Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Agata Kowalska

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 256/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 5 grudnia 2022 roku w sprawie II K 793/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

-----

---------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

----------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

-------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Z apelacji obrońcy oskarżonego:

naruszenie przepisów postępowania w stopniu mającym wpływ na treść orzeczenia, tj.:

1.  art. 6 k.p.k., art. 117 § 1 i 2 k.p.k., art. 175 k.p.k., art. 374 § 1 k.p.k. poprzez przeprowadzenie rozprawy pod nieobecność oskarżonego, który był pozbawiony wolności (jego nieobecność była zatem usprawiedliwiona), a jego obrońca na rozprawie wnosił o odroczenie rozprawy wskazując na bliski termin zakończenia kary pozbawienia wolności oraz konieczność przesłuchania bezpośredniego świadka. Sąd prowadząc rozprawę pod nieobecność oskarżonego de facto pozbawił go prawa do obrony, składania wyjaśnień, co jest istotne ponieważ jednocześnie Sąd skazał oskarżonego na bezwzględną karę pozbawienia wolności,

2.  art. 350a k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. poprzez nieuwzględnienie wniosku o bezpośrednie przesłuchanie świadka P. A., który był bezpośrednim świadkiem zdarzenia, a zatem błędnym jest uznanie, że w stosunku do takiego świadka okoliczności na które miałby zeznawać nie są tak doniosłe dla sprawy, aby konieczne było jego bezpośrednie przesłuchanie

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego jest bezzasadna i nie zasługiwała na uwzględnienie. Sąd Okręgowy nie stwierdził, aby zaskarżony wyrok zapadł w następstwie uchybień wskazanych w złożonym środku odwoławczym.

Obecne brzmienie art. 374 § 1 k.p.k. nie postawia wątpliwości co do tego, że udział oskarżonego w rozprawie głównej jest co do zasady jego prawem, a nie obowiązkiem, chyba że przewodniczący lub sąd uzna obecność oskarżonego za obowiązkową (por. postanowienie SN z 21.09.2022 r., V KK 94/22, LEX nr 3455744).

Rozprawę pod nieobecność oskarżonego, którego udział w rozprawie nie był obowiązkowy, można prowadzić tylko wówczas, gdy zostanie on prawidłowo, tj. w sposób zgodny z treścią przepisów Kodeksu postępowania karnego zawiadomiony o jej czasie i miejscu. Niestawiennictwo strony, która została należycie zawiadomiona o czynności procesowej, niezależnie od jego przyczyny, nie stoi na przeszkodzie przeprowadzeniu tej czynności, jeżeli stawił się jej obrońca lub pełnomocnik, o ile udział strony w tej czynności nie był obowiązkowy (por. wyrok SN z 11.01.2023 r., V KK 527/22, LEX nr 3509859).

Stwierdzone w niniejszej sprawie okoliczności pozwalają wnioskować, że Sąd I instancji dochował ustanowionego w przepisie art. 117 § 1 kpk, obowiązku prawidłowego zawiadomienia oskarżonego Ł. S. o terminie rozprawy głównej. Ze znajdującego się w aktach sprawy elektronicznego pokwitowania odbioru wynika, że oskarżony w dniu 18 listopada 2022 r. własnoręcznie pokwitował odebranie pisma sądowego (k. 84 akt). Ponadto, podsądny został prawidłowo pouczony o możliwości złożenia wniosku o doprowadzenie na termin rozprawy z zakładu karnego. Oskarżony nie wyraził chęci uczestnictwa w rozprawie i nie składał wniosku w tym przedmiocie. Oskarżony złożył wyjaśnienia w postępowaniu przygotowawczym i przyznał się do winy, a Sąd I instancji nie uznał jego udziału w rozprawie za obowiązkowy.

Nadmienić należy ponadto, że na rozprawie przed Sądem pierwszej instancji stawił się obrońca oskarżonego, który należycie reprezentował jego interesy. Wobec powyższego prawo oskarżonego do obrony nie zostało naruszone.

Obrońca oskarżonego zaskarżonemu zarzucił ponadto obrazę przepisów art. 350a kpk w zw. z art. 6 kpk polegające na pominięciu zasady bezpośredniości i zaniechaniu przesłuchania na rozprawie świadka P. A., który był bezpośrednim świadkiem zdarzenia. Obrońca oskarżonego domagał się również przeprowadzenia dowodu z bezpośredniego przesłuchania ww. świadka na rozprawie oraz odebrania wyjaśnień od oskarżonego na okoliczność przebiegu zdarzenia objętego aktem oskarżenia. Sąd Okręgowy postanowił na podstawie art. 368 § 2 kpk odstąpić od rozpoznania wniosku o ponowne przesłuchanie świadka, albowiem był już oddalony w postępowaniu przed Sądem I instancji, a oparty jest na tych samych podstawach faktycznych. Sąd nie uwzględnił też wniosku obrońcy o dodatkowe przesłuchanie oskarżonego, który miał możliwość złożenia wyjaśnień w sprawie, a ponadto, pomimo że przebywa na wolności, nie stawił się na rozprawę odwoławczą. Przeprowadzenie wskazanych dowodów prowadziłoby zatem jedynie do przedłużenia postępowania.

Wprowadzone w art. 350a kpk rozwiązanie niewątpliwie sprzyja realizacji zasady ekonomiki procesowej, poprzez zaniechanie przesłuchania bezpośrednio na rozprawie niektórych świadków, którzy zostali już przesłuchani w postępowaniu przygotowawczym. O ile jedną z zasad postępowania karnego jest zasada bezpośredniości, o tyle procedura karna przewiduje od niej wyjątki. Jednym z nich jest możliwość podjęcia decyzji o zaniechanie wezwania świadka na rozprawę w sytuacji, gdy został przesłuchany w toku postępowania, a wskazane przez niego okoliczności nie są tak doniosłe, aby było konieczne bezpośrednie przesłuchanie go na rozprawie. Faktem jest, że zeznania P. A. stanowią dowód obciążający oskarżonego w zakresie przypisanego mu czynu. Niemniej jednak nie jest to jedyny dowód i nie sposób uznać go za kluczowy. Sprawstwo oskarżonego zostało ustalone również na podstawie jego wyjaśnień oraz zebranych dokumentów w postaci odpisów wyroków oraz danych o karalności. Obrońca oskarżonego kwestionując nieprzesłuchanie świadka na rozprawie, w żaden sposób nie wskazuje z jakiego powodu byłoby to niezbędne. Mając na uwadze zebrany materiał dowodowy, Sąd I instancji słusznie uznał, że przesłuchanie świadka na rozprawie nie było konieczne. Nie ulega wątpliwości, że tego rodzaju procedowanie nie naruszyło prawa oskarżonego do obrony.

Z przyczyn opisanych powyżej, Sąd Okręgowy stwierdził, iż zarzuty obrońcy mające podważyć zaskarżony wyrok były bezzasadne, dlatego też zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność podniesionych zarzutów warunkowała bezzasadność wniosku. Zaznaczyć należy, że skarżący obrońca nie podniósł żadnych zarzutów, które warunkowały uwzględnienie tak sformułowanego wniosku. Uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji może bowiem nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 439 § 1 kpk, art. 454 kpk lub jeżeli konieczne jest przeprowadzenie na nowo przewodu w całości (art. 437 § 2 kpk).

Lp.

Zarzut

Z apelacji oskarżonego:

rażąca surowość orzeczonej kary pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut podniesiony przez oskarżonego uznać należy za niezasadny. Zdaniem Sądu odwoławczego, orzeczenie wobec Ł. S. kary 6 miesięcy pozbawienia wolności w żadnym razie nie można uznać za noszące cechy rażącej surowości, a tylko tego rodzaju surowość mogłaby powodować, w myśl art. 438 pkt 4 kpk, wydanie orzeczenia reformatoryjnego.

Rażąca niewspółmierność kary, o której mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k. występuje wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można przyjąć, że zachodzi wyraźna nie dająca się zaakceptować różnica między karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary przewidzianych w art. 53 k.k. oraz zasad ukształtowanych przez orzecznictwo (por. Wyrok SN z 27.10.2022 r., I KK 173/22, OSNK 2023, nr 2, poz. 5).

Tymczasem takiej sytuacji w przedmiotowej sprawie nie sposób było się dopatrzeć. Wymierzona wobec oskarżonego kara 6 miesięcy pozbawienia wolności, która tylko nieznacznie przekracza próg ustawowego minimalnego zagrożenia za przypisany mu czyn (za który możliwe było orzeczenie kary pozbawienia wolności w wymiarze od 3 miesięcy do 5 lat) nie może być uznana za rażąco niewspółmierną. Oskarżony jest osobą wysoce niepoprawną, gdyż miał już orzekane wyrokami skazującymi za przestępstwa zakazy prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, a popełniając przedmiotowe przestępstwo złamał cztery takie zakazy. Powyższe dowodzi, że uporczywie i rażąco lekceważy orzeczenia sądowe, z konsekwencji których nie wyciąga żadnych wniosków. Przyznanie się oskarżonego do popełnienia zarzucanego mu czynu nie jest okolicznością, której można przypisywać decydującą rangę dla wymiaru kary w sytuacji zatrzymania oskarżonego na „gorącym uczynku” przez policję. W ocenie Sądu Okręgowego zaproponowana na łamach wywiedzionego środka zaskarżenia kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania nie jest karą adekwatną do rangi popełnionego przez oskarżonego czynu oraz nie spełni swoich celów zapobiegawczych i wychowawczych w stosunku do niego.

Wniosek

o zmianę wyroku poprzez znaczne złagodzenie kary pozbawienia wolności i orzeczenie jej z warunkowym zawieszeniem wykonania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność podniesionego zarzutu warunkowała bezzasadność wniosku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok utrzymano w mocy w całości

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność wniesionych apelacji i brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Na podstawie art. 634 kpk w zw. z art. 627 § 1 kpk i art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 123 z późń. zm.), zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 140 złotych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Rozstrzygnięcie o karze

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana