II Ka 739/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2025-01-09
Sygn. akt II Ka 739/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 9 stycznia 2025r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Agata Kowalska |
|
Protokolant: |
st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz |
przy udziale prokuratora Przemysława Rycaka
po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2025 r.
sprawy J. T.
oskarżonego z art. 286 § 1 kk
na skutek apelacji, wniesionej przez obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach
z dnia 1 sierpnia 2024 r. sygn. akt II K 333/23
I. utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;
II. zasądza od oskarżonego J. T. na rzecz Skarbu Państwa 950 zł tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 739/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
1 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 1 sierpnia 2024 r. w sprawie II K 333/23 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
|||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
|
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
1. |
obraza przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, a mianowicie przepisu: a. art. 7 kpk, poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów, skutkującej: • nieprawidłowym przyjęciem sprawstwa oskarżonego J. T. w zakresie zarzucanego mu czynu, podczas, • pominięciem przez Sąd faktu, iż oskarżony w dniu 25 września 2023 r. dokonał zwrotu na rzecz pokrzywdzonej I. S. zwrotu pobranej od niej tytułem zaliczki kwoty 7.000 zł; • pominięciem przez Sąd faktu, iż pokrzywdzeni D. J. i N. J. nie udowodnili, jakoby wykonana na ich rzecz przez oskarżonego zabudowa meblowa, w tym fronty mebli, były niezgodne z zawartą pomiędzy nimi umową, a tym samym przyznanie ich zeznaniom waloru pełnej wiarygodności, pomimo braku przeprowadzenia jakichkolwiek czynności dowodowych w tym zakresie; • brakiem przyznania przez Sąd waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, w zakresie, w jakim oskarżony wskazał, iż wykonał w części umowę świadczenia usług meblarskich na rzecz D. J. oraz N. J., a pobrana przez niego od pokrzywdzonych kwota odpowiadała faktycznej wartości elementów zabudowy meblowej wykonanych na ich rzecz przez oskarżonego, podczas gdy pokrzywdzeni podali, iż oskarżony dostarczył im korpusy zabudowy meblowej wraz z frontami, przy jednoczesnym wskazaniu, iż rzeczona zabudowa pozostaje w posiadaniu pokrzywdzonych do chwili obecnej i nigdy nie została odebrana przez oskarżonego; • brakiem przyznania przez Sąd waloru wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego, w zakresie wskazania, iż spośród wszystkich projektów, jakimi się zajmował, nie zdołał ukończyć jedynie 4 zleceń, w tym na rzecz pokrzywdzonych, podczas gdy powyższe ustalenia Sądu nie zostały poparte żadnymi dowodami, a oparte jedynie na gołosłownych twierdzeniach pokrzywdzonych; • pominięciem przez Sąd treści wyjaśnień oskarżonego, który w obszerny sposób odniósł się do okoliczności podawanych przez pokrzywdzonych, w tym wskazał okoliczności braku możliwości przewidzenia zaistnienia zdarzeń, które uniemożliwiły mu pełne wykonanie zleceń na rzecz pokrzywdzonych, w tym odnoszące się do kondycji finansowej prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, które to okoliczności nie były kwestionowane i które zostały uznane przez Sąd za udowodnione przedłożonymi przez oskarżonego dokumentami; • nieprawidłowym przyjęciem przez Sąd, iż oskarżony zdawał sobie sprawę z braku możliwości wywiązania się ze zobowiązań wobec pokrzywdzonych, podczas gdy oskarżony podjął działania w celu wykonania usług meblowych na ich rzecz, o czym świadczy wprost wykonanie i zamontowanie korpusów meblowych oraz dostarczenie frontów, tuż po zawarciu umowy; • nieprawidłowym przyjęciem przez Sąd, iż zawarcie przez oskarżonego przedmiotowych umów z pokrzywdzonymi oraz przyjęcie od nich zaliczek, było podyktowane przede wszystkim chęcią uzyskania środków finansowych, podczas gdy powyższe nie tylko nie zostało udowodnione, ale przeczy temu również fakt częściowego wykonania umowy przez oskarżonego na rzecz pokrzywdzonych — N. i D. J. oraz zwrot pobranej zaliczki na rzecz pokrzywdzonej I. S.; • pominięciem przez Sąd wyjaśnień oskarżonego, w których wskazał on wprost na swoje załamanie nerwowe, spowodowane trudną sytuacją finansową, w której oskarżony znalazł się z powodu przyczyn od siebie niezależnych, a z powodu braku wywiązania się z płatności względem oskarżonego przez innych usługobiorców; a powyższe uchybienia procesowe Sądu skutkowały błędem w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mającym wpływ na treść orzeczenia, a polegający na nieprawidłowym przyjęciu przez Sąd I instancji, że oskarżony J. T., który w toku całego postępowania konsekwencje nie przyznawał się do zarzucanych mu czynów, złożył obszerne wyjaśnienia, z których wynika wprost, iż w momencie zawierania umów z pokrzywdzonymi nie miał możliwości przewidzenia, iż nie zdoła wykonać na ich rzecz usług, albowiem trudna sytuacja finansowa, w której sam się znalazł, spowodowana została niezależnymi od oskarżonego okolicznościami, działał z zamiarem dokonania osiągnięcia korzyści majątkowej, poprzez doprowadzenie pokrzywdzonych do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem, poprzez wprowadzenie w błąd co do zamiaru i możliwości wywiązania się warunków umów na wykonanie usług meblowych, co mogło mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku w zakresie wypełnienia przez oskarżonego J. T. znamion przestępstw z art. 286 § 1 kk. a także rażąca niewspółmierność kary oraz orzeczonej nawiązki, polegająca na wymierzeniu przez sąd kary pozbawienia wolności oraz kary grzywny z pominięciem dyrektyw określonych w przepisie art. 53 kk, z pominięciem stopnia winy, społecznej szkodliwości czynu oraz okoliczności przemawiających na korzyść oskarżonego, jak również orzeczenia nawiązki na rzecz pokrzywdzonych, pomimo faktu, iż oskarżony wykonał na rzecz pokrzywdzonych — |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzuty podniesione przez obrońcę oskarżonego J. T. okazały się niezasadne, co skutkowało nieuwzględnieniem apelacji. Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia wykazała, że Sąd Rejonowy prawidłowo przeprowadził postępowanie dowodowe, a zgromadzony pełny materiał dowodowy poddał trafnej z punktu widzenia dyrektyw z art. 7 kpk ocenie. Dowody należycie zebrane i ocenione doprowadziły do wykazania winy J. T.. Wbrew podniesionym zarzutom, w sprawie nie wystąpiły niedające się usunąć wątpliwości, które należałoby tłumaczyć na korzyść oskarżonego. Zasada rozstrzygania wątpliwości na korzyść oskarżonego nie polega na obowiązku wyboru najkorzystniejszej wersji wynikającej z jego wyjaśnień. Nie jest więc sprzeczny z tą zasadą wybór wersji niekorzystnej, znajdującej oparcie w dowodach, jeżeli w przeciwieństwie do korzystnej, właśnie ona pasuje do obrazu zdarzeń jako logiczna i zgodna z doświadczeniem życiowym. W rezultacie Sąd meriti wydał w zakresie ustaleń faktycznych i procesu subsumcji zachowania przypisanego oskarżonemu właściwe orzeczenie, które przekonująco uzasadnił w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. W tym miejscu wspomnieć należy o istocie uregulowań wskazanych w art. 410 kpk i Skarżący w petitum apelacji stawiając zarzut błędnej oceny całości materiału dowodowego, w części motywacyjnej tego środka zaskarżenia nie przytoczył jednak stosownej argumentacji na poparcie tej tezy, ograniczając się wyłącznie do takiego subiektywnego stwierdzenia, a odnosząc się do oceny zeznań pokrzywdzonych Skoro Sąd meriti nie naruszył żadnego z przepisów odnoszących się do sfery gromadzenia i oceny dowodów, to brak jest również powodów do kwestionowania poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych. Sąd Rejonowy słusznie przyjął, że pokrzywdzeni zostali wprowadzeni w błąd przez J. T. co do zamiaru i możliwości realizacji przyjętych zobowiązań przy zawarciu umów wykonania mebli. Taka treść przypisanych oskarżonemu przestępstw nie oznacza, jak wskazuje obrońca, konieczności wykazania, że w każdym z przypisanych mu czynów oskarżony nie miał w ogóle zamiaru ich wykonania. Taki zamiar wynika dobitnie z umowy zawartej z I. S., w żadnym zakresie niezrealizowanej. Chronologicznie jest to umowa późniejsza, a zatem zachowanie oskarżonego wpisuje się w schemat stale powiększających się kłopotów finansowych z jednoczesnym dalszym zawieraniem umów obiektywnie niemożliwych do wykonania. Podstawowym zobowiązaniem oskarżonego było wykonanie mebli zgodnie z zamówieniem (odpowiedni wymiar i jakość użytych materiałów oraz realizacja pełnego zamówienia), w określonym terminie. Z ogólnej sytuacji oskarżonego (posiadał znaczące zobowiązania, a tym samym nie miał środków na wypłatę wynagrodzeń dla swoich pracowników oraz pokrycie innych kosztów prowadzonej przez siebie działalności), wynikało, że nie był on w stanie zrealizować umów w terminie i był tego w pełni świadomy. Wskazują na to jego wyjaśnienia, m.in. fragment: „Jak zawierałem umowy z pokrzywdzonymi to był moment, kiedy myślałem, ze uratuje firmę” (k. 558 – pisownia oryginalna). Faktury za usługę wykonaną na rzecz spółki (...) w kwocie 160 tyś. zł były płatne do marca 2021 r., a zatem w maju 2021 r. przyjmując zlecenia od pokrzywdzonych oskarżony miał już pełną świadomość, że tych środków nie otrzyma. Okoliczność ta potwierdza wcześniej postawioną tezę o jego pełnej świadomości co do niemożności wywiązania się z zawartych z pokrzywdzonymi umów. Taki stan jego świadomości potwierdza również opis jego zachowania przedstawiony przez pokrzywdzonych. Pokrzywdzeni zbieżnie wskazywali, że w ustalonym terminie nie wywiązał się z przyjętych zobowiązań. Sposób w jaki oskarżony „realizował” część zleceń oraz brak wykonania pozostałych, prowadzą do wniosku, że nie miał zamiaru wywiązania się z zawartych umów w sposób i w terminie z nimi ustalonym. Zapewnianie pokrzywdzonych przez oskarżonego, iż zrealizuje zamówienia w terminie, jak też chociażby dostarczenie N. i D. J. frontów meblowych, stanowiło podstępne zabiegi prowadzące do wywołania u zamawiających mylnego wyobrażenia o rzeczywistości. Należy pamiętać, że sposób wprowadzenia ofiary oszustwa w błąd może być rozmaity, a zamierzony cel osiągnięty nie tylko przy pomocy słowa, ale także zachowania się sprawcy. Zgodzić się należy z Sądem Rejonowym, że uzależnianie realizacji umowy od ewentualnego powodzenia inwestycji dokonanych z otrzymanych środków jest w istocie doprowadzeniem do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wprowadzenie w błąd (vide: wyrok SA w Katowicach z 28 lutego 1995 r. II AKa 2/95, wyrok SA w Lublinie z 5 marca 2003 r. II AKa 122/03). Konkludując, działanie oskarżonego J. T. spełniało wszystkie warunki odpowiedzialności z art. 286 § 1 kk. Chybiony okazał się również zarzut rażącej niewspółmierności orzeczonej Sąd Rejonowy słusznie też uznał, że warunkowe zawieszenie wykonania Dla wzmocnienia wychowawczego oddziaływania na sprawcę zasadnie W ocenie Sądu Okręgowego, tak ukształtowane orzeczenie o karze jest sprawiedliwe oraz adekwatne do stopnia zawinienia oskarżonego i stopnia społecznej szkodliwości czynów, jednocześnie spełni swe cele w zakresie prewencji ogólnej, |
||
Wniosek |
||
o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez uniewinnienie oskarżonego J. T. z zarzucanego mu czynu ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez nieorzekanie |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wobec niezasadności zarzutów podniesionych przez obrońcę, w/w wnioski apelacyjne nie zasługiwały na uwzględnienie, co szczegółowo zostało rozważone we wcześniejszej części niniejszego uzasadnienia. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 1 sierpnia 2024 r. w sprawie II K 333/23 – w całości |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Bezzasadność apelacji obrońcy z powodów wskazanych w rubryce 3.1 oraz brak okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
6. Koszty Procesu |
P unkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II. |
Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się bezzasadna, zatem wobec braku stwierdzenia przesłanek z art. 624 § 1 kpk, zgodnie z art. 636 § 1 kpk oskarżony ponosi koszty sądowe postępowania odwoławczego w całości. Z tych względów na podstawie art. 8 w zw. z art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 123 z późn. zm.) oraz § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 663 z późn. zm.) zasądzono od oskarżonego J. T. na rzecz Skarbu Państwa 950 zł tytułem kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze. |
7. PODPIS |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
obrońca |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
cały wyrok |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Agata Kowalska
Data wytworzenia informacji: