Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Agata Kowalska (spr.)

Sędziowie:

SO Dariusz Półtorak

SO Karol Troć

Protokolant:

st. sekr. sąd. Beata Defut-Kołodziejak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 611/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 23 maja 2024 r. w sprawie II K 1104/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---------

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

----------------

------------------------------------

--------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

------------------

-------------------------------------

---------------------------------------------------------------------------

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego S. C. kary 2 lat ograniczenia wolności polegającej na obowiązku wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 godzin w stosunku miesięcznym, podczas gdy uwzględniając stopień winy,
stopień społecznej szkodliwości popełnionych przez oskarżonego czynów, potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa, skazania oskarżonego D. N. na karę pozbawienia wolności, należało orzec wobec oskarżonego S. C. karę pozbawienia wolności w wymiarze roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja prokuratora, wobec zasadności podniesionego w jej treści zarzutu, stała się podstawą do wydania orzeczenia reformatoryjnego. Sąd Okręgowy po analizie okoliczności występujących w niniejszej sprawie, w kontekście dyrektyw wymiaru kary z art. 53 kk, uznał wymierzoną zaskarżonym wyrokiem S. C. karę 2 lat ograniczenia wolności polegającą na obowiązku wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 40 godzin miesięcznie za rażąco łagodną.

Jak wynika z części sprawozdawczej zaskarżonego wyroku, Sąd Rejonowy ferując orzeczenie o karze wobec oskarżonego S. C. zaakcentował w sposób szczególny aspekt wychowawczy karania. Wskazał bowiem, że bardziej wychowawcze
będzie wymierzenie oskarżonemu kary ograniczenia wolności w maksymalnym ustawowym wymiarze 2 lat i przymuszenie go do długiej, solidnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne, niż krótkotrwałe pozbawienie wolności. Rozumowanie i argumentacja Sądu jurysdykcyjnego – w realiach faktycznych przedmiotowej sprawy – nie zasługiwały na akceptację, choćby z tego względu, że ustawodawca po nowelizacji z 7 lipca 2022 r. zrezygnował z akcentowania celów wychowawczych wśród dyrektyw wymiaru kary. Na gruncie obowiązujących przepisów aspekt ten uwzględnia się przy wymiarze kary nieletniemu i młodocianemu, zgodnie z treścią art. 54 kk, zaś oskarżony S. C. taką osobą nie jest, zatem też i Sąd Rejonowy nie był zobligowany do uwzględnienia potrzeb wychowawczych aż w takim stopniu jak wyartykułował to w pisemnych motywach orzeczenia. Sąd meriti winien był rozważyć i ocenić wszystkie okoliczności sprawy wskazane w treści art. 53 kk, zarówno te obciążające jak i łagodzące, nade wszystko zaś ustalić stopień winy oskarżonego oraz społecznej szkodliwości czynów. Z obowiązku tego Sąd Rejonowy prawidłowo się nie wywiązał. Nie dostrzegł wszystkich okoliczności obciążających, zaś jedynej okoliczności o takim charakterze w postaci uprzedniej karalności oskarżonego, jaką wziął pod uwagę, nadał niewłaściwe znaczenie.

Należy zauważyć, że oskarżony dwukrotnie nakłonił D. N. do złożenia fałszywych zeznań przed sądem, chcąc w ten sposób uniknąć odpowiedzialności karnej za popełnione przestępstwo znęcania nad rodzicami, tj. B. C. i J. C.. Chęć uzyskania wyroku uniewinniającego podyktowana była niewątpliwie korzyściami jakie mógłby odnieść w sprawie I C 239/20, prowadzonej przeciwko niemu z powództwa jego rodziców, zawisłej przed Sądem Rejonowym w Garwolinie, o zobowiązanie go do złożenia oświadczenia woli (odwołanie darowizny). Działanie oskarżonego było zatem nie tylko przemyślane, ale i wyrachowane, bowiem skalkulowane na osiągnięcie zamierzonego celu, którym w tym przypadku było pozostanie współwłaścicielem gospodarstwo rolnego. Wprawdzie ostatecznie okazało się ono o tyle nieskuteczne, że nie uchroniło go przed skazaniem za czyn z art. 207 § 1 kk, niemniej przysporzyło kłopotów D. N.. Złożył on fałszywe zeznania zgodnie z oczekiwaniem oskarżonego i został za to pociągnięty do odpowiedzialności karnej. Należy także zwrócić uwagę na znaczącą dysproporcję pomiędzy karami zasadniczymi wymierzonymi oskarżonemu D. N. i S. C., choć D. N. jest osobą niekaraną (k. 217), a S. C. karaną wielokrotnie (k. 278-279v). Nie sposób zatem uznać, że zachodziła wewnętrzna sprawiedliwość orzeczenia w ramach powiązanych ze sobą czynów w stosunku do tych oskarżonych.

Oskarżonemu S. C. za popełnione uprzednio przestępstwa wymierzano kary pozbawienia wolności, zarówno z warunkowym zawieszeniem wykonania jak tez o charakterze bezwzględnym. Skoro takie kary nie spełniły swojego celu i nie były w stanie zapobiec jego powrotowi do przestępstwa, to nie spełni ich tym bardziej wymierzona zaskarżonym wyrokiem kara ograniczenia wolności, która w katalogu kar określonym w art. 32 kk mieści się między karą grzywny – o najniższym abstrakcyjnym ładunku dolegliwości, a karą pozbawienia wolności – charakteryzującą się najwyższym stopniem surowości, bowiem powodującą izolację od osób najbliższych, dotychczasowego sposobu i trybu życia, a także od społeczności w jakiej na co dzień się funkcjonuje. Należy pamiętać o tym, że kara ograniczenia wolności orzekana jest zazwyczaj w przypadku czynów o mniej poważnym charakterze. Przechodząc na grunt niniejszej sprawy, uwzględniając wysoki stopień społecznej szkodliwości czynów jakich dopuścił się S. C., istotnie wpływający na stopień jego zawinienia oraz postawę oskarżonego przejawiającą się w konsekwentnym naruszaniu porządku prawnego i lekceważeniu uprzednio wydanych wobec niego orzeczeń, determinację w osiągnięciu zamierzonego celu, kierując się wszystkimi dyrektywami wymiaru kary z art. 53 kk, m.in. względami prewencji ogólnej i indywidualnej, mając na uwadze także okoliczności łagodzące, które zostały wyeksponowane w pisemnym uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, Sąd Okręgowy uznał, że tylko sankcja o charakterze izolacyjnym będzie w stanie spełnić cele karania. Dlatego koniecznym stało się wymierzenie S. C. kary pozbawienia wolności. Zdaniem Sądu II instancji, jedynie takie ukaranie oskarżonego może znacząco przyczynić się do wzrostu społecznego poszanowania do obowiązujących norm prawnych, a także ukształtowania przekonania, iż każde przestępne zachowanie spotyka się z nieuchronną i sprawiedliwą reakcją wymiaru sprawiedliwości. Przypomnieć należy, że przestępstwo przypisane oskarżonemu S. C. zagrożone jest karą pozbawienia wolności do lat 8. W myśl art. 19 § 1 kk podżegacz odpowiada na równi ze sprawcą. Popełnienie czynów w warunkach ciągu przestępstw, stworzyło możliwość orzeczenia kary w wysokości do górnej granicy ustawowego zagrożenia zwiększonego o połowę, a zatem do wysokości 12 lat. W ocenie Sądu Okręgowego, kara roku pozbawienia wolności, a więc bliska dolnemu progowi ustawowego zagrożenia, spełni cele karania, m.in. w zakresie kształtowania przyszłej postawy oskarżonego, a jednocześnie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Orzeczenie wobec oskarżonego kary surowszej – kary roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, o którą wnosił prokurator, mogłoby spowodować odwrotny rezultat i było w okolicznościach tej sprawy zbyt dolegliwe. Zastosowanie dobrodziejstwa instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary wykluczało zgodnie z art. 69 § 1 kk uprzednie skazanie oskarżonego na karę pozbawienia wolności. Zresztą i tak, w świetle przywołanych okoliczności, nie sposób byłoby wysnuć wobec oskarżonego pozytywnej prognozy społeczno-kryminologicznej.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie V poprzez orzeczenie na podstawie art. 19 § 1 kk w zw. z art. 233 § 1 kk w zw. z art. 91 § 1 kk wobec oskarżonego S. C. kary roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadność podniesionego zarzutu skutkowała częściowym uwzględnieniem wniosku apelacyjnego, co uargumentowano w rubryce 3.1.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

wyrok Sądu Rejonowego w Garwolinie z dnia 23 maja 2024 r. w sprawie II K 1104/22 w zakresie rozstrzygnięcia o karze zasadniczej wymierzonej wobec S. C.

Zwięźle o powodach zmiany

Wskazano w rubryce 3.1.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 635 kpk Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego S. C. na rzecz Skarbu Państwa 180 zł tytułem opłaty za obie instancje oraz 20 zł wydatków postępowania odwoławczego, ustalając ich wysokość na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia
23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 123 z późn. zm.) oraz § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia
18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 663 z późn. zm.).

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana