II Ka 575/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2024-12-11
Sygn. akt II Ka 575/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 11 grudnia 2024r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Agnieszka Karłowicz |
|
Protokolant: |
st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz |
przy udziale prokuratora Adriana Wysokińskiego
po rozpoznaniu w dniu 11 grudnia 2024 r.
sprawy Ł. S.
oskarżonego z art. 286 § 1 kk w zb. z art. 297 § 1 kk i inne
na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach
z dnia 20 września 2023 r. sygn. akt II K 470/22
I. wyrok w zaskarżonej części utrzymuje w mocy;
II. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 980 zł opłaty za II instancję oraz 20 zł wydatków za postępowanie odwoławcze.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 575/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 20 września 2023 r. sygn. akt |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
---- |
---------------------- |
-------------------------------------------------------------- |
-------------- |
-------------- |
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
------- |
----------------------- |
-------------------------------------------------------------- |
-------------- |
-------------- |
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
------------------ |
------------------------------------ |
--------------------------------------------------------------------------- |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
------------------ |
------------------------------------- |
--------------------------------------------------------------------------- |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzuty |
|
1. |
1. obraza przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 7 k.p.k., poprzez dokonanie dowolnej i sprzecznej z zasadami logicznego rozumowania oceny dowodu w postaci wyjaśnień oskarżonej M. S. i błędne uznanie tych wyjaśnień za wiarygodne w części jakiej miały wskazywać na winę oskarżonego Ł. S. za zarzucane mu w pkt. I i II aktu oskarżenia czyny, podczas gdy wyjaśnienia te nie znajdują pokrycia w innym zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, przy jednoczesnym pominięciu wyjaśnień oskarżonego Ł. S., który w sposób szczegółowy wyjaśnił na brak jego udziału w popełnieniu w/w., czynów i którym to Sąd w nieuzasadniony sposób odmówił wiary, 2. obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść orzeczenia tj. art. 167 k.p.k., w zw. z art. 170 §1 pkt. 4 k.p.k., poprzez oddalenie wniosku dowodowego oskarżonego, mającego na celu ponowne wezwanie w charakterze świadka E. Z., jako niemożliwego do przeprowadzania, gdy w istocie rzeczy powyższy wniosek miał istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, a z wyjaśnień oskarżonej M. S. wynikało, że świadek nawiązała kontakt z w/w. i jest gotowa się stawić w Sądzie na kolejnym terminie rozprawy, - a co w konsekwencji doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych, przyjętych za podstawę orzeczenia, mającego wpływ na wynik sprawy, a polegającego na błędnym przyjęciu, iż oskarżony Ł. S. w dniu 2 września 2012 roku w S., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z M. S., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadzili Bank (...) S.A. z siedzibą w W., ul. (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 19 359,66 złotych przy zawarciu umowy pożyczki Nr (...) na kwotę 24 760,00 zł w ten sposób, iż w celu uzyskania pożyczki dla M. S. złożyli do umowy niezgodne z prawdą oświadczenie, dotyczące zatrudnienia M. S. na czas nieokreślony, z dochodem z ostatniego miesiąca w kwocie 3 640,00 złotych brutto oraz przedłożyli, wystawiony przez Ł. S., poświadczający nieprawdę, dokument w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu M. S. w firmie Usługi (...), (...)-(...) S., ul. (...) na umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 06.02.2012 roku, na stanowisku asystentki z wynagrodzeniem średnim miesięcznym z ostatnich trzech miesięcy w kwocie 3 640,00 złotych brutto, gdzie w rzeczywistości M. S. nigdy nie była zatrudniona, czym wprowadzili bank oraz pracownika oddziału (...) S.A w błąd, co do źródła dochodu, możliwości i warunków wywiązania się z umowy, a które to okoliczności miały istotne znaczenie dla uzyskania przedmiotowej pożyczki, a następnie podpisali umowę pożyczki o Nr (...) i nie uregulowali swoich zobowiązań finansowych wobec banku, czym działali na szkodę Banku (...) S.A., oraz w dniu 14 stycznia 2013 roku w S., woj. (...), działając wspólnie i w porozumieniu z w/w., oskarżoną w celu osiągnięcia korzyści majątkowej doprowadzili Bank (...) S.A. z siedzibą w W., ul. (...) do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 13 611,44 złotych przy zawarciu umowy pożyczki Nr (...) na kwotę 12 040,00 złotych w ten sposób, iż w celu uzyskania pożyczki dla M. S. złożyli do umowy niezgodne z prawdą oświadczenie, dotyczące zatrudnienia M. S. w firmie Usługi (...) na czas nieokreślony, na stanowisku pracownika biurowego o dochodzie z ostatniego miesiąca w kwocie 3 640,00 złotych brutto oraz przedłożyli, wystawiony przez Ł. S., poświadczający nieprawdę dokument w postaci zaświadczenia o zatrudnieniu M. S. w firmie Usługi (...), (...)-(...) S., ul. (...) na umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 06.02.2012 roku, na stanowisku pracownika biurowego z wynagrodzeniem średnim miesięcznym z ostatnich trzech miesięcy w kwocie 3 640,00 złotych brutto, gdzie w rzeczywistości M. S. nigdy nie była zatrudniona, czym wprowadzili bank oraz pracownika oddziału (...) S.A w błąd, co do źródła dochodu, możliwości i warunków wywiązania się z Umowy, a które to okoliczności miały istotne znaczenie dla uzyskania przedmiotowej pożyczki, a następnie podpisali umowę pożyczki o nr (...) i nie uregulowali swoich zobowiązań finansowych wobec banku, czym działali na szkodę Banku (...) S.A., podczas gdy prawidłowo interpretowane dowody wskazują na ustalenia odmienne. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadne |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzuty skarżącego okazały się niezasadne. Prezentowanie własnej, polemicznej, oceny dowodów, bez wykazania sądowi orzekającemu złamania zasady określonej w art. 7 kpk, nie może stanowić skutecznej podstawy odwoławczej, a w szczególności, gdy przedstawiona przez ten sąd ocena dowodów poddaje się kontroli instancyjnej i respektuje wymogi opisane w powyższym przepisie. Prezentowany podgląd wyraził Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 16 stycznia 2018 r. sygn. V KK 491/17. Przechodząc do oceny podniesionych zarzutów należy stwierdzić, iż okazały się bezzasadne. Zarzut błędu "dowolności" jest tylko wtedy słuszny, gdy zasadność ocen i wniosków wyprowadzonych przez sąd orzekający z okoliczności ujawnionych w toku przewodu sądowego nie odpowiada prawidłowości logicznego rozumowania, przy czym dla swej skuteczności wymaga on od apelującego wykazania, jakich konkretnych uchybień w świetle wskazań wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania dopuścił się sąd w dokonanej ocenie materiału dowodowego, a nie tylko ograniczenia się do własnej oceny tego materiału (wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 27 października 2021 r. sygn. II AKa 149/21). Analiza całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego dokonana w ramach kontroli odwoławczej utwierdziła Sąd Okręgowy w przekonaniu o słuszności ustaleń oraz oceny materiału dowodowego poczynionych przez Sąd Rejonowy. Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku wyszczególnił, w jakim zakresie oraz z jakich względów obdarzył wiarą poszczególne dowody, a w jakim zakresie odmówił im wiarygodności. W związku z tym apelacja obrońcy stanowi polemikę z prawidłowymi wywodami Sądu Rejonowego w Siedlcach. Na względzie mieć bowiem wypada, iż sama tylko okoliczność, że oceniono poszczególne dowody, w aspekcie ich wiarygodności, nie w taki sposób, jak życzyłby sobie tego oskarżony czy jego obrońca, nie jest tożsame ze stwierdzeniem, że w procesie ich weryfikacji doszło do naruszenia reguły płynącej z treści art. 7 kpk. Rzecz jasna, odmienna ocena dowodów - korzystna dla oskarżonego - jest naturalnym prawem zarówno jego jak i jego obrońcy, jednakże nie wynika z niej samo przez się, by analiza dokonana w niniejszej sprawie charakteryzowała się dowolnością, w sytuacji gdy wszystkie przedstawione powyżej wymogi Sąd pierwszej instancji spełnił. Podkreślenia w tym miejscu wymaga, iż w każdej sprawie, kiedy oskarżony nie przyznaje się do winy i podaje okoliczności mogące świadczyć o jego niewinności, obowiązkiem organów postępowania przygotowawczego, jak i Sądu rozpoznającego sprawę, jest dokładne sprawdzenie obrony oskarżonego i poddanie ocenie dopiero tak zebranego materiału dowodowego (wyrok SN z 20.07.1987r., II KR 167/87, Inf. Praw. 1-3/1988, poz. 16). Zdaniem Sądu Okręgowego wyjaśnienia oskarżonego, że kierował się jedynie chęcią pomocy M. S. są sprzeczne z logiką i doświadczeniem życiowym, tym bardziej, że nie chodziło tu tylko o wystawienie jednego zaświadczenia, ale również kolejnego niejako na zapas. Ponadto z wyjaśnień oskarżonego wynika, że rodzice oskarżonego wpłacali do banku część pieniędzy, co jest nielogiczne z tym, że oskarżony jak twierdzi nie osiągnął żadnej korzyści majątkowej i nie figurował w treści umowy, a więc formalnie nie był do tego zobowiązany. Słusznie Sąd I instancji zaakcentował treść art. 115 § 4 kk co do rozumienia pojęcia korzyści majątkowej. To oskarżony prowadził działalność gospodarczą pozwalającą na wystawienie zaświadczenia o zatrudnieniu, miał rzeczywiste problemy finansowe. W tej sytuacji zasadnie Sąd I instancji przyjął, że wyjaśnienia oskarżonego stanowiły jedynie nieudolną linię obrony, która nie mogła być uwzględniona w świetle innych wiarygodnych dowodów. Dowodu nie da się przeprowadzić w sytuacji, w której w ogóle nie jest to możliwe lub nie jest to możliwe w przewidywalnym naturalnie terminie (postanowienie SN z 29.12.2015 r., II KK 371/15, LEX nr 1959481). W pierwszym przypadku przyczyną niemożności zapoznania się przez organ z procesowo doniosłą informacją będzie niedostępność źródła dowodowego (np. ze względu na śmierć świadka, zniszczenie dokumentu, zmiany fizyczne miejsca oględzin itp.). Niedostępność źródła zachodzi także wówczas, gdy fizycznie ono istnieje, jednak jego odnalezienie nie jest możliwe, np. ze względu na niemożność ustalenia danych dotyczących aktualnego pobytu świadka (postanowienie SN z 7.04.2005 r., IV KK 32/05, OSNwSK 2005/1, poz. 709). Oskarżona M. S. na rozprawie w dniu 7 września 2023 roku wprost wskazała, że nie zna adresu świadka E. Z. za granicą, gdyż ta nie chce go ujawnić. Jednocześnie strona nie podjęła kroków, aby sprowadzić świadka bez wzywania przez sąd na konkretny wyznaczony termin rozprawy, w tym rozprawy apelacyjnej. We wniosku dowodowym skarżąca również nie wskazała danych adresowych świadka, a więc przeprowadzenie tego dowodu uznano za niemożliwe. Zgodnie z wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 26 lipca 2023 r. II AKa 85/22 współsprawstwo nie musi wiązać się z osobistą realizacją jakiegokolwiek z ustawowych znamion, lecz może się ograniczać do wykonania pewnych czynności o charakterze pomocniczym. Różnica w takim przypadku polega na tym, że przy współsprawstwie wykonywanie czynności pomocniczych wynika z treści zawartego porozumienia oraz przyjętego podziału ról, niewystępującego z natury rzeczy przy pomocnictwie. Ponadto czynności pomocnika mają jedynie ułatwiać popełnienie przestępstwa, lecz nie muszą okazać się nieodzowne, co - w porównaniu ze współsprawcą - ogranicza jego rolę i znaczenie. Opisane przez Sąd I instancji działanie oskarżonego w pełni pozwalały na przyjęcia działania oskarżonego jako współsprawcy. To wprost z wyjaśnień oskarżonego wynikało, że miał pełną świadomość w jakim celu i przez kogo zostaną użyte wystawione przez niego zaświadczenia, a twierdzenia, że działał bez żadnej przyczyny, a jedynie z chęci pomocy są nieprawdziwe w kontekście sytuacji finansowej, w jakiej sam się znajdował. We wniesionym środku odwoławczym brak było zarzutu dotyczącego niewspółmierności pierwszoinstancyjnego rozstrzygnięcia o karze. W ocenie Sądu Okręgowego nie zaistniały także przesłanki z art. 440 kpk które uprawniałyby do ingerencji w tą cześć wyroku. Dlatego też, przy wyczerpującym wywodzie Sądu Rejowego w części dotyczącej kary, odstąpiono od zupełnie abstrakcyjnego omawiania tej kwestii w niniejszych rozważaniach, podzielając w tym względzie stanowisko proceduralne Sądu Apelacyjnego w Lublinie wyrażone w wyroku z dnia 25 stycznia 2018 r., sygn. II AKa 275/17 (Legalis Numer 1728581). |
||
Wniosek |
||
obrońca oskarżonego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanych mu w pkt I i II aktu oskarżenia czynów zabronionych |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Bezzasadność zarzutów skutkowała bezzasadnością wniosku obrońcy. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 20 września 2023 r. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Brak przesłanek z art. 439§1 pkt 1-9 kpk oraz z art. 440 kpk, podlegających uwzględnieniu niezależnie od granic zaskarżenia, podniesionych zarzutów oraz wpływu uchybienia na treść orzeczenia skutkowało utrzymaniem w mocy zaskarżonego wyroku. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
Przedmiot i zakres zmiany |
|
-------------------------------------------------------------------------------------------- |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
----------------------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
4.1. |
----------------------------------------------------------------------------------- |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
--------------------- |
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------- |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II. |
Na podstawie art. 636 kpk w zw. z art. 634 kpk w zw. z art. 626 § 1 kpk Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 320 zł kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. Za takim rozstrzygnięciem przemawia sytuacja materialna oskarżonego, bowiem osiąga stały dochód i jest w stanie uregulować należności sądowe. |
7. PODPIS |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca oskarżonego |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 20 września 2023r. sygn. akt II K 470/22 |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||
☒ w części |
☒ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Agnieszka Karłowicz
Data wytworzenia informacji: