II Ka 867/24 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2025-02-17
Sygn. akt II Ka 867/24
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 17 lutego 2025r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach II Wydział Karny w składzie:
Przewodniczący: |
SSO Agnieszka Karłowicz (spr.) |
|
Sędziowie: |
SR del. Paweł Mądry SO Anita Kowalczyk- Makuła |
|
Protokolant: |
p.o. sekr. sąd. Anita Lemisiewicz-Pszczel |
przy udziale Prokuratora Urszuli Gałązaki-Szewczak
po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2025 r.
sprawy T. K.
oskarżonego z art. 155 kk
na skutek apelacji, wniesionych przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego i obrońcę oskarżonego
od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach
z dnia 24 października 2024 r. sygn. akt II K 672/24
I. zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,
II. zwalnia oskarżyciela posiłkowego M. R. od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, przejmując wydatki w części mu przypadającej na rachunek Skarbu Państwa,
III. zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 190 złotych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
II Ka 867/24 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
2 |
||
1. CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w Siedlcach z dnia 24 października 2024 r. w sprawie II K 672/24 |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☒ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☒ |
co do kary |
|||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
2. Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy |
2.1. Ustalenie faktów |
2.1.1. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
1 |
T. K. |
Oskarżony korzysta z opieki medycznej (...) w Przychodni Medycznej (...) od 14 grudnia 2023 r. W wyniku wypadku u oskarżonego nastąpiła silna reakcja na stres, zdarzenie wpłynęło na jego stan psychiczny i możliwości samodzielnego radzenia sobie. |
(...) opinia psychologiczna z Przychodni Medycznej (...) z dnia 3 lutego 2025 r. |
418 |
2 |
T. K. |
Oskarżony należał do OSP w H., odznaczał się dobrą opinią zarówno w ramach służby jak i towarzysko, ukończył kurs podstawowy strażaka oraz kurs ratownictwa drogowego. Uczestniczył w działaniach związanych z walka z powodzią w 2010 r. i usuwaniem jej skutków. Ponadto, oskarżony w okresie od 1 lutego 2023 r. do 15 września 2023 r. pracował w firmie (...).W. na stanowisku spawacza, gdzie jako pracownik cieszył się dobrą opinią. |
Zaświadczenie z OSP w H.. Referencje z firmy (...).W. |
419-420 421 |
2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
1 |
T. K. |
Naruszenia związane z zasadami BHP, a stwierdzone w prywatnej opinii technicznej, miały bezpośredni wpływ na zaistniałe zdarzenie i obciążają Kierownictwo Gospodarstwa Rolnego. |
Prywatna opinia techniczna A. G. |
423-432 |
2.2. Ocena dowodów |
2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
1 |
Prywatna opinia psychologiczna z Przychodni Medycznej (...) z dnia 3 lutego 2025 r. |
Dowód ten, będący dokumentem prywatnym, nie budził wątpliwości co do jego autentyczności i został przez Sąd uwzględniony. Według przedmiotowej opinii nie budzi wątpliwości to, że zdarzenie z dnia 5 grudnia 2023 r. było zdarzeniem traumatycznym i wpłynęło na zdrowie psychiczne oskarżonego. |
2 |
Zaświadczenie z OSP w H. wraz z pismem Prezesa Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej Referencje z firmy (...).W. |
Dowody uznane za wiarygodne, nie budziły wątpliwości i przemawiały za pozytywną opinią oskarżonego w środowisku zawodowym i koleżeńskim oraz jego zaangażowaniu przy pełnieniu służby w OSP w H.. Dokumenty świadczyły o poprawnym stylu życia oskarżonego przed zdarzeniem. |
2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
1 |
Prywatna opinia techniczna A. G. |
Wnioski płynące z prywatnej opinii sporządzonej przez A. G. na zlecenie oskarżyciela posiłkowego M. R., nie mogły być uwzględnione w ich kluczowym zakresie, jakie wskazywały na bezpośrednią przyczynę zaistniałego wypadku i osoby za niego odpowiedzialne. Oskarżyciel posiłkowy zaskarżył przedmiotowy wyrok co do kary, a więc akceptował ustalenia dotyczące stanu faktycznego. Przedmiotem oceny w tym postępowaniu było zachowanie T. K., a nie właścicieli gospodarstwa rolnego. Wskazany przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku materiał dowodowy, w sposób jednoznaczny prowadził do ustalenia, że to oskarżony nie zachowując należytej ostrożności, nie przygotowując odpowiednio sprzętu, bezpośrednio doprowadził do zdarzenia skutkującego śmiercią J. R.. Na taki stan rzeczy wskazywały m.in. wyjaśnienia oskarżonego, nagranie z monitoringu czy dokumentacja sporządzona przez Państwową Inspekcję Pracy w ramach prowadzonego postępowania, co wskazywało na zasadność nieuwzględnienia kluczowych konkluzji. Wspomnieć także należy, że opinia prywatna, będąca w istocie pisemnym opracowaniem zleconym przez uczestnika postępowania, a nie przez uprawniony organ procesowy, nie jest opinią w rozumieniu art. 193 k.p.k. w zw. z art. 200 § 1 k.p.k. |
. STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
1. |
Zarzuty z apelacji obrońcy: I. Zarzut naruszenia przepisów postępowania, mającego wpływ na treść wyroku poprzez: - dokonanie dowolnej, jednostronnej oraz wybiórczej oceny zebranego materiału dowodowego, w oderwaniu od wskazań wiedzy i doświadczenia oraz prawidłowego rozumowania, przez jednoczesne pominięcie lub zbagatelizowanie okoliczności świadczących o braku winy po stronie T. K. w odniesieniu do zarzucanego mu czynu a przejawiające się w szczególności w naruszeniu: 1. art. 410 k.p.k. w zw. z art. 424 k.p.k., poprzez jego błędne zastosowanie i nieuwzględnienie dowodu z protokołu sądowo-lekarskich oględzin zwłok, który stwierdza, że w chwili zdarzenia pokrzywdzony miał 0,5 promila alkoholu etylowego we krwi, co wskazuje na istnienie dużego prawdopodobieństwa graniczącego z pewnością, że pokrzywdzony nie zachował środków ostrożności i przyczynił się w stopniu znacznym do wypadku, skutkiem czego Sąd I instancji winien był rozłożyć ciężar winy na dwie osoby, a w konsekwencji orzec o wymiarze kary z zastosowaniem instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego wobec oskarżonego z powodu braku udowodnienia, że oskarżony mógł się spodziewać nieoczekiwanej zmiany zachowania pokrzywdzonego poprzez zejście do kanału; 2. art. 7 k.p.k. w zw. z art. 410 k.p.k. w zw. z art. 424 k.p.k., poprzez jego błędne zastosowanie, skutkiem czego Sąd ustalił, że T. K. nie zachował należytej staranności jadąc ładowarką, podczas gdy działanie oskarżonego było zgodne z zasadami ostrożności, w szczególności że jechał z małą prędkością i wychylał w przód głowę przy jeździe w celu poprawy widoczności jazdy w momencie, gdy nagłe i w sposób nie przewidziany doszło do zaparowania od wewnątrz szyby, a w konsekwencji Sąd I instancji winien był uznać, że oskarżony dochował środków należytej staranności, a całe zdarzenie ma wymiar nieszczęśliwego zbiegu okoliczności; 3. art. 4 w zw. z art. 5 § 2 k.p.k. (w oryginalnym brzmieniu „kk”) w zw. z art. 410 k.p.k., poprzez ich niezastosowanie, w sytuacji gdy dowód z protokołu sądowo-lekarskich oględzin zwłok stwierdza, że pokrzywdzony w chwili zdarzenia miał 0,5 promila alkoholu etylowego we krwi, co oznacza, że w kontekście całości zebranego materiału dowodowego nie można w sposób jednoznaczny przypisać oskarżonemu wyłączną winę w spowodowaniu wypadku, skutkiem czego sąd I instancji winien był rozłożyć ciężar winy na dwie osoby, a w konsekwencji uwzględnić tą okoliczność przy wyrokowaniu w niniejszej sprawie; II. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który mógł mieć wpływ na jego treść poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów polegających na uznaniu, że: 1. oskarżony w dniu 1.08.2020 r. (pisownia oryginalna) nieumyślnie spowodował śmierć J. R., w ten sposób że kierując ładowarką nie zachował należytej ostrożności, nie przygotował sprzętu w sposób należyty do użytkowania i najechał na wykonującego prace w pomieszczeniu kurnika, w sytuacji gdy ocena materiałów dowodowych takich wniosków nie uzasadnia, ponieważ: a. oskarżony działał zgodnie z poleceniem pokrzywdzonego i nie miał świadomości, że pokrzywdzony znajdował się w strefie przejazdu ładowarki; b. tragiczne skutki zdarzenia były wynikiem nieszczęśliwego splotu okoliczności, na które oskarżony nie miał wpływu, takich jak: stan nietrzeźwości pokrzywdzonego, ograniczona widoczność w ładowarce spowodowana zaparowaniem szyb, brak odpowiednich procedur organizacyjnych i zabezpieczeń w miejscu pracy; c. oskarżony odchylił swoją głowę aby dokładnie widzieć kierunek podczas jazdy, jednakże z pokrzywdzony znajdował się dokładnie w martwym polu (na wysokości ładownicy z łopatami), skutkiem czego oskarżony nie mógł go zobaczyć; d. oskarżony poruszał się wolniej i miał świadomość trudnych warunków; e. oskarżony nie mógł przewidzieć tragicznych skutków jazdy, ponieważ warunki pracy, działania pokrzywdzonego (polecenie jazdy oraz wejście na kanał w kurniku) oraz stan nietrzeźwości pokrzywdzonego wykluczały możliwość przewidzenia zdarzenia; f. pokrzywdzony nie wysyłał wobec oskarżonego sygnałów ostrzegawczych — nie informował oskarżonego, że wszedł do kanału jak również nie podjął żadnych działań, które mogłyby ostrzec oskarżonego przed zbliżającym się niebezpieczeństwem oraz znajdował się w miejscu, które było poza zasięgiem widoczności oskarżonego w związku z jego niską pozycją w kanale; skutkiem czego Sąd I instancji dopuścił się rażących uchybień w ocenie materiały dowodowego poprzez stworzenie sprzecznych wniosków z zebranymi dowodami i zasadami logiki w postaci błędnego wnioskowania o niezachowaniu należytej ostrożności przez oskarżonego stojącymi w sprzeczności z doświadczeniem życiowym i wskazaniami wiedzy, a w konsekwencji przyjęciu, iż tylko i wyłącznie T. K. odpowiada za wystąpienie zdarzenia będącego podstawą niniejszej sprawy. III. Zarzut rażącej niewspółmierności: 1. kary w postaci orzeczenia 1 roku bezwzględnego pozbawienia wolności, podczas gdy okoliczności sprawy, postawa oskarżonego, dotychczasowa niekaralność i całokształt materiału dowodowego w sprawie wskazują na brak wyłącznej winy oskarżonego w popełnieniu zarzucanego czynu, a w konsekwencji Sąd I instancji nie wziął pod uwagę i nie odniósł się w uzasadnieniu wyroku do możliwości zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania karnego wobec oskarżonego bądź zawieszenia wykonania kary; 2. nawiązki w kwocie 30 tys. złotych na rzecz oskarżyciela posiłkowego M. R. do charakteru zdarzenia i stopnia zawinienia oskarżonego, jak również postawy samego oskarżyciela w trakcie trwania, jak również po ogłoszeniu wyroku (co znajduje potwierdzenie w opinii psychologicznej z dnia 5.12.2024 r. — w załączeniu). |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Sąd Okręgowy analizując akta postępowania w świetle wniesionego środka odwoławczego nie stwierdził uchybień, na jakie powołuje się skarżący. Zdaniem Sądu, zaskarżony wyrok zapadł z poszanowaniem przepisów proceduralnych, obiektywnie, przy prawidłowo ocenionym materiale dowodowym, a także właściwie ustalonym na jego podstawie stanem faktycznym, uwzględniając przy wyrokowaniu całokształt okoliczności ujawnionych na rozprawie, biorąc pod uwagę okoliczności przemawiające zarówno na korzyść, jak i niekorzyść oskarżonego, co doprowadziło do słusznego uznania, że oskarżony T. K. swoim zachowaniem wypełnił znamiona przypisanego wyrokiem czynu z art. 155 k.k. Rozstrzygnięcie w części orzeczonej kary oraz środka kompensacyjnego także należało poczytywać za słuszne, odpowiadające prawu i dostosowane do okoliczności postępowania. W stosunku do zarzutu związanego z rzetelnością uzasadnienia zaskarżonego wyroku stwierdzić należało, że było sporządzone w sposób dostatecznie umożliwiający kontrolę instancyjną oraz wystarczające do zrealizowania powierzonej perswazyjnej funkcji. Odnosząc się do uwag skarżącego podkreślić można, że zgodnie z przepisami k.p.k., sąd nie ma obowiązku szczegółowego opisywania i uzasadniania oceny dowodów uwzględnionych, lecz wskazania dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych. Trudno zatem ponadto wymagać, aby sąd we wskazanym przez skarżącego przypadku, opisywał m.in. to, co znajduje się na zapisie monitoringu, skoro domniemywać by należało, że strony wystarczająco zapoznały się ze zgromadzonym i ujawnionym w sprawie materiałem dowodowym. Odnosząc się do zarzutów związanych z treścią uzasadnienia i brakiem odniesienia się do wskazywanych okoliczności to należy podkreślić, że sąd orzekał w ramach wniesionej skargi, a więc nie rozważał okoliczności związanych z naruszeniem czy przestrzeganiem przepisów dotyczących prawa pracy. Fakt, że oskarżony jest osobą niekaraną nie może wpływać na ocenę czy oskarżony mógł działać lekkomyślnie. Jednocześnie należy podkreślić, że wszystkie okoliczności związane z utrudnieniami przy kierowaniu pojazdem powinien mieć na uwadze oskarżony - oślepiające światło, stojąca ciężarówka, podłoże po którym porusza się pojazd i dostosować się do tych warunków, a nawet zaprzestać dalszej jazdy. Przyznać rację można, że Sąd I instancji zbyt oszczędnie odniósł się w zakresie uzasadnienia wymierzonej oskarżonemu kary, opisując we właściwej części jedynie ogólne dyrektywy jej wymiaru. Niemniej jednak, okoliczności, które miały wpływ na jej kształt, wynikają z pełnej treści uzasadnienia i tak można było je dostrzec oraz rozważyć w kontekście podniesionego zarzutu, jak np. fakt o dotychczasowej niekaralności. Obrońca w swej apelacji nie uargumentował należycie zasadności podnoszonych przez niego tez, forsując stanowisko oparte na twierdzeniu, że pokrzywdzony będąc w stanie nietrzeźwości przyczynił się w stopniu znacznym do przedmiotowego zdarzenia. Na wstępie zaznaczyć należy, że stan nietrzeźwości pokrzywdzonego był jednoznacznie ustalony i nie był w sprawie kwestionowany, przy czym brak jest jakichkolwiek dowodów świadczących o zasadności stanowiska obrony. Żaden z przesłuchiwanych świadków, mających kontakt z pokrzywdzonym, czy nawet sam oskarżony, nie wskazywał na okoliczności, które miałyby przemawiać za tym, że stan nietrzeźwości pokrzywdzonego miałby realny wpływ na jego zachowanie, przyczyniające się następnie do zdarzenia. Takiego wniosku nie można także wysnuć z zapisu nagrania z monitoringu umieszczonego w hali kurnika czy też dokumentacji z Państwowej Inspekcji Pracy, które zostały przez Sąd Rejonowy słusznie uwzględnione. Pokrzywdzony wykonywał zadania w sposób rutynowy, standardowy, spodziewany przy procesie oczyszczania kurnika i sprzątania kanału, czego powinien być świadomy także oskarżony. Nie sposób także byłoby wymagać, aby pokrzywdzony wykonujący swoją pracę w pozycji klęczącej, słysząc hałas nadjeżdżającego pojazdu, który odbijał się od ścian pomieszczenia, mógł trafnie ocenić jego odległość, a tym bardziej nie mógł zakładać, że oskarżony go nie zauważy. Pokrzywdzony spodziewał się tego, że oskarżony przywiezie mu łopatę, toteż fakt nadjeżdżającego pojazdu nie mógł wzbudzić w nim automatycznie poczucia zagrożenia. Twierdzenia skarżącego, związane z nagłym pogorszeniem się widoczności, nie są trafne chociażby z uwagi na wyjaśnienia samego oskarżonego, który wyjaśnił, że po przejechaniu jakiegoś dystansu szyby w dużym stopniu odparowały. Niemniej jednak, w przypadku ograniczonej widoczności, czy także przy innych okolicznościach, które opisuje w apelacji obrońca, to na oskarżonym spoczywał obowiązek zachowania należytej ostrożności i dostosowania techniki jazdy do panujących warunków, włącznie z powstrzymaniem się od kontynuowania dalszej jazdy, jeśli byłoby to konieczne. Z powyższych obowiązków w żadnym stopniu nie mogły zwolnić oskarżonego „działania pokrzywdzonego”, które to wymienił skarżący w apelacji, jak m.in. polecenie pokrzywdzonego przywiezienia łopaty, co byłoby nieracjonalne. Pokrzywdzony nie pojawił się nagle na torze ruchu pojazdu, a oskarżony poruszając się nim miał obowiązek należytej obserwacji toru poruszania się, mając świadomość, że w hali znajduje się pokrzywdzony. Zebrany w sprawie materiał dowodowy, słusznie oceniony przez Sąd meriti, pozwolił na ustalenie stanu faktycznego, który nie pozostawił w sprawie żadnych nieusuwalnych wątpliwości, które zgodnie z zasadą wyrażoną w art. 5 § 2 k.p.k. musiałyby być rozstrzygnięte na korzyść oskarżonego. Zwrócić uwagę należy, że to wątpliwości sądu, jako organu orzekającego, a nie wątpliwości strony, uzasadniają jej zastosowanie. Sąd Rejonowy prawidłowo rozstrzygnął także w zakresie orzeczonej kary, co stało się przedmiotem zarzutów z apelacji obrońcy oraz pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego. Na wstępie rozważań wskazać należy, że zarzut rażącej niewspółmierności kary może być uznany za trafny i zasadny wówczas gdy spełnione są łącznie dwa warunki. Pierwszy z nich to istotna, wyraźna "bijąca wręcz po oczach" różnica pomiędzy karą orzeczoną przez sąd I instancji a karą, jaką należałoby orzec w następstwie prawidłowo zastosowanych dyrektyw wymiaru kary. Drugi z nich, to stwierdzenie przez sąd drugiej instancji naruszenia tychże dyrektyw, które określa art. 53 k.k., co może nastąpić poprzez pominięcie określonych okoliczności w tym wypadku o charakterze łagodzącym lub też gdy wprawdzie tego rodzaju okoliczności formalnie uwzględniono, ale nie nadano im właściwego znaczenia (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 9.02.2022 r., sygn. II AKa 232/21, LEX nr 3324690). Zdaniem Sądu Okręgowego, orzeczona kara roku pozbawienia wolności nie może być poczytywana za surową, a tym bardziej za rażąco surową, zważając chociażby na ustawowe zagrożenie karą za czyn z art. 155 k.k., albowiem jest zbliżona bardziej do kary minimalnej, aniżeli choćby do połowy maksymalnego wymiaru. Niewątpliwie okolicznościami przemawiającymi na korzyść oskarżonego były jego dotychczasowa niekaralność, ustabilizowany tryb życia, a także jego postawa już na etapie postępowania sądowego, kiedy to przyznał się do zarzucanego czynu i złożył obszerne wyjaśnienia, prowadzące do ustalenia okoliczności sprawy. Kwestią sporną, także w odniesieniu do apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego jest przeproszenie rodziców pokrzywdzonego i wyrażona przez oskarżonego skrucha, ponieważ pomimo wystosowania przeprosin, oni ich nie przyjęli, przy czym oskarżony wyjaśniał, że do przeprosin czy podjęcia ich prób miało dojść już wcześniej. Nawiązując zaś do argumentów pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie można było ich uznać za zasadne, gdyż wbrew ustalonym okolicznościom, starał się przejaskrawiać stopień zawinienia oskarżonego, forsując niejako wersję świadomego działania oskarżonego, co niewątpliwie nie odpowiadałoby przyjętej kwalifikacji prawnej zarzucanego czynu, która nie była kwestionowana. Bezpodstawnym i nieracjonalnym byłoby przychylenie się do twierdzeń pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego, że wymierzenie kary roku pozbawienia wolności z uwagi na skutek śmiertelny niniejszego czynu, niemalże co do zasady podważa powagę przepisów prawa, albowiem każdy czyn zakwalifikowany z art. 155 k.k. dotyczy czynu ze skutkiem śmiertelnym, natomiast rozpiętość ustawowego zagrożenia karą za ten czyn, wynosi od 3 miesięcy do lat 5. Sąd rozstrzygając o karze i innych środkach dokonuje obiektywnej indywidualizacji tego zagrożenia i orzeka zgodnie z okolicznościami przynależnymi dla konkretnej sprawy. Zgodzić się można z argumentem, że śmierć pokrzywdzonego stanowi niepowetowaną szkodę dla jego najbliższej rodziny, jednakże nie zwalniało to Sądu z obowiązku obiektywnego rozważenia wszelkich okoliczności, także tych przemawiających na korzyść oskarżonego. Nie ma także uzasadnionych obaw, aby przyjąć, że orzeczona kara nie spełni swoich funkcji w zakresie prewencji indywidualnej, gdyż m.in. jak wynika z wyjaśnień oskarżonego i dostarczonej przez niego dokumentacji, przedmiotowe zdarzenia miało wpływ na sferę jego zdrowia psychicznego, co pozwala na pozytywne zapatrywanie w zakresie wyciągniętych wniosków i prognozy kryminologicznej oskarżonego. Nie można zgodzić się z obrońcą, co do zasadności zastosowania instytucji przewidzianych w art. 66 i 69 k.k. W pierwszym przypadku uwagę należałoby zwrócić na społeczną szkodliwość czynu, której stopień w niniejszej sprawie, bacząc na całokształt okoliczności, w tym skutek śmiertelny zdarzenia, nie można było określić, że nie jest znaczny. Ponadto analizując obie instytucje należało dostrzec fakultatywny charakter ich stosowania i nawet jeśli przy spełnionych koniecznych wymogach formalnych, to ocena zasadności nadal pozostawała w gestii sądu, który miał podstawy, aby ocenić ją krytycznie. Podsumowując powyższe rozważania podkreślić należy, że Sąd Rejonowy przy przedmiotowym rozstrzygnięciu kierował się dyrektywami określonymi w art. 53 k.k., dostosowując wymiar kary do stopnia społecznej szkodliwości czynu oraz stopnia zawinienia sprawcy, bacząc na skuteczność w osiągnięciu przez nią celów, zgodnych z powierzonymi jej funkcjami. Odnosząc się zaś do kwoty orzeczonej nawiązki należało uznać, że Sąd Rejonowy trafnie określił jej wysokość, zasądzając ją w kwocie po 30 000 na rzecz A. R. i M. R.. Nawiązka ma za zadanie zrekompensować oskarżycielom posiłkowym cierpienie związane ze śmiercią pokrzywdzonego, natomiast jej stawki nie sposób jednoznacznie określić w sposób generalny i abstrakcyjny w stosunku do wszystkich spraw, w których nastąpił skutek śmiertelny, toteż Sąd zobligowany był do miarkowania jej kwoty na podstawie indywidualnych okoliczności, bacząc m.in. na możliwości realnego jej pokrycia przez oskarżonego. |
||
Wniosek |
||
Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez orzeczenie wobec T. K. na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. warunkowego umorzenia postępowania karnego i zastosowanie okresu próby, ewentualnie o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie wobec T. K. kary z zastosowanie na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Z uwagi na niezasadność zarzutów podniesionych przez obrońcę, wnioski apelacyjne nie zasługiwały na uwzględnienie. |
||
Lp. |
Zarzut |
|
2. |
Zarzuty z apelacji pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego: I. Orzeczenie przez Sąd wobec oskarżonego T. K. rażąco niewspółmiernie łagodnej kary w wymiarze 1 (jednego) roku pozbawienia wolności oraz nawiązki w kwocie 30.000 zł na rzecz oskarżyciela posiłkowego M. R., przy wymiarze których Sąd pominął występujące w sprawie okoliczności obciążające, takie jak świadome naruszenie podstawowych zasad bezpieczeństwa pracy, brak wymaganych uprawnień do kierowania ładowarką, utrwalony wzorzec lekceważącego stosunku do przepisów z zakresu bezpieczeństwa pracy (oskarżony poruszał się ładowarką bez uprawnień zarówno u aktualnego, jak i u poprzedniego pracodawcy), skrajna niedbałość w sposobie wykonywania pracy, zignorowanie obecności J. R. na obranym torze jazdy wzdłuż kanału do oczyszczenia, pomimo wcześniejszej komunikacji z nim i posiadania wiedzy o jego lokalizacji przy oczyszczaniu kanału, brak skruchy wyrażający się w nie przeproszeniu rodziny zmarłego J. R. (jego rodziców) bezpośrednio po zdarzeniu i początkowym nieprzyznawaniu się do zarzucanego mu czynu, co w konsekwencji doprowadziło do orzeczenia wobec oskarżonego rażąco niewspółmiernej kary, która nie spełnia dyrektyw wymiaru kary w art. 53 k.k., a których prawidłowe zastosowanie powinno skutkować orzeczeniem znacznie surowszej kary. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Zarzut pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego jako niezasadny nie zasługiwał na uwzględnienie. Z uwagi na tożsamą istotę przedmiotowego zarzutu do kwestii, która została już omówiona przy rozważaniu zarzutów z apelacji obrońcy oskarżonego, w celu uniknięcia powielania jednakowych treści, Sąd dokonał ich łącznego rozpoznania w części 3.1. niniejszego uzasadnienia. W uzupełnieniu należy wskazać, że postawa procesowa oskarżonego, który nie przyznaje się do popełnienia zarzucanego czynu jest jego podstawowym prawem w toku procesu karnego i nie można czynić z tego zarzutu obciążającego oskarżonego. |
||
Wniosek |
||
Wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie w pkt I wobec oskarżonego T. K. kary 5 (pięciu) lat pozbawienia wolności, w pkt II zasądzenie od oskarżonego T. K. na rzecz oskarżyciela posiłkowego M. R. kwoty 200.000 zł tytułem nawiązki. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
|
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
Wskutek niezasadności podniesionych zarzutów, wniosek apelacyjny pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego nie zasługiwał na uwzględnienie. |
4. OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
5. ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Wyrok w całości. |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Wniesione w sprawie apelacje nie zostały uwzględnione. Jednocześnie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się uchybień podlegających rozpatrzeniu z urzędu. |
|
5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
5.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
6. Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II, III. |
Sąd Okręgowy zwolnił oskarżyciela posiłkowego M. R. od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, przejmując wydatki w części mu przypadającej na rachunek Skarbu Państwa oraz zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa 190 złotych kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, zgodnie ze stawką określoną w art. 2 ust. 1 pkt 3 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych oraz w części mu przypadającej kwoty z § 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym. |
7. PODPIS |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
1 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Obrońca oskarżonego |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok w całości |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☐ |
co do kary |
|||||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
1.3. Granice zaskarżenia |
||||||
Kolejny numer załącznika |
2 |
|||||
Podmiot wnoszący apelację |
Pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego M. R. |
|||||
Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja |
Wyrok w zakresie orzeczenia o karze i nawiązce |
|||||
1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||||
☒ |
co do kary |
|||||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||||
1.3.2. Podniesione zarzuty |
||||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||||
☐ |
||||||
☐ |
brak zarzutów |
|||||
1.4. Wnioski |
||||||
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Agnieszka Karłowicz, Paweł Mądry , Anita Kowalczyk-Makuła
Data wytworzenia informacji: