Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

Przewodniczący:

Sędzia SO Agnieszka Karłowicz

Protokolant:

st. sekr. sąd. Beata Defut-Kołodziejak

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 838/24

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 9 października 2024 r. w sprawie II K 432/24

1.2. Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1.

Z apelacji prokuratora

sprzeczność w treści orzeczenia uniemożliwiająca jego wykonanie, polegająca na tym, że w sentencji wyroku w pkt 5 wskazano dwie różne wysokości nawiązki orzeczonej na rzecz pokrzywdzonego za każdy z czynów, tj. określaną cyfrą na kwotę 5.00 złotych i słownie pięć tysięcy złotych, co stanowi bezwzględną przesłankę odwoławczą.

Z apelacji obrońcy oskarżonego

1. mogąca mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku obraza przepisów prawa procesowego, a mianowicie art. 7 i 410 k.p.k. poprzez:

- bezpodstawne obdarzenie wiarygodnością zeznań pokrzywdzonego A. Z. oraz zeznań świadków P. N. (1) i B. K., w sytuacji gdy zeznania powyższych osób z uwagi na ich sprzeczności nie mogły stanowić wiarygodnych dowodów w sprawie; uchybienie to miało wpływ na treść wyroku z uwagi na fakt, iż depozycje w/w osób stały się podstawą poczynienia przez Sąd I instancji ustaleń faktycznych sprawy skutkujących wydaniem wyroku skazującego,

- bezpodstawne odmówienie wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego R. K. oraz zeznaniom świadka A. K., jak również zaniechanie rozważenia treści zeznań świadków G. G. i M. R. o treści korzystnej dla oskarżonego, co w konsekwencji skutkowało zaniechaniem uwzględnienia treści powyższych dowodów przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy

2. obraza przepisu prawa procesowego, a mianowicie art. 424 § 1 pkt 2 k.p.k. poprzez nienależyte wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku polegające na zaniechaniu rozważenia wszystkich okoliczności faktycznych i kwestii prawnych związanych z oceną możliwości przypisania oskarżonemu R. K. popełnienia występków z art. 190 § 1 k.k. - które to uchybienie mogło mieć wpływ na treść zaskarżonego wyroku z uwagi na fakt, iż rozważenie powyższych okoliczności przez Sąd I instancji mogło skutkować wydaniem wyroku uniewinniającego;

3. mogący mieć wpływ na treść orzeczenia błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę tego orzeczenia poprzez przez dowolne, błędne, nie znajdujące oparcia w całokształcie zebranego materiału dowodowego, a przy tym niezgodne z zasadami wiedzy, doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania przyjęcie, iż oskarżony R. K.:

- w okresie pomiędzy nieustalonym dniem kwietnia 2021 roku i nieustalonym dniem kwietnia 2022 roku w S. za pośrednictwem innych osób (chcąc, aby groźba ta dotarła do pokrzywdzonego A. Z.) kierował wobec niego groźby pozbawienia życia i uszkodzenia ciała, które wzbudziły w pokrzywdzonym uzasadnioną obawę ich spełnienia,

- w dniu 25 marca 2023 roku w S. kierował wobec pokrzywdzonego A. Z. groźby pozbawienia życia i uszkodzenia ciała, które wzbudziły w nim uzasadnioną obawę ich spełnienia,

- pokrzywdzony A. Z. czuł strach po słowach wypowiedzianych przez oskarżonego, które przekazał mu B. K., jak też gdy usłyszał je osobiście podczas zdarzenia z dnia 25.03.2023 roku,

- co w konsekwencji doprowadziło do uznania oskarżonego za winnego popełnienia czynów z art. 190 § 1 k.k., podczas gdy rzetelna i należyta analiza zebranego w sprawie materiału dowodowego nie pozwalała na poczynienie powyższych ustaleń i wydanie wobec oskarżonego wyroku skazującego,

w sytuacji nieuwzględnienia powyższych zarzutów,

4. naruszenie przepisu prawa materialnego, a mianowicie
art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 1 § 1 k.k. poprzez uznanie oskarżonego R. K. w pkt I zaskarżonego wyroku za winnego popełnienia występku z art. 190 § 1 k.k. - podczas gdy opis czynu przypisanego oskarżonemu w tej części zaskarżonego wyroku nie zawierał wszystkich ustawowych znamion występku z art. 190 § 1 k.k. - co w konsekwencji doprowadziło do skazania oskarżonego za popełnienie czynu, który nie był zabroniony pod groźbą kary przez ustawę obowiązującą w czasie jego popełnienia;

5. naruszenie przepisu prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynów przypisanych oskarżonemu w wyroku oraz w zakresie podstawy prawnej skazania i wymiaru kary, a mianowicie art. 4 § 1 k.k. poprzez jego niezastosowanie, w sytuacji gdy ustawą względniejszą dla sprawcy z punktu widzenia ustawowego zagrożenia za przypisane mu występki z art. 190 § 1 k.k. oraz dyrektyw sądowego wymiaru kary wynikających z treści przepisów art. 58 § 1 k.k. i art. 53 § 1 k.k. była ustawa kodeks karny w brzmieniu obowiązującym w dacie popełnienia przez oskarżonego czynów przypisanych mu w wyroku - czyli w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 roku;

6. mające wpływ na treść zaskarżonego wyroku naruszenie przepisów prawa procesowego, to jest art. 413 § 2 pkt 2 k.p.k., polegające na orzeczeniu wobec oskarżonego za każdy z czynów przypisanych mu w wyroku nawiązek w kwotach określonych w sposób wewnętrznie sprzeczny, gdyż wysokość nawiązek określono na kwotę po 5.00 złotych, a w nawiasie wpisano słownie kwotę pięć tysięcy złotych, co w konsekwencji doprowadziło do powstania sprzeczności uniemożliwiającej wykonanie wyroku i skutkowało zaistnieniem bezwzględnej przyczyny odwoławczą określonej w art. 439 § 1 pkt 7 k.p.k.,

7. rażąca niewspółmierność (surowość) kar jednostkowych
oraz kary łącznej orzeczonych wobec oskarżonego za czyny przypisane mu w wyroku, a także rażącą surowość nawiązek orzeczonych wobec oskarżonego wyrażającą się wymierzeniem mu za przypisane mu występki z art. 190 § 1 k.k. - zagrożone (biorąc pod uwagę stan prawny obowiązujący w dacie ich popełnienia) alternatywnie karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do lat 2 - kar jednostkowych pozbawienia wolności oraz kary łącznej pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz nałożeniem na oskarżonego w okresie próby obowiązku informowania kuratora sądowego na piśmie raz na kwartał o przebiegu okresu próby oraz obowiązku powstrzymywania się przez oskarżonego kontaktowania się z pokrzywdzonym osobiście i za pomocą sieci teleinformatycznej, jak również zakazu zbliżania się przez oskarżonego do pokrzywdzonego na odległość mniejszą niż
50 metrów, a nadto 2 nawiązek w kwotach po 5 000 złotych
każda, podczas gdy stopień winy oraz stopień społecznej
szkodliwości czynów przypisanych oskarżonemu, jak również zasady prewencji ogólnej i indywidualnej oraz zasada proporcjonalności przemawiały za wymierzeniem oskarżonemu jednostkowych kar grzywny oraz kary łącznej grzywny oraz 2 nawiązek w kwotach po 500 złotych każda.

☒ zasadny (prokuratora)

☒ częściowo zasadny (obrońcy)

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Uprzedzając meritum niniejszych rozważań należy wskazać, że w tej części w której zarzuty zawarte w złożonych przez prokuratora i obrońcę oskarżonego apelacjach były co do swej istoty zbieżne, Sąd Okręgowy uznał za zasadne odniesienie się do nich łącznie, natomiast w pozostałym zakresie oddzielnie, z zachowaniem prawidłowej metodyki stawiania zarzutów odwoławczych.

Zarzut obrońcy wskazujący na wadliwość opisu czynu przypisanego oskarżonemu w pkt I zaskarżonego wyroku był zasadny. W postępowaniu karnym ustalenie i przypisanie przestępstwa winno zawsze następować w części dyspozytywnej (wstępnej) wyroku w taki sposób, aby zawierało wszystkie elementy czynu mające znaczenie dla prawidłowej kwalifikacji prawnej, przy uwzględnieniu przepisów części ogólnej i szczególnej kodeksu karnego (por. wyrok SN z 31.01.2018 r., V KK 286/17, LEX nr 2449308). To właśnie treść wyroku, a nie jego uzasadnienie, bądź materiał dowodowy zgromadzony w sprawie, wskazuje na to jaki czyn został oskarżonemu przypisany, a więc za winnego popełnienia jakiego czynu oskarżony został uznany. Podkreślić należy, iż uznanie oskarżonego w wyroku za winnego opisanego tam czynu oznacza, że wszystko to, ale też i tylko to, co zostało ujęte w opisie czynu zostało oskarżonemu przez sąd przypisane. Z treści zaskarżonego wyroku wynika, że Sąd Rejonowy w Siedlcach zmienił opis czynów przypisanych oskarżonemu, uznając, że zarzucone mu w akcie oskarżenia zachowanie, stanowiło w istocie dwa samodzielne czyny zabronione, każdorazowo wypełniające znamiona art. 190 § 1 k.k., a zatem odmiennie aniżeli w skardze prokuratorskiej, w której przyjęto jedność czynu. Sąd a quo skazał oskarżonego m.in. za popełnienie przestępstwa z art. 190 § 1 k.k., polegającego na tym, że „w okresie pomiędzy nieustalonym dniem kwietnia 2021 roku w nieustalonym dniem kwietnia 2022 roku w S. woj. (...) za pośrednictwem innych osób, chcąc aby groźba ta dotarła do pokrzywdzonego kierował wobec A. Z. groźby pozbawienia życia i uszkodzenia ciała, które mogły wzbudzić w zagrożonym uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione”. Przypomnienia wymaga, że opis czynu przypisanego to dokładny opis wszystkich elementów czynu mających znaczenie dla prawidłowej jego kwalifikacji, niepomijający żadnego aspektu zachowania należącego do ustawowych znamion danego typu przestępstwa. Zdaniem Sądu Okręgowego, opis czynu w wyżej przedstawionym kształcie, nie zawiera wszystkich ustawowych znamion występku z art. 190 § 1 k.k. i jako, że nie odpowiada wymogom narzuconym przez ustawodawcę w art. 413 § 2 pkt 1 k.p.k. jest przez to wadliwy. W każdym bowiem przypadku uznania sprawstwa i winy oskarżonego przestępstwa groźby karalnej, konieczne jest wskazanie w opisie czynu, iż groźba wzbudziła w zagrożonym uzasadnioną obawę, że będzie spełniona, a więc nie, że „mogła wzbudzić”, ale „wzbudziła”. Dopełnienie tego wymogu stanowi warunek sine qua non skazania za ten czyn. W sytuacji, gdy wyrok nie został zaskarżony na niekorzyść oskarżonego w części dotyczącej winy, tak jak to miało miejsce na gruncie przedmiotowej sprawy, sąd odwoławczy, na skutek związania zakazem reformationis in peuis (art. 434 § 1 k.p.k.), nie może ani dokonywać nowych ustaleń faktycznych (w tym właśnie poprzez „dookreślenie” opisu czynu), ani uchylać wyroku i w tym celu przekazywać sprawy do ponownego rozpoznania (art. 443 k.p.k.). W analizowanym wypadku, z uwagi na niekompletność znamion czynu przypisanego oskarżonemu z art. 190 § 1 k.k., explicite sprecyzowanego powyżej, wobec zachodzącej w myśl art. 1 § 1 k.k. i art. 115 § 1 k.k. niemożności przypisania R. K. odpowiedzialności karnej, także wobec braku wypełnienia znamion innego przestępstwa, należało na podstawie art. 440 k.p.k. w zw. z art. 438 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 437 § 2 k.p.k. dokonać zmiany zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od jego popełnienia, co też Sąd Okręgowy uczynił, kierując się treścią art. 17 § 1 pkt 2 in principio w zw. z art. 414 § 1 k.p.k. Konsekwencją takiego rozstrzygnięcia stało się obciążenie Skarbu Państwa wydatkami związanymi z tą częścią postępowania, a także uchylenie rozstrzygnięć zawartych w pkt 3 i 4 zaskarżonego wyroku, odnoszących się do kary łącznej wymierzonej zaskarżonym wyrokiem oraz warunkowego zawieszenia jej wykonania na okres próby 2 lat. Takie uznanie spowodowało bezprzedmiotowość zarzutów obrońcy dotyczących tego czynu, a więc bezcelowym byłoby ustosunkowywanie się do nich.

Sąd Okręgowy uznał słuszność wskazań zawartych zarówno w apelacji prokuratora, jak i obrońcy dotyczących sprzeczności orzeczenia zawartego w punkcie 5 wyroku o nawiązce zasądzonej od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego. Sąd Rejonowy określił bowiem wysokość tego środka karnego na „5.00 zł”, a jednocześnie opisując tę kwotę słownie wskazał "pięć tysięcy". Nie ulega wątpliwości, że takie określenie wysokości orzeczonego wobec R. K. środka karnego stanowi sprzeczność uniemożliwiającą prawidłowe wykonanie tej konkretnej części wyroku. Nie ma zaś możliwości skorygowania tej rozbieżności w trybie prostowania oczywistych omyłek pisarskich i rachunkowych w treści orzeczeń, o czym tut. Sąd wypowiedział się już w pisemnym uzasadnieniu postanowienia z dnia 13 marca 2025 r. w sprawie II Kz 384/24, do którego odsyła. Nie mniej jednak, błąd ten został konwalidowany w toku postępowania odwoławczego, o czym będzie mowa w dalszej części niniejszych rozważań.

W świetle podniesionych przez obrońcę zarzutów dotyczących obrazy przepisów postępowania Sąd II instancji zważył, iż Sąd meriti procedował w sposób właściwy,
nie dopuszczając się naruszeń m.in. wskazanych przez skarżącego przepisów z art. 7 k.p.k., 410 k.p.k. i art. 424 § 1 pkt 2 k.p.k., co skutkowało ustaleniem prawidłowego stanu faktycznego i słusznym przypisaniem oskarżonemu winy za czyn z pkt II zaskarżonego wyroku. Ponadto, wbrew temu co twierdzi skarżący, żadne istotne okoliczności sprawy nie zostały przy ferowaniu przedmiotowego rozstrzygnięcia pominięte.

Kontrola instancyjna zaskarżonego orzeczenia nie potwierdziła żadnych uchybień
w zakresie gromadzenia i oceny dowodów, na które powoływał się w apelacji
obrońca oskarżonego. Uzasadnienie zaś, choć obarczone pewnymi mankamentami, pozwalało na dokonanie procesu weryfikacji wydanego rozstrzygnięcia pod kątem
jego trafności. W przekonaniu Sądu Okręgowego, Sąd Rejonowy poddał rzetelnej ocenie wszystkie istotne z punktu widzenia czynu przypisanego w pkt II zaskarżonego wyroku dowody, zestawił ich treść ze sobą i nadał przymiot wiarygodności jedynie tym z nich, które w świetle dyrektyw z art. 7 k.p.k., tj. zasad logicznego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego, na to zasługiwały. Tym samym, nie naruszył normy z art. 410 k.p.k., której nie można rozumieć w ten sposób, iż każdy z przeprowadzonych dowodów ma stanowić podstawę ustaleń faktycznych, gdyż w wielu przypadkach jest to niemożliwe z uwagi na zachodzącą sprzeczność wynikającą z relacji pochodzących od przeciwnych sobie stron procesowych, co też zaistniało w niniejszej sprawie. Uwzględnienia tejże powinności nie sposób było właśnie doszukać się w złożonym przez obrońcę środku odwoławczym, który opierał swe twierdzenia tylko na części zebranego w sprawie materiału dowodowego, a konkretyzując na depozycjach oskarżonego oraz zeznaniach świadków – A. K. – żony oskarżonego oraz G. G. i M. R., notabene słusznie nieuwzględnionych w podstawie dowodowej orzeczenia, gdyż świadkowie ci, o ile wskazywali na brak wiedzy odnośnie kierowania gróźb ze strony oskarżonego w stosunku do pokrzywdzonego, to jednak opisywali stan istniejący w czasie, gdy A. Z. jeszcze świadczył pracę w firmie oskarżonego bądź w niewielkim odstępie czasowym od podjęcia przez niego decyzji o jej definitywnym zakończeniu, a więc nie pochodzący z daty czynu przypisanego oskarżonemu, tj. 25 marca 2023 r. lub okresu następującego po niej. Z tych też racji, mimo, że Sąd Rejonowy nie przedstawił oceny tych dowodów w pisemnych motywach zapadłego rozstrzygnięcia, co jest oczywistym uchybieniem, to jednak nie miało ono wpływu na jego treść, gdyż nawet jeżeli ocenę taką by wykazał, to i tak nie zmieniłoby to dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych. Na marginesie należy wskazać, że nawet jeżeliby przyjąć, iż ich „niewiedza” pochodzi z okresu ściśle korelującego ze wspomnianym zdarzeniem, to z uwagi na to, że oskarżony w ramach swych wyjaśnień nie przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, a one wraz z zeznaniami świadka A. K. z nimi współgrającymi, zostały poddane przez Sąd Rejonowy analizie w aspekcie wiarygodności, przy czym zostały uznane za niewiarygodne, co zostało dobitnie wykazane w pisemnym uzasadnieniu, również i wówczas ten zarzut cechowałby się niezasadnością. Należy zauważyć, że świadkowie ci nie przedstawiali okoliczności odmiennych względem tych wskazywanych przez oskarżonego i jego żonę. Nie można zgodzić się także ze skarżącym, aby wskazywany przez niego materiał dowodowy, który przemawiał na niekorzyść oskarżonego i słusznie został uwzględniony przez Sąd Rejonowy – w postaci zeznań pokrzywdzonego i świadków P. N. (2), B. K., M. S. (1), wzajemnie się wykluczał. Odnosząc się do tych depozycji jednoznacznie należało stwierdzić, że Sąd ocenił je właściwie oraz celnie i wyczerpująco to uargumentował, zaś obrońca opierając się o wyrwane z kontekstu fragmenty ich zeznań, dokonał nadinterpretacji ich wymowy, oczywiście wpisując się w przyjętą przez oskarżonego linię obrony, jednakże bez żadnego obiektywnego, wiarygodnego poparcia swoich tez. Sprzeczne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego byłoby przychylenie się m.in. do prób przyjęcia odmiennego znaczenia kierowanych przez oskarżonego wypowiedzi do pokrzywdzonego, które zostały zakwalifikowane jako groźba karalna. Okoliczność, że świadkowie ci nie używali dokładnie takich samych słów, jak pokrzywdzony, opisując inkryminowane zachowanie oskarżonego, o którym dowiedzieli się od A. Z., przekonuje o ich wiarygodności, bowiem świadczy o tym, że ich treść nie została uprzednio z nim uzgodniona, na co zresztą wskazywał świadek B. K.. Należy zważyć, że zeznania pokrzywdzonego korelowały z całokształtem materiału dowodowego, a więc nie tylko z zeznaniami w/w świadków, których z racji pozostawania z pokrzywdzonym w relacjach stricte zawodowych czy prywatnych, nie można było z góry uznawać za niewiarygodne, w pewnym zakresie również z depozycjami oskarżonego oraz jego żony, ale przede wszystkim z krótkim raportem działań policyjnych (k. 11) oraz kopią paragonu fiskalnego za zamówienie złożone przez A. K. (k. 8), a więc materiałem nieosobowym, o charakterze bezwpływowym. Należy podkreślić, że to co pokrzywdzony bezpośrednio po zdarzeniu, będąc jeszcze pod wpływem emocji, przekazał organom ścigania, konsekwentnie utrzymywał na przestrzeni całego postępowania. O braku jego tendencyjności w składaniu fałszywej relacji świadczy nadto fakt, że zgłaszając służbom zaistnienie takiego zdarzenia, wskazywał, że pomiędzy nim, a wskazywanym przez niego sprawcą, istnieje konflikt. Nie taił w postępowaniu, że zainicjował sprawę przeciwko oskarżonemu, którą ostatecznie wygrał, w której domagał się od niego zapłaty wynagrodzenia. Analogiczne stanowisko należało przyjąć co do w/w świadków, którzy nie wskazywali, aby doszło do innych incydentów, w których „agresorem” był oskarżony, nie podawali okoliczności zdarzenia, których nie byli pewni, zachowując tym samym obiektywność swoich wypowiedzi. Z żadnej relacji pokrzywdzonego, tej złożonej na etapie postępowania przygotowawczego, czy tej z fazy jurysdykcyjnej postępowania, a nadto z depozycji świadka M. S. (2), nie można wywieść, jak to czyni obrońca, że doszło do konfrontacji (bójki) pomiędzy oskarżonym, a pokrzywdzonym. Obrońca stawiając taką tezę, niewłaściwie odczytuje słowa, które zostały użyte przez M. S. (2), nie zważając na ogół jej wypowiedzi. Bezspornym jest, że mówiąc o „bójce” miała na myśli zdarzenie w kształcie przedstawionym przez pokrzywdzonego, przy czym nie chodziło jej o fizyczny kontakt. Należy wskazać w kontekście zarzutu niewłaściwej oceny depozycji świadka B. K., że nie podnosił on, że w dniu zdarzenia w samochodzie dostawczym, którego używał pokrzywdzony, miała znajdować się „pałka, kij bejsbolowy”, przez co zarzut był niezasadny. Argument ten w przekonaniu Sądu Okręgowego został wywiedziony po to, by wykazać, że doszło do bójki pokrzywdzonego z oskarżonym, co ma znaczenie w kontekście wymiaru kary, ale jak wcześniej wykazano taka okoliczność nie znajdowała odbicia w realiach niniejszej sprawy. Wracając do oceny przekazu pokrzywdzonego, to, że nie wskazał on w pierwszej procesowo złożonej relacji, że informował o zdarzeniu P. N. (2) oraz B. K., nie oznacza automatycznej niewiarygodności całości jego zeznań, gdy zważy się na konsekwencję wypowiedzi świadków w tym zakresie, wzajemnie ze sobą korespondujących. Wszakże, tak jak już wyżej to zauważono, znajdował się on wówczas pod wpływem emocji, w stresie, które to czynniki mogą niewątpliwie powodować zaburzenie odtwarzania okoliczności towarzyszących zdarzeniu. Należy podkreślić jednakże, że niezmiennie wskazywał w postępowaniu, że został zaatakowany słownie przez oskarżonego, bezpośrednio po stawianiu się we wskazanym przez zamawiającą miejscu odbioru zamówienia, że chciał on go zepchnąć ze schodów, bić się z nim na zewnątrz, jak również skierował do niego słowa o wywiezieniu go w czarnym worku z S., stanowiące zapowiedź popełnienia zabójstwa. Z uwagi na cechy jego osobowości, o których mówił chociażby B. K., a sam oskarżony nie negował, że jest osobą bardzo nerwową, które uwidaczniają się chociażby w ujętym procesowo wyjaśnieniach, miał on uzasadnioną podstawę, by obawiać się ich spełnienia. Przedsiębrane przez niego zachowania bezspornie wypełniały znamiona przypisanego mu czynu, co też Sąd I instancji trafnie uzasadnił, wobec czego zarzut dokonania błędnych ustaleń faktycznych również nie zasługiwał na uwzględnienie. Oczywistym jest, że z racji obdarzenia wiarą relacji pokrzywdzonego, przy braku wiarygodnego dowodu przeciwnego, który by popierałby wersję wydarzenia prezentowaną przez oskarżonego, jego wyjaśnienia nie mogły zostać uznane za wiarygodne, podobnie jak zeznania świadka A. K., która jako jego żona, zważając na jego interes procesowy, miała niewątpliwie powód, aby składać korzystną dla niego relację. Z tych też względów zasadnie nie zostały one wtłoczone do podstawy dowodowej zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy nie zauważył zasadności dokonania zmian w zakresie kary jednostkowej wymierzonej za czyn z pkt II zaskarżonego wyroku, biorąc pod uwagę ustalone w sprawie okoliczności zdarzenia, grożenie nie tylko uszkodzeniem ciała, ale również śmiercią pokrzywdzonemu przez oskarżonego. Oskarżony, jako dorosły, w pełni dojrzały człowiek, posiadający trójkę dzieci, niewątpliwie zdawał sobie sprawę, że jego zachowanie jest prawnie zabronione, a mimo to działając z zamiarem bezpośrednim dopuścił się go. Po stronie pokrzywdzonego brak było zachowań, które mogłyby wywołać agresywną reakcję oskarżonego, co czego próbował przekonać obrońca. W ocenie Sądu kara 6 miesięcy pozbawienia wolności jest sprawiedliwą i spełni pokładane przed nią cele karania, w zakresie społecznego odziaływania, a także zapobiegawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego. Nie mniej jednak zdaniem Sądu ad quem resocjalizacja oskarżonego w warunkach izolacji nie jest konieczna, gdyż dla osiągnięcia wobec niego wspomnianych celów kary wystarczające będzie jej orzeczenie z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 2 lat. Fakt, że oskarżony dotychczas nie był karany dawał Sądowi możliwości skorzystania z instytucji z art. 69 § 1 k.k. Sąd Okręgowy ferując takie rozstrzygnięcie miał również na uwadze sposób życia oskarżonego przed zdarzeniem z dnia 25 marca 2023 r., choć należy wyraźnie zaznaczyć, że trudna sytuacja finansowa w żadnym razie nie usprawiedliwiała jego niewłaściwego zachowania, jakiego podjął się względem pokrzywdzonego. Mimo więc, że oskarżony nie będzie rzeczywiście wykonywał orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności, to zdaniem Sadu II instancji tak ukształtowana kara, dodatkowo wzmocniona obowiązkami z art. 72 § 1 pkt 1 i 7a i tak zapobiegnie jego powrotowi do przestępstwa. Zastosowany 2 – letni okres próby pozwoli zaś na weryfikację zachowania oskarżonego oraz ewentualne zarządzenie wykonania kary w przypadku ponownego wejścia w konflikt z prawem. W tym miejscu należy wskazać, odpowiadając na kolejny zarzut, że nie było konieczności wprowadzania do treści wyroku, tj. przywoływania w podstawie skazania i wymiaru kary art. 4 § 1 k.k., gdyż zgodzić się należy z Sądem I instancji, że niezasadne byłoby, przy stwierdzonych okolicznościach sprawy, wymierzenie oskarżonemu kary grzywny lub ograniczenia wolności. Wymiar orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności, czy to w obecnym stanie prawnym, czy w obowiązującym do dnia 30 września 2023 r., umożliwiał warunkowe zawieszenie jej wykonania. Korelując wymiar orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności, tj. 6 miesięcy, należy wskazać, że aktualnie jest on dalszy od górnej granicy odpowiedzialności karnej za czyn z art. 190 § 1 k.k., gdyż obecnie wyznacza ją kara trzech, a nie dwóch lat. Zatem, nie ma mowy, o rażącej surowości orzeczonej sankcji karnej.

Aby uzmysłowić oskarżonemu naganność jego czynu, Sąd Okręgowy eliminując uchybienie zaistniałe w wyroku pierwszoinstancyjnym, orzekł od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego nawiązkę w kwocie 4.000 zł, uznając, że będzie ona odpowiadała wielkości doświadczonej przez niego krzywdy. Słowa oskarżonego wywołały w nim poczucie lęku oraz niepewność, co wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, nawet z relacji żony oskarżonego, która opisała działania pokrzywdzonego, które podjął w celu ochrony swego zdrowia i życia. Konieczność uiszczenia tejże kwoty będzie stanowiła dla oskarżonego odczuwalną dolegliwość, a tym samym spełni swoją rolę represyjną.

Wniosek

Z apelacji prokuratora

o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Z apelacji obrońcy oskarżonego

o:

I. zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia obu czynów zarzuconych mu w akcie oskarżenia i przypisanych mu ostatecznie w wyroku, ewentualnie:

II. uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji, ewentualnie

III. zmianę zaskarżonego wyroku w całości poprzez:

- uzupełnienie podstawy prawnej skazania za każdy z czynów przypisanych oskarżonemu w wyroku oraz podstawy wymiaru kar i nawiązek o sformułowanie: "w brzmieniu obowiązującym do dnia 30 września 2023 roku w związku z art. 4 § 1 k.k.",

- wymierzenie oskarżonemu za każdy z czynów przypisanych mu w wyroku kary grzywny w rozmiarze 100 stawek dziennych po 10 złotych każda w miejsce orzeczonych uprzednio kar pozbawienia wolności oraz wymierzenie mu kary łącznej grzywny w rozmiarze 150 stawek dziennych po 10 złotych każda w miejsce orzeczonej uprzednio kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, z jednoczesnym uchyleniem rozstrzygnięć zawartych w punktach 6 i 7 wyroku,

- obniżenie wysokości nawiązek orzeczonych od oskarżonego za każdy z dwóch czynów przypisanych mu w wyroku z kwot po 5 000 złotych każda do kwot po 500 złotych każda.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny (obrońcy)

☒ niezasadny (prokuratora)

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zasadność zarzutu wywiedzionego przez prokuratora oraz częściowa zarzutów podniesionych przez obrońcę warunkowała decyzję o częściowej zmianie zaskarżonego wyroku, co szczegółowo uargumentowano powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot utrzymania w mocy

wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 9 października 2024 r. w sprawie II K 432/24 – za wyjątkiem rozstrzygnięć wskazanych w rubryce 5.2.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

W wyżej wskazanym zakresie, zaskarżony wyrok – jako słuszny i odpowiadający prawu – należało utrzymać w mocy.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- oskarżonego R. K. uniewinnił od popełnienia czynu przypisanego mu w pkt I wyroku i w tej części koszty procesu przejął na rachunek Skarbu Państwa;

- uchylił rozstrzygnięcia zawarte w pkt 3 i 4 wyroku i na podstawie art. 69 § 1 i 2 kk w zw. z art. 70 § 1 kk wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w pkt 2 wyroku warunkowo zawiesił na okres próby 2 (dwóch) lat;

- w ramach rozstrzygnięcia zawartego w pkt 5 wyroku na podstawie art. 46 § 2 kk orzekł od oskarżonego na rzecz A. Z. nawiązkę w kwocie 4.000 (cztery tysiące) zł.

Zwięźle o powodach zmiany

Powody zmiany zostały przedstawione w rubryce 3.1., toteż niezasadnym byłoby ich ponowne przytaczanie w tym miejscu, mając chociażby na względzie zachowanie czytelności niniejszego uzasadnienia. Jednocześnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się okoliczności podlegających uwzględnieniu z urzędu.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III., IV.

Sąd Okręgowy, z uwagi na to, że apelacja obrońcy oskarżonego nie została uwzględniona w całości, na podstawie art. 627 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k.,
nie dostrzegając przesłanek z art. 624 § 1 k.p.k. zasądził od R. K. na rzecz oskarżyciela posiłkowego A. Z. 840 zł kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym oraz na rzecz Skarbu Państwa 120 zł opłaty za obie instancje i 10 zł wydatków za postępowanie odwoławcze, ustalając ich wysokość w oparciu o § 11 ust. 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1964 z późn. zm.), art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 123 z późn. zm.) oraz § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 663 z późn. zm.).

7.  PODPIS

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

rozstrzygnięcie o nawiązce

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☒

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

cały wyrok

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana