II Ka 785/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2024-12-30

Sygn. akt II Ka 785/24

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2024r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSO Dariusz Półtorak

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 30 grudnia 2024 r.

sprawy S. Ł.

oskarżonej z art. 284 § 2 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego

od wyroku Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim

z dnia 20 sierpnia 2024 r. sygn. akt II K 866/23

I.  wyrok utrzymuje w mocy;

II.  zasądza od oskarżyciela subsydiarnego A. S. na rzecz oskarżonej S. Ł. 2000 (dwa tysiące) zł tytułem zwrotu kosztów ustanowienia obrońcy na etapie postępowania odwoławczego;

III.  zasądza od oskarżyciela subsydiarnego A. S. na rzecz Skarbu Państwa 100 (sto) zł opłaty za II instancję.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 785/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 20 sierpnia 2024 r. w sprawie II K 866/23

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☒ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Zarzut mającej wpływ na treść zaskarżonego wyroku obrazy przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 167 k.p.k. w zw. z art. 170 § 1a i art. 170 § 2 k.p.k., przez bezpodstawne oddalenie wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z opinii Instytutu Ekspertyz Sądowych im. prof. dr. J. S. ul. (...) K., bowiem w materiale dowodowym sprawy znajdują się dwie opinie - zdaniem Sądu I instancji nawzajem się wykluczające, podczas gdy opinia Instytutu miałaby kluczowe, istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podniesiony w sprawie zarzut jako niezasadny nie mógł zostać uwzględniony.

Przepis art. 167 k.p.k. nakłada na Sąd meriti obowiązek przeprowadzenia dowodów z urzędu, ale tylko w takim zakresie, w jakim jest to niezbędne dla wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy - innymi słowy - w jakim jest to niezbędne dla prawidłowego wyrokowania. Sąd orzekający ma zatem obowiązek dochodzenia do prawdy również w sytuacji, gdy strony nie wnioskują o przeprowadzenie nowych dowodów, ale dopiero wówczas, gdy dokonując oceny dowodów uzna, że materiał dowodowy jest niepełny i nasuwa wątpliwości co do stanu faktycznego sprawy i tym samym wymaga uzupełnienia (por. p ostanowienie Sądu Najwyższego

z dnia 8 stycznia 2024 r. II KK 537/23), co w niniejszym postępowaniu nie miało miejsca. Odnośnie przesłanki, która legła u podstaw oddalenia wniosku dowodowego w postaci dopuszczenia dowodu z kolejnej opinii biegłego z zakresu badania pisma ręcznego, wypowiedział się już Sąd I instancji na rozprawie w dniu 20 sierpnia 2024 r., jak również Sąd odwoławczy na rozprawie apelacyjnej w dniu 30 grudnia 2024 r., toteż szczegółowe rozważanie po raz kolejny tych samych argumentów byłoby w niniejszym miejscu niecelowe. Nadmienić jedynie należy, iż to sąd jest gospodarzem postępowania jurysdykcyjnego, dlatego w jego gestii pozostaje ostateczna decyzja o dopuszczeniu dowodu. Sąd nie ma obowiązku uwzględniania wszystkich wniosków dowodowych składanych przez strony jeżeli nie wymaga tego potrzeba właściwego i wszechstronnego wyjaśnienia sprawy (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 28 kwietnia 2022 r. V KK 164/22). Zdaniem Sądu Okręgowego, sporządzona w sprawie na zlecenie prokuratury opinia M. D. jasno i wyczerpująco odniosła się do opracowywanego zagadnienia. Biegły rzetelnie i przekonywująco wykazał techniczne aspekty przeprowadzanego badania, ponadto opisał jaką metodyką się posłużył i jakie czynności wykonywał, toteż dla Sądu jest to opinia rzetelna, spójna i logiczna. Takich cech natomiast nie miała prywatna opinia przedstawiona przez pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego. Uwagę należało zwrócić na to, co podniósł już sąd meriti, że została opracowana na podstawie kopii dokumentu a nie oryginału, co w przypadku badań grafologicznych ma niebagatelne znaczenie. Sąd Rejonowy słusznie zauważył szereg mankamentów, którymi obarczona była opinia prywatna, prowadzących finalnie do niepodzielenia jej wniosków, a przez to brak przesłanek do zakwestionowania wniosków płynących z opinii M. D.. Na względzie ponadto należało mieć to, że opinia prywatna, będąca w istocie pisemnym opracowaniem zleconym przez uczestnika postępowania, a nie przez uprawniony organ procesowy, nie jest opinią w rozumieniu art. 193 k.p.k. w zw. z art. 200 § 1 k.p.k. Określenie danego opracowania mianem „opinii”, czy też podpisanie takiego opracowania przez określoną osobę, powołującą się na posiadanie wiadomości specjalnych, nie ma znaczenia procesowego i nie nadaje temu dokumentowi cech opinii w rozumieniu kodeksu postępowania karnego. Niczego w tym zakresie nie zmienia też fakt, że autor prywatnej ekspertyzy jest wpisany na listę jako biegły sądowy. Opinia prywatna stanowi bowiem dowód w rozumieniu przepisów procesowych, jednak jest to dowód w postaci dokumentu prywatnego przedstawionego przez stronę, w tym przypadku przez obrońcę, (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 27 kwietnia 2022 r.
V KK 118/22
), który to dokument może, być inspiracją, źródłem podjęcia prze sąd decyzji o potrzebie wywołania pełnoprawnej, procesowej opinii, (której dotychczas brak), ewentualnie wywołanie nowej opinii obok już istniejącej. Jednakże tego rodzaju decyzje sądu mogą być podejmowane jedynie wtedy, gdy dokument w postaci prywatnej opinii daje podstawę do zakwestionowania, czy też powoduje konieczność weryfikacji wniosków wypływających ze sporządzonej przez organy procesowe opinii. Taka natomiast sytuacja nie zaistniała w przedmiotowej sprawie. Z uwagi na powyższe, nie było podstaw do uznania, że wniosek dowodowy pełnomocnika był wnioskiem dowodowym, o którym mówi art. 170 § 1a k.p.k. Niedopuszczalnym i niecelowym jest w sprawie wywoływanie kolejnych opinii, jedynie w celu dążenia do uzyskania oczekiwanych przez stronę wniosków z niej płynących, gdy nie przemawiają za tym względy wskazane w art. 201 k.p.k.

Skarżąca w uzasadnieniu przedmiotowej apelacji zakwestionowała ponadto prawidłowość ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy, co do faktu źródeł finansowania zakupu samochodu H. (...). Sąd Okręgowy również i w tej kwestii przychylił się do stanowiska Sądu I instancji. Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie można było jednoznacznie ustalić z jakich źródeł pochodziły pieniądze na zakup tego auta, choć Sąd przedsięwziął wszelkie dostępne możliwe ku temu czynności. Oskarżona, jak i członkowie jej rodziny wskazywali, że środki pochodziły w przeważającej części od A. Ł. i E. S., natomiast oskarżyciel subsydiarny miał dołożyć jedynie ok. 3000 zł. Zważyć należy, że oprócz złożonych w sprawie depozycji Sąd nie dysponował żadnymi innymi dowodami, wskazującymi jednoznacznie na wiarygodność tej wersji, bądź ją negującymi, przy czym zeznania wymienionych powyżej osób w tym zakresie były logiczne i korespondowały ze sobą. Przemawiał za tym także sposób użytkowania samochodu przez oskarżoną, jak i opłacanie składek na ubezpieczenie samochodu i ponoszenie kosztów eksploatacji. Negować takiego ustalenia bynajmniej nie mogły twierdzenia skarżącej, które odnosiły się do nieuzyskiwania dochodów przez oskarżoną, skoro samochód miał być sfinansowany w większości przez jej rodzinę, a nie ją samą. W polu widzenia należy mieć dość częstą praktykę rejestrowania samochodów na osoby inne, aniżeli ich faktyczni użytkownicy i zarazem osoby, które ich kupno sfinansowały, a co wynika chociażby z korzystniejszych, niższych składek ubezpieczeniowych, na co powoływała się również w tej sprawie oskarżona i co potwierdzały zeznania A. Ł. i E. S.. W związku z tym, że pomimo wyczerpania możliwości dowodowych i niemożliwości jednoznacznego, niepozbawionego wątpliwości ustalenia sprawstwa oskarżonej zarzucanego jej czynu, w myśl art. 5 § 2 k.p.k. należało ją od niego uniewinnić.

Wniosek

Wniosek o:

- uzupełnienie przewodu sądowego i przeprowadzenie dowodu z opinii w/w Instytutu w postępowaniu apelacyjnym;

- zmianę zaskarżonego wyroku przez uznanie oskarżonej za winną popełnienia zarzucanego czynu i orzeczenie stosownej kary,

- zasądzenie od oskarżonej na rzecz oskarżyciela posiłkowego kosztów postępowania za obydwie instancje.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec niezasadności zarzutu podniesionego przez pełnomocnika oskarżyciela subsydiarnego, sformułowany wniosek apelacyjny nie zasługiwał na uwzględnienie.

Nadmienić należy, że z uwagi na treść art. 454 § 1 k.p.k., nawet w przypadku uwzględnienia podniesionego zarzutu, Sąd odwoławczy nie mógłby zmienić wyroku w ten sposób, żeby skazać oskarżoną za zarzucany jej czyn, albowiem w pierwszej instancji została uniewinniona.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zaskarżony wyrok w całości.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wobec niezasadności wniesionej apelacji, o czym szerzej w rubryce 3.1. Jednocześnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się uchybień podlegających rozpatrzeniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II, III.

Z uwagi na nieuwzględnienie apelacji, na podstawie art. 636 § 1 i 3 k.p.k. Sąd Okręgowy zasądził od oskarżyciela subsydiarnego A. S. na rzecz oskarżonej S. Ł. 2000 zł tytułem zwrotu kosztów ustanowienia obrońcy na etapie postępowania odwoławczego zgodnie ze złożonym wnioskiem o zwrot kosztów zastępstwa procesowego, przy czym w kwocie niższej aniżeli ta wskazywana we wniosku. Zdaniem Sądu, zasądzona kwota, przekraczająca dwukrotność stawki minimalnej, odpowiadała rzeczywistemu nakładowi pracy obrońcy w postępowaniu odwoławczym.

Ponadto, Sąd Okręgowy zasądził od oskarżyciela subsydiarnego na rzecz Skarbu Państwa 100 zł opłaty za II instancję, zgodnie ze stawką wskazaną w art. 13 ust 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

wyrok zaskarżony w stosunku do oskarżonego A. K.

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Agnieszka Walerczak
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację:  Dariusz Półtorak
Data wytworzenia informacji: