Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 sierpnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

przy udziale Prokuratora Urszuli Gałązki-Szewczak

po rozpoznaniu w dniu 30 sierpnia 2018 r.

sprawy D. C.

oskarżonego z art. 286 § 1 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach

z dnia 11 stycznia 2018 r. sygn. akt II K 300/17

wyrok utrzymuje w mocy; zasądza od oskarżonego D. C. na rzecz Skarbu Państwa 170 złotych tytułem kosztów sądowych za II instancję.

Sygn. akt II Ka 243/18

UZASADNIENIE

D. C. został oskarżony o to, że w dniu 19 lutego 2013 roku w P., woj. (...) w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził do niekorzystnego rozporządzania mieniem w postaci pieniędzy w kwocie 7170 zł na szkodę T. K. (1) w ten sposób, że telefonicznie zawarł z nim umowę co do sprzedaży 300 mb przewodów, a następnie wprowadził go w błąd co do przekazania ich po otrzymaniu przelewu, z góry powziętym zamiarem nie wywiązania się z umowy, tj. o czyn z art. 286 § 1 k.k.

Sąd Rejonowy w Siedlcach wyrokiem z dnia 17 grudnia 2015 r.:

1. oskarżonego D. C. uznał za winnego dokonania zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art. 286 § 1 k.k. i za to na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności,

2. na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2 lata,

3. na podstawie art. 33 § 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył oskarżonemu karę grzywny w wysokości 80 stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 10 złotych;

4. na podstawie art. 72 § 2 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. zobowiązał oskarżonego do naprawienia szkody w części poprzez zapłatę na rzecz T. K. (1) kwoty 3170 złotych w terminie 4 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku.

5. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 200złotych tytułem opłaty oraz 70złotych tytułem kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy w Siedlcach wyrokiem z dnia 28 listopada 2016 r. uchylił zaskarżony wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Siedlcach.

W wyniku ponownego rozpoznania Sąd Rejonowy w Siedlcach wyrokiem z dnia 11 stycznia 2018 r.:

I. oskarżonego D. C. uznał za winnego dokonania zarzucanego mu czynu, wyczerpującego dyspozycję art. 286 § 1 k.k., przy czym uznając, że dobrowolnie naprawił szkodę w całości, na podstawie art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 295 § 1 k.k. i w zw. z art. 60 § 1 i 6 pkt 4 k.k. oraz w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył mu karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych ustalając wysokość jednej stawki dziennej na 15,00 złotych;

II. zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 70,00 złotych tytułem zwrotu wydatków postępowania i kwotę 150,00 złotych tytułem opłaty.

Apelację od wyroku Sądu I instancji wniósł obrońca oskarżonego D. C. . Zaskarżając wyrok w całości, orzeczeniu temu zarzucił obrazę przepisów postępowania, a mianowicie art. 40 ust. 1 pkt 7 k.p.k. poprzez orzekanie w sprawie przez sędziego, który na etapie postępowania przygotowawczego, wydał na podstawie tego samego materiału dowodowego, postanowienie w przedmiocie zastosowania wobec D. C. tymczasowego aresztowania, co stanowi bezwzględną przyczynę odwoławczą ujętą w art. 439 § 1 pkt 1 k.p.k. W konsekwencji tak sformułowanego zarzutu skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. W treści apelacji skarżący zawarł także zarzuty alternatywne:

- obrazę przepisów postępowania w postaci art. 4 k.p.k. oraz art. 7 k.p.k. poprzez wydanie orzeczenia z naruszeniem zasady obiektywizmu oraz poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego z pominięciem zasad prawidłowego rozumowania, w tym pominięciu szeregu okoliczności wskazywanych przez świadków R. C. oraz L. C., którym to zeznaniom Sąd przyznał przymiot pełnej wiarygodności, a które nie znalazły swojego odzwierciedlenia w treści zaskarżonego orzeczenia,

- błąd w ustaleniach faktycznych przejawiający się mylnym uznaniem, że D. C. swoim działaniem wypełnił znamiona zarzucanego mu czynu, podczas gdy dokładna analiza zebranego materiału dowodowego prowadzi do wniosków zgoła odmiennych;

- rażącej niewspółmierności kary wymierzonej oskarżonemu w stosunku do stopnia społecznej szkodliwości oraz winy. W wyniku podniesienia tychże zarzutów skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i uniewinnienie oskarżonego D. C. oraz zasądzenie na rzecz oskarżonego kosztów obrony za obie instancje. W przypadku nieuwzględnienia przez Sąd Okręgowy tego wniosku skarżący wniósł o zmianę wyroku poprzez znaczne złagodzenie kary i określenie jej w minimalnym wymiarze. W toku rozprawy apelacyjnej obrońca oskarżonego poparł apelację i wnioski w niej zawarte. Prokurator wniósł o nieuwzględnienie apelacji i utrzymanie zaskarżonego wyroku w mocy.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Wywiedziona w niniejszej sprawie apelacja wobec niezasadności zarzutów podniesionych w jej treści nie mogła stać się podstawą do wydania orzeczenia zgodnego z wnioskami apelacyjnymi. Przed przystąpieniem do analizy treści apelacji podkreślić należy, że niniejsza sprawa trafiła na wokandę Sądu Okręgowego po raz drugi, gdyż uprzednio wydane w tej sprawie orzeczenie Sądu I instancji zostało uchylone z uwagi na zaistnienie istotnych uchybień o charakterze proceduralnym i przekazane do ponownego rozpoznania. Rozpoznając sprawę ponownie, Sąd Rejonowy uwzględnił wszystkie wytyczne Sądu Okręgowego, czego konsekwencją było podjęcie prawidłowej decyzji w przedmiocie odpowiedzialności oskarżonego. Kwestionując zapadły wyrok, skarżący podniósł zarzut główny, odnoszący się do zaistniałej w jego ocenie, bezwzględnej przyczyny odwoławczej oraz zarzuty alternatywne dotyczące kwestii proceduralnych, ustaleń faktycznych i wymierzonej kary. Kontrola instancyjna wykazała, że w realiach tej sprawy nie zaistniały nie tylko uchybienia wskazywane przez skarżącego, ale też inne, które nakazywałyby Sądowi Okręgowemu zmianę zaskarżonego orzeczenia bądź wyeliminowanie go z obrotu prawnego. Ustosunkowując się w pierwszej kolejności do głównego zarzutu apelacji stwierdzić należy, że cechuje się on oczywistą niezasadnością. Z faktu uprzedniego wydania postanowienia w przedmiocie tymczasowego aresztowania w stosunku do oskarżonego D. C. przez sędziego orzekającego w sprawie, skarżący wywiódł naruszenie normy postępowania w postaci art. 40 § 1 pkt 7 k.p.k. oraz wskazał na zaistnienie wątpliwości co do obiektywizmu tego sędziego, gdyż przed wydaniem wyroku sędzia orzekając w przedmiocie środka zapobiegawczego, wypowiedział się co do zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. W ocenie Sądu Okręgowego, nie sposób uznać, że wnioskowanie skarżącego w tym względzie jest prawidłowe. Przypomnieć należy, że podstawa wyłączenia sędziego przewidziana w art. 40 § 1 pkt 7 k.p.k. obejmuje sytuację, gdy sędzia brał udział w wydaniu orzeczenia, które zostało uchylone przez instancję ad quem i powróciło do ponownego rozpoznania. Dotyczy to zarówno orzeczeń w przedmiocie procesu, jak i rozstrzygnięć kwestii incydentalnych, jeżeli tego rodzaju kwestia wraca do ponownego rozpoznania. Faktem pozostaje, iż Sąd Rejonowy w Siedlcach w osobie przewodniczącego sędziego Urszuli Karasek postanowieniem z dnia 3 września 2014 r. zastosował względem oskarżonego D. C. środek zapobiegawczy w postaci tymczasowego aresztowania na okres 14 dni od dnia zatrzymania. W wyniku zaskarżenia postanowienie to zostało poddane kontroli instancyjnej i utrzymane w mocy. Sytuacja ta nie stwarza zatem podstaw do wyłączenia tego sędziego na mocy art. 40 § 1 pkt 7 k.p.k., gdyż zaskarżone postanowienie nie zostało uchylone i przekazane do ponownego rozpoznania, a uchylenia tymczasowego aresztowania w dalszym toku postępowania przygotowawczego dokonał prokurator, a nie zaś sąd wyższej instancji. Błędnym jest także uznanie, iż z okoliczności tej wynikają wątpliwości co do bezstronności sędziego, gdyż przed wydaniem wyroku, orzekając w kwestii incydentalnej, dokonał oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Przypomnienia wymaga, że podejmując decyzję w przedmiocie środków zapobiegawczych sędzia w istocie opiera się na tym samym materiale dowodowym, jednakże w toku podejmowania tej decyzji nie dokonuje jego oceny, a jedynie bada prawdopodobieństwo popełnienia przez podejrzanego czynu, który mu zarzucono. Wywiedzione przez skarżącego zarzuty alternatywne, a w szczególności te dotyczące obrazy prawa procesowego w postaci art. 4 k.p.k. i art. 7 k.p.k. oraz błędu w ustaleniach faktycznych również nie spotkały się z aprobatą Sądu Okręgowego. Nie sposób zgodzić się z obrońcą oskarżonego, iż działanie D. C., nie było motywowane chęcią doprowadzenia pokrzywdzonego T. K. (1) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, a wynikiem utraty płynności finansowej spółki. Takiemu przyjęciu przeczy całokształt zachowania się oskarżonego po popełnieniu czynu. Po otrzymaniu zapłaty nie wywiązał się on ze zobowiązania pomimo, iż twierdził, że posiadał zabezpieczony towar. Nie potrafił dokładnie wyjaśnić, dlaczego nie doszło do realizacji zamówienia, a ponadto jak wynika z zeznań pokrzywdzonego – unikał z nim kontaktu. Zasady doświadczenia życiowego wskazują, iż gdyby po stronie oskarżonego, brak było bezpośredniego zamiaru, już po powzięciu wiedzy o niemożności wywiązania się ze zobowiązania, starałby się on wyjaśnić sytuację, dążyć do porozumienia, a nie zaś zerwać kontakt. Uprawnionym było także ustalenie, że to D. C. zajmował się organizacją spółki, a jego matka R. C. była prezesem jedynie oficjalnie. Nie można również zgodzić się z twierdzeniami obrońcy, iż w realiach niniejszej sprawy to dane wynikające z karty karnej, miały zasadniczy wpływ na uznanie winy oskarżonego. Oczywistym jest, że nie można orzekać o sprawstwie oskarżonego wyłącznie na podstawie jego uprzedniej karalności za tożsame lub podobne przestępstwa, jednakże okoliczność ta nie może pozostać bez częściowego wpływu na wnioskowanie sądu, gdyż wskazuje, że oskarżony jest w stanie popełniać i popełniał takie czyny. W realiach niniejszej sprawy, okoliczności wskazane powyżej pozwoliły na ustalenie, że oskarżony D. C. dopuścił się przestępstwa oszustwa wskazanego w art. 286 § 1 k.k. na szkodę T. K. (1). Zupełnie pozbawionym zasadności okazał się też zarzut rażącej niewspółmierności kary orzeczonej względem oskarżonego D. C.. W ocenie Sądu Okręgowego, kara ta z całą pewnością nie stanowi sankcji niewspółmiernie surowej, wręcz przeciwnie – można uznać ją wręcz za łagodną. Podkreślić przy tym należy, że oskarżony dopuścił się czynu z grona przestępstw o znacznej społecznej szkodliwości, gdyż kosztem uszczuplenia majątku innej osoby, postanowił powiększyć swoje zasoby finansowe. Zauważyć również należy, że w stosunku do oskarżonego zastosowano karę o najłagodniejszym charakterze, której wymiar też nie jest zbyt wygórowany, zatem twierdzenia obrońcy oskarżonego w przedmiocie jej rażącej niewspółmierności nie są poparte żadnymi racjonalnymi argumentami. Sąd Rejonowy, orzekając karę grzywny miał na względzie, że oskarżony dokonał zwrotu pieniędzy na rzecz pokrzywdzonego i stanowiło to niewątpliwie okoliczność łagodzącą. Zważyć jednak należy, że zwrot pieniędzy pozyskanych w wyniku przestępstwa stanowiłby obowiązek oskarżonego, jeśli pokrzywdzony złożyłby taki wniosek, zatem uiszczenie tej kwoty przez oskarżonego przed zakończeniem postępowania, może prowadzić do złagodzenia kary, a nie całkowitego jej zminimalizowania. Celem kary jest bowiem taka dolegliwość dla sprawcy, która zniechęci go do podejmowania bezprawnych działań w przyszłości. Minimalizując wysokość grzywny doszłoby do zminimalizowania jej dolegliwości dla oskarżonego lub jej wyeliminowania. Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego D. C. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 170 złotych tytułem zwrotu kosztów sądowych, ustalając ich wysokość na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych oraz § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym. Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. i art. 456 k.p.k.