Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

sędzia (del.) Paweł Mądry

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 582/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

3

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

6.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 31 maja 2024r. w sprawie II K 1093/23

6.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

6.3.  Granice zaskarżenia

6.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

6.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

6.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

6.5.  Ustalenie faktów

6.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

-------------------

----------------------------------------------------------

-------------

----------------

6.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

-------------------

-----------------------------------------------------------

-------------

---------------

6.6.  Ocena dowodów

6.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

---------------

---------------------------------------------------------------

------------------------------------------------

6.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

----------------

---------------------------------------------------------------

------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

1) w apelacji prokuratora zawarto zarzut dotyczący orzeczonych wobec oskarżonego środków karnych,

2) w apelacji obrońcy oskarżonego zawarto zarzuty obrazy prawa procesowego oraz rażącej surowości kary

3) w apelacji oskarżonego zawarto zarzuty obrazy przepisów prawa procesowego, błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia oraz rażącej surowości kary

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

z powodu wystąpienia w sprawie bezwzględnej przyczyny odwoławczej skutkującej uchyleniem zaskarżonego wyroku w całości zbędne stało się dokonywanie zasadności zarzutów zawartych we wszystkich złożonych apelacjach

Wniosek

wnioski o zmianę zaskarżonego wyroku, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

wnioski apelacyjne dotyczące uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji są zasadne, jednakże z przyczyn innych niż wynikające ze złożonych apelacji

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

prowadzenie postępowania dowodowego przez Sąd Rejonowy mimo nieobecności obrońcy oskarżonego, którego obecność na rozprawie była obowiązkowa

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

poniżej przedstawiono pełną argumentację

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

6.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

6.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

obrońca oskarżonego nie brał udziału w rozprawie (art. 439 § 1 pkt 10 kpk)

☒ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

- w dniu 29 listopada 2023r. adw. M. M. (2) na podstawie art. 79 § 1 pkt 3 kpk został wyznaczony obrońcą z urzędu podejrzanego M. M. (1) (k. 200),

- po wpłynięciu aktu oskarżenia do sądu (15 grudnia 2023r.), Sąd Rejonowy w Mińsku Mazowieckim postanowieniem z dnia 19 grudnia 2023r. w sprawie II K 1093/23 nie uwzględnił wniosku prokuratora i nie zwolnił z pełnienia obowiązków obrońcy z urzędu adw. M. M. (2) (k. 257). Skutkiem wydania tego postanowienia było utrzymanie obligatoryjnej obrony oskarżonego w całym postępowaniu karnym.

- obrońca oskarżonego prawidłowo wywiązywał się z nałożonych na niego obowiązków i brał udział w każdym kolejnym terminie rozprawy, aż do ostatniej rozprawy w dniu 21 maja 2024r. Po wywołaniu tego dnia sprawy na salę sądową nie stawił się obrońca oskarżonego bez usprawiedliwienia swej nieobecności, zaś oskarżony nie złożył wniosku o odroczenie rozprawy. Korzystając zatem z przepisu art. 378a § 1 kpk Sąd Rejonowy postanowił przeprowadzić tego dnia postępowanie dowodowe, w ramach którego przesłuchać świadka P. P., mimo nieobecności obrońcy. Sąd swą decyzję uzasadnił tym, że obrońca znał termin rozprawy, nie usprawiedliwił swego niestawiennictwa oraz zachodzi „ konieczność” przesłuchania świadka. Następnie po przesłuchaniu świadka na salę rozpraw stawił się obrońca, który przedstawił usprawiedliwienie i wniósł o ponowne przesłuchanie świadka w jego obecności. Sąd Rejonowy wówczas wydał postanowienie o nieuwzględnieniu wniosku obrońcy „ albowiem nieobecność obrońcy była nieusprawiedliwiona” (k. 538-539). Następnie Sąd Rejonowy na tym terminie rozprawy zamknął przewód sądowy i w dniu 31 maja 2024r. wydał w sprawie wyrok.

- w ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji procedując na rozprawie w dniu 21 maja 2024r. naruszył prawo oskarżonego do obrony, gdyż przeprowadził dowód pod nieobecność obrońcy oskarżonego, którego obecność podczas tej czynności była obowiązkowa. Wprawdzie oskarżony nie sprzeciwił się takiemu postępowaniu Sądu Rejonowego, to jednak przeprowadzenie postępowania dowodowego w takich warunkach skutkowało powstaniem bezwzględnej przyczyny odwoławczej określonej w art. 439 § 1 pkt 10 kpk. Zdaniem Sądu Okręgowego, Sąd meriti bezpodstawnie zastosował w dniu 21 maja 2024r. przepis art. 378a § 1 kpk, gdyż nie powstały przesłanki uzasadniające skorzystanie z tego rozwiązania, które ma charakter wyjątkowy z punktu widzenia respektowania prawa do obrony oskarżonego. W sposób oczywisty z treści art. 378a § 1 kpk wynika, że postępowanie dowodowe może zostać przeprowadzone pod nieobecność obrońcy oskarżonego (nawet jeżeli obecność obrońcy była obowiązkowa) tylko wówczas, gdy zachodzi „ szczególnie uzasadniony wypadek”. Sąd Rejonowy stosując omawiany przepis nawet nie podjął się próby wykazania, aby taki szczególny wypadek zaistniał na rozprawie w dniu 21 maja 2024r. Jak wskazano wyżej, obrońca stawiał się na poprzednie terminy rozprawy, zatem Sąd Rejonowy winien z większą ostrożnością odnieść się do nagłej nieobecności obrońcy, a nie ograniczyć się do sprawdzenia, czy oskarżony z tego powodu złożył wniosek o odroczenie rozprawy. Nadto na rozprawie miał zostać przesłuchany tylko jeden świadek, w dodatku policjant i brak jest w aktach sprawy jakiejkolwiek podstawy do przyjęcia, że przesłuchanie tego świadka na kolejnym terminie rozprawy byłoby niemożliwe lub znacznie utrudnione. Co więcej, Sąd Rejonowy planował na tym terminie rozprawy zamknąć przewód sądowy, zatem gdyby nie stawiennictwo obrońcy o godz. 15.00 na salę rozpraw, prawdopodobnie Sąd Rejonowy dokonałby tej końcowej czynności pod nieobecność obrońcy, którego stawiennictwo w rozprawie było obowiązkowe. Mając te okoliczności na uwadze należy stwierdzić, że Sąd Rejonowy słuchając świadka na rozprawie pod nieobecność obrońcy oskarżonego, którego udział w rozprawie był obowiązkowy, skutkował powstaniem w sprawie bezwzględnej przyczyny odwoławczej.

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.1.4.1.

-------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd Rejonowy ponownie rozpoznając sprawę winien przeprowadzić postępowanie dowodowe w sprawie w całości, bacząc aby nie naruszyć prawa oskarżonego do obrony. Do rozważenia pozostaje także kwestia podjęcia przez Sąd Rejonowy decyzji co do obowiązkowego udziału obrońcy w sprawie w myśl art. 79 § 4 kpk. Warto w tym miejscu przypomnieć utrwalony pogląd Sądu Najwyższego, zgodnie z którym „ stan obowiązkowej obecności obrońcy na rozprawie znosi jedynie fakt wydania przez sąd meriti postanowienia, o którym mowa w art. 79 § 4 kpk, a nie sama treść opinii biegłych psychiatrów” (tak SN w wyroku z dnia 08 maja 2024r. w sprawie III KK 325/23, Lex nr 3718625).

6.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-------------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

-----------------

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie o środkach karnych

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

3

Podmiot wnoszący apelację

oskarżony

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana