Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 czerwca 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Elżbieta Wojtczuk
Protokolant	st. sekr. sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 czerwca 2016r. w S.

odwołania S. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 21 grudnia 2015 r. Nr (...)

w sprawie S. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do świadczenia przedemerytalnego

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że ubezpieczonemu S. W. przysługuje prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 4 grudnia 2015 r.

Sygn. akt IV U 46/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 21 grudnia 2015 r. znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 oraz ust. 3 pkt 1-3 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 170) odmówił S. W. prawa do świadczenia przedemerytalnego wskazując, że na datę rozwiązania stosunku pracy tj. na 31 maja 2015 r. ubezpieczony nie udowodnił 40 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Organ rentowy uznał za udowodniony okres ubezpieczenia w wymiarze 37 lat, 9 miesięcy i 23 dni oraz nie zaliczył do stażu ubezpieczeniowego okresu jego pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 8 maja 1972 r. do 30 czerwca 1977 r. ZUS powołał się na istniejące rozbieżności pomiędzy oświadczeniem wnioskodawcy, który stwierdził, że uczęszczał on do szkoły ponadpodstawowej, oddalonej od miejsca zamieszkania o ok. 25 kilometrów, a treścią zeznań świadka, który wskazał, iż ubezpieczony wykonywał pracę w gospodarstwie w pełnym wymiarze.

Odwołanie od w/w decyzji złożył S. W. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do świadczenia przedemerytalnego. Zdaniem ubezpieczonego, świadek omyłkowo zaznaczył, iż S. W. pracował w gospodarstwie w pełnym wymiarze. Powyższe miało miejsce jedynie w dniach wolnych od zajęć szkolnych. W dni nauki szkolnej ubezpieczony pracował w gospodarstwie rolnym od 4 do 6 godzin (odwołanie k.2).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.3-4).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony S. W., ur. (...), w dniu 3 grudnia 2015 r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do świadczenia przedemerytalnego (k. 1-3 akt organu rentowego). Poprzednio, w dniu 31 maja 2015 r. ustał, z przyczyn niedotyczących pracowników, w rozumieniu ustawy z dnia 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, stosunek pracy łączący ubezpieczonego z Przedsiębiorstwem (...) S. A. w S. (świadectwo pracy k. 20 akt organu rentowego). Od dnia 1 czerwca 2015 r. do chwili obecnej ubezpieczony jest zarejestrowany jako bezrobotny w Powiatowym Urzędzie Pracy w S.. W tym czasie S. W. nie odmówił przyjęcia propozycji pracy. W okresie od 1 czerwca 2015 r. do 28 listopada 2015 r., tj. przez 180 dni, ubezpieczony pobierał zasiłek dla bezrobotnych (zaświadczenie wydane w dniu 1 grudnia 2015 r. przez Powiatowy Urząd Pracy w S. k. 25 akt organu rentowego). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 37 lat, 9 miesięcy i 23 dni zamiast wymaganych 40 lat. Organ rentowy nie zaliczył do stażu pracy ubezpieczonego okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców tj. od 8 maja 1972 r. do 30 czerwca 1977 r. z uwagi na rozbieżności pomiędzy zeznaniami świadka J. S. a oświadczeniem złożonym przez ubezpieczonego. Zdaniem ZUS, nie było możliwe, by ubezpieczony uczęszczał do szkoły oddalonej o ok. 25 km od miejsca zamieszkania i jednocześnie pracował w pełnym wymiarze w rodzinnym gospodarstwie rolnym. Z uwagi na brak wymaganych ustawą 40 lat okresów składkowych i nieskładkowych decyzją z 21 grudnia 2015 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania prawa do świadczenia przedemerytalnego (decyzja k.28 akt organu rentowego).

Rodzice ubezpieczonego J. i K. małżonkowie W. byli posiadaczami gospodarstwa rolnego o powierzchni ponad 8 ha położonego we (...) gmina W. (protokół k. 13-14 akt organu rentowego). Ubezpieczony mieszkał razem z rodzicami we (...) (potwierdzenie zameldowania k. 17 akt organu rentowego).

S. W. ukończył 16 rok życia w dniu 8 maja 1972 r.

Ubezpieczony od 1 września 1971 r. do czerwca 1973 r. był uczniem dwuletniej Rolniczej (...) Szkoły Zawodowej w O.. Była ona oddalona od miejsca zamieszkania ubezpieczonego o ok. 2 km. Trasę tę ubezpieczony pokonywał rowerem. W tym czasie ubezpieczony łączył naukę w szkole z pracą w rodzinnym gospodarstwie rolnym. W dni nauki szkolnej ubezpieczony pracował w gospodarstwie od 4 do 6 godzin dziennie, zaś w pozostałym czasie nawet po 10 godzin. Do zadań ubezpieczonego należała praca przy sianokosach, orce, bronowaniu, żniwach, wywożeniu obornika. S. W. pomagał również przy obrządków krów i trzody chlewnej. W tym czasie małżonkowie W. hodowali ok. 20 sztuk trzody chlewnej, 4-5 krów oraz konia. W okresie zimowym do obowiązków ubezpieczonego należało młócenie, przebieranie ziemniaków, wywożenie obornika oraz pielęgnacja lasu.

Następnie, ubezpieczony podjął naukę na bazie tej szkoły w trzyletnim Państwowym Technikum Rolniczym w S., którą skończył 30 kwietnia 1977 r. (świadectwo k. 8-9 akt organu rentowego). Do S. ubezpieczony dojeżdżał autobusem. Dojazd w obydwie strony do szkoły zajmował S. W. po 2 godziny dziennie. Zajęcia w technikum trwały od 8.00 do 12-13, maksymalnie do 14.00. Ubezpieczony w dalszym ciągu pracował, wykonując wyżej wymienione prace, w rodzinnym gospodarstwie rolnym w wymiarze od 4 do 6 godzin dziennie.

W tym czasie w domu małżonków W. mieszkali jedynie ubezpieczony oraz jego rodzice. Siostra ubezpieczonego uczyła się wówczas w technikum chemicznym w M. i mieszkała w tym mieście. W gospodarstwie małżonków W. pracował wówczas jedynie ubezpieczony oraz jego ojciec. K. W. miała wówczas problemy zdrowotne i dwukrotnie przeszła udar. Gospodarstwo rolne rodziców ubezpieczonego stanowiło dla jego rodziny wyłączne źródło utrzymania.

W toku postępowania sądowego ustalono, iż świadek J. S. od 6 lat nie żyje (zeznania świadka H. P. k. 12v-13, zeznania ubezpieczonego k. 13-13v, notatka urzędowa k. 9).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego S. W. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych prawo do świadczenia przedemerytalnego przysługuje osobie, która do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn. Zgodnie z ust. 2 tego przepisu za okres uprawniający do emerytury, o którym mowa w ust. 1, uważa się okres ustalony zgodnie z przepisami art. 5-9, art. 10 ust. 1 oraz art. 11 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, ze zm.), zwanej dalej "ustawą o emeryturach i rentach z FUS". Jak stanowi art. 2 ust. 3 tej ustawy, świadczenie przedemerytalne przysługuje osobie określonej w ust. 1 po upływie co najmniej 180 dni pobierania zasiłku dla bezrobotnych, o którym mowa w ustawie o promocji zatrudnienia, jeżeli osoba ta spełnia łącznie następujące warunki:

1)nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna;

2)w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnych nie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych;

3) złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 180-dniowy okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu 40 lat okresów składkowych i nieskładkowych do dnia rozwiązania stosunku pracy tj. do 31 maja 2015 r. Poza sporem pozostawało bowiem, że pozostałe przesłanki do przyznania ubezpieczonemu świadczenia przedemerytalnego zostały spełnione.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r., okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

W niniejszej sprawie ubezpieczonemu S. W. brakuje do 40 lat okresów składkowych i nieskładkowych 2 lat i 2 miesięcy i 7 dni. Zgodnie z wytycznymi doktryny i orzecznictwa, aby można było zaliczyć okres pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, traktując je jako okresy składkowe ubezpieczony musi wykazać, iż pracował w gospodarstwie rolnym rodziców co najmniej 4 godziny dziennie. Zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci zeznań świadka H. P. oraz dowodu z zeznań ubezpieczonego w charakterze strony, które obdarzone zostały przez Sąd wiarygodnością wynika, że ubezpieczony w okresie od 8 maja 1972 r. do 30 czerwca 1977 r. pracował w gospodarstwie rolnym rodziców w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie, a w okresie wakacji szkolnych zdecydowanie dłużej, bo nawet po 10 godzin dziennie i wykonywał wtedy prace opisane w stanie faktycznym. Zeznania te są logiczne i korespondują ze sobą. H. P. w spornym okresie mieszkał w pobliżu gospodarstwa małżonków W.. Był zatem naocznym świadkiem pracy wykonywanej przez ubezpieczonego w tym gospodarstwie. Podkreślić należy, iż w części wyżej wymienionego okresu ubezpieczony uczęszczał do szkoły zawodowej w O., tj. oddalonej o ok. 2 km od jego miejsca zamieszkania. Wynika stąd, iż czas poświęcony na obowiązki szkolne nie kolidował z pracą w gospodarstwie rolnym w opisanym wyżej wymiarze. Okoliczność, że ubezpieczony przez trzy lata szkolne podczas powyższego okresu dojeżdżał do technikum do S. oddalonego od miejsca zamieszkania o ok. 25 km nie przeszkadzała mu w pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie. Dojazd do szkoły zajmował mu bowiem łącznie ok. 2 godzin w ciągu dnia. S. W. zajęcia w technikum odbywał w godzinach od 8 do 12-13, maksymalnie 14. Wynika stąd, iż ubezpieczony miał czas by zarówno rano, jak i po powrocie ze szkoły pracować w gospodarstwie rolnym, tj. pomagać przy obrządku zwierząt oraz wykonywać powierzone mu prace polowe lub sezonowe jak młócenie czy przebieranie ziemniaków. Na wiarę zasługuje oświadczenie ubezpieczonego, iż nie poświęcał zbyt dużo czasu na naukę i nie miał dobrych stopni w szkole. Relacja ta znajduje bowiem swoje potwierdzenie w przedłożonym świadectwie ukończenia technikum (k. 8-9). Pamiętać należy, iż rodzice ubezpieczonego mieli duże gospodarstwo rolne, w tym również dużą hodowlę zwierząt. Wobec powyższego pomoc ubezpieczonego w pracach rolniczych miała istotne znaczenie dla funkcjonowania tego gospodarstwa, tym bardziej, iż matka ubezpieczonego w spornym okresie nie pracowała w gospodarstwie, ze względu na stan zdrowia, a siostra ubezpieczonego uczyła się i mieszkała w M..

W okolicznościach niniejszej sprawy Sąd uznał, że w spornym okresie ubezpieczony pracował w gospodarstwie rolnym rodziców w wymiarze 4 godzin dziennie i większym w zależności od potrzeb i wskazany okres od 8 maja 1972 r. do 30 kwietnia 1977 r. (4 lata, 11 miesięcy i 23 dni) powinien być zaliczony ubezpieczonemu do stażu ubezpieczeniowego w wymiarze potrzebnym do uzupełnienia tego okresu do wymaganych 40 lat.

Wpływu na prawidłowość powyższej oceny nie ma rozbieżność, na którą w zaskarżonej decyzji powołał się organ rentowy. Wskazać należy, że świadek J. S. nie żyje i nie można zweryfikować treści złożonych przez niego zeznań. Jednocześnie jednak, w aktach ZUS obok zeznań J. S. znajdują się zeznania H. P. (k. 11 akt organu rentowego). Są one spójne z treścią zeznań złożonych przez tego świadka w postępowaniu sądowym oraz złożone przez wymienionego świadka zeznania przed Sądem szczegółowo opisują jakie prace ubezpieczony wykonywał w gospodarstwie rolnym rodziców w spornym okresie. Dlatego też przywołana rozbieżność przez organ rentowy w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji nie rzutuje na ocenę wiarygodności złożonych przed Sądem zeznań ubezpieczonego i świadka H. P..

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że ubezpieczonemu S. W. przysługuje prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 4 grudnia 2015 r. tj. od następnego dnia po dniu złożenia przez niego wniosku zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o świadczeniach przedemerytalnych.

Mając powyższe na uwadze Sąd orzekł jak w wyroku.