Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:		SSO Dariusz Półtorak
Sędziowie:		SSO Mariola Krajewska - Sińczuk SSO Teresa Zawiślak (spr.)
Protokolant:	st.sekr.sądowy Marzena Głuchowska

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2015 r.

sprawy M. R.

oskarżonej o przestępstwa z art. 216 §1 kk i inne

na skutek apelacji, wniesionych przez oskarżyciela prywatnego i obrońcę oskarżonej

od wyroku Sądu Rejonowego w Garwolinie

z dnia 12 lutego 2015 r. sygn. akt II K 292/14

zaskarżony wyrok uchyla i sprawę oskarżonej M. R. przekazuje Sądowi Rejonowemu w Garwolinie do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt II Ka 243/15

UZASADNIENIE

M. R. oskarżona była o to, że:

I.  w dniu 6 maja 2014r. w miejscowości Ł. uderzyła ręka w twarz K. P. naruszając jego nietykalność cielesną, tj. o czyn z art. 217§1kk

II.  w dniu 6 maja 2014r. w miejscowości Ł. znieważyła K. P. używając słów wulgarnych,

tj. o czyn z art. 216§1kk

Sąd Rejonowy w Garwolinie wyrokiem z dnia 12 lutego 2015r.:

I.  oskarżoną M. R. uniewinnił od popełnienia czyny z pkt I;

II.  oskarżoną M. R. uznał za winną popełnienia czynu z pkt II z art. 216§1kk i za ten czyn skazał ją na podstawie art. 216§1kk na karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych, w kwocie po 20 złotych każda z nich,

III.  zasądził od oskarżonej na rzecz oskarżyciela prywatnego K. P. kwotę 150 złotych tytułem częściowego zwrotu wydatków.

Apelacje od tego wyroku wnieśli oskarżyciel prywatny K. P. oraz obrońca oskarżonej M. R..

Oskarżyciel prywatny K. P. zaskarżył powyższy wyrok w części dot. pkt I wyroku i na podstawie art. 427 2 kpk i 438 pkt 2 i 3 kpk wyrokowi zarzucił:

I.  naruszenie przepisów postepowania karnego tj. art. 7 kpk w zw. z art. 366 1 kk i 410 kpk oraz art. 424 1 kpk poprzez:

1)  swobodne uznanie, iż oskarżona M. R. nie dopuściła się zarzucanego jej czynu mimo, że materiał dowodowy pozwala na wysunięcie przeciwnych wniosków, w szczególności z uwagi na zeznania W. Z., K. P. oraz dokumentacji medycznej,

2)  odmówienie wiarygodności zeznaniom świadka W. Z. oraz K. P. z uwagi na treść opinii biegłego, która to opinia jest niewystarczająca,

3)  obdarzenie wiarą zeznań oskarżonej w zakresie, że nie uderzyła pokrzywdzonego, kiedy zgodnie z zasadami doświadczenia życiowego oskarżona zawsze będzie zeznawała w sposób, który będzie zmierzał do uniknięcia odpowiedzialności karnej,

II.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku mający wpływ na jego treść, polegający na dowolnej ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności poprzez danie wiary wyjaśnieniom oskarżonej, co skutkowało odmiennym ustaleniem okoliczności faktycznych co do jej działania, skutkującym wydaniem orzeczenia uniewinniającego oskarżoną od popełnienia zarzucanego jej czynu,

III.  błąd w ustaleniach faktycznych, przejawiający się błędnym rozumowaniem w zakresie tego, iż K. P. nie doznał obrażeń na skutek uderzenia ręką przez oskarżoną,

IV.  naruszenie przepisów postępowania karnego tj. art. 5 § 2 kpk w zw. z art. 366§1 i 410 kpk oraz art. 424 1 kpk poprzez rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości na korzyść oskarżonej przez brak wywołania opinii drugiego biegłego, dopiero bowiem nie dające się usunąć wątpliwości mogą być rozstrzygane na korzyść zgodnie z zasadą in dubio pro reo,

Podnosząc powyższe zarzuty skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uznanie oskarżonej M. R. za winną zarzucanego jej czynu i wymierzenie jej za ten czyn kary 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem na okres 2 lat, grzywny w wysokości 150 stawek dziennych po 10 zł każda, zasądzenie od oskarżonej kwoty 10 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznane krzywdy, ewentualnie uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Obrońca oskarżonej M. R. zaskarżył wyrok na korzyść oskarżonej w zakresie pkt II. Na podstawie art. 427 § 1 i2 kpk oraz art. 438 pkt 3 kpk wyrokowi temu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść orzeczenia oraz naruszenie zasady swobodnej oceny dowodów poprzez dowolność poczynionych przez sąd ustaleń stanu faktycznego i oceny zeznań świadków i na podstawie art. 437 § 1 kpk wniósł o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzuconego jej czynu z pkt II – z art. 216 § 1 kk.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacjom obu stron procesowych nie można odmówić słuszności i dlatego zaskarżony wyrok należało uchylić, a sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu w Garwolinie do ponownego rozpoznania.

Przede wszystkim Sąd Okręgowy stwierdził, że Sąd I instancji nie wyjaśnił w dostateczny sposób wszystkich okoliczności przedmiotowego zdarzenia, zaś uzasadnienie wyroku nie spełnia wymogów art. 424 § 1 kpk.

Sąd Okręgowy po zapoznaniu się z aktami przedmiotowej sprawy i pisemnymi motywami zaskarżonego wyroku stwierdził, że przyjęte przez Sąd w wyroku ustalenia faktyczne, dotyczące czynu z art. 216 § 1 kk nie wynikają wprost z zebranego w sprawie materiału dowodowego. Rację ma obrońca oskarżonej M. R., iż w tym zakresie sąd nie podał, na jakich dowodach oparł się uznając winę oskarżonej M. R.. W uzasadnieniu tego wyroku sąd jedynie stwierdził, że oskarżona użyła wobec K. P. obraźliwego słowa „ty ch…” w sytuacji, gdy zarówno pokrzywdzony, jak i bezpośredni świadek tego zdarzenia zupełnie odmiennie opisywali znieważenie K. P. przez oskarżoną. W zawiadomieniu o przestępstwie pokrzywdzony K. P. stwierdził, iż oskarżona znieważyła go słowami „ty k…, ty dziadu”, zaś w toku przesłuchania go w charakterze świadka zeznał, iż wyzywała go „ch…. bo cię zapier….”. Bezpośredni świadek tego zdarzenia W. Z. zeznała, iż oskarżona krzyczała do pokrzywdzonego „jak cię dopier…”. Obydwoje ci świadkowie twierdzili dodatkowo, że oskarżona wyzywała również W. Z. słowami wulgarnymi, jednakże fakt ten nie ma w sprawie istotnego znaczenia. Sąd I instancji w żaden sposób nie wyjaśniał tych rozbieżności, a jedynie przyjął, jak w części dotyczącej ustalenia stanu faktycznego mimo, iż oskarżona nie przyznawała się do tego czynu, zaś jak stwierdzono wyżej, pokrzywdzony i jego siostra zeznawali sprzecznie ze sobą, zaś K. P. złożył sprzeczne w swej treści wyjaśnienia w odrębnych zeznaniach. W ocenie Sądu Odwoławczego nie może więc być zaakceptowany pogląd Sądu I instancji, że ze względu na narastające napięcie między tymi stronami oraz stres oskarżonej z tym związany i jednocześnie dane wynikające z opinii biegłych psychiatrów dotyczące tej oskarżonej przemawiają za uznaniem jej winy w zakresie czynu z art. 216 § 1 kk.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji nie wyjaśnił również wszystkich okoliczności dotyczących czynu z pkt. I oskarżenia tj. czynu z art. 217 § 1 kk. Zwrócić należy uwagę na fakt, że za uniewinnieniem oskarżonej z czynu z art. 217 § 1 kk, zdaniem Sądu I instancji przemawiały wyjaśnienia oskarżonej, która nie przyznawała się do jego popełnienia, fakt iż to oskarżona wezwała na interwencję policjantów, okoliczność iż funkcjonariusze policji nie widzieli u pokrzywdzonego żadnych obrażeń ciała, zaś z opinii biegłego lekarza chirurga wynika, że istnieją wątpliwości, co do daty powstania stwierdzonych u pokrzywdzonego obrażeń ciała. Analizując akta przedmiotowej sprawy Sąd odwoławczy podzielił stanowisko Sądu Rejonowego, iż zeznania pokrzywdzonego i jego siostry ewoluują w toku niniejszego postępowania, bowiem w protokole zawiadomienia o przestępstwie pokrzywdzony twierdził, że oskarżona skoczyła na niego, przewróciła go na tapczan i uderzyła ręką w twarz, zaś w protokole przesłuchania świadka na rozprawie głównej twierdził, że uderzyła go w twarz raz, a następnie drugi raz w głowę, w wyniku czego upadł na piecyk, z którego spadły saganki. Stanowczo jednak twierdził, że oskarżona uderzyła go dwukrotnie, przy czym pierwszy raz upadł na tapczan, a drugi raz na podłogę przy piecyku. Twierdził też, że miał na ustach obrażenia, a na głowie rozciętą ranę. Z zaświadczenia lekarskiego zawartego na k.23 wynika, że w dniu 21 maja 2014 r. lekarz wydający to „zaświadczenie” stwierdził : „gojące się otarcie naskórka w okolicy łuku jarzmowego lewego oraz obrzęk wargi dolnej”. Sąd I instancji w uzasadnieniu wyroku przyjął, że pomysł dotyczący takiego opisu zdarzenia oraz opisu obrażeń na jego głowie pojawił się u pokrzywdzonego i jego siostry po tym, jak doznał takich obrażeń w innym czasie i postanowił je wykorzystać w przedmiotowej sprawie. Sąd Rejonowy podzielając opinię biegłego lekarza chirurga uznał, że obrażenia ujawnione na ustach pokrzywdzonego po tak długim czasie od ich powstania, nie powinny być widoczne, bowiem nawet u osób starszych, gojenie - choć dłuższe, nie powinno tyle trwać. Sąd jednak zupełnie pominął ten fragment opinii tego biegłego, w której nie wykluczył jednak, że u pokrzywdzonego ślady mogłyby być dłużej widoczne. Jego zdaniem, nawet po zagojeniu, gdy ciągłość powłok jest zagojona, to ślady mogą być widoczne nawet 2, 3 tygodnie w postaci strupów, czy blizn. Niezależnie od powyższego biegły twierdził również, że zwykły obrzęk pourazowy powinien minąć, jednakże nie można wykluczyć, że w trakcie tępego urazu wargi mogło dojść do pęknięcia licznych naczyń, które tam się znajdują i powstały krwiak mógłby się rzeczywiście wchłaniać tyle czasu. Sąd przy rozważaniu tych okoliczności i ocenie pozostałego materiału dowodowego, w tym zeznań policjantów, męża oskarżonej i wyjaśnień oskarżonej, nie ustalił, czy osoby te z racji składanych skarg mogły nie zauważyć ewentualnych obrażeń u pokrzywdzonego. Przy ocenie tych dowodów sąd winien przede wszystkim uwzględnić przez jaki czas świadkowie ci mieli kontakt z pokrzywdzonym, jaka była widoczność w czasie tej interwencji, a także czy pokrzywdzony przed przybyciem tych policjantów, w czasie, gdy uciekł z domu zabierając akt notarialny stosował jakiekolwiek zabiegi higieniczno-kosmetyczne, w tym głowy. Podawane dotychczas przez w/w świadków okoliczności związane z wyglądem pokrzywdzonego po tym zdarzeniu różnią się bowiem od opisu podawanego przez pokrzywdzonego i jego świadków. Dlatego też sprzeczności te należało wyjaśnić. Sąd rozważając fakt niezgłaszania przez pokrzywdzonego policjantom, dotyczących okoliczności ewentualnego naruszenia nietykalności powinien również uwzględnić głęboki konflikt między tymi stronami, a przede wszystkim, że w czasie tego zdarzenia najważniejsze znaczenie dla pokrzywdzonego, jako osoby starszej, która darowała cały dorobek swojego życia i wcześniejszych pokoleń, był fakt, że mąż oskarżonej przekazał M. R. całe to gospodarstwo, by uniemożliwić pokrzywdzonemu jego odzyskanie.

Zważywszy na powyższe, Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, iż brak wszechstronnego i wnikliwego wyjaśnienia okoliczności dotyczących tego zdarzenia uniemożliwia prawidłowe wyrokowanie w tej sprawie.

Z tych też względów Sąd Odwoławczy zaskarżony wyrok uchylił i sprawę przekazał Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Przy ponownym rozpoznaniu tej sprawy sąd przeprowadzi przewód sądowy od początku, w toku którego przesłucha oskarżoną, pokrzywdzonego i pozostałych świadków zdarzenia, wyjaśni wszystkie sprzeczności materiału dowodowego, ustali, czy pokrzywdzony mógł istotnie doznać w trakcie tego zdarzenia opisanych przez niego obrażeń ciała, biorąc przy tym pod uwagę całość opinii biegłego chirurga i dopiero tak zebrany materiał dowodowy podda swobodnej ocenie, zgodnej z dyrektywami art. 7 kpk, a następnie uwzględniając całokształt tak ocenionych dowodów ustali stan faktyczny zdarzenia, zgodny z rzeczywistym jego przebiegiem i w konsekwencji wyda prawidłowy wyrok w tej sprawie. W razie takiej konieczności sporządzi uzasadnienie zgodnie z regułami określonymi w art. 424 kpk.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 1 i 2 kpk oraz art. 456 kpk orzekł, jak w wyroku.