Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

SSO Karol Troć

Protokolant:

sekr. sąd. Beata Wilkowska

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 823/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 6 kwietnia 2023 r. sygn. akt II K 1001/22

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1. obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia, a mianowicie:

a) art. 6 k.p.k.. w zw. z art. 374 § 1 k.p.k. w zw. z art. 378a § 2 k.p.k. poprzez ich niewłaściwe zastosowanie i przeprowadzenie postępowania sądowego pod nieobecność oskarżonego, w szczególności zamknięcie przewodu sądowego na pierwszej rozprawie głównej, niewyznaczenie drugiego terminu, w którym mógłby brać udział oskarżony, co stanowiło naruszenie prawa do obrony oskarżonego;

b) art. 5 § 2 kpk., poprzez rozstrzygnięcie nie dających się usunąć wątpliwości co do tego, czy to oskarżony posłużył się danymi dostępowymi do internetowego konta abonenckiego w sieci O. przypisanego do firmy (...) i zawarł za pośrednictwem sklepu internetowego umowy sprzedaży urządzeń wymienionych w wyroku na raty oraz co do tego, czy to obwiniony podrobił w celu użycia za autentyczny dokument w postaci wystawionej przez (...) S.A faktury na niekorzyść obwinionego;

b) art. 7 kpk poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny dowodów w postaci zeznań świadków: J. G. (k. 1 -2),M. J. (k. 115), G. J. (k.170), P. M. (k.376,415), P. K. (k.479), J. J. (517-518), G. K. (k. k. 526), J. W. (k.536-537), E. S. (k.555-556), M. Z. (k. 670-671, 785-786), D. Ś. (k. 734), M. S. k. 745- 746 i ustalenie, że treść tych zeznań pozwala na przypisanie oskarżonemu sprawstwa zarzucanego mu czynu w sytuacji, gdy treść zeznań nie wskazuje bezpośrednio na sprawstwo obwinionego w zakresie zarzucanych mu czynów;

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę rozstrzygnięcia i mający wpływ na treść wyroku:

a) poprzez przyjęcie, że oskarżony zawarł za pośrednictwem sklepu internetowego www.orange.pl umowy sprzedaży urządzeń na raty w sytuacji, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozwala na poczynienie stanowczych ustaleń stanu faktycznego w tym zakresie,

b) poprzez przyjęcie, że poprzez nieprzyznanie się do winy i niezłożenie wyjaśnień oskarżony próbuje uniknąć odpowiedzialności za popełniony przez niego czyn, podczas gdy oskarżony skorzystał wyłącznie z przysługujących mu uprawnień jako oskarżonemu w sprawie karnej,

Powyższe naruszenia skutkowały niezasadnym przypisaniem oskarżonemu D. S. sprawstwa czynów wyczerpujących dyspozycje art. 286 §1. kk w zw. z art. 64. §1 kk oraz art.270 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk.

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

W pierwszej kolejności należało odnieść się do zarzutu naruszenia prawa oskarżonego do obrony, bowiem przy jego potwierdzeniu i braku konwalidacji zasadnym mógłby być wniosek o uchylenie zaskarżonego wyroku. Uniemożliwienie oskarżonemu podjęcia skutecznej obrony, w szczególności poprzez złożenie wyjaśnień, zwłaszcza w procesie poszlakowym, mogłoby bowiem w zależności od treści tych wyjaśnień istotnie rzutować na ocenę pozostałej części materiału dowodowego i skutkować nawet koniecznością ponowienia całego postępowania dowodowego. Dlatego też należy odpowiedzieć na pytanie, czy istotnie oskarżony był prawa złożenia wyjaśnień (czy np. wniosków dowodowych) przez Sąd pozbawiony. Rzeczywiście rozprawa główna została w całości przeprowadzona w dniu 30 marca 2023 r., podczas gdy oskarżony został zatrzymany do odbycia kary pozbawienia wolności w innej sprawie ledwie w dniu 28 marca 2023 r. Niewątpliwie więc, w czym skarżący ma słuszność, oskarżony w dniu 30 marca 2023 r. nie mógł swobodnie dysponować swoją osobą i stawić się na rozprawie głównej w celu realizowania swego prawa do obrony. Pomija jednak skarżący całkowitym milczeniem inne niż stawienie się na rozprawie możliwe formy zasygnalizowania chęci podjęcia swojej obrony – pomijając, że nie zasygnalizował tego w żaden sposób przed swoim zatrzymaniem do odbycia kary, przed której wykonaniem zdawał się ukrywać od kilku miesięcy (wyrok prawomocny od października 2022 r.), nie zrobił tego także przed rozprawą ani nawet po zamknięciu przewodu sądowego, a przed wydaniem wyroku, odroczonym do 6 kwietnia 2023 r., ani też przez kolejne dni – składając dopiero 13 kwietnia 2023 r. wniosek o wyznaczenie mu obrońcy z urzędu celem sporządzenia apelacji. Oskarżony był przy tym pouczony o obowiązku informowania sądu o zmianie miejsca pobytu, znając konsekwencje zaniechania tego – a wobec zatrzymania do odbycia kary nie podlegał ograniczeniom tymczasowo aresztowanego. Sąd nie miał więc od oskarżonego wiedzy, że ten nie stawił się na rozprawie, bo nie mógł, wobec czego nie miał żadnych podstaw ani tym bardziej obowiązku odraczać rozprawy i czekać, czy może jednak oskarżony zechce przyjść i czegoś żądać. Obecność na rozprawie głównej jest prawem procesowym oskarżonego, ale prawo to jest skorelowane z obowiązkami – dla jego realizacji oskarżony musi się sam w tym sądzie stawić, a jeśli z przyczyn obiektywnych nie może - winien sąd o tym poinformować, wnieść o podjęcie koniecznych dla zapewnienia stawiennictwa działań – np. zorganizowanie konwoju, jeśli oskarżony swoją osobą swobodnie nie dysponuje. Co więcej, w postępowaniu odwoławczym na swój wniosek oskarżony zapoznawał się ponownie z aktami postępowania oraz uczestniczył w rozprawie odwoławczej (w formie wideokonferencji), a mimo iż miał w pełni ustaloną z obrońcą linię obrony (vide oświadczenie z rozprawy), nie składał żadnych wyjaśnień ani żadnych wniosków dowodowych. Oznacza to w sposób dość oczywisty, że również będąc obecnym na rozprawie głównej takich wniosków ani woli złożenia wyjaśnień nie miał. Nie można więc na tym tle twierdzić, że Sąd czegokolwiek zaniedbał, czegokolwiek oskarżonego pozbawił i cokolwiek mu uniemożliwił – brak stawiennictwa na rozprawie, brak jego wyjaśnień czy innej aktywnej obrony nie wynika z niezgodnego z prawem działania Sądu, ale z postawy procesowej i zaniechań oskarżonego, który z własnej woli przyjął określoną koncepcję co do realizowania konstytucyjnego prawa do obrony – zachowując milczenie.

Trudno uznać za zasadny również zarzut dotyczący błędnej oceny dowodów z zeznań świadków. Skarżący nie wykazuje nawet, że dokonana przez Sąd ocena ich zeznań jest nieprawidłowa, że Sąd błędnie dał któremuś wiarę, mimo że świadek zeznał nieprawdziwie itp. Skarżący faktycznie kwestionował raczej możliwość dokonania na ich podstawie kategorycznych ustaleń faktycznych podnosząc, że żaden ze świadków nie wskazywał wprost na oskarżonego jako sprawcę określonych czynności. Pominął jednakże w swych wywodach skarżący tak wskazaną przez Sąd okoliczność, że „dowody osobowe w większości nie wniosły nic do ustaleń w zakresie tożsamości sprawcy” (str. 4 uzasadnienia), jak i pozostałą, szczegółowo omówioną część materiału dowodowego z dokumentów i logiczny efekt łącznej oceny całości, a nie tylko poszczególnych elementów tegoż materiału. Sąd słusznie i wyraźnie wskazał na poszlakowy charakter procesu, szeroko omówił jego zasady (str. 9-10) i precyzyjnie wymienił dowody, które wskazywały na udział oskarżonego we wszystkich przypisanych mu czynach. Jakby antycypując zarzuty apelacji Sąd wskazał przy tym, że dostrzega hipotetyczną możliwość, iż nie tylko oskarżony mógł być w to zaangażowany, ale też ponownie w sposób zasługujący na pełną akceptację wskazał, że nie miał prawa czynić ustaleń, które nie mają żadnego osadzenia w materiale dowodowym. Nie mając ku temu żadnej podstawy w materiale dowodowym, Sąd nie może ustalać wydarzeń całkowicie hipotetycznych, rodem z filmów kryminalnych, zakładając zupełnie bezpodstawnie, że to nie oskarżony, ale nieustalony ktoś inny wszedł w posiadanie danych i dokumentów osób dla oskarżonego bliskich, posłużył się jego dowodem osobistym, rachunkiem bankowym itd. Przypomnieć należy, że oskarżony nie złożył żadnych wyjaśnień, w tym takich które dawałyby choćby asumpt do takich rozważań.

Materiał dowodowy sprawy, co słusznie ustalił Sąd Rejonowy, wskazywał niezbicie na zaangażowanie oskarżonego w każdy z przypisanych mu czynów, a skarżący nie wskazał na żaden dowód, który udział ten mógłby negować. Skoro nie istnieją dowody, przeczące logicznym wnioskom, wypływającym z prawidłowo, kompleksowo ocenionego materiału dowodowego, nie było podstaw by twierdzić, że cokolwiek dawało sądowi podstawy do twierdzeń, że istnieją co najmniej dwie, wynikające z materiału dowodowego, równoważne wersje wydarzeń, a wątpliwości, która z nich jest prawdziwa, nie można rozwiać. Dopiero wówczas Sąd byłby bowiem zobowiązany rozstrzygnąć je na korzyść oskarżonego. Tym samym, skoro, co już podkreślono, nie było żadnego dowodu, dającego podstawy do ustalania odmiennych wariantów wydarzeń i ustaleń takich nie można było czynić, nie było w warstwie faktycznej rozbieżności, które podpadałyby pod hipotezę normy prawnej z art. 5 § 2 kpk – wobec czego Sąd nie mógł przepisu tego naruszyć. Ustalenia faktyczne Sądu są w pełni prawidłowe, a zarzut apelacji w tej części jest prostą polemiką opartą na nieakceptowalnej tezie, że skoro nikt oskarżonego za rękę nie złapał, to nie ma już żadnych dowodów na jego sprawstwo i wszystkie ustalenia są złe. Obrazy prawa materialnego skarżący nie zarzucił, choć podnosił, że błędnie przypisano oskarżonemu – ale sprawstwo – czynów wyczerpujących znamiona z art. 286 § 1 kk, art. 270 § 1 kk i art. 64 § 1 kk. Prawidłowości dokonania subsumpcji prawnej popełnionych przez oskarżonego czynów obrońca nie kwestionował, poprzestając na kwestionowaniu samego sprawstwa, żadnej argumentacji prawnej co do owej subsumpcji nie przedstawiając.

Wniosek

O zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego lub o jego uchylenie i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpoznania

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutów skutkowała nietrafnością wniosku o jakąkolwiek zmianę wyroku, w szczególności poprzez uniewinnienie oskarżonego. Całkowicie niezasadny był wniosek alternatywny o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania. W obecnie obowiązującym stanie prawnym, zgodnie z treścią art. 437 § 2 kpk, uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art. 439 § 1 kpk (zaistnienie bezwzględnej przesłanki odwoławczej), art. 454 kpk (przy potrzebie kasacji wyroku uniewinniającego lub umarzającego postępowanie) lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości. Żadnej z tych przesłanek skarżący nie przywołał, wobec czego złożenie takiego wniosku nie mogło spotkać się z aprobatą Sądu odwoławczego.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Całość wyroku, tak w części zaskarżonej, jak i w pozostałej, podlegającej ocenie z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Bezzasadność apelacji i brak okoliczności, podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II, III

Zgodnie z treścią art. 636 § 1 kpk w razie nieuwzględnienia apelacji, wniesionej wyłącznie przez oskarżonego (jego obrońcę), koszty procesu za postępowanie odwoławcze ponosi skarżący. Oskarżony odbywa jednak aktualnie karę pozbawienia wolności, winien naprawić pokrzywdzonym szkody, a jego możliwości zarobkowe są istotnie ograniczone, wobec czego na podstawie art. 624 § 1 kpk od kosztów sądowych Sąd oskarżonego zwolnił.

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Całość wyroku

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana