Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Jerzy Kozaczuk

Protokolant:

st.sekr.sądowy Agata Polkowska

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 390/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 3 lutego 2021r. w sprawie II K 1135/18

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

---------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

-------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

-------

--------------------

-------------------------------------------------------------

-------------

------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

----------------

-----------------------------------

------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------

-------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Prokurator wyrokowi zarzucił:

I.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mogący mieć wpływ na jego treść, a polegający na uznaniu, że zgromadzony w toku postępowania materiał dowodowy wskazuje na to, że oskarżony nie popełnił zarzucanego mu czynu z art. 190a § 1 kk i w konsekwencji uniewinnienie R. S. od popełnienia zarzucanego mu czynu, podczas, gdy prawidłowa ocena materiału dowodowego w postaci zeznań świadków: A. Ł., G. B., K. B., Z. J., S. Z. prowadzi do wniosku przeciwnego, iż oskarżony R. S. swoim zachowaniem wyczerpał znamiona czynu zabronionego z art. 190a § 1 kk,

II.  mającą wpływ na treść wyroku obrazę przepisów kodeksu postępowania karnego, a mianowicie art. 7 kpk, art. 366 kpk i art. 410 kpk, polegającą na jednostronnej i wybiórczej ocenie dowodów przez sąd I instancji, nie uwzględnienie całokształtu ujawnionych w sprawie okoliczności, w szczególności zeznań świadków w osobach A. Ł., G. B., K. B., Z. J., S. Z., poprzez wydanie wyroku w oparciu o niepełny materiał dowodowy opierający się jedynie na zeznaniach dwóch świadków i oskarżonego, co w konsekwencji doprowadziło do błędnej oceny i bezkrytycznego przyznania waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego i zeznaniom świadków w osobach B. S. i J. S. złożonych przed sądem, tym samym przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów poprzez dowolną, sprzeczną z zasadami prawidłowego rozumowania i nie opartą na wiedzy i doświadczeniu życiowym ocenę przedstawionych wyżej dowodów, co miało istotny wpływ na treść wyroku poprzez niezasadne przyjęcie przez Sąd I instancji, że R. S. nie popełnił zarzucanego mu czynu,

III.  obrazę przepisu prawa materialnego, tj. art. 190a § 1 kk poprzez błędną wykładnię tego przepisu polegającą na wyrażeniu poglądu, że nie dochodziło do zachowań, które zostały opisane w zarzucanym oskarżonemu R. S. czynie i uznanie, iż jego zachowania nie wypełniło znamienia uporczywego nękania innych osób, wzbudzenia u nich uzasadnionej okolicznościami poczucia zagrożenia i istotnie naruszyło ich prywatność, tj. o czyn z art. 190a § 1 kk.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W ocenie Sądu Odwoławczego, szczegółowa analiza zgromadzonego materiału dowodowego, a także analiza przedstawionych w uzasadnieniu wyroku motywów, jakimi kierował się Sąd I instancji oceniając zebrany materiał dowodowy, uzasadnia wniosek, iż postępowanie Sądu Rejonowego przeprowadzone zostało w sposób zasługujący na akceptację. Nie budzi zastrzeżeń Sądu Okręgowego ani przebieg postępowania dowodowego, ani przeprowadzona przez Sąd I instancji ocena wszystkich ujawnionych dowodów oraz poczynione w oparciu o nią ustalenia faktyczne. W pisemnych motywach wyroku Sąd I instancji odniósł się do dowodów przemawiających zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego R. S.. Wskazał dowody, które obdarzył przymiotem wiarygodności oraz wyjaśnił, którym dowodom i z jakich powodów dał wiarę. Wskazał także dowody, którym waloru wiarygodności odmówił i precyzyjnie oraz przekonywująco wyjaśnił, z jakich przyczyn na wiarę nie zasługują. Ustalenia poczynione przez Sąd Rejonowy w oparciu o tak dokonaną ocenę dowodów są zatem prawidłowe. Występujące niejasności w dziedzinie ustaleń faktycznych, wynikające m.in. z różnych wersji zdarzenia podawanej przez strony, zostały zredukowane wszechstronną inicjatywą dowodową, a następnie wnikliwą analizą całokształtu materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie.

Nie ma zatem racji skarżący podnosząc w złożonej apelacji zarzut błędu w ustaleniach faktycznych. W ocenie Sądu Okręgowego, ustalenia dokonane w niniejszej sprawie przez Sąd I instancji są pozbawi one jakiegokolwiek błędu, trafne, prawidłowe i mają pełne oparcie w wiarygodnym materiale dowodowym. Jeśli zaś Sąd rozpoznając sprawę nie naruszył żadnego z przepisów ze sfery gromadzenia i oceny dowodów, to brak jest podstaw do kwestionowania ustaleń faktycznych (wyrok SA w Warszawie z 30.07.2015r., II AKa 171/15, Legalis nr 1337292), co czyni zarzut skarżącego w tym względzie chybionym. Sąd Rejonowy wszechstronnie przenalizował cały zgromadzony w niniejszej sprawie materiał dowodowy i dokonał jego oceny zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami, nie faworyzując żadnej z możliwych wersji zdarzeń. Nie ulega żadnej wątpliwości co do tego, iż strony niniejszego postępowania pozostają w konflikcie sąsiedzkim. Wprawdzie sprawa niniejsza dotyczy jedynie dwóch stron tego konfliktu, jednakże nie rozgrywa się on jedynie między R. S. a A. Ł., ale także pomiędzy innymi mieszkańcami bloku przy ul. (...) w G.. Obecne postępowanie stanowi zaś pokłosie innych wcześniejszych postępowań, które toczyły się pomiędzy stronami tegoż konfliktu z wynikiem zadowalającym raz jedną, raz drugą stronę. Nie ulega też wątpliwości, iż zachowania oskarżonego o jakich zeznawali świadkowie, w tym głównie A. Ł. i S. Z., były dla nich uciążliwe i utrudniały im swobodne korzystanie ze swojego mieszkania, jednakże nie można ich zakwalifikować jako znamiona uporczywego nękania. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, iż stalking jest modelem zachowania charakteryzującym się powtarzającymi się naruszeniami granic zarówno w sferze życia publicznego, jak i prywatnego. Nadto stwierdzić należy, iż wyklucza się przyjęcie stalkingu, gdy ingerencja w sferę prywatności innej osoby, będzie się mieściła w granicach normy, a formy niepokojenia błahe i zwyczajowo akceptowane. Przyjąć w odniesieniu do niniejszej sprawy należy, iż zachowania oskarżonego w postaci głośnego słuchania muzyku czy hałasowania narzędziami jak młotek czy wiertarka czy też przesuwania mebli, granic w/w norm nie przekraczały, nawet pomimo faktu, iż nie podobały się one sąsiadom. Nie zawierały one bowiem cech nękania skierowanego do określonej osoby. Dla przyjęcia sprawstwa stalkingu niezbędne jest stwierdzenie, że sprawca kontynuuje nadal swoje postępowanie, pomimo dania sygnału przez pokrzywdzonego, oraz że jest ono nie mile widziane, a tym samym chce on naruszyć granicę prywatności wyznaczoną przez pokrzywdzoną. Przyjęcie zaś, że uporczywe nękanie zawiera w sobie ładunek złej woli sprawcy przesądza o przyjęciu zamiaru bezpośredniego. Oskarżony wprawdzie słuchał głośno muzyki czy szurał meblami, nie miał jednakże celu w tym by swoim zachowaniem uprzykrzać życie swoim sąsiadom. Miał wprawdzie pretensje do sąsiadów zamieszkujących nad nim o wiele różnych zachowań, które mu się nie podobały i przeszkadzały mu w spokojnym zamieszkiwaniu w swoim mieszkaniu, np. poprzez szuranie kapciami po panelach, kasłanie czy palenie papierosów na balkonie, itd., trudno jednakże przyjąć, iż swoimi zachowania mi chciał rzeczywiście sąsiadów udręczyć czy jedynie chciał dać im swoistą nauczkę. Faktem jest, iż oskarżony permanentnie słuchał głośno muzyki, gdyż w ten sposób się relaksował, czy też czasami używał narzędzi lub przesuwał meble, nie można jednak przypisywać tym zachowaniom konkretnego celu jaki miały wywrzeć na sąsiadach, czyli nadawać im cechy uporczywości. Czynność sprawcza w przypadku stalkingu polega na uporczywym nękaniu innej osoby, które wzbudza w niej uzasadnione poczucie zagrożenia lub istotnie narusza jej prywatność. Użycie słowa „nękanie” dostatecznie oddaje sens zachowań powtarzalnych, odbieranych przez ofiarę jako dręczenie, które same w sobie są oddziaływaniem na wolność jednostki, a w rezultacie jej ograniczeniem, skutkującym wywołaniem poczucia zagrożenia lub naruszeniem prywatności. Odnosząc powyższe do zeznań pokrzywdzonych stwierdzić należy, iż wprawdzie w treści swoich zeznań opisują szereg zachowań oskarżonego, które były dla nich uciążliwe, jednakże zachowania te nie mogły w niniejszym wypadku zostać zakwalifikowane jako czynności noszące znamiona przestępstwa uporczywego nękania. Nie ulega wątpliwości, iż czyny te mogły być dla sąsiadów dolegliwe, jednakże w niniejszym wypadku zachowania opisane w ten właśnie sposób przez pokrzywdzonych i innych świadków nie mogą stanowić zachowań dręczących. Każde z nich w oparciu o zebrany w sprawie materiał dowodowy, tak też m.in. wynika z zeznań pokrzywdzonych, znalazły swoje racjonalne wyjaśnienie. Te same zachowania postrzegane ze strony oskarżonego okazały się zwykłymi czynnościami życia codziennego, np. głośne słuchanie muzyki czym oskarżony się relaksował, a tylko przez pryzmat negatywnego stosunku pokrzywdzonych do osoby oskarżonego zyskały tak pejoratywny wydźwięk w zeznaniach pokrzywdzonych. W przypadku czynu sklasyfikowanego w art. 190a § 1 kk w razie wystąpienia skutku polegającego na naruszeniu prywatności innej osoby przez jej uporczywe, nieustanne dręczenie ustawodawca wymaga dodatkowo, aby było ono – verba legis – istotne. Wyklucza to zatem przyjęcie, że w grę wchodzi stalking, gdy ingerencja w strefę prywatności innej osoby mieściła się „w granicach normy”, a formy niepokojenia będą błahe i zwyczajowo akceptowane. Nie może uchodzić za nękanie głośne słuchanie muzyki, czy słuchanie muzyki określonego gatunku czy też incydentalne używanie narzędzi, czy nawet przesuwanie mebli. Oskarżony w toku swoich wyjaśnień nie negował faktu, iż często słucha głośno muzyki, wskazując, iż czynność ta go relaksuje, a ponadto zagłusza przykre dla niego dźwięki z mieszkania nad nim. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, iż czyn z art. 190a § 1 kk można popełnić tylko w zamiarze bezpośrednim, z uwagi na intencjonalny charakter znamienia „uporczywe nękanie”. Natomiast powstanie skutku przestępczego, w tym wypadku poczucia zagrożenia lub istotnego naruszenia prywatności – może być objęte zamiarem ewentualnym. Zatem sprawca stalkingu musi chcieć uporczywie kogoś nękać i mieć świadomość, że jego zachowanie stanowi takie właśnie uporczywe nękanie, natomiast chcenie nie musi obejmować skutków tego działania. Oskarżony wyjaśnił w tym zakresie, iż w żaden sposób swoim zachowaniem nie chce skrzywdzić swoich sąsiadów, jednakże chce zamenifestować swoje niezadowolenie z zachowania sąsiadów z góry, a nadto takie jego zachowanie stanowi realizację jego hobby (zamiłowanie do muzyki), któremu chce się swobodnie oddawać w swoim mieszkaniu. To właśnie przyjęcie, że uporczywe nękanie zawiera w sobie ładunek złej woli sprawcy przesądza o przyjęciu zamiaru bezpośredniego. Skoro zatem Sąd I instancji nie dopatrzył się w zachowaniach oskarżonego tejże właśnie złej woli, tym samym, mając na uwadze tak zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, nie sposób było przypisać oskarżonemu nękania pokrzywdzonych. Subiektywne odczucia pokrzywdzonych nie mogą powodować, iż zachowania oskarżonego mają być oceniania jako uporczywe nękanie. Zła wola czy negatywne nastawienie sprawcy w tej sytuacji powinny być bowiem interpretowane przez pryzmat obiektywnych okoliczności, a nie nastawienia sprawcy do pokrzywdzonych i podejmowanego względem nich zachowania. Konieczne jest sprawdzenie, czy każdy inny człowiek w takich warunkach pojmowałby sytuację podobnie. W niniejszym wypadku trudno uznać w odniesieniu do pokrzywdzonych, iż wskazane zachowania, których miał dopuścić się oskarżony, wzbudziły w nich poczucie zagrożenia czy naruszały w istotny sposób ich prywatność. Z zeznań pokrzywdzonych wynika, iż zachowania oskarżonego były dla nich uciążliwe do tego stopnia, iż zaczęli się go obawiać. Ich odczucie było jednak odosobnione, gdyż nikt z sąsiadów nie wskazywał, iż boi się oskarżonego. Nawet sami pokrzywdzeni nie wskazywali dobitnie w jakim zakresie obawiają się oskarżonego. Oskarżony bowiem nigdy ich nie nachodził, nie dobijał się do nich, czy w jakikolwiek sposób im uwłaczał. Mijał ich zawsze grzecznie kulturalnie się witając. Dopiero po kilku interwencjach policji stosunek oskarżonego do pokrzywdzonych uległ zmianie, tzn. ostudził się w serdecznym do nich podejściu. Inni sąsiedzi będąc świadomymi ekscentrycznych na swój sposób zachowań oskarżonego przyjęli przeciwko niemu z pokrzywdzonymi wspólny front i złożyli zeznania, z których miało wynikać, iż oskarżony dopuszcza się podobnych zachowań pod ich adresem, a dokładniej, że zachowania te są także uciążliwe i irytujące dla nich. Tymczasem właściwa analiza treści tychże zeznań w oparciu pozostałe zgromadzone w sprawie dowody pozwoliła na zweryfikowane wskazanych w nich faktów i doprowadziła do przyjęcia, iż zachowania oskarżonego choć powtarzalne i może natarczywe, nie cechują się zła wolą uprzykrzenia życia pokrzywdzonym, a na pewno nie wzbudziły w nich poczucia zagrożenia.

Reasumując, Sąd Rejonowy zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów (art. 7 kpk), po uprzednim ujawnieniu w toku rozprawy całokształtu okoliczności, po rozważeniu wszystkich okoliczności przemawiających zarówno na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego oraz wyczerpującym i logicznym uargumentowaniu swoich wywodów w motywacyjnej części wyroku dokonał ustaleń faktycznych, które pozostają pod ochroną prawa procesowego i zarazem jednoznacznie wskazują, że R. S. nie jest winny popełnienia zarzuconego mu czynu.

Wniosek

Prokurator wniósł uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Bezzasadność zarzutów warunkowała bezzasadność wniosku.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok w całości utrzymano w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność zarzutów powodowała bezzasadność wniosków.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

----------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

---------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II

Na podstawie art. 632 pkt 2 kpk ustalono, że wydatki postępowania odwoławczego ponosi Skarb Państwa.

7.  PODPIS