II Ka 465/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2024-09-20
Sygn. akt II Ka 465/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 września 2024 r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Karol Troć |
|
Protokolant: |
st. sekr. sądowy Agnieszka Walerczak |
przy udziale Prokuratora Jarosława Mironiuka
po rozpoznaniu w dniu 20 września 2024 r.
sprawy G. O.
oskarżonego z art. 286 § 1 kk
na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim
z dnia 12 marca 2024 r. sygn. akt II K 539/23
I. w zaskarżonej części wyrok utrzymuje w mocy;
II. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. M. 1033,20 zł (w tym 193,20 zł podatku VAT) za obronę oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;
III. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 180 złotych tytułem opłaty za II instancję, zwalnia go od wydatków tego postępowania, przejmując je na rachunek Skarbu Państwa.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 465/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 12 marca 2024 roku, sygn. akt II K 539/23 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☒ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
---- |
--------------------- |
-------------------------------------------------------------- |
------------- |
-------------- |
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
--------- |
--------------------- |
-------------------------------------------------------------- |
-------------- |
-------------- |
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
------------------ |
------------------------------------- |
--------------------------------------------------------------------------- |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
---------------- |
----------------------------------- |
--------------------------------------------------------------------------- |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
Rażącej niewspółmierności kary poprzez wymierzenie oskarżonemu bezwzględnej kary pozbawienia wolności, niezastosowanie wobec oskarżonego dobrodziejstwa zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności ewentualnie niewymierzenie oskarżonemu kary mieszanej. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Apelacja jako bezzasadna nie zasługiwała na uwzględnienie. Sąd Okręgowy poddając zaskarżony wyrok kontroli instancyjnej nie dostrzegł przesłanek racjonalizujących twierdzenie o wymierzeniu G. O. represji karnej rażąco, niewspółmiernie surowej. Sąd Rejonowy ferując rozstrzygnięcie o karze orzeczonej wobec G. O. w adekwatny sposób wykorzystał rozpiętość ustawowych granic kary, dostosowując wymierzoną podsądnemu represję karną do skonkretyzowanej sytuacji oskarżonego. Zarzut rażącej niewspółmierności kary może być uznany za trafny i zasadny wówczas gdy spełnione są łącznie dwa warunki. Pierwszy z nich to istotna, wyraźna "bijąca wręcz po oczach" różnica pomiędzy karą orzeczoną przez Sąd I instancji, a karą jaką należałoby orzec w następstwie prawidłowo zastosowanych dyrektyw wymiaru kary. Drugi z nich to stwierdzenie przez Sąd II instancji naruszenia dyrektyw wymiaru kary, które określa art. 53 k.k., co może nastąpić poprzez pominięcie określonych okoliczności w tym wypadku o charakterze łagodzącym lub też gdy wprawdzie tego rodzaju okoliczności formalnie uwzględniono, ale nie nadano im właściwego znaczenia (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 9 lutego 2022 r., sygn. II AKa 232/21, LEX nr 3324690). Żeby dyskutować o surowości rozstrzygnięcia o karze, na wstępie rozważań należy podkreślić, że uwagę Sądu Okręgowego zwróciła istotna dla oceny współmierności wymierzonej kary rozbieżność między treścią skarżonego wyroku I instancji, a treścią argumentacji zarzutu apelacji. Obrońca w środku odwoławczym wskazał, jakoby wymiar kary orzeczonej wobec oskarżonego wynosił rok i 8 miesięcy, gdzie w rzeczywistości, jak wynika z treści skarżonego wyroku, Sąd Rejonowy uznając G. O. za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu, skazał go i wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności. Różnica ta jest znacząca, w szczególności mając na względzie to, w jakich dokładnie granicach Sąd I instancji ferował wyrok. Zgodnie z Kodeksem Karnym sprawca czynu z art. 286 §1 k.k. podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8. Sąd Okręgowy kontrolując rozstrzygnięcie o karze wymierzone G. O. w I instancji oceniał zatem dostosowanie przez Sąd a quo stopnia wykorzystania w/w granic kary do skonkretyzowanej sytuacji oskarżonego. W ocenie Sądu Okręgowego, orzeczona wobec oskarżonego kara pozbawienia wolności mieszcząca się – wbrew twierdzeniom skarżącego – tuż przy dolnej granicy wymiaru jest adekwatna do wagi społecznej szkodliwości popełnionego czynu oraz stopnia winy, a także uwzględnia warunki osobiste oskarżonego i cele jakie kara ma wobec niego spełnić. Apelujący w treści środka odwoławczego podniósł, że zgodnie z treścią opinii biegłych psychiatrów oskarżony jest osobą uzależnioną od alkoholu oraz ma osobowość dyssocjalną i wprawdzie powyższe okoliczności nie znoszą odpowiedzialności oskarżonego, a także nie są okolicznościami łagodzącymi w rozumieniu Kodeksu Karnego, to jednak choroba alkoholowa ma wpływ na percepcję oskarżonego. Sąd Okręgowy nie podzielił tego argumentu. Oskarżony był badany przez lekarzy psychiatrów, którzy w wydanej opinii wskazali, że w dacie czynu oskarżony miał zachowaną zarówno zdolność rozpoznania jego znaczenia, jak również pokierowania swoim postępowaniem. Wniosków tejże opinii sądowo-psychiatrycznej i oparcia na niej wyroku skazującego przez Sąd Rejonowy skarżący nie kwestionował. Odnosząc się do drugiej części zarzutu, tj. niezastosowania przez Sąd meriti dobrodziejstwa zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, ewentualnie niewymierzenie oskarżonemu kary mieszanej należy wskazać, że w przedmiotowej sprawie wobec oskarżonego nie zaistniały przesłanki umożliwiające skorzystanie z instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary z art. 69 k.k. (nie istnieje ku temu podstawa prawna), ponieważ oskarżony w czasie popełnienia przestępstwa był już kilkukrotnie skazany na karę pozbawienia wolności. Żaden przepis szczególny (jak w innych sytuacjach faktycznych art. 69 § 4 kk) nie pozwala na wyjątkowe zawieszenie wykonania kary. Jak wynika zresztą z karty karnej dotyczącej oskarżonego, dotychczas stosowane wobec niego kary nie przyniosły rezultatu i nie wdrożyły go w przestrzeganie porządku prawnego. Jego przestępcze czyny pozostają nader zbliżone do siebie rodzajowo, bowiem godziły w to samo dobro chronione prawem, zatem prawidłowy jest wniosek, iż pozytywna prognoza kryminologiczna nie zachodzi, a co za tym idzie, Sąd Rejonowy był w pełni uprawniony do sięgnięcia po karę najsurowszą rodzajowo, powyżej dolnej granicy zagrożenia ustawowego czynu zarzucanego oskarżonemu. Ponadto treść art. 37b k.k. nie pozostawia żadnych wątpliwości co do tego, iż jego zastosowanie należy do władzy uznaniowej sądu. A zatem brak zastosowania tego przepisu nie może być uznany za naruszenie prawa, a tym bardziej jako czynnik świadczący o rażącej niewspółmierności orzeczonej kary. Na podstawie art. 37b k.k. sąd orzekający ma jedynie możliwość poszerzenia "granic kary", o których mowa w art. 53 § 1 k.k., a tym samym uległo jedynie poszerzeniu pole swobody sądu w doborze adekwatnej dolegliwości kary za przestępstwo. Kompetencja ta została dana sądom do korzystania z niej na zasadzie swobodnego uznania - z uwzględnieniem dyrektyw ogólnych i szczególnych wymiaru kary. Jednocześnie ten przepis nie formułuje żadnych preferencji co do rodzaju orzekanych kar. Zastosowanie kary mieszanej ma charakter w pełni fakultatywny i obliguje sądy jedynie do rozważenia takiej możliwości w indywidualnym przypadku po przeprowadzeniu jego całościowej analizy. Mając powyższe na uwadze, zdaniem Sądu Okręgowego w pełni słusznie i zasłużenie wymierzono oskarżonemu karę bezwzględną 8 miesięcy pozbawienia wolności, bowiem jak wynika z akt sprawy, w odniesieniu do oskarżonego stosowano już łagodniejsze rodzajowo, aniżeli pozbawienie wolności, represje karne, które nie wdrożyły go w przestrzeganie porządku prawnego i były zamieniane na zastępcze kary pozbawienia wolności. Ta okoliczność sprawia, że wymierzenie wnioskowanej przez obrońcę kary mieszanej nie spełniłoby swojego celu. Orzeczona kara musi uwzględniać sposób działania sprawcy, stopień winy oraz stopień społecznej szkodliwości czynu, jego właściwości i warunki osobiste, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa, jak też zachowanie po jego dokonaniu, aby można było uznać ją za sprawiedliwą oraz karę, która spełni stawiane przed nią cele wychowawcze oraz zapobiegawcze. W ocenie Sądu Okręgowego, rozstrzygnięcie o karze zasadniczej powyższe wektory jak najbardziej uwzględniło. Kara pozbawienia wolności, chociaż jest według systematyki Kodeksu Karnego karą najsurowszą rodzajowo, nie zawsze oznacza to jednak, że jest ona karą nadmiernie surową. |
||
Wniosek |
||
O zmianę zaskarżonego wyroku i wymierzenie oskarżonemu kary z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby jaki Sąd uzna za zasadny, ewentualnie na podstawie przepisu art. 37 b k.k. wymierzenie oskarżonemu kary mieszanej tj. kary 3 miesięcy pozbawienia wolności oraz kary ograniczenia wolności. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Niezasadność podniesionego przez obrońcę zarzutu skutkowała niezasadnością postulowanych wniosków. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
W zaskarżonej części, tj. co do kary wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim utrzymano w mocy. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Bezzasadność wniesionej apelacji i brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
---------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
---------------------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
4.1. |
----------------------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
---------------------- |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||
6. Koszty Procesu |
P unkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II, III. |
Sąd Okręgowy w pkt II wyroku na podstawie §17 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 maja 2024 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa albo jednostki samorządu terytorialnego kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu (Dz. U. poz. 763) zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. D. M. kwotę 1033,20 zł (w tym 193,20zł podatku VAT) za obronę oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym. Sąd Okręgowy w pkt III wyroku na podstawie art. 636 §1 k.p.k. i art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jedn. Dz. U. z 1983 r., Nr 49, poz. 223 z późn. zm.), obciążył oskarżonego opłatą od kary w kwocie 180 zł zwalniając go jednocześnie na podstawie art. 624 §1 k.p.k w zw. z art. 634 k.p.k. od wydatków za postępowanie odwoławcze (ryczałtu za doręczenia i należności obrońcy) stwierdzając, że ponosi je Skarb Państwa. |
7. PODPIS |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Rozstrzygnięcie o karze |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☒ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Karol Troć
Data wytworzenia informacji: