Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

sędzia /del./ Paweł Mądry

Protokolant:

st. sekr. sąd. Anna Sieczkiewicz

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 793/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Mińsku Mazowieckim z dnia 8 września 2022 r. w sprawie
II K 1320/21

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 kpk – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a kpk – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 kpk, chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 kpk – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 kpk – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 kpk – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 kpk

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

----

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

---------

----------------------

--------------------------------------------------------------

--------------

--------------

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

----------------

-----------------------------------

-------------------------------------------------------------------------

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

-----------------

-----------------------------------

-------------------------------------------------------------------------

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

I. obrazy przepisów postępowania, mającej wpływ na treść orzeczenia w postaci:

- art. 2 § 2 kpk, art. 4 kpk, art. 7 kpk oraz art. 410 kpk poprzez całkowite zaniechanie poddania analizie okoliczności przemawiających na niekorzyść oskarżonego Z. G., wybiórczą a przez to zupełnie dowolną interpretację zgromadzonego materiału dowodowego i w konsekwencji zanegowanie możliwości ustalenia prawdy materialnej co skutkowało niesłusznym uniewinnieniem oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu czynu;

- art.167 kpk poprzez nieprzeprowadzenie z urzędu dowodu z zeznań świadka - funkcjonariusza Policji, który w dacie zdarzenia pełnił funkcję dyżurnego Komisariatu Policji w H. oraz nieprzeprowadzenie z urzędu dowodu z opinii biegłego z zakresu akustyki celem wyostrzenia niezrozumiałego fragmentu nagrania, które to dowody stanowiły podstawę wydania wyroku;

czego następstwem był

II. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia i mający wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu przez Sąd mylnego poglądu, iż zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na uznanie w sposób nie budzący wątpliwości, że Z. G. dopuścił się przestępstwa jazdy w stanie nietrzeźwości ciągnikiem rolniczym po drodze publicznej, podczas gdy prawidłowa i wnikliwa ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego prowadzi do wniosku przeciwnego.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

- po przeprowadzeniu kontroli odwoławczej, Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że
Sąd meriti dopuścił się obrazy przepisów postępowania, co w efekcie doprowadziło do poczynienia błędnych ustaleń faktycznych. W ocenie Sądu Odwoławczego, tok rozumowania zaprezentowany na łamach pisemnego uzasadnienia zaskarżonego wyroku jest dowolny, a zatem błędny.

- bezspornym jest, że pomiędzy oskarżonym, a świadkiem J. O. istnieje konflikt. Jednakże nie mógł on apriorycznie podważać wartości dowodu z zeznań świadka J. O.. W tym miejscu należy zauważyć, że pomówienie, czyli obciążanie innej osoby odpowiedzialnością za przestępstwo, jest w ujęciu prawa karnego procesowego dowodem podlegającym swobodnej ocenie na równi z innymi dowodami. Nie może być więc z góry traktowane z nieufnością, uznawane za dowód niepełnowartościowy i ograniczane do pojęcia fałszywego oskarżenia (postanowienie SN z 20.05.2022 r., II KK 578/21, LEX nr 3440185). Pisemne uzasadnienie Sądu I instancji potwierdza, iż ocena dowodu z zeznań świadka J. O. obarczona była dowolnością. Jego relacja znajdowała odzwierciedlenie, m.in. w zeznaniach świadka J. S. oraz świadka P. S.. W toku postępowania przygotowawczego świadek J. S. zeznał następująco: „Gdy wchodziłem już na posesję O. to G. wjeżdżał na jezdnię asfaltową, czyli na drogę przy autostradzie, z tego co mi się zdaje jest to ul. (...). On zawrócił tym ciągnikiem na jezdni, następnie wjechał na swoją posesję i zatrzymał się przy narożniku ogrodzenia posesji O. " (k. 29v). Świadek widział tylko raz jak oskarżony wjeżdżał i zawracał ciągnikiem na ulicy, w momencie jego przybycia do świadka O.. Na rozprawie w dniu 01 marca 2022 r. zeznał: „ Przy mnie pan G. tego dnia przejechał po drodze raz (...) Ja go widziałem tylko wtedy, gdy ja przyjechałem tym rowerem" (k. 62). Z kolei świadek P. S. zeznał, iż J. O. przekazał jemu oraz drugiemu funkcjonariuszowi, tj. M. B., że jego sąsiad, czyli oskarżony w niniejszej sprawie ok. godz. 14:00 jeździł ciągnikiem rolniczym marki U. po terenie swojej posesji przy czym wjeżdżał na drogę publiczną, tak zwaną serwisową. Według zgłaszającego takie manewry zawracania na ulicy ciągnikiem wykonywał kilkakrotnie, przy czym mógł być w stanie po użyciu alkoholu (k. 31v). Na rozprawie w dniu 01 marca 2022 r. P. S. zeznał analogicznie, a nadto podniósł, że „ rejon posesji pana O. posiada monitoring (...) Ja widziałem osobiście ten monitoring. Widziałem jak ciągnik wyjeżdża na drogę publiczną (...) Na drodze było widać zabrudzenie drogi błotem, prawdopodobnie przez ciągnik (...) Świadkowie twierdzą, że pan G. wyjeżdżał na drogę, monitoring potwierdził to" (k. 60v-61). Warto odnotować, że M. B. zeznał, iż prawdopodobnie było tak, że oskarżony był ubrudzony błotem (k. 84). Kontynuując, świadek J. O. składał zeznania jeszcze tego samego dnia,
w niedużym odstępie czasowym od zgłoszenia, tj. kontakcie z dyżurnym Komisariatu Policji w H.. Jego relacja składana w toku postępowania sądowego odnośnie jazdy oskarżonego po drodze publicznej pod wpływem alkoholu, ilości wykonanych manewrów była spójna z tą przedstawioną przez niego w fazie postępowania przygotowawczego. Nadto dodał, że doszło do sytuacji, w której to nadjeżdżający pojazd o jasnym kolorze lakieru zatrzymał się z uwagi na obecność ciągnika na drodze publicznej kierowanego przez oskarżonego. W świetle tych ustaleń nie sposób było uznać, jak zrobił to Sąd I instancji, iż dowód z zeznań J. O. stanowi bezpodstawne pomówienie. Zauważa się bowiem konsekwencję w jego zeznaniach, które to znajdują potwierdzenie w innych dowodach. Nie wydaje się również, aby były one nieprawdopodobne. Należy przypomnieć, że przy dowodzie z pomówienia nie jest konieczne, aby relacje pomawiającego były potwierdzone innymi dowodami co do każdego opisywanego przez niego zdarzenia. Potwierdzenie innymi dowodami co najmniej części przestępstw opisywanych przez pomawiającego daje podstawy do pozytywnego zweryfikowania pozostałych jego relacji dotyczących innych przestępstw popełnionych przez tego samego sprawcę, a także przestępstw popełnionych przez inne osoby (wyrok SA w Warszawie z 8.10.2018 r., II AKa 462/17, LEX nr 2626136). Idąc dalej, fakt, że świadek J. O., w rozmowie z dyżurnym Komisariatu Policji w H. nie podał, iż oskarżony jeździł po drodze publicznej, nie świadczy o tym, że do takiego zdarzenia nie doszło. Nie należy tracić z pola widzenia, iż po przyjeździe na miejsce funkcjonariuszy Policji wskazał na taką okoliczność. Uszkodzenie słupka nie ma znaczenia w kontekście jazdy oskarżonego po drodze publicznej, gdyż zarówno świadek J. O., jak i świadek J. S. podnieśli, że jeździł również po terenie swojej posesji, wzdłuż działki tuż przy samej siatce. W związku z tym przywoływanie argumentacji przez Sąd Rejonowy o niemożności uszkodzenia ogrodzenia po wykonaniu manewru zawracania na drodze publicznej było zbędne. Nie jest to bowiem okoliczność, która negowałaby sprawstwo zarzucanego oskarżonemu czynu. Fakt, iż w dniu 29 listopada 2022 r. nie został zabezpieczony monitoring od J. O. (k. 73), nadto, iż świadek J. O. nie wskazał na okoliczność przeglądania monitoringu przez funkcjonariusza Policji nie powoduje, że zeznaniom świadka P. S. należało, niejako z góry, odmówić waloru wiarygodności. Wobec powyższych ustaleń, za nieprawidłową należało uznać ocenę zeznań świadków J. S., P. S. oraz M. B.. Są to osoby obce dla oskarżonego. Nie miały żadnego powodu, ażeby relacjonować odmiennie, aniżeli miało to miejsce w rzeczywistości. Mieli oni świadomość konsekwencji jakie niesie za sobą składanie fałszywych zeznań, nadto funkcjonariusze zdawali sobie sprawę, iż mogą w takim wypadku odpowiadać dyscyplinarnie. J. S. nie był skonfliktowany z oskarżonym, wobec czego brak było powodu, ażeby nie uznać jego zeznań za wiarygodnych.

- przechodząc do oceny wyjaśnień oskarżonego. Owszem, oskarżony nie jest zobowiązany do dostarczania dowodów na swoją niekorzyść. Jest to jego prawo, zagwarantowane m.in. w Konstytucji RP. Jednakże, jeżeli decyduje się na złożenie wyjaśnień, ich ocena powinna zostać dokonana, tak jak każdy inny dowód, w konfrontacji z ich treścią. Nie mogą być natomiast oceniane w oderwaniu od wymowy pozostałego materiału dowodowego. Wartość takiego dowodu weryfikuje się również poprzez aspekt jego wewnętrznej spójności. Oskarżony wskazywał w toku postępowania przygotowawczego, że pił wcześniej alkohol z J. S.. Później pił alkohol, ale na swojej posesji (k. 19). Z kolei na rozprawie w dniu 01 marca 2022 r. podał, że w dniu kiedy doszło do zdarzenia, tj. 29.11.2021 r. nie spożywał alkoholu przed zajściem z sąsiadem, spożywał dopiero alkohol po tym zajściu, a tuż przed przybyciem Policji. Wskazał, iż tego dnia wypił mniej więcej 200 ml alkoholu (k. 60-60v). Należy podkreślić, że wraz z upływem czasu następuje eliminacja zawartości alkoholu z organizmu. Wobec następujących wyników pomiarów: godz. 15:00 – wynik 1,14 promila, godz. 15:03 – wynik 1,06 promila, godz. 15:34 – wynik 1,03 promila,
godz. 16:06 – wynik 0,96 promila stwierdzić trzeba, że następowała eliminacja alkoholu. Oznacza to, że stan nietrzeźwości w czasie czynu był jeszcze wyższy. Na marginesie należy podnieść, że w literaturze podnosi się, że dorosły człowiek o wadze od 70 do 75 kg osiąga stan po użyciu alkoholu (od 0,2 do 0,5‰) po wypiciu kieliszka wódki, lampki wina lub dużego kufla (0,5 l) piwa, a poziom około 0,6‰ alkoholu we krwi osiąga się po wypiciu trzech takich porcji (A. Święcicki, Podstawowe wiadomości o alkoholu i alkoholizmie, Warszawa 1977, s. 12). Co więcej, świadek J. S. zeznał, że tego dnia nie rozmawiał z oskarżonym, nie był na terenie jego posesji i nie spożywał z nim alkoholu. Z kolei obydwaj świadkowie, tj. J. O. oraz J. S. wskazali na okoliczności świadczące o stanie nietrzeźwości oskarżonego. Bezspornym jest, iż znajdował się w takim stanie, co potwierdziły wskazane powyżej badania (k. 2). Te fakty w ocenie Sądu Okręgowego, powinny zwiększyć poziom ostrożności oceny wyjaśnień oskarżonego. De facto podważały je. Tymczasem Sąd Rejonowy obdarzył przymiotem wiarygodności jego wyjaśnienia na podstawie tego, że zgłoszenie świadka J. O. nie zawierało stwierdzenia, iż oskarżony poruszał się ciągnikiem rolniczym po drodze publicznej będąc w stanie nietrzeźwości. Jak to już zostało wcześniej wskazane, nie świadczy to o tym, że do czynu nie doszło. W sytuacji kiedy istniały dowody, na poparcie wersji przedstawionej przez świadka J. O., obdarzenie wiarą depozycji oskarżonego, w tle innych dowodów sprawy, było decyzją błędną, sprzeczną z dyrektywami określonymi w art. 7 kpk

- co do dowodów z dokumentów, ocena Sądu I instancji była słuszna, podobnie zresztą, jak ocena zeznań świadków A. S. i K. R., którzy nie posiadali wiedzy o tym, czy oskarżony kierował ciągnikiem po drodze publicznej w stanie nietrzeźwości. Nie zmienia to jednak faktu, że całościowa ocena zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego była błędna, a zatem zarzut prokuratora zasługiwał na uwzględnienie.

- w zakresie postulatu prokuratora, iż w sprawie istniała potrzeba przeprowadzenia z urzędu dowodu z zeznań funkcjonariusza Policji – dyżurnego Komisariatu Policji w H. oraz z opinii biegłego z zakresu fonoskopii (w zakresie transkrypcji nagrań), Sąd Okręgowy uważa, iż przeprowadzenie tych dowodów nie było konieczne dla ustalenia stanu faktycznego sprawy. Jakość nagrania była dostateczna, ażeby usłyszeć zarówno świadka J. O., jak i dyżurnego funkcjonariusza Policji Komisariatu Policji w H.. Na marginesie można dodać, że z nagrania wynika, iż funkcjonariusz Policji, chcąc uzyskać informacje od zgłaszającego przerywa mu, uniemożliwiając mu kontynuowanie składania zgłoszenia. Z tego też powodu właśnie J. O. mógł nie zgłosić faktu prowadzenia ciągnika na drodze publicznej w stanie upojenia alkoholowego przez oskarżonego. Jednakże, mając na względzie racjonalizację kosztów postępowania, powoływanie biegłego w celu poprawienia jakości nagrania, byłoby zabiegiem zbędnym.

- w związku z tym, że treść dokonanych ocen i wniosków wyprowadzonych przez
Sąd meriti nie odpowiadała zasadom rozumowania, a błąd ten miał wpływ na treść orzeczenia, następczy zarzut błędu w ustaleniach faktycznych, jawił się jako uzasadniony.

Wniosek

o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Mińsku Mazowieckim do ponownego rozpoznania.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

częściowa zasadność podniesionych zarzutów implikowała uwzględnienie wniosku z jakim wystąpił skarżący.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Zwięźle o powodach zmiany

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

-----------------------------------------------------------------------------------

☐ art. 439 kpk

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 kpk

Zwięźle o powodach uchylenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 kpk

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

4.1.

☒ art. 454 § 1 kpk

Zwięźle o powodach uchylenia

materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, oceniony zgodnie z dyrektywami
art. 7 kpk, stanowi podstawę do uznania winy oskarżonego w zakresie zarzuconego mu czynu. Jednakże z uwagi na ustawowy zakaz wyrażony w przepisie art. 454 § 1 kpk,
Sąd Okręgowy nie mógł skazać oskarżonego z uwagi na treść zaskarżonego wyroku.
W tej sytuacji jedynym dopuszczalnym rozstrzygnięciem było uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Sąd Rejonowy, przy ponownym rozpoznaniu sprawy, przeprowadzi postępowanie dowodowe w całości w sposób zgodny z dyrektywami wyrażonymi w art. 7 kpk, przykładając należną uwagę do dokonania prawidłowych ustaleń faktycznych w zakresie jazdy oskarżonego w stanie nietrzeźwości na drodze publicznej, w szczególności ustali co widział świadek P. S. na monitoringu, wobec jego skasowania poprzez nadpisanie, tj. czy widział oskarżonego jeżdżącego po drodze publicznej w stanie nietrzeźwości, czy widział sytuację z kobietą, która zatrzymała swój pojazd, o jasnym lakierze podwozia na tejże drodze, wskutek wykonywania na niej manewrów przez oskarżonego, gdzie to widział, co to było za urządzenie rejestrujące obraz. Nadto zajmie jasne stanowisko, czy wersja przedstawiana przez oskarżonego, stanowi przyjętą linię obrony i czy znajduje odzwierciedlenie w pozostałym materiale dowodowym sprawy. Przeprowadzając ponownie postępowanie, dostosuje się do niniejszych wskazań, następnie wyciągnie wnioski, czy oskarżonemu można przypisać sprawstwo zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu, w każdym przypadku, swoje stanowisko rzetelnie uzasadni.

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

----------------------

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

---------------------

Z uwagi na kasatoryjny charakter wydanego wyroku Sąd Okręgowy nie orzekł o kosztach sądowych za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana