II Ka 316/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2024-12-16

Sygn. akt II Ka 316/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 grudnia 2024r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Agata Kowalska

Sędziowie:

SO Marek Korczyński

SR del. Paweł Mądry (spr.)

Protokolant:

sekr. sąd. Beata Wilkowska

przy udziale prokuratora Radosława Romaniuka

po rozpoznaniu w dniach 21 czerwca 2024r., 4 lipca 2024r. i 16 grudnia 2024 r.

sprawy skazanego D. L.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę skazanego

od wyroku łącznego Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim

z dnia 23 stycznia 2024 r. sygn. akt II K 761/23

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  rozwiązuje orzeczenie o karze łącznej zawarte w pkt I;

2.  na podstawie art. 85 § 1 kk w zw. z art. 86 § 1 kk i art. 87 § 1 kk łączy jednostkowe kary – 5 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 1 marca 2023r. sygn. II K 1282/21 oraz 1 roku i 4 miesięcy ograniczenia wolności orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 17 stycznia 2022r. sygn. II K 1176/21 i orzeka wobec skazanego D. L. łączną karę 1 roku i 1 miesiąca pozbawienia wolności uznając tę karę za wykonaną w całości;

3.  uchyla rozstrzygnięcie zawarte w pkt II wyroku;

4.  na podstawie art. 572 kpk umarza postępowanie w zakresie objęcia wyrokiem łącznym kar orzeczonych wyrokami w sprawach: II K 193/18, II K 781/20, II K 167/22 oraz II K 228/23;

II.  w pozostałej części wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zwalnia skazanego od wydatków za postępowanie odwoławcze ustalając, że ponosi je Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 316/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

6.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok łączny Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 23 stycznia 2024r.

w sprawie II K 761/23

6.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

6.3.  Granice zaskarżenia

6.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

6.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

6.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

6.5.  Ustalenie faktów

6.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

-------------------

----------------------------------------------------------

-------------

---------------

6.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

-------------------

----------------------------------------------------------

-------------

---------------

6.6.  Ocena dowodów

6.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

---------------

--------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------

6.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

---------------

--------------------------------------------------------------

-----------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

zarzut naruszenia przepisów prawa materialnego, tj. art. 85 kk i
art. 86 § 3 kk poprzez ich błędne zastosowanie i wymierzenie kary pozbawienia wolności w wymiarze jednego roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z zastosowaniem systemu asperacji

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- skarżący w treści zarzutu apelacji nie wyjaśnił na czym polegało naruszenie przepisów art. 85 kk i art. 86 § 3 kk w przedmiotowej sprawie. Z uzasadnienia apelacji wynika zaś, iż obrońca wnosi o inny sposób połączenia kar wymienionych w pkt I wyroku łącznego. Zdaniem obrońcy, skazany z uwagi na osiągnięte cele penitencjarne zasługuje na opuszczenie zakładu karnego, w którym – w dacie sporządzenia apelacji – wykonywał zastępczą karę pozbawienia wolności za niewykonaną karę ograniczenia wolności. Wobec tego obrońca, bez przedstawienia jakichkolwiek rozważań prawnych, w tym wskazania podstawy prawnej, wniósł o połączenie węzłem kary łącznej jednostkowych kar ograniczenia wolności orzeczonych w sprawach II K 1176/21, II K 167/22 i II K 228/23 i wymierzenie skazanemu kary łącznej 2 lat pozbawienia wolności.

- odnosząc się merytorycznie do przedmiotowego zarzutu należy przede wszystkim stwierdzić, iż obrońca nie wskazał w treści apelacji mechanizmu naruszenia przepisu art. 85 kk, który przecież dotyczy ogólnych warunków orzeczenia kary łącznej. Obrońca nawet nie wskazał czy przepis winien być oceniany w wersji obowiązującej obecnie, czy też w brzmieniu obowiązującym do 24 czerwca 2020r. Uwaga ta ma zasadnicze znaczenie dla sprawy, gdyż od dnia 24 czerwca 2020r. jednym z kardynalnych warunków orzeczenia kary łącznej jest istnienie zbiegu przestępstw, za które orzeczono następnie kary podlegające łączeniu co najmniej dwoma wyrokami skazującymi. W uzasadnieniu apelacji obrońca nie odnosi się do problematyki zbiegu przestępstw, zatem należy uznać, iż obrońca sformułował zarzut obrazy przepisu art. 85 kk w brzmieniu obowiązującym do 24 czerwca 2020r. Jednakże ustalenie stanu prawnego nie prowadzi do wyjaśnienia intencji obrońcy w zakresie tego zarzutu, gdyż obrońca nie wyjaśnił w jaki sposób doszło do obrazy tego przepisu w sytuacji, w której Sąd Rejonowy węzłem kary łącznej objął kary podlegające wówczas wykonaniu. Z tych powodów należy uznać zarzut obrazy przepisu art. 85 kk za pozbawiony uzasadnienia.

- nadto bezzasadny jest zarzut obrazy przepisu art. 86 § 3 kk. Przede wszystkim przepis ten nie znalazł zastosowania w zaskarżonym wyroku (Sąd Rejonowy w sentencji wyroku wskazał przepis art. 86 § 1 kk), zatem bezpodstawne jest stwierdzenie zawarte w zarzucie, iż Sąd Rejonowy błędnie zastosował ten przepis. Oczywistym jest dalej, że Sąd I instancji nie stosował przepisu wskazanego w treści zarzutu apelacji, gdyż przepis ten dotyczy kary łącznej ograniczenia wolności, zaś w przedmiotowej sprawie Sąd I instancji wymierzył skazanemu jedną karę łączną – karę łączną pozbawienia wolności.

Wniosek

wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec skazanego kary łącznej w wymiarze:

a) 5 miesięcy kary pozbawienia wolności

b) 2 lat kary ograniczenia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

bezzasadność zarzutu warunkowała brak podstaw do uwzględnienia wniosku apelacji

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 kpk

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

- Sąd Okręgowy, mimo bezzasadności złożonej przez obrońcę apelacji, uznał, że utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku byłoby rażąco niesprawiedliwe dla skazanego, zatem w trybie art. 440 kpk Sąd Okręgowy dokonał zmian w zaskarżonym wyroku, aby doprowadzić do wydania wyroku zgodnego z prawem bez działania przy tym na niekorzyść oskarżonego.

- z treści zaskarżonego wyroku wynika, iż Sąd Rejonowy na podstawie art. 4 § 1 kk zastosował przy wydaniu wyroku łącznego przepisy Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym do dnia 24 czerwca 2020r. Z uzasadnienia wyroku wynika, iż Sąd Rejonowy ustalił, że „ względniejsze dla skazanego są przepisy sprzed 24.06.2020 r., bowiem pozwalają na dokonanie połączenia czterech wyroków skazujących a nie dwóch”. Uwaga Sądu Rejonowego o ewentualnym „ połączeniu” dwóch wyroków wynikała z prawidłowego ustalenia, iż w przypadku zastosowania przepisów Kodeksu karnego obowiązujących od dnia 24 czerwca 2020r. realny zbieg przestępstw zachodzi jedynie pomiędzy czynami objętymi wyrokami w sprawach II K 1176/21 i II K 1282/21, zatem tylko kary z tych dwóch wyroków podlegałyby objęciu węzłem kary łącznej. Oceniając przywołane wyżej rozważania prawne należy stanowczo stwierdzić, że wydanie wobec skazanego wyroku łącznego z zastosowaniem przepisów Kodeksu karnego obowiązujących do dnia 24 czerwca 2020r. okazało się – wbrew przekonaniu Sądu I instancji – mniej korzystne dla skazanego, niż zastosowanie przepisów obowiązujących w dacie wydania wyroku łącznego. Otóż Sąd Rejonowy węzłem kary łącznej objął trzy kary ograniczenia wolności, z których tylko jedna, na czas wydania wyroku łącznego, podlegała wykonaniu w formie zastępczej kary pozbawienia wolności. Tym samym, Sąd Rejonowy wymierzając karę łączną pozbawienia wolności dokonał swoistej zamiany dwóch kar wolnościowych na składniki kary łącznej pozbawienia wolności, co w konsekwencji doprowadziło do orzeczenia wobec skazanego kary roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności w sytuacji, gdy przed wydaniem zaskarżonego wyroku łącznego miał do wykonania jedynie karę 5 miesięcy pozbawienia wolności i zastępczą karę pozbawienia wolności w rozmiarze 240 dnia. Sumarycznie zatem skazany, w warunkach gdyby nie wydano zaskarżonego wyroku łącznego, miałby do wykonania łącznie jeden rok i jeden miesiąc pozbawienia wolności oraz dwie kary ograniczenia wolności orzeczone w sprawach II K 167/22 i II K 228/23. Tymczasem skutkiem utrzymania w mocy zaskarżonego wyroku łącznego byłoby przedłużenie pobytu skazanego w zakładzie karnym o kolejne 5 miesięcy. Zważywszy, że w trakcie postępowania odwoławczego skazany opuścił zakład karny, po wykonaniu kar w sprawach II K 1176/21 i II K 167/22, w przypadku utrzymania wyroku łącznego należałoby ponownie osadzić skazanego w zakładzie karnym w celu wykonania kolejnych 5 miesięcy katy pozbawienia wolności w sprawie II K 1176/21.

- w tych okolicznościach, zdaniem Sądu Okręgowego, względniejsze dla skazanego było wydanie wyroku łącznego w oparciu o przepisy Kodeksu karnego obowiązujące po dniu 24 czerwca 2020r. Wprawdzie węzłem kary łącznej polegają wówczas połączeniu jedynie dwie kary, tj. wymierzone w sprawach II K 1176/21 i 1282/21 (gdyż czyny objęte wyrokami wydanymi w tych sprawach zostały popełnione przed wydaniem pierwszego chronologicznie wyroku w sprawie II K 1176/21), to jednak poza węzłem kary pozbawienia wolności pozostają kary ograniczenia wolności w sprawach II K 167/22 i II K 228/23, które skazany będzie mógł wykonać w całości w formie pierwotnej, czyli poza zakładem karnym.

- z uwagi zatem na ustalenie, że dla skazanego względniejsze będą przepisy Kodeksu karnego obowiązujące po dniu 24 czerwca 2020r. Sąd Okręgowy, działając z urzędu, dokonał zmiany wyroku łącznego w sposób wskazany w wyroku z dnia 16 grudnia 2024r.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

6.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1

Przedmiot utrzymania w mocy

rozstrzygnięcie z pkt III-IV wyroku łącznego

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

bezzasadność zarzutów apelacji i brak okoliczności uzasadniających zmianę wyroku na podstawie okoliczności uwzględnianych przez sąd odwoławczy z urzędu

6.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1.  rozwiązał orzeczenie o karze łącznej zawarte w pkt I;

2.  na podstawie art. 85 § 1 kk w zw. z art. 86 § 1 kk i art. 87 § 1 kk połączył jednostkowe kary: 5 miesięcy pozbawienia wolności, orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 1 marca 2023r. sygn. II K 1282/21 oraz 1 roku i 4 miesięcy ograniczenia wolności, orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 17 stycznia 2022r. sygn. II K 1176/21 i orzekł wobec skazanego D. L. łączną karę 1 roku i 1 miesiąca pozbawienia wolności, uznając tę karę za wykonaną w całości;

3.  uchylił zaliczenie zawarte w pkt II wyroku;

4.  na podstawie art. 572 kpk umorzył postępowanie w zakresie objęcia wyrokiem łącznym kar orzeczonych wyrokami w sprawach: II K 193/18, II K 781/20, II K 167/22 oraz II K 228/23;

Zwięźle o powodach zmiany

- jak wyżej wskazano, korzystniejsze dla skazanego było zastosowanie przepisów Kodeksu karnego w brzmieniu obowiązującym od 24 czerwca 2020r., zatem Sąd Okręgowy rozwiązał karę łączną z pkt I wyroku łącznego i na mocy przepisów wskazanych w wyroku dokonał połączenia kar orzeczonych w sprawach II K 1176/21 i II K 1282/21, gdyż czyny, za które wymierzono te kary zostały popełnione w warunkach zbiegu przestępstw określonego w art. 85 § 1 kk. Sąd Okręgowy zastosował w sprawie art. 87 § 1 kk, gdyż postawa skazanego jednoznacznie wskazywała, że lekceważył obowiązek wykonywania kary ograniczenia wolności w pierwotnej formie. Z tych powodów względy prewencji indywidualnej nie sprzeciwiały się wymierzeniu kary łącznej pozbawienia wolności. W tym zakresie Sąd Okręgowy w całości podziela rozważania Sądu I instancji co do postawy skazanego wobec obowiązku świadczenia nieopłatnej pracy w zakresie orzeczonej kary ograniczenia wolności.

- z uwagi na nowe ukształtowanie kary łącznej zbędne stało się zaliczenie dokonane w pkt II wyroku łącznego, zaś uzasadnione stało się wydanie rozstrzygnięcia o umorzeniu postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego w zakresie kar za czyny objęte wyrokami wydanymi po wydaniu wyroku łącznego w sprawie II K 381/13, lecz nie objętymi rozstrzygnięciem o nowej karze łącznej

6.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

6.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

-----------------------------------------------------------------------

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.4.1.

-----------------------------------------------------------------------

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-----------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

apelacja obrońcy skazanego okazała się w całości bezzasadna, zatem skazany powinien ponieść koszty procesu na zasadach ogólnych, jednakże mając na względzie sytuację majątkową skazanego Sąd Okręgowy na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk zwolnił go w całości od zapłaty wydatków za postępowanie odwoławcze przejmując je na rachunek Skarbu Państwa

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Ewa Olewińska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację:  Agata Kowalska,  Marek Korczyński
Data wytworzenia informacji: