II Ka 316/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2024-12-16
Sygn. akt II Ka 316/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 16 grudnia 2024r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Agata Kowalska |
|
Sędziowie: |
SO Marek Korczyński SR del. Paweł Mądry (spr.) |
|
Protokolant: |
sekr. sąd. Beata Wilkowska |
przy udziale prokuratora Radosława Romaniuka
po rozpoznaniu w dniach 21 czerwca 2024r., 4 lipca 2024r. i 16 grudnia 2024 r.
sprawy skazanego D. L.
na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego
od wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim
z dnia 23 stycznia 2024 r. sygn. akt II K 761/23
I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
1. rozwiązuje orzeczenie o karze łącznej zawarte w pkt I;
2. na podstawie art. 85 § 1 kk w zw. z art. 86 § 1 kk i art. 87 § 1 kk łączy jednostkowe kary – 5 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 1 marca 2023r. sygn. II K 1282/21 oraz 1 roku i 4 miesięcy ograniczenia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 17 stycznia 2022r. sygn. II K 1176/21 i orzeka wobec skazanego D. L. łączną karę 1 roku i 1 miesiąca pozbawienia wolności uznając tę karę za wykonaną w całości;
3. uchyla rozstrzygnięcie zawarte w pkt II wyroku;
4. na podstawie art. 572 kpk umarza postępowanie w zakresie objęcia wyrokiem łącznym kar orzeczonych wyrokami w sprawach: II K 193/18, II K 781/20, II K 167/22 oraz II K 228/23;
II. w pozostałej części wyrok utrzymuje w mocy;
III. zwalnia skazanego od wydatków za postępowanie odwoławcze ustalając, że ponosi je Skarb Państwa.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 316/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
6.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok łączny Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 23 stycznia 2024r. w sprawie II K 761/23 |
6.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
6.3. Granice zaskarżenia |
6.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
6.1.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
6.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2.
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
6.5. Ustalenie faktów |
6.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
------------------- |
---------------------------------------------------------- |
------------- |
--------------- |
6.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
------------------- |
---------------------------------------------------------- |
------------- |
--------------- |
6.6. Ocena dowodów |
6.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
--------------- |
-------------------------------------------------------------- |
----------------------------------------------- |
6.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
--------------- |
-------------------------------------------------------------- |
----------------------------------------------- |
3. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
|||
Lp. |
Zarzut |
||
3.1. |
zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. art. 85 kk i |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
|||
- skarżący w treści zarzutu apelacji nie wyjaśnił na czym polegało naruszenie przepisów art. 85 kk i art. 86 § 3 kk w przedmiotowej sprawie. Z uzasadnienia apelacji wynika zaś, iż obrońca wnosi o inny sposób połączenia kar wymienionych w pkt I wyroku łącznego. Zdaniem obrońcy, skazany z uwagi na osiągnięte cele penitencjarne zasługuje na opuszczenie zakładu karnego, w którym – w dacie sporządzenia apelacji – wykonywał zastępczą karę pozbawienia wolności za niewykonaną karę ograniczenia wolności. Wobec tego obrońca, bez przedstawienia jakichkolwiek rozważań prawnych, w tym wskazania podstawy prawnej, wniósł o połączenie węzłem kary łącznej jednostkowych kar ograniczenia wolności orzeczonych w sprawach II K 1176/21, II K 167/22 i II K 228/23 i wymierzenie skazanemu kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności. - odnosząc się merytorycznie do przedmiotowego zarzutu należy przede wszystkim stwierdzić, iż obrońca nie wskazał w treści apelacji mechanizmu naruszenia przepisu art. 85 kk, który przecież dotyczy ogólnych warunków orzeczenia kary łącznej. Obrońca nawet nie wskazał czy przepis winien być oceniany w wersji obowiązującej obecnie, czy też w brzmieniu obowiązującym do 24 czerwca 2020r. Uwaga ta ma zasadnicze znaczenie dla sprawy, gdyż od dnia 24 czerwca 2020r. jednym z kardynalnych warunków orzeczenia kary łącznej jest istnienie zbiegu przestępstw, za które orzeczono następnie kary podlegające łączeniu co najmniej dwoma wyrokami skazującymi. W uzasadnieniu apelacji obrońca nie odnosi się do problematyki zbiegu przestępstw, zatem należy uznać, iż obrońca sformułował zarzut obrazy przepisu art. 85 kk w brzmieniu obowiązującym do 24 czerwca 2020r. Jednakże ustalenie stanu prawnego nie prowadzi do wyjaśnienia intencji obrońcy w zakresie tego zarzutu, gdyż obrońca nie wyjaśnił w jaki sposób doszło do obrazy tego przepisu w sytuacji, w której Sąd Rejonowy węzłem kary łącznej objął kary podlegające wówczas wykonaniu. Z tych powodów należy uznać zarzut obrazy przepisu art. 85 kk za pozbawiony uzasadnienia. - nadto bezzasadny jest zarzut obrazy przepisu art. 86 § 3 kk. Przede wszystkim przepis ten nie znalazł zastosowania w zaskarżonym wyroku (Sąd Rejonowy w sentencji wyroku wskazał przepis art. 86 § 1 kk), zatem bezpodstawne jest stwierdzenie zawarte w zarzucie, iż Sąd Rejonowy błędnie zastosował ten przepis. Oczywistym jest dalej, że Sąd I instancji nie stosował przepisu wskazanego w treści zarzutu apelacji, gdyż przepis ten dotyczy kary łącznej ograniczenia wolności, zaś w przedmiotowej sprawie Sąd I instancji wymierzył skazanemu jedną karę łączną – karę łączną pozbawienia wolności. |
|||
Wniosek |
|||
wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec skazanego kary łącznej w wymiarze: a) 5 miesięcy kary pozbawienia wolności b) 2 lat kary ograniczenia wolności |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
|||
bezzasadność zarzutu warunkowała brak podstaw do uwzględnienia wniosku apelacji |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 kpk |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
- Sąd Okręgowy, mimo bezzasadności złożonej przez obrońcę apelacji, uznał, że utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku byłoby rażąco niesprawiedliwe dla skazanego, zatem w trybie art. 440 kpk Sąd Okręgowy dokonał zmian w zaskarżonym wyroku, aby doprowadzić do wydania wyroku zgodnego z prawem bez działania przy tym na niekorzyść oskarżonego. - z treści zaskarżonego wyroku wynika, iż Sąd Rejonowy na podstawie art. 4 § 1 kk zastosował przy wydaniu wyroku łącznego przepisy Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym do dnia 24 czerwca 2020r. Z uzasadnienia wyroku wynika, iż Sąd Rejonowy ustalił, że „ względniejsze dla skazanego są przepisy sprzed 24.06.2020 r., bowiem pozwalają na dokonanie połączenia czterech wyroków skazujących a nie dwóch”. Uwaga Sądu Rejonowego o ewentualnym „ połączeniu” dwóch wyroków wynikała z prawidłowego ustalenia, iż w przypadku zastosowania przepisów Kodeksu karnego obowiązujących od dnia 24 czerwca 2020r. realny zbieg przestępstw zachodzi jedynie pomiędzy czynami objętymi wyrokami w sprawach II K 1176/21 i II K 1282/21, zatem tylko kary z tych dwóch wyroków podlegałyby objęciu węzłem kary łącznej. Oceniając przywołane wyżej rozważania prawne należy stanowczo stwierdzić, że wydanie wobec skazanego wyroku łącznego z zastosowaniem przepisów Kodeksu karnego obowiązujących do dnia 24 czerwca 2020r. okazało się – wbrew przekonaniu Sądu I instancji – mniej korzystne dla skazanego, niż zastosowanie przepisów obowiązujących w dacie wydania wyroku łącznego. Otóż Sąd Rejonowy węzłem kary łącznej objął trzy kary ograniczenia wolności, z których tylko jedna, na czas wydania wyroku łącznego, podlegała wykonaniu w formie zastępczej kary pozbawienia wolności. Tym samym, Sąd Rejonowy wymierzając karę łączną pozbawienia wolności dokonał swoistej zamiany dwóch kar wolnościowych na składniki kary łącznej pozbawienia wolności, co w konsekwencji doprowadziło do orzeczenia wobec skazanego kary roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności w sytuacji, gdy przed wydaniem zaskarżonego wyroku łącznego miał do wykonania jedynie karę 5 miesięcy pozbawienia wolności i zastępczą karę pozbawienia wolności w rozmiarze 240 dnia. Sumarycznie zatem skazany, w warunkach gdyby nie wydano zaskarżonego wyroku łącznego, miałby do wykonania łącznie jeden rok i jeden miesiąc pozbawienia wolności oraz dwie kary ograniczenia wolności orzeczone w sprawach II K 167/22 i II K 228/23. Tymczasem skutkiem utrzymania w mocy zaskarżonego wyroku łącznego byłoby przedłużenie pobytu skazanego w zakładzie karnym o kolejne 5 miesięcy. Zważywszy, że w trakcie postępowania odwoławczego skazany opuścił zakład karny, po wykonaniu kar w sprawach II K 1176/21 i II K 167/22, w przypadku utrzymania wyroku łącznego należałoby ponownie osadzić skazanego w zakładzie karnym w celu wykonania kolejnych 5 miesięcy katy pozbawienia wolności w sprawie II K 1176/21. - w tych okolicznościach, zdaniem Sądu Okręgowego, względniejsze dla skazanego było wydanie wyroku łącznego w oparciu o przepisy Kodeksu karnego obowiązujące po dniu 24 czerwca 2020r. Wprawdzie węzłem kary łącznej polegają wówczas połączeniu jedynie dwie kary, tj. wymierzone w sprawach II K 1176/21 i 1282/21 (gdyż czyny objęte wyrokami wydanymi w tych sprawach zostały popełnione przed wydaniem pierwszego chronologicznie wyroku w sprawie II K 1176/21), to jednak poza węzłem kary pozbawienia wolności pozostają kary ograniczenia wolności w sprawach II K 167/22 i II K 228/23, które skazany będzie mógł wykonać w całości w formie pierwotnej, czyli poza zakładem karnym. - z uwagi zatem na ustalenie, że dla skazanego względniejsze będą przepisy Kodeksu karnego obowiązujące po dniu 24 czerwca 2020r. Sąd Okręgowy, działając z urzędu, dokonał zmiany wyroku łącznego w sposób wskazany w wyroku z dnia 16 grudnia 2024r. |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
6.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1 |
Przedmiot utrzymania w mocy |
rozstrzygnięcie z pkt III-IV wyroku łącznego |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
bezzasadność zarzutów apelacji i brak okoliczności uzasadniających zmianę wyroku na podstawie okoliczności uwzględnianych przez sąd odwoławczy z urzędu |
|
6.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1 |
Przedmiot i zakres zmiany |
Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że: 1. rozwiązał orzeczenie o karze łącznej zawarte w pkt I; 2. na podstawie art. 85 § 1 kk w zw. z art. 86 § 1 kk i art. 87 § 1 kk połączył jednostkowe kary: 5 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 1 marca 2023r. sygn. II K 1282/21 oraz 1 roku i 4 miesięcy ograniczenia wolności, orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 17 stycznia 2022r. sygn. II K 1176/21 i orzekł wobec skazanego D. L. łączną karę 1 roku i 1 miesiąca pozbawienia wolności, uznając tę karę za wykonaną w całości; 3. uchylił zaliczenie zawarte w pkt II wyroku; 4. na podstawie art. 572 kpk umorzył postępowanie w zakresie objęcia wyrokiem łącznym kar orzeczonych wyrokami w sprawach: II K 193/18, II K 781/20, II K 167/22 oraz II K 228/23; |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
- jak wyżej wskazano, korzystniejsze dla skazanego było zastosowanie przepisów Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym od 24 czerwca 2020r., zatem Sąd Okręgowy rozwiązał karę łączną z pkt I wyroku łącznego i na mocy przepisów wskazanych w wyroku dokonał połączenia kar orzeczonych w sprawach II K 1176/21 i II K 1282/21, gdyż czyny, za które wymierzono te kary zostały popełnione w warunkach zbiegu przestępstw określonego w art. 85 § 1 kk. Sąd Okręgowy zastosował w sprawie art. 87 § 1 kk, gdyż postawa skazanego jednoznacznie wskazywała, że lekceważył obowiązek wykonywania kary ograniczenia wolności w pierwotnej formie. Z tych powodów względy prewencji indywidualnej nie sprzeciwiały się wymierzeniu kary łącznej pozbawienia wolności. W tym zakresie Sąd Okręgowy w całości podziela rozważania Sądu I instancji co do postawy skazanego wobec obowiązku świadczenia nieopłatnej pracy w zakresie orzeczonej kary ograniczenia wolności. - z uwagi na nowe ukształtowanie kary łącznej zbędne stało się zaliczenie dokonane w pkt II wyroku łącznego, zaś uzasadnione stało się wydanie rozstrzygnięcia o umorzeniu postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego w zakresie kar za czyny objęte wyrokami wydanymi po wydaniu wyroku łącznego w sprawie II K 381/13, lecz nie objętymi rozstrzygnięciem o nowej karze łącznej |
6.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
6.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
----------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.3.1.4.1. |
----------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
6.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
6.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
----------------- |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
III |
apelacja obrońcy skazanego okazała się w całości bezzasadna, zatem skazany powinien ponieść koszty procesu na zasadach ogólnych, jednakże mając na względzie sytuację majątkową skazanego Sąd Okręgowy na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk zwolnił go w całości od zapłaty wydatków za postępowanie odwoławcze przejmując je na rachunek Skarbu Państwa |
7. PODPIS |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
cały wyrok |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Agata Kowalska, Marek Korczyński
Data wytworzenia informacji: