacją dotyczącą odebrania przedmiotowego zawiadomienia już po dniu rozprawy, wystąpiono do operatora pocztowego o niezbędne dane, mające na celu ustalić rzeczywisty termin odebrania przesyłki. Dopiero po uzyskaniu tych informacji jednoznacznie można było uznać, że obrońca w rzeczywistości odebrał zawiadomienie o terminie rozprawy w dniu 7 grudnia 2023 r. Niemniej jednak należy mieć na uwadze, że jak wyżej zaznaczono, skarżący obrońca nie wykazał, aby uchybienie to i nieobecność obrońcy na tej rozprawie naruszała prawo do obrony oskarżonego. W dniu 5 grudnia 2023 r. został przesłuchany po raz kolejny świadek S. K., który precyzował swoją relację dotyczącą uszkodzeń samochodu należącego do pokrzywdzonego oraz kosztów naprawy, które podczas przewodu nie były kwestionowane, okoliczności te były już znane wcześniej i strony miały możliwość, aby się z nimi zapoznać i do nich ustosunkować. Przywołane przez skarżącego uchybienie nie zostało uzasadnione należycie w aspekcie wpływu na treść zaskarżonego orzeczenia, co czyni podniesiony zarzut nietrafnym. Niezasadny także był zarzut dotyczący niewywołania opinii biegłego z zakresu szacowania wartości powstałej szkody. Skarżący w treści apelacji nie uzasadnił właściwie swojego stanowiska, ograniczając się jedynie do lakonicznego stwierdzenia, że w wyniku niewywołania przedmiotowej opinii nie doszło do wszechstronnego wyjaśnienia okoliczności sprawy, a w konsekwencji do poczynienia nieprawdziwych ustaleń faktycznych co skutkowało naruszeniem prawa oskarżonego do obrony. W tym miejscu zaznaczyć należy, że Sąd pierwszej instancji nie narusza art. 167 k.p.k. wtedy, gdy nie podejmuje z urzędu inicjatywy dowodowej, uznając zebrany w sprawie materiał dowodowy za wystarczający do sprawiedliwego wyrokowania. Sąd meriti słusznie nie dopatrzył się potrzeby wywoływania przedmiotowej opinii, albowiem ustalone w sprawie koszty naprawy nie budziły wątpliwości - nie były wygórowane, podawane kwoty odpowiadają naprawom tego typu, ponadto zostały potwierdzone dołączoną do akt sprawy fakturą VAT (k. 238). Świadek S. K. zeznawał na tę okoliczność szczerze i konsekwentnie, zarówno w kontekście kosztów naprawy obydwu uszkodzeń, jak i wyszczególniając tylko to przypisane oskarżonemu. Nie były także wnoszone żadne zastrzeżenia w tym zakresie w toku postępowania. Bacząc na przytoczone fakty, podniesiony przez skarżącego zarzut jako chybiony nie podlegał uwzględnieniu. Sąd odwoławczy nie stwierdził także po dokonaniu analizy akt sprawy oraz pisemnych motywów pierwszoinstancyjnego wyroku, aby Sąd Rejonowy procedując w tej sprawie dopuścił się obrazy przepisów postępowania, tj. art. 4 k.p.k., art. 5 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 410 k.p.k. oraz art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. Postępowanie zostało przeprowadzone w sposób prawidłowy. Sąd orzekający ocenił materiał dowodowy właściwie, opierając wyrokowanie na całokształcie okoliczności ujawnionych na rozprawie, zarówno przemawiających na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego. Brak było podstaw do zastosowania art. 5 k.p.k., na który powołuje się skarżący, albowiem w sprawie nie pojawiły się niedające się usunąć wątpliwości, które mogłyby być rozstrzygane na korzyść oskarżonego. Pamiętać należy, że skoro to organ procesowy ma dokonać oceny i w ramach swobodnej oceny dowodów dojść do określonego przekonania, to oczywistym jest, że wątpliwości muszą być powzięte przez sąd orzekający, a nie przez stronę. Samo subiektywne przekonanie strony o istnieniu wątpliwości nie przesądza o naruszeniu zasady in dubio pro reo. Sąd Rejonowy trafnie i wyczerpująco w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wypowiedział się co do powodów, którymi kierował się przy ustalaniu wartości dowodowej poszczególnych depozycji, także tych kwestionowanych przez skarżącego, stosując się przy tym do zasady swobodnej oceny dowodów. Ma rację skarżący podnosząc, iż występują różnice w treści zeznań oskarżyciela posiłkowego, chociażby w kwestii ilości uderzeń w samochód, których dokonał oskarżony. Sąd Rejonowy odniósł się jednak do tej okoliczności w prawidłowy sposób, zgodnie z zasadami logiki i prawidłowego rozumowania, uwzględniając depozycję pokrzywdzonego jedynie we wskazanej części, która korespondowała z pozostałym materiałem dowodowym, w tym z protokołem z oględzin pojazdu, zeznaniami świadka S. K., a zwłaszcza z materiałem obiektywnym w postaci zapisu z nagrania monitoringu miejskiego. Na względzie mieć należy, że zasada swobodnej oceny dowodów nie wyklucza przyznania wiarygodności jedynie części depozycji danego osobowego źródła dowodowego oraz dyskwalifikacji pozostałego zakresu jego wypowiedzi, pod warunkiem, że wyprowadzone wnioskowanie, będzie uwzględniało treść dowodu, tak w aspekcie jego cech wewnętrznych, jak i w konfrontacji z treścią innych dowodów, a zarazem będzie logiczne, oparte na wiedzy i wskazaniach doświadczenia życiowego i w rezultacie zamykające pole dla ocen alternatywnych (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 25 kwietnia 2018 r. II AKa 30/18). Należało przyznać rację Sądowi meriti również w kwestii sposobu oceny depozycji oskarżonego oraz świadka I. W., w odniesieniu do której trzeba było dokonać tego z należytą ostrożnością, co też Sąd uczynił. Pomiędzy oskarżycielem posiłkowym i świadkiem I. W. – żoną oskarżyciela posiłkowego oraz oskarżonym - jej bratem, istnieje konflikt rodzinny, mogący mieć wymierny wpływ na treść składanych depozycji, przy czym Sąd dysponował w postępowaniu wspomnianym już obiektywnym materiałem dowodowym – zapisem z nagrania miejskiego monitoringu, a zatem miał możliwość skonfrontowania dowodów. Depozycje oskarżonego oraz I. W. mogły zostać uwzględnione jedynie w części, która nie jest sprzeczna z zapisem monitoringu oraz z uwzględnioną częścią zeznań oskarżyciela posiłkowego. Skarżący we wniesionym środku odwoławczym odniósł się również do wskazywanej nieprawidłowości przy ocenie zeznań S. K. i J. S., przy czym ograniczył się jedynie ogólnikowo do zaprezentowania swojego stanowiska przeczącego ustaleniom Sądu. Argumentacja, że Sąd nienależycie wziął pod uwagę zeznania S. K., ponieważ świadek nie dysponował informacjami od oskarżyciela posiłkowego na temat mechanizmu powstania uszkodzeń jest zdecydowanie niedostateczna i nie zasługuje na uwzględnienie. Zaznaczyć należy, że powinnością świadka nie było odnoszenie się do mechanizmu powstania uszkodzeń, a jedynie udzielenie informacji w kwestii ich naprawy i w tej części jego zeznania zostały słusznie uwzględnione jako konsekwentne, logiczne i szczere, a ponadto korelujące z zapisem monitoringu i protokołem oględzin pojazdu. Zeznania funkcjonariuszki Policji J. S. z tych samych względów również nie budziły zastrzeżeń, tak jak i sporządzony przez nią protokół oględzin pojazdu wraz z załączonym materiałem fotograficznym, który ukazywał uszkodzenia pojazdu zgodnie z rzeczywistością. Odnosząc się zaś do twierdzeń skarżącego, iż z zapisu kamery miejskiej nie wynika, że osobą wykonującą ruch nogą w stronę samochodu jest oskarżony, jak również iż wskutek tego ruchu nie mogło powstać wskazane przez pokrzywdzonego uszkodzenie, należało uznać je za oczywiście bezzasadne, stanowiące jedynie przyjętą linię obrony, niepopartą żadnym wiarygodnym materiałem dowodowym i mające charakter ewidentnie polemiczny. Na zapisie monitoringu widać dokładnie chwilę uderzenia i to na wysokości odpowiadającej ujawnionemu uszkodzeniu. Natomiast m.in. z zeznań I. W. wynika, że oskarżony był ubrany w ciemną odzież (k. 280v), co również ma swoje odzwierciedlenie w przedmiotowym nagraniu. Biorąc pod uwagę powyższe, nie sposób podzielić zapatrywań skarżącego o zasadności uchybień Sądu I instancji wskazanych w treści zarzutów. |
||
Wniosek |
||
Wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Mińsku Mazowieckim. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Zarzuty podniesione przez obrońcę okazały się niezasadne, toteż sformułowany wniosek apelacyjny nie podlegał uwzględnieniu. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
--------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Zaskarżony wyrok w całości. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Wskazano w rubryce 3.1. Jednocześnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się uchybień podlegających rozpatrzeniu z urzędu. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
--------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
--------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
--------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
--------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
--------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
4.1. |
--------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
--------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
------------------ |
-------------------------------------------------------------------------------------------- |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II, III. |
Z uwagi na nieuwzględnienie apelacji, na podstawie art. 636 § 1 k.p.k., zgodnie ze stawkami określonymi w art. 8 w zw. z art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym, Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 260 zł tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze oraz na rzecz oskarżyciela posiłkowego K. W. 1008 złotych (w tym VAT), tytułem zwrotu wydatków związanych z udziałem jego pełnomocnika w postępowaniu odwoławczym, wg stawek wynikających z § 11 ust. 2 pkt 4 w zw. z § 17 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. |
7. PODPIS |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok w całości |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☒ |
uchylenie |
☐ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Agata Kowalska
Data wytworzenia informacji: