IV Pa 55/18 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2019-04-18
Sygn. akt IV Pa 55/18
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 18 kwietnia 2019 r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie następującym:
Przewodniczący : SSO Katarzyna Antoniak
Sędziowie : SO Jacek Witkowski (spr.)
SO Jerzy Zalasiński
Protokolant : sekr. sądowy Monika Świątek
po rozpoznaniu w dniu 04 kwietnia 2019 r. w Siedlcach
na rozprawie
sprawy z powództwa W. W. (1)
przeciwko (...) w S.
o dopuszczenie do pracy i inne
na skutek apelacji pozwanego (...) w S.
od wyroku Sądu Rejonowego w Siedlcach IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 30 października 2018 r. sygn. akt IV P 66/18
I. zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:
1. w punkcie I i II oddala powództwo;
2. w punkcie IV zasądza od powódki W. W. (1) na rzecz pozwanego (...) w S. kwotę 300,00 (trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;
3. w punkcie V odstępuje od obciążania powódki W. W. (1) od uiszczenia kosztów sądowych, od których powódka była zwolniona,
II. zasądza od powódki W. W. (1) na rzecz pozwanego (...) w S. kwotę 150,00 (sto pięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za II instancję.
Sygn. akt: IV Pa 55/18 UZASADNIENIE
W pozwie z 12 marca 2018 r. skierowanym przeciwko pozwanemu (...) w S. pełnomocnik powódki W. W. (1) domagał się:
1. dopuszczenia powódki do pracy u pozwanego na dotychczas zajmowanym stanowisku adiunkta w Katedrze (...) w wymiarze całego etatu za wynagrodzeniem w dotychczasowej wysokości;
2. zobowiązania pozwanego do złożenia oświadczenia woli wyrażającego zgodę na wykonywanie przez powódkę dodatkowego zatrudnienia w ramach stosunku pracy w (...)w W. na Wydziale (...) w okresie od 1 października 2017 r. przez czas nieokreślony na stanowisku adiunkta w wymiarze pełnego etatu i rocznym wymiarze zajęć dydaktycznych w ilości 240 godzin;
3. nadania wyrokowi w zakresie rozstrzygnięcia obu powyższych żądań rygory natychmiastowej wykonalności w oparciu o art. 333 § 3 kpc,
4. zasądzenia od pozwanego na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.
Pełnomocnik powódki wskazał, że powódka jest zatrudniona u pozwanego od 2001 r., a nieprzerwanie od 1 października 2008 r. Stosunek pracy został nawiązany na podstawie mianowania 21 sierpnia 2008 r. na stanowisko adiunkta na okres 5 lat, tj. do 30 września 2013 r. w pełnym wymiarze czasu pracy. W związku z upływem okresu mianowania stosunek pracy wygasł 28 lutego 2014 r. Jednocześnie z doręczeniem 29 stycznia 2014 r. informacji o wygaśnięciu stosunku pracy pozwany zawarł z powódką umowę o pracę na czas określony od 1 marca 2014 r. do 30 września 2017 r. Powódka została zatrudniona na stanowisku naukowo-dydaktycznym adiunkta w Katedrze (...) w Instytucie (...). Pozwany jest podstawowym miejscem pracy powódki w rozumieniu art. 2 ust. 1 pkt 33 Prawa o szkolnictwie wyższym. Pismem z 29 stycznia 2014 r. pozwany poinformował powódkę o warunkach zatrudnienia na wskazanym w umowie stanowisku. 28 czerwca 2017 r. strony stosunku pracy zawarły porozumienie zmieniające warunki pracy w ten sposób, że przedłużyły okres trwania umowy o pracę na czas określony do 30 września 2018 r.
W odpowiedzi na pozew pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pełnomocnik pozwanego wskazał, że powódka była pracownikiem pozwanego w oparciu o stosunek pracy zawarty na podstawie mianowania na czas określony od 1 października 2001 r. do 30 września 2008 r., a następnie od 1 października 2008 r. do 28 lutego 2014 r. na podstawie mianowania na czas nieokreślony. Z dniem 1 marca 2014 r. strony ponownie nawiązały stosunek pracy w oparciu o umowę o pracę na czas określony do 30 września 2017 r. Z dniem 28 czerwca 2017 r. strony zawarły porozumienie zmieniające warunki pracy w ten sposób, że przedłużyły okres obowiązywania umowy do 30 września 2018 r. wywołując tym samym skutek prawny określony w art. 25 ( 1) § 2 kp. Wobec przyjęcia przez pozwanego oferty powódki co do rozwiązania stosunku pracy za porozumieniem stron, ustał on skutecznie 28 lutego 2018 r. Powódka była ostatnio zatrudniona na stanowisku adiunkta w pełnym wymiarze czasu pracy w Katedrze (...)
Pełnomocnik pozwanego podniósł, że stosunek pracy z mianowania posiada znacznie dalej idące odrębności niż te, na które wskazuje powódka. Mianowania na czas oznaczony nie sposób stawiać na równi z umową o pracę na czas określony, której zawarcie jest ograniczone dwoma limitami określonymi w art. 25 1 § 1 kp. Wynika to nie tylko z językowego brzmienia przepisów, ale także z licznych cech różniących obie podstawy zatrudnienia. Reguła wskazana w art. 14 ust. 4 ustawy nowelizującej kodeks pracy dotyczy wyłącznie umownego stosunku pracy i nie znajduje odpowiedniego zastosowania do innych podstaw nawiązania stosunku pracy. Ostatnie zatrudnienie powódki nie naruszało limitu ilościowego i czasowego, o których mowa w art. 25 1 kp. Pierwsza z umów obowiązywała od 1 marca 2014 r., zaś druga jest wynikiem fikcji prawnej będącej skutkiem przedłużenia przez strony z dniem 28 czerwca2017 r. okresu obowiązywania trwającej umowy o pracę. Zdaniem pełnomocnika pozwanego stosunek pracy łączący strony ustał skutecznie z dniem 28 lutego 2018 r. wskutek przyjęcia przez pozwanego oferty rozwiązania stosunku pracy złożonej przez powódkę w piśmie z 2 października 2017 r.
Wyrokiem z dnia 30 października2018r. Sąd Rejonowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:
I. dopuścił powódkę W. W. (1) do pracy u pozwanego (...) w S. na dotychczas zajmowanym stanowisku adiunkta w Katedrze (...) w wymiarze pełnego czasu pracy za wynagrodzeniem w dotychczasowej wysokości na podstawie umowy o pracę zawartej na czas określony do dnia 30 września 2018 r.;
II. zobowiązał rektora pozwanego (...) w S. do złożenia oświadczenia woli o wyrażeniu zgody na kontynuowanie przez powódkę W. W. (1) dodatkowego zatrudnienia w ramach stosunku pracy na (...) w W. na Wydziale Cybernetyki od dnia 1 października 2017 r. na stanowisku adiunkta w wymiarze pełnego czasu pracy;
III. w pozostałej części powództwo oddalił;
IV. zasądził od pozwanego (...)w S. na rzecz powódki W. W. (1) kwotę 300,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;
V. nakazał pobrać od pozwanego (...) w S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Siedlcach kwotę 2.772,00 zł tytułem opłaty sądowej od pozwu, od której powódka była zwolniona.
Sąd Rejonowy rozstrzygniecie swoje oparł na następujących ustaleniach faktycznych:
W. W. (1) była zatrudniona na (...) w S. na podstawie mianowania na czas określony od 1 października 2001 r. do 30 września 2002 r., a następnie od 1 października 2002 r. na czas nieokreślony na stanowisku asystenta w pełnym wymiarze czasu pracy. Stosunek ten uległ rozwiązaniu na mocy porozumienia stron z dniem 30 września 2008 r. Od 1 października 2008 r. W. W. (1) została zatrudniona na podstawie mianowania na czas określony 5 lat, tj. do 30 września 2013 r. na stanowisku adiunkta w pełnym wymiarze czasu pracy. Pismem z 29 stycznia 2014 r. pracodawca stwierdził, że stosunek ten wygasł 28 lutego 2014 r. w związku z upływem 5 letniego okresu mianowania. 29 stycznia 2014 r. W. W. (1) zawarła z (...) w S. umowę o pracę na czas określony od 1 marca 2014 r. do 30 września 2017 r. na stanowisku adiunkta na Wydziale (...) w pełnym wymiarze czasu pracy. Następnie strony zawarły porozumienie, na mocy którego przedłużyły czas trwania umowy o pracę do 30 września 2018 r.
(...)w S. jest podstawowym miejscem pracy W. W. (1). Pracownica za zgodą rektor dodatkowo świadczyła pracę w (...) w W. w pełnym wymiarze czasu pracy jako adiunkt. Ostatnio miało to miejsce w roku akademickim 2016/2017.
Pismem z 20 czerwca 2017 r. W. W. (1) zwróciła się do rektora o wyrażenie zgody na kontynuowanie dodatkowego zatrudnienia na (...) w W. na stanowisku adiunkta na Wydziale Cybernetyki w pełnym wymiarze czasu pracy na czas określony do 30 września 2018 r. Przedmiotowe pismo trafiło do jej bezpośredniego przełożonego Kierownika Katedry (...) A. S. (1), który wstępnie ustnie wyraził zgodę na jej wniosek i polecił jej nadanie pismu drogi służbowej.
28 czerwca 2017 r. Senat (...) w S. podjął uchwałę o rekomendowaniu rektor niewyrażania zgody nauczycielom akademickim na podejmowanie w ramach stosunku pracy u dodatkowego pracodawcy prowadzącego działalność dydaktyczną lub naukowo-badawczą, o której mowa w art. 129 ustawy z 27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym.
28 czerwca 2017 r. Dziekan Wydziału (...) M. C. jako ówczesny bezpośredni przełożony W. W. (1) nie wyraził zgody na kontynuowanie przez nią dodatkowego zatrudnienia. Opinię tę potwierdził 4 lipca 2017 r. Następnie 22 września 2017 r. rektor (...) w S. – kierując się opinią Dziekana M. C. – również nie wyraziła zgody na powyższy wniosek.
Pismami z 18 września 2017 r. i 21 września 2017 r. W. W. (1) ponowiła swoją prośbę do rektora o wyrażenie zgody na kontynuowanie dodatkowego zatrudnienia na (...) w W..
10 października 2017 r. o godz. 14.05 miała miejsce rozmowa W. W. (1) z M. C. w obecności A. R. i kierownika dziekanatu A. S. (2). Treść rozmowy spowodowała, że powódka skontaktowała się telefonicznie z M. D. pytając go, czy jest możliwe, aby była zwolniona dyscyplinarnie po 16 latach pracy, lecz nie uzyskała od niego żadnej porady. W dniu 2 października 2017r. powódka sporządziła pismo do rektora pozwanej Uczelni o wyrażenie zgody na zmianę zatrudnienia z podstawowego na (...) na dodatkowe miejsce zatrudnienia. W przypadku braku zgody rektora Uczelni powódka wnosiła o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron z końcem semestru, czyli 28 lutego 2018 r. ze względu na rozpoczęty rok akademicki i organizację zajęć.
Pismem z 25 października 2017 r. rektor nie wyraziła zgody na zmianę warunków zatrudnienia w taki sposób, aby (...) w S. nie był podstawowym miejscem pracy W. W. (1). 28 listopada 2017 r. pracownica otrzymała pismo rektor z 15 listopada 2018 r. o rozwiązaniu umowy o pracę na mocy porozumienia stron z dniem 28 lutego 2018 r. przychylające się do prośby zawartej w piśmie z 2 października 2017 r. Pismem z 8 grudnia 2017 r. powódka zmieniła zdanie i złożyła oświadczenie woli, iż nie wyraża zgody na rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron wskazując, ze pismo datowane na 2 października 2017r. stanowiło jedynie „luźną” propozycję ewentualnego innego rozwiązania sprawy do dalszej dyskusji przez obie strony. Pismem z 10 stycznia 2018 r. rektor poinformowała W. W. (1), że podtrzymuje swoją decyzję o rozwiązaniu umowy o pracę na mocy porozumienia stron. Kolejnym pismem z 13 lutego 2018 r. doręczonym pracodawcy tego samego dnia W. W. (1) oświadczyła, że została wprowadzona w błąd przez błędne pouczenie przez przedstawiciel Władz Wydziału i M. D. o możliwości zwolnienie jej w trybie dyscyplinarnym, tj. w sposób odmienny niż wynikający z przepisów Prawa o szkolnictwie wyższym i w związku z tym uchyla się od skutków pranych swego oświadczenia o gotowości do rozwiązania umowy o pracę w drodze porozumienia stron.
W tak przedstawionym stanie faktycznym Sąd Rejonowy przyjął, iż powództwo w znacznej mierze jest uzasadnione.
Na wstępie Sąd pierwszej instancji Sąd Rejonowy omówił rodzaj stosunku pracy, który dotyczył powódki. W konkluzji Sąd stwierdził, że strony łączyła umowa o pracę zawarta na czas określony ,tj. do 30 września 2018r.
W kolejnej części rozważań Sąd Rejonowy powołał treść art. 84 § 1 i 2 kc. Wskazał, iż powyższy przepis odwołuje się do potocznego rozumienia błędu. Zatem polega on na fałszywym, mylnym wyobrażeniu o otaczającej rzeczywistości. Błąd oznacza pewną zaszłość psychiczną i wyraża się w mylnym wyobrażeniu o rzeczywistym stanie sprawy (o prawdziwym stanie rzeczy) lub w ogóle brakiem takiego wyobrażenia. O błędzie mówimy wówczas, gdy zachodzi niezgodność między rzeczywistością a jej odbiciem w świadomości podmiotu. Błąd musi spełniać dwa kryteria, a mianowicie:
- musi być błędem co do treści czynności prawnej - mylne wyobrażenie dotyczyć może jakiegokolwiek elementu czynności prawnej, ponieważ zsumowanie wszystkich składników (prawdziwie i fałszywie przedstawionych) tworzy w rezultacie nieprawidłowy obraz całości, nie ma znaczenia, czy jest błędem co do faktu, czy co do prawa,
- musi być istotny, co oznacza, że błąd jest tego rodzaju, że żaden rozsądny człowiek, znający prawdziwy stan rzeczy, nie złożyłby oświadczenia woli tej treści. Oświadczenie woli w konfrontacji z rzeczywistością przedstawia się jako nieracjonalne, pozbawione uzasadnienia z punktu widzenia życiowego lub prawnego. Dla oceny istotności błędu nie ma natomiast znaczenia przez co został wywołany, podobnie jak nie przeszkadza uznaniu błędu za istotny okoliczność, że został on spowodowany przez samego błądzącego.
Odnosząc treść tego przepisu do stanu faktycznego sprawy Sąd przyjął, że należy stosować dyspozycję art. 65 § 2 kc w zw. z art. 300 kp, zgodnie z którym w umowach należy raczej badać, jaki był zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na jej dosłownym brzmieniu. Zatem w pierwszej kolejności należy ustalić, czy istniał zgodny zamiar stron, przy czym oceny wymaga stan na moment złożenia oświadczeń, a nie moment sporu sądowego.
W ocenie tego Sądu zebrany materiał dowodowy potwierdził, że powódka została wprowadzona w błąd przez swego przełożonego M. C. co do zamiaru pracodawcy rozwiązania umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym w sytuacji kontynuowania dodatkowego zatrudnienia bez zgody rektor.
Dalej Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.) nauczyciel akademicki zatrudniony w uczelni publicznej może podjąć lub kontynuować zatrudnienie w ramach stosunku pracy tylko u jednego dodatkowego pracodawcy prowadzącego działalność dydaktyczną lub naukowo-badawczą. Podjęcie lub kontynuowanie przez nauczyciela akademickiego dodatkowego zatrudnienia w ramach stosunku pracy u pracodawcy, o którym mowa w zdaniu pierwszym, wymaga zgody rektora. Podjęcie lub kontynuowanie dodatkowego zatrudnienia bez zgody rektora stanowi podstawę rozwiązania stosunku pracy za wypowiedzeniem w uczelni publicznej stanowiącej podstawowe miejsce pracy. Rektor odmawia wyrażenia zgody, o której mowa w ust. 1, jeżeli świadczenie usług dydaktycznych lub naukowych u innego pracodawcy zmniejsza zdolność prawidłowego funkcjonowania uczelni lub wiąże się z wykorzystaniem jej urządzeń technicznych i zasobów uczelni (ust. 2).
Sąd Rejonowy przytoczył treść art. 2 ust. 1 pkt 33 ustawy z ustawy z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym. Sąd pierwszej instancji wskazał, że Dziekan Wydziału M. C. w lipcu i wrześniu 2017r. negatywnie zaopiniował podjęcie dodatkowego zatrudnienia przez powódkę na (...)w W.. Do kolejnego spotkania powódki z Dziekanem Wydziału doszło w dniu 10 października 2017 r., podczas tego spotkania Dziekan miał poinformować powódkę, że podjęcie dodatkowego zatrudnienia bez zgody Rektora Uczelni będzie skutkowało dyscyplinarnym zwolnieniem z pracy. Powyższe słowa były impulsem do napisania przez powódkę pisma datowanego na 2 października 2017 r., w którym zaproponowała pracodawcy – w razie niewyrażenia zgody na zmianę zatrudnienia z podstawowego na (...) na dodatkowe miejsce zatrudnienia - rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron z dniem 28 lutego 2018 r.
Tak ustalony stan faktyczny zdaniem Sądu pierwszej instancji wynikał ze zgodnych zeznań powódki oraz świadków P. W. i L. K.. Sąd dał wiarę zeznaniom wymienionych świadków, natomiast odmówił wiarygodności w znacznej części zeznaniom świadków M. C., A. R. i A. S. (2) dotyczących przebiegu rozmowy z 10 października 2017 r. Rozmowa ta okazała się nieprawdziwa w części dotyczącej poinformowania powódki o możliwości rozwiązania z nią umowy o pracę w trybie dyscyplinarnym. W ocenie Sądu taka postawa świadków bez wątpienia została podyktowana faktem ich aktualnego zatrudnienia u pozwanego i dążeniem do potwierdzenia jego stanowiska procesowego. Sąd jednocześnie powołał się na zeznania świadka M. D., który potwierdził, że w trakcie rozmowy telefonicznej powódka była bardzo zdenerwowana i dopytywała, czy może zostać zwolniona dyscyplinarnie. Świadek temu faktowi zaprzeczył.
Oceniając stan faktyczny przez pryzmat instytucji błędu Sąd Rejonowy miał na uwadze, że powódka jest osobą bardzo wykształconą i inteligentną. W świetle dyspozycji art. 129 ust. 1 ustawy z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572 z późn. zm.) treść jej podania z 2 października 2017 r. okazała się tak nieracjonalna, że nie jest możliwym, aby powstała bez wpływu osób trzecich, a w tym przypadku przedstawiciela pozwanego w osobie M. C.. Nie znajduje zrozumienia Sądu pogląd, że powódka wymyśliła sobie rozmowę z M. C. i bezzasadnie, bez żadnego impulsu ze strony pozwanego, złożyła taką ofertę. Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że podanie powódki z 2 października 2017 r. było wynikiem informacji M. C., że w przypadku kontynuowania dodatkowego zatrudnienia na (...) bez zgody rektor, zostanie zwolniona dyscyplinarnie. Powołanie się na rzekomą decyzję rektor o zwalnianiu dyscyplinarnym nauczycieli znajdujących się w powyższej sytuacji dodatkowo wywołało u powódki błędne przekonanie, że pracodawca może tak wobec niej postąpić. Wyprowadzając wniosek z wyżej przytoczonej oceny Sąd przyjął, że powódka popełniła błąd co do treści czynności prawnej w postaci oświadczenia woli o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron w sytuacji zamiaru pracodawcy rozwiązania tejże umowy w trybie dyscyplinarnym w przypadku kontynuowania przez powódkę dodatkowego zatrudnienia bez zgody rektor. Po drugie, był to błąd istotny, gdyż żaden rozsądny człowiek – znając dyspozycję art. 129 ust. 1 w/w ustawy – nie złożyłby oświadczenia woli tej treści. Ustalenia, zgodnie z którymi błąd dotyczył treści czynności prawnej oraz miał charakter istotny, stanowiły wystarczające przesłanki dla uchylenia się od skutków prawnych oświadczenia woli skierowanego do określonego adresata (czynność jednostronna). Zgodnie z art. 88 § 1 i 2 kc uchylenie się od skutków prawnych oświadczenia woli, które zostało złożone innej osobie pod wpływem błędu, następuje przez oświadczenie złożone tej osobie na piśmie. Uprawnienie do uchylenia się wygasa w razie błędu z upływem roku od jego wykrycia. Jak wynika z niekwestionowanych w tej części zeznań powódki pierwszy raz została uświadomiona, że została wprowadzona w błąd ok. tygodnia po złożeniu 11 października 2017 r. pisma z 2 października 2017 r. Oświadczenie o uchyleniu się od skutków oświadczenia zawartych w tym piśmie powódka złożyła 13 lutego 2018 r. ,tj. w terminie ustawowym.
W konsekwencji Sąd pierwszej instancji przyjął, że umowa o pracę łącząca strony nie została skutecznie rozwiązana, a tym samym trwała do dnia jej zakończenia, tj. do 30 września 2018 r. Roszczenie powódki zawarte w pkt 1 pozwu znalazło oparcie w treści art. 22 § 1 kp.
Dalszą część rozważań Sąd poświęcił braku zasadności wyrażania zgody na dodatkowe zatrudnienie w myśl art. 129 ust. 2 ustawy z 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012r. poz. 572). Zdaniem Sądu pozwany nie udowodnił spełnienia przesłanek wynikających z powyższego przepisu. Wskazał, że strona pozwana w żaden sposób nie wykazała, aby dodatkowa praca powódki na (...) w W. zmniejszyła zdolność jej prawidłowego funkcjonowania (...) w S. lub wiązała się z wykorzystaniem urządzeń technicznych i zasobów (...) w S. do pracy na (...) w W.. Decyzja rektor nie została więc poprzedzona jakąkolwiek analizą faktycznej sytuacji powódki, w tym w szczególności wykonywania przez nią obowiązków związanych z zatrudnieniem u pozwanego. Powyższe argumenty świadczą o tym, że rektor pozwanego powinien wyrazić zgodę na wniosek powódki o wyrażenie zgody na kontynuowanie dodatkowego zatrudnienia na (...) w W.. Dlatego też na podstawie art. 64 kc w zw. z art. 300 kp w zw. z art. 129 ust. 1 i 2 w/w ustawy Sąd orzekł jak w pkt II wyroku.
Odnosząc się do kwestii związanej z nadaniem wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności, Sąd Rejonowy uznał wniosek powódki z tym zakresie za bezzasadny. Powódka nie udowodniła bowiem przesłanek wymienionych w art. 333 § 3 kpc.
O kosztach zastępstwa procesowego Sąd orzekł w oparciu o treść art. 98 § 1 i 3 kpc w zw. z art. 99 kpc, art. 109 kpc w zw. z § 9 ust. 1 pkt 1 i 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800 z późn. zm.). Nadto Sąd obciążył pozwanego opłatą sądową od pozwu, od uiszczenia której powódka została zwolniona.
Apelację o powyższego wyroku złożył pozwany (...) w S., reprezentowany przez pełnomocnika, zaskarżając go w części, tj. w zakresie pkt I, II i V i zarzucając mu:
naruszenie przepisów postępowania ,tj. art. 233 § 1 kpc, poprzez dokonanie dowolnej oceny materiału dowodowego i wyprowadzenie wniosków pozostających w sprzeczność z zasadami logiki rozumowania i doświadczenia oraz nierozważenie wszystkich okoliczności sprawy. Apelujący zarzucił również, że Sąd dokonując ustaleń faktycznych sprawy oparł się wyłącznie na zeznaniach powódki oraz świadków P. W. i L. K., którzy nie byli uczestnikami rozmów powódki, a wiedzę o ich przebiegu czerpali wyłącznie z relacji powódki. Ponadto podniesiono, że bezpodstawnie odmówiono przyznania pełnej mocy dowodowej zeznaniom świadków M. C., A. R. i A. S. (2) wyłącznie z racji zatrudnienia ich u pozwanego podczas, gdy materiał dowodowy nie wskazywał na ich konflikt z powódką, czy też istnienie innych przyczyn, które mogłyby świadczyć o relacjonowaniu zdarzeń w sposób sprzeczny z rzeczywistością i posiadaną przez nich wiedzą. Nadto, wskazano na jedynie częściowe uwzględnienie zeznań świadka M. D. oraz braku wyjaśnienia przyczyn ich pominięcia w pozostałej części w sytuacji, gdy świadek ten jednoznacznie wskazał, że nie informował powódki o możliwości zwolnienia jej w trybie dyscyplinarnym. Ponadto, zarzucono błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że powódka składając oświadczenie woli prowadzące do rozwiązania umowy o pracę za porozumieniem stron pozostawała w błędzie co do treści tej czynności, wywołanym przez jej przełożonego M. C., co w konsekwencji doprowadziło do przyjęcia, że pismem z dnia 13 lutego 2018r. skutecznie uchyliła się od skutków prawnych tego oświadczenia w sytuacji, gdy zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie potwierdził wskazanych okoliczności. Apelujący zarzucił także naruszenie art. 316 § 1 kpc wyrażające się wydaniem błędnego orzeczenia poprzez dopuszczenie powódki do pracy u pozwanego podczas, gdy stosunek pracy łączący strony uległ skutecznemu rozwiązaniu z dniem 30 września 2018r. Dalej strona pozwana wskazała zarzuty dotyczące obrazy prawa materialnego:
a) art. 65 § 1 i 2 w zw. z art. 84 § 1 kc i art. 300 kp, poprzez ich niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, że oświadczenie woli powódki o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron zostało złożone pod wpływem błędu wywołanego przez przełożonego M. C. podczas, gdy materiał dowodowy nie potwierdził okoliczności, które ustalił Sąd,
b) art. 65 § 1 i 2 kc w zw. z art. 30 § 1 pkt 1 kp poprzez przyjęcie, że stosunek pracy nie uległ rozwiązaniu w dniu 28 lutego 2018r. podczas, gdy materiał dowodowy podważą twierdzenia powódki dotyczące wprowadzenia jej w błąd,
c) art. 88 § 2 kc w zw. z art. 300 kp poprzez błędne przyjęcie, że pracownik uchylający się od skutków prawnych oświadczenia woli zmierzającego do rozwiązania stosunku pracy posiada termin 1 roku do uchylenia się od skutków prawnych złożonego oświadczenia woli podczas, gdy taki termin wynosi 7 dni i jest to termin równoważny do zgłoszenia gotowości podjęcia pracy po przywróceniu,
d) art. 129 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. prawo o szkolnictwie wyższym poprzez błędne przyjęcie, że rektor pozwanej Uczelni bezzasadnie odmówił powódce na dodatkowe zatrudnienie z uwagi na niespełnienie przesłanek określonych w ust. 2, które obligowałyby rektora do dojęcia takiej decyzji podczas, gdy ust. 1 tego przepisu przyznawał rektorowi prawo do podjęcia decyzji odmownej w sposób fakultatywny uzasadniający słuszne interesy pracodawcy,
e) art. 22 § 2 kp poprzez niewłaściwe jego zastosowanie wyrażające się w wydaniu orzeczenia o dopuszczeniu powódki do pracy u pozwanego na dotychczasowych warunkach jej zatrudnienia podczas, gdy z ustaleń poczynionych przez Sąd Rejonowy wynika, że w dacie orzekania strony nie pozostawały w stosunku pracy, a rozstrzygniecie ma wyłącznie walor historyczny.
Wskazując na powyższe wniesiono zmianę wyroku w zaskarżonej części i oddalenie powództwa oraz zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.
W ocenie Sądu Okręgowego apelacja strony pozwanej jest uzasadniona.
Trafnie apelujący zarzucił zaskarżonemu wyrokowi naruszenie przepisów postępowania mających istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia. Sąd Rejonowy dokonał dowolnej oceny materiału dowodowego i wyprowadził z niego wnioski pozostające w sprzeczności z zasadami logiki i doświadczenia. Ponadto Sąd pierwszej instancji nie rozważył wszystkich okoliczności sprawy przez co naruszył art. 233 § 1 kpc. Rację ma skarżący, iż ocena dowodów z zeznań świadków M. C., A. R. i A. S. (2) polegająca na odmowie obdarzenia ich wiarygodnością tylko z tego względu, że osoby te są pracownikami pozwanego przy jednoczesnym daniu wiary zeznaniom świadków L. K. i P. W. – pomimo, iż ten ostatni jest mężem powódki, zaś drugi ze świadków L. K., nie był obecny przy rozmowie w gabinecie Dziekana M. C. w dniu 10 października 2017r. – jest całkowicie dowolnym ustaleniem Sądu. Zasadnie strona apelująca wywodziła, że zeznania świadka L. K., co do zastraszania powódki zwolnieniem dyscyplinarnym w przypadku podjęcia zatrudnienia na innej uczelni bez zgody rektora (...), są sprzeczne z wyjaśnieniami powódki, które złożyła w przesłuchaniu informacyjnym. Powódka nie wspominała by została zastraszona ani zmuszona do podpisania jakiegokolwiek dokumentu. Zaprzeczyła również temu, aby M. D. - kierownik działu spraw pracowniczych miał ją informować o możliwości zwolnienia w trybie dyscyplinarnym. Sąd Rejonowy bez wskazania konkretnej przyczyny odmówił wiarygodności w części zeznaniom tego świadka.
W ocenie Sądu Okręgowego zasadnicze znaczenie dla rozstrzygnięcia sporu miała prawidłowa ocena prawna pisma powódki datowanego na 2 października 2017r., adresowanego do rektora pozwanej Uczelni i złożonego w dniu 11 października 2017r. za pośrednictwem Dziekana (...) M. C.. W piśmie tym powódka domagała się wyrażenia zgody na zmianę zatrudnienia podstawowego w (...) na dodatkowe miejsce zatrudnienia. Prośbę swoją uzasadniała trudną sytuacja materialną i zdrowotną. Oczekiwała ona bowiem, że będzie miała możliwość zatrudnienia w (...) w W. jako miejscu podstawowym. W piśmie tym powódka jednoznacznie oświadczyła, że w przypadku niewyrażenia zgody przez rektora wnosi o rozwiązanie umowy o pracę za porozumieniem stron z końcem semestru. Zdaniem Sądu drugiej instancji data sporządzenia tego pisma świadczy, iż powódka nie działała pod wpływem zastraszenia jej przez Dziekana, który miał powoływać się na naradę z rektorem, na której to miało paść stwierdzenie rektora, że osoby kontynuujące zatrudnienie na innej uczelni bez jego zgody będą zwalniane dyscyplinarnie. Podkreślić należy, iż pismo powódki z 2 października 2017r. zawiera adnotację Dziekana, iż popiera prośbę powódki. W świetle powyższego trudno zatem przyjąć za prawidłową ocenę Sądu Rejonowego, że powódka działała pod wpływem błędu co do treści czynności prawnej i że błąd ten został wywołany przez inną osobę w rozumieniu art. 84 § 1 i 2 kc. Dodać również należy, iż rektor pozwanej Uczelni pismem z 25 października 2017r. poinformował powódkę, że nie widzi możliwości zmiany dotychczasowych warunków zatrudnienia powódki ,tj. aby (...) nie była jej podstawowym miejscem pracy. Pismo to powódka otrzymała 27 października 2017r. i nie podjęła żadnych działań, aby uchylić się od skutków wcześniej zmożonego oświadczenia woli o rozwiązaniu stosunku pracy. Następnym działaniem strony pozwanej było pismo z 15 listopada 2017r., w którym to rektor Uczelni przychylił się do wniosku powódki z dnia 2 października 2017r. poprzez złożenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę z powódką z dniem 28 lutego 2018r. Dopiero wówczas powódka podjęła działania mające na celu uchylenie się od skutków oświadczenia woli złożonego 2 października 2017r. W piśmie z 8 grudnia 2017r. powódka twierdziła, że nie miała świadomości, iż jej wniosek zostanie przyjęty, gdyż był on jedynie „luźną” propozycją ewentualnego innego rozwiązania sprawy. Nadto powódka złożyła oświadczenie o chęci kontynuowania zatrudnienia do 30 września 2018r. Sąd Okręgowy uznał, że Sad pierwszej instancji nieprawidłowo ocenił zarówno dowody z dokumentów, jak i zeznania w/w świadków. W okolicznościach niniejszej sprawy przyjąć należało, że powódka nie działała pod wpływem błędu wywołanego przez inną osobę. Analiza treści pisma z 2 października 2017r. prowadzi do wniosku, że powódka bardziej była zainteresowana zatrudnieniem na innej uczelni jako podstawowym miejscu zatrudnienia niż u pozwanego (...), gdzie dotychczas miała podstawowe miejsce zatrudnienia. Była to forma presji na rektora Uczelni, chcąc uzyskać zgodę odpowiadającej treści wniosku.
Powyższe odmienne ustalenia Sądu Okręgowego i ich ocena prawna prowadzą do konkluzji, że rozwiązanie stosunku pracy za porozumieniem stron było czynnością zgodną z prawem w rozumieniu art. 30 § 1 pkt 1 kp. W wymienionej dacie doszło do skutecznego rozwiązania stosunku pracy. Podzielić należy stanowisko strony apelującej, że zawarte w punkcie II rozstrzygnięcie zobowiązujące rektora pozwanej Uczelni do złożenia oświadczenia woli o wyrażeniu zgody na kontynuowanie przez powódkę dodatkowego zatrudnienia w ramach stosunku pracy na (...) w W. od 1 października 2017r. miało jedynie wymiar historyczny. Bezsporne jest, że powódka w żadnym czasie nie otrzymała zgody rektora na podjęcie dodatkowego zatrudnienia. Wyrok Sądu Rejonowego został wydany po dacie wcześniej uwzględnionego wniosku o rozwiązanie stosunku pracy i realizacja tego roszczenia w takiej postaci, jakiej uczynił to Sąd Rejonowy była nierealna nawet w przypadku uznania, że odmowa udzielenia zgody ze strony rektora na dodatkowe zatrudnienie była bezzasadna. Reasumując, Sąd Okręgowy uznał za zasadne zmianę zaskarżonego wyroku w pkt I i II z mocy art. 386 § 1 kpc.
Na podstawie art. 98 § 1 i 3 kpc w zw. § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. (Dz. U. z 2017r. poz. 1997) zasądził od powódki kwotę 450 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za obie instancje. Z mocy art. 102 kpc Sąd odstąpił od obciążania powódki kosztami sądowymi od których była zwolniona.
(...) (...) (...)
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Katarzyna Antoniak, Jerzy Zalasiński
Data wytworzenia informacji: