II Ka 252/25 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2025-06-25
Sygn. akt II Ka 252/25
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 25 czerwca 2025r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Agata Kowalska |
|
Protokolant: |
sekr. sąd. Kinga Łempicka |
po rozpoznaniu w dniu 25 czerwca 2025 r.
sprawy M. P.
obwinionego z art. 92a § 1 kw
na skutek apelacji, wniesionej przez obwinionego
od wyroku Sądu Rejonowego w Węgrowie
z dnia 17 lutego 2025 r. sygn. akt II W 121/24
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
II. zasądza od obwinionego M. P. na rzecz Skarbu Państwa 90 złotych tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.
Sygn. akt II Ka 252/25
UZASADNIENIE
M. P. został obwiniony o to, że w dniu 16 lutego 2024 roku o godzinie 17:34 w miejscowości L., pow. (...), woj. (...) ulica (...) kierując pojazdem marki T. o nr rej. (...) nie stosował się do ograniczenia prędkości określonego znakiem drogowym i przekroczył dopuszczalną prędkość o 30 km/h, jadąc z prędkością 80 km/h, tj. o czyn z art. 92a § 1 kw.
Sąd Rejonowy w Węgrowie wyrokiem z dnia 17 lutego 2025 r. w sprawie II W 121/24 uznał M. P. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i na podstawie art. 92a § 1 kw wymierzył mu karę grzywny w wysokości 400 złotych oraz zasądził od niego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 40 zł tytułem opłaty, kwotę 120 zł tytułem zryczałtowanych wydatków postępowania oraz obciążył go poniesionymi w sprawie wydatkami w wysokości 1532,17 zł związanymi z wydaniem opinii w sprawie.
Apelację od powyższego wyroku wniósł obwiniony i zarzucając mu:
- obrazę przepisu art. 439 § 1 i 2 kpk oraz art. 45 ust. 1 Konstytucji RP, a także art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka poprzez fakt wydania wyroku przez niewłaściwie obsadzony Sąd i przez osobę nieuprawnioną, ponieważ w składzie orzekającym zasiadał sędzia powołany na urząd z naruszeniem standardów niezależności sądownictwa i niezawisłości sędziowskiej, tj. przez organ Krajową Radę Sądownictwa – ukształtowany w sposób sprzeczny z Konstytucją RP oraz wymogami prawa Unii Europejskiej i orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości UE oraz Europejskiego Trybunału Praw Człowieka – tzw. Sędzia Neo-KRS,
- obrazę § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego 2014 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (Dz. U. poz. 281) przez oparcie rozstrzygnięcia na wskazaniach urządzenia, które z mocy prawa nie może być wykorzystywane do dokonywania pomiarów prędkości,
- obrazę przepisu art. 4 § 1 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia poprzez pozbawienie obwinionego prawa do obrony poprzez niedoręczenie mu opinii biegłego wydanej w niniejszej sprawie,
- obrazę przepisu art. 34 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia poprzez podjęcie rozstrzygnięcia bez uwzględnienia całokształtu okoliczności ujawnionych w postępowaniu,
- obrazę przepisu art. 4 i 5 Kodeksu postępowania karnego w związku z art. 8 Kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia poprzez nieuwzględnienie okoliczności przemawiających na korzyść obwinionego oraz rozstrzygnięcie powstałych wątpliwości na jego niekorzyść,
- błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, polegający na założeniu całkowitej niezawodności urządzenia pomiarowego typu (...),
- błąd w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia, polegający na bezkrytycznym daniu wiary zeznaniom świadków – funkcjonariuszy Policji dokonujących pomiaru wraz z błędnym założeniem, iż zeznania są w pełni wiarygodne.
Wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości oraz umorzenie postępowania oraz alternatywnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i uniewinnienie, co należało interpretować jak wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie obwinionego od zarzucanego mu wykroczenia.
Sąd Okręgowy, zważył co następuje:
Apelacja obwinionego okazała się niezasadna i jako taka nie zasługiwała na uwzględnienie.
Sąd Okręgowy nie stwierdził uchybień, o których mowa w wywiedzionych przez skarżącego zarzutach. Materiał dowodowy, na którym Sąd meriti oparł wyrokowanie jest wyczerpujący, został prawidłowo i obiektywnie oceniony, stan faktyczny na jego podstawie został ustalony właściwie, przy uwzględnieniu wszelkich okoliczności, przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść obwinionego, a które uzasadniały przypisanie M. P. sprawstwa i winy za zarzucany mu czyn, wypełniający dyspozycję art. 92a § 1 kw.
Odpowiadając w pierwszej kolejności na zarzut podnoszący zaistnienie w przedmiotowej sprawie bezwzględnej przyczyny odwoławczej w postaci nienależytej obsady sądu (art. 439 § 1 pkt 2 kpk), należy wskazać, że był on chybiony. O ile z uchwały połączonych trzech Izb Sądu Najwyższego: Cywilnej, Karnej oraz Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 stycznia 2020 r. wynika, że procedura nominacyjna na urząd sędziego może mieć wpływ na zaistnienie wspomnianej wyżej bezwzględnej przyczyny odwoławczej, tak przedstawione w niej rozważania nie oznaczają automatycznie, że każdy sędzia sądu powszechnego, który uzyskał nominację w następstwie brania udziału w konkursie przed Krajową Radą Sądownictwa po dniu 17 stycznia 2018 r. nie spełnia minimalnego standardu bezstronności i każdorazowo sąd z jego udziałem jest nienależycie obsadzony w rozumieniu art. 439 § 1 pkt 2 kpk. Innymi słowy, rozważana tu bezwzględna przyczyna odwoławcza zachodzi wyłącznie wtedy, jeżeli wadliwość procesu nominacyjnego prowadzi, w konkretnych okolicznościach, do naruszenia standardu niezawisłości i bezstronności. Nie może być w takim przypadku mowy o jakimkolwiek automatyzmie, wymagana jest bowiem wnikliwa analiza osoby sędziego w kontekście procesu nominacyjnego oraz jego postawy w toku postępowania. Okoliczności mogące mieć wpływ na ustalenie niespełnienia przez sąd orzekający z udziałem sędziego, powołanego w w/w procedurze, w związku z jego procesem nominacyjnym, minimalnego standardu niezawisłości i bezstronności, muszą zostać wykazane za pomocą konkretnych faktów (uchwała SN z 2.06.2022 r., I KZP 2/22, OSNK 2022, nr 6, poz. 22, wyrok SN z 14.05.2025 r., II KK 47/25, LEX nr 3868343, postanowienie SN z 25.11.2022 r., I KK 382/22, LEX nr 3557541). Mając na względzie powyższe, Sąd odwoławczy nie stwierdził by w przedmiotowej sprawie zaistniała bezwzględna przyczyna odwoławcza z art. 439 § 1 pkt 2 kpk. Sędzia Sądu Rejonowego w Węgrowie rozpatrująca niniejszą sprawę, pomimo mianowania jej na stanowisko z udziałem Krajowej Rady Sądownictwa ukształtowanej w sposób niezgodny z Konstytucją RP, spełniała standardy bezstronności i niezawisłości. Istotne jest przy tym, że apelujący nie wykazał za pomocą konkretnych faktów by proces nominacji sędzi miał wpływ na jej bezstronność i niezawisłość. Skarżący ograniczył się wyłącznie do ogólnego odwołania się do faktu, że sędzia została powołana na urząd w procedurze, w której brała udział Krajowa Rada Sądownictwa w składzie ukształtowanym przepisami wspomnianej wcześniej ustawy z dnia 8 grudnia 2017 r. Nadto nie wskazał okoliczności, które miałyby świadczyć o braku bezstronności sędziego, o jakich mowa w art. 41 § 1 kpk, a Sąd Okręgowy takich nie dostrzega. Zatem wobec braku okoliczności, które poddawałyby w wątpliwość bezstronność sądu orzekającego, należało uznać, że był on w pełni umocowany do rozpoznania sprawy obwinionego.
Nie można również zgodzić się ze skarżącym, ażeby zostało naruszone jego prawo do obrony. Otrzymał on bowiem pouczenie o prawach i obowiązkach osoby, co do której istnieje uzasadniona podstawa do sporządzenia przeciwko niej wniosku o ukaranie (k. 10). Z przysługujących mu praw w postępowaniu korzystał składając wniosek o wyłączenie sędziego od rozpoznania sprawy i sprzeciw od wydanego wyroku nakazowego. Na rozprawie głównej w dniu 25 listopada 2024 r., w trakcie której Sąd podjął decyzję o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłego z zakresu ruchu drogowego i pomiaru prędkości M. M., zakreślając biegłemu termin miesiąca na jej sporządzenie, był obecny. Opinię biegły złożył sądowi z aktami sprawy w pierwszych dniach stycznia 2025 r., a zatem bacząc na to, że ostatni termin rozprawy głównej miał miejsce w dniu 17 lutego 2025 r., dysponował on wystarczającym czasem, by zapoznać się z przedmiotową opinią, przy czym w jego interesie pozostawało ustalenie, kiedy owa opinia wpłynęła do Sądu. Mógł to uczynić poprzez kontakt telefoniczny z biurem obsługi interesanta bądź też z sekretariatem Wydziału Karnego, a z jej treścią zapoznać się w wyniku przejrzenia akt sprawy, o czym został pouczony w zawiadomieniu o pierwszym terminie rozprawy głównej lub sporządzeniu fotokopii, do której był uprawniony. Żaden przepis proceduralny nie nakłada na Sąd obowiązku doręczenia stronom opinii biegłego, dlatego też z faktu niedoręczenia odpisu w/w opinii przez organ procesowy nie można było upatrywać naruszenia prawa do obrony obwinionego.
Odnosząc się do zarzutu obrazy art. 7 kpk mającego, poprzez art. 8 kpw, zastosowanie także w postępowaniu w sprawach o wykroczenia należało uznać go za bezzasadny. Sąd I instancji słusznie bowiem uznał za wiarygodne zeznania funkcjonariusza Policji Ł. W.. Wskazać należy, że świadek pełnił służbę znajdując się w miejscowości L. przy ulicy (...), obserwując drogę i kontrolując prędkość przejeżdżających pojazdów. Bezspornie zatem jego uwaga była skupiona właśnie na tego rodzaju nieprawidłowościach w zachowaniu kierowców. Wynika to także z jego zeznań, w których precyzyjnie określił położenie ciężarówki na drodze, wskazując, że poruszała się w przeciwnym kierunku względem samochodu, który prowadził obwiniony, a także moment w którym dokonał pomiaru jego prędkości, wskazując, że do podjęcia przez niego takiej czynności doszło zanim nadjechała wspomniana ciężarówka. Niewątpliwym jest, bacząc na treść jego zeznań, ale również świadectwo ukończenia specjalistycznego kursu (k. 58), że posiadał on duże doświadczenie w tego typu czynnościach i był odpowiednio przeszkolony w zakresie korzystania z laserowego miernika prędkości, o czym świadczy chociażby jego wiedza co do miejsca, w które winno kierować się wiązkę światła lasera na pojeździe w celu otrzymania prawidłowego wyniku. Należy nadto podkreślić, że świadek jest osobą obcą dla obwinionego, mającą z nim styczność tylko z racji wykonywanych obowiązków służbowych. Nie miał zatem powodu, aby składać zeznania obciążające obwinionego, nieoddające rzeczywistego przebiegu zdarzenia. Oczywistym przy tym jest, że upływ czasu między popełnieniem wykroczenia przez obwinionego, a przesłuchaniem funkcjonariusza na rozprawie, spowodował, iż świadek mógł nie pamiętać całego przebiegu służby, co przy ilości wykonywanych kontroli drogowych nie jest niczym wyjątkowym, przy czym właśnie powoływanie się przez niego na niepamięć stanowi o jego chęci oddania tego, co faktycznie się wówczas wydarzyło. Przyjęcie zaś tezy skarżącego, że świadek mimo wątpliwości co do prawidłowości pomiaru, mimo wszystko zatrzymał obwinionego, jest w świetle zgromadzonego materiału dowodowego, ale także zasad logiki i doświadczenia życiowego, nieuzasadnione.
Sąd Rejonowy trafnie, w tej części która pozostawała w sprzeczności
ze słusznie uwzględnionym materiałem dowodowym w postaci zeznań w/w funkcjonariusza Policji, które miały swoje odzwierciedlenie w obiektywnym materiale dowodowym, m.in. opinii biegłego do spraw techniki pojazdów i ruchu drogowego (k. 89-101), nie nadał takiego przymiotu wyjaśnieniom obwinionego, albowiem stanowiły one jedynie próbę przeforsowania jego linii obrony, mającej na celu uniknięcie odpowiedzialności za popełnione wykroczenie. Należy zważyć, że pomimo, iż w apelacji skarżący podniósł, iż urządzenie, którym dokonano pomiaru prędkości prowadzonego przez niego samochodu nie spełnia wymogów rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego 2014 r. (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1081), to w trakcie zatrzymania nie żądał on okazania świadectwa jego legalizacji. Zatem jego linia obrony ewoluowała w zależności od informacji, które udało mu się pozyskać już po inkryminowanym zajściu, co nie mogło umknąć uwadze Sądu przy okazji omawiania przedmiotowego zarzutu. Kluczową w kwestii oceny wiarygodności obwinionego, oprócz zeznań Ł. W., była także uzyskana przez Sąd w toku postępowania opinia biegłego, której pełności, jasności, spójności nie podważał skądinąd skarżący. Biegły zapoznając się z aktami postępowania, stwierdził jednoznacznie, że nie zawierają one dowodów, które wskazywałyby na możliwość powstania błędu lub występowania innych zakłóceń mogących mieć wpływ na prawidłowy pomiar prędkości samochodu obwinionego dokonany przez funkcjonariusza Policji sprawnym, posiadającym aktualne świadectwo legalizacji, odpowiadającym wymogom rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego 2014 r. (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1081) urządzeniem U. U.. Odnosząc się w tym miejscu do podniesionego w apelacji zarzutu naruszenia przepisu § 5 ust. 1 wskazanego wyżej rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 lutego 2014 r., podkreślić należy, że zawarty tam zapis, z którego wynika, że konstrukcja i wykonanie przyrządu powinny zapewniać wskazanie pojazdu, którego prędkość została zmierzona, ma charakter ogólny i odnosi się zarówno do urządzeń wyposażonych w dodatkowe urządzenie rejestrujące, jak też do urządzeń pozbawionych takiej funkcji. Możliwość identyfikacji pojazdu, o której mowa w omawianym przepisie dotyczy zatem możliwości ustalenia przez dokonującego pomiaru, pojazdu, którego prędkość jest mierzona, co umożliwia przyrząd laserowy z urządzeniem celowniczym i wizjerem. Urządzenie użyte w sprawie niniejszej było wyposażone w lunetę, która pozwalała na precyzyjne identyfikowanie namierzonego pojazdu. O ile Sąd Okręgowy nie kwestionuje, że niekiedy dochodzi na drodze do sytuacji, w których niemożliwe będzie dokonanie przez funkcjonariusza Policji pomiaru prędkości, tak sytuacja mająca miejsce na gruncie przedmiotowej sprawy taką nie jest. W momencie przeprowadzania pomiaru prędkości samochodu prowadzonego przez obwinionego ciężarówka poruszająca się z przeciwnego kierunku nie stanowiła przeszkody, która mogłaby doprowadzić do uzyskania nieprawidłowego wyniku, z uwagi na miejsce, w którym się wówczas znajdowała. W związku z tym funkcjonariusz Policji nie miał problemu, aby skierować wiązkę światła lasera na samochód prowadzony przez obwinionego i tym samym z pomocą w/w urządzenia stwierdzić z jaką prędkością się porusza. Ponadto, jak wskazał biegły, nie byłoby również możliwe dokonanie pomiaru prędkości z odległości 307,5 metrów w przypadku jadących w kolumnie pojazdów w małych odległościach, gdyż wówczas przyrząd nie będzie w stanie bez objęcia wiązką światła lasera innego obiektu, namierzyć tylko pojazdu sprawcy wykroczenia, co będzie objawiało się widoczną w lunecie czerwoną kropką, wskazującą na niemożność poprawnego wykonania pomiaru. Innymi słowy, w takim układzie nie doszłoby w ogóle do zmierzenia prędkości. Co oczywiste, skoro otrzymano wynik prędkości samochodu, którym poruszał się obwiniony, do takiej sytuacji w przedmiotowej sprawie nie doszło. Reasumując powyższe rozważania należy wskazać, że twierdzenia obwinionego o prowadzeniu przez niego samochodu w czasie i miejscu jak w stawianym mu zarzucie z prędkością do 50 km/h, jak też wadliwości urządzenia, którym dokonano pomiaru prędkości kierowanego przez niego pojazdu nie tylko nie znajdują potwierdzenia w innych wiarygodnych dowodach, ale przede wszystkim są z nimi sprzeczne, co stanowiło o zasadności decyzji Sądu o obdarzeniu wyjaśnień oskarżonego wiarą jedynie w części. W tych realiach nie ma więc także mowy o naruszeniu art. 4 kpk w zw. z art. 8 kpw.
Z uwagi na powyższe, w przedmiotowej sprawie nie znajdowała zastosowania zasada z art. 5 § 2 kpk w zw. z art. 8 kpw stanowiąca o tym, iż nie dające się usunąć wątpliwości rozstrzyga się na korzyść obwinionego. Nie wynika z uzasadnienia Sądu Rejonowego, aby powziął on jakiekolwiek wątpliwości co do prędkości z jaką poruszał się obwiniony na ulicy (...) w miejscowości L., przeszkolenia funkcjonariusza dokonującego pomiaru prędkości samochodu kierowanego przez obwinionego, udokumentowania pomiaru czy niespełnienia przez wykorzystane w tym celu urządzenie wymogów określonych rozporządzeniem Ministra Gospodarki z dnia17 lutego 2014 r. w sprawie wymagań, którym powinny odpowiadać przyrządy do pomiaru prędkości pojazdów w ruchu drogowym, oraz szczegółowego zakresu badań i sprawdzeń wykonywanych podczas prawnej kontroli metrologicznej tych przyrządów pomiarowych (t.j. Dz. U. z 2019 r. poz. 1081). Sąd Okręgowy takich wątpliwości również się nie dopatrzył.
Tym samym skoro Sąd I instancji nie naruszył żadnego z przepisów ze sfery gromadzenia i oceny dowodów, to brak jest podstaw do kwestionowania przyjętych ustaleń faktycznych.
Sąd II instancji nie stwierdził także uchybień przy rozstrzyganiu w zakresie orzeczonej kary grzywny, określonej w wysokości 400 zł. Podstawą do ewentualnej zmiany wyroku w zakresie wymierzonej kary byłoby ustalenie, że jej wymiar nie uwzględnia wszystkich okoliczności wiążących się z ustawowymi dyrektywami jej wymiaru bądź też wykracza poza granice swobodnego uznania sędziowskiego. Rażąca niewspółmierność kary, uzasadniająca jej zmianę, może zachodzić tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć wpływ na wymiar kary, można byłoby przyjąć, że zachodziła wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd I instancji, a karą, która byłaby prawidłowa w świetle obowiązujących przepisów (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 10 lipca 2024 r., II AKa 111/24). W świetle okoliczności sprawy, na jakie zwrócił uwagę Sąd Rejonowy nie sposób było uznać, że wymierzona obwinionemu kara grzywny byłaby rażąco niewspółmierna. Zważyć także należało na cele prewencyjne, jakie ma ona osiągnąć wobec obwinionego. Oczywistym jest fakt, że każda kara niesie ze sobą pewną uciążliwość, która ma być zarazem motywacją do poprawy niewłaściwego zachowania, toteż orzeczona kara 400 zł grzywny, uwzględniająca w sposób właściwy dyrektywy z art. 24 i 33 kw, będąc adekwatną do stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz stopnia zawinienia sprawcy, zrealizuje powierzone jej funkcje, zwłaszcza w wymiarze prewencji indywidualnej i generalnej.
Kierując się przedstawionymi wyżej racjami, nie podzielając zarzutów zawartych w apelacji i nie stwierdzając zaistnienia jakiejkolwiek z bezwzględnych przyczyn odwoławczych określonych w art. 104 § 1 kpw podlegających rozważeniu niezależnie od granic zaskarżenia, Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 1 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.
Apelacja obwinionego okazała się całkowicie bezzasadna, zatem zgodnie z art. 636 § 1 kpk, stosowanym poprzez odesłanie z art. 121 kpw, obwiniony ponosi koszty sądowe postępowania odwoławczego w całości. Warto podkreślić, że z przepisu art. 636 kpk wynika zasada obciążenia osób skazanych kosztami sądowymi, zaś odstępstwo od niej winno mieć wyjątkowy charakter, uwarunkowany istnieniem przesłanek z art. 624 § 1 kpk. W stosunku do osoby obwinionego takich przesłanek Sąd Okręgowy nie stwierdził.
O kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze, orzeczono na podstawie art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 121 § 1 kpw, art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 123 z późn. zm.), a także § 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty sądowej od wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz. U. poz. 2467).
Z tych względów Sąd Okręgowy, orzekł jak w wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Agata Kowalska
Data wytworzenia informacji: