Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

IV U 77/15 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2016-06-24

Sygn. akt IV U 77/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 czerwca 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSO Katarzyna Antoniak

Protokolant

st. sekr. sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 czerwca 2016r. w S.

odwołania K. K.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 2 grudnia 2014 r. Nr (...)

w sprawie K. K.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o prawo do renty rolniczej

oddala odwołanie.

Sygn. akt: IV U 77/15 UZASADNIENIE

Decyzją z 2 grudnia 2014r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, po rozpoznaniu wniosku z 1 marca 2013r., działając na podstawie ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników odmówił K. K. prawa do renty rolniczej wskazując, że ubezpieczony nie poddał się badaniu lekarskiemu mimo dwukrotnego wezwania na badanie. W tych okolicznościach na podstawie art.52 ust.1 powyższej ustawy w zw. z art.126 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wniosek o rentę rolniczą został załatwiony odmownie (decyzja z 2 grudnia 2014r. k.173 akt rentowych).

Odwołanie od w/w decyzji złożył K. K. wnosząc o jej uchylenie. W uzasadnieniu stanowiska wskazał, że nie poddał się badaniu lekarskiemu, gdyż z wezwania, które otrzymał nie wynikało czego ono dotyczy – jakiego wniosku i o jakie świadczenie. Podniósł, że otrzymał również decyzję Prezesa KRUS z 6 października 2014r., w której Prezes uchylił decyzję z 27 marca 2013r. o przyznaniu mu renty rolniczej. Od decyzji uchylającej decyzję o przyznaniu renty złożył odwołanie do Sądu Okręgowego w Siedlcach, dlatego wyzwanie go na badanie przez lekarza rzeczoznawcę uważa za przedwczesne. Dlatego nie stawił się na badanie i jest przekonany o słuszności swojej postawy (odwołanie wraz z załącznikami k.1-5 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując się m.in. na przepisy prawa i argumentację zawarte w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.6-7 akt sprawy).

Postanowieniem z 18 maja 2015r. Sąd zawiesił postępowanie z odwołania ubezpieczonego od zaskarżonej decyzji z 2 grudnia 2014r. do czasu prawomocnego zakończenia postępowania toczącego się przed tut. Sądem (pod sygnaturą akt IV U 1282/14) z odwołania ubezpieczonego od decyzji z 6 października 2014r. uchylającej decyzję z 27 marca 2013r. o przyznaniu renty rolniczej (postanowienie z 18 maja 2015r. o zawieszeniu postępowania k.9-10 akt sprawy). Następnie, wobec prawomocnego odrzucenia odwołania ubezpieczonego od decyzji z 6 października 2014r., postanowieniem z 14 grudnia 2015r. Sąd podjął postępowanie w niniejszej sprawie (postanowienie o podjęciu postępowania z 14 grudnia 2015r. k.14 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony K. K. w dniu 1 marca 2013r. wystąpił do Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z wnioskiem o rentę rolniczą (wniosek k.1 akt rentowych). Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczonego na badanie przez lekarza rzeczoznawcę KRUS, który w orzeczeniu z 21 marca 2013r. ustalił, że ubezpieczony jest okresowo całkowicie niezdolny do pracy od 14 stycznia 2013r., a przewidywany termin trwania tej niezdolności to styczeń 2014r. (orzeczenie lekarza rzeczoznawcy KRUS z z 21 stycznia 2013r. k.79 i 89-90 akt rentowych). Na podstawie powyższego orzeczenia lekarza rzeczoznawcy decyzją z 27 marca 2013r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał ubezpieczonemu od 1 marca 2013r. ,tj. od miesiąca zgłoszenia wniosku, rentę rolniczą z tytułu niezdolności do pracy na okres do 31 stycznia 2014r. (decyzja z 27 marca 2013r. k.94-95 akt rentowych).

Następnie w dniu 8 kwietnia 2013r. wpłynęło do organu rentowego pismo ubezpieczonego zatytułowane „Odwołanie-wniosek o sprostowanie”, w którym wniósł o zmianę orzeczenia lekarza rzeczoznawcy poprzez ustalenie, że całkowita niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym trwa u niego do 31 marca 2014r., a nie do 31 stycznia 2014r. (pismo ubezpieczonego z 8 kwietnia 2013r. k.97 akt rentowych). W odpowiedzi na to pismo organ rentowy skierował ubezpieczonego na badanie przez komisję lekarską KRUS (wezwanie na badanie przez komisję lekarską Kasy z 15 kwietnia 2013r. k.102 akt rentowych). Komisja lekarska KRUS w orzeczeniu z 30 kwietnia 2013r. stwierdziła, że ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym (orzeczenie komisji lekarskiej KRUS z 30 kwietnia 2013r. k.103-104 i 106 akt rentowych). W oparciu o powyższe orzeczenie komisji lekarskiej, decyzją z 8 maja 2013r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do renty rolniczej (decyzja z 8 maja 2013r. k.129 akt rentowych). Ubezpieczony wniósł odwołanie od powyższej decyzji do Sądu Okręgowego w Siedlcach. Sprawa z tego odwołania toczyła się pod sygnaturą akt IV U 722/13. W toku sprawy Sąd przeprowadził dowody z opinii biegłych kardiologa, neurologa, gastrologa i okulisty i w oparciu o wnioski płynące z tych opinii, wyrokiem z 8 maja 2014r. oddalił odwołanie ubezpieczonego od decyzji z 8 maja 2013r. wskazując, że ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym (opinie biegłych k.15, 24 i 39 oraz wyrok Sądu Okręgowego w Siedlcach z 8 maja 2014r. wraz z uzasadnieniem k.61 i 63 akt IV U 722/13 SO w Siedlcach). Na skutek apelacji ubezpieczonego od powyższego wyroku, Sąd Apelacyjny w Lublinie wyrokiem z 20 sierpnia 2014r. uchylił zaskarżony wyrok z 8 maja 2014r. i poprzedzającą go decyzję Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z 8 maja 2013r. i przekazał sprawę temu organowi do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu wyroku Sąd Apelacyjny wskazał, że z analizy akt rentowych wynika, że w obrocie prawnym funkcjonują trzy odmienne w treści decyzje – przyznająca ubezpieczonemu prawo do zasiłku chorobowego na okres od 14 stycznia 2013r. do 8 stycznia 2014r., przyznająca ubezpieczonemu prawo do renty rolniczej na okres od 1 marca 2013r. do 31 stycznia 2014r. (w/w decyzja z 27 marca 2013r.) i odmawiająca ubezpieczonemu prawa do renty (w/w decyzja z 8 maja 2013r.). W tych okolicznościach konieczne jest uporządkowanie zaistniałej sytuacji i zbadanie, czym kierował się ubezpieczony składając po wydaniu decyzji z 27 marca 2013r. pismo z 8 kwietnia 2013r. nazwane „odwołaniem-sprostowaniem” - czy było to odwołanie od decyzji przyznającej rentę z 27 marca 2013r., czy też odwołaniem od orzeczenia lekarza rzeczoznawcy z 21 marca 2013r. Sąd Apelacyjny wskazał, że po ustaleniu tej okoliczności organ rentowy nada stosowny bieg sprawie porządkując jednocześnie merytorycznie decyzje (wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 20 sierpnia 2014r. wraz z uzasadnieniem k.84 i 86-89 akt IV U 722/13 SO w Siedlcach).

W ramach porządkowania wydanych rozstrzygnięć, decyzją z 6 października 2014r. organ rentowy uchylił swoją pierwszą decyzję w sprawie renty rolniczej wydaną w dniu 27 marca 2013r. (decyzja z 6 października 2014r. k.147 akt rentowych). Od decyzji tej ubezpieczony wniósł odwołanie do Sądu Okręgowego w Siedlcach, która toczyła się pod sygnaturą akt IV U 1282/14 i zakończyła się wydaniem przez Sąd w dniu 10 czerwca 2015r. postanowienia o odrzuceniu odwołania (postanowienie o odrzuceniu odwołania z 10 czerwca 2015r. wraz z uzasadnieniem k.13 i 15-16 akt IV U 1282/14). Zażalenie ubezpieczonego na powyższe postanowienie zostało oddalone postanowieniem Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 8 września 2015r. (postanowienie Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 8 września 2015r. wraz z uzasadnieniem k.31-34 akt IV U 1282/14 SO w Siedlcach).

Następnie w związku z uchyleniem decyzji z 27 marca 2013r. o przyznania prawa do renty rolniczej, w celu rozpoznania wniosku ubezpieczonego z 1 marca 2013r. o rentę rolniczą organ rentowy wezwał ubezpieczonego na badanie przez lekarza rzeczoznawcę, którego termin wyznaczył na 4 listopada 2014r., a wobec niestawiennictwa ubezpieczonego na to badanie, wyznaczył nowy termin badania na 18 listopada 2014r. Na nowy termin badania ubezpieczony również się nie stawił (wezwanie na badanie w dniu 4 listopada 2014r. k.159 akt rentowych i ponowne wezwanie na badanie w dniu 18 listopada 2014r. k.168 akt rentowych oraz druk orzeczenia lekarza rzeczoznawcy z 18 listopada 2014r. 172 akt rentowych). Wobec niestawiennictwa ubezpieczonego na badanie przez lekarza rzeczoznawcę zaskarżoną decyzją z 2 grudnia 2014r. organ rentowy, załatwiając wniosek o rentę z 1 marca 2013r. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty rolniczej (decyzja z 2 grudnia 2014r. k.173 akt rentowych).

Ubezpieczony ma 49 lat. Jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 3,5 ha w miejscowości K. gmina S.. W dniu 18 lipca 2012r. ubezpieczony przeszedł zawał serca i od 18 lipca 2012r. do 13 stycznia 2013r., a następnie od 14 stycznia 2014r. do 31 marca 2013r., od 1 maja 2013r. do 8 stycznia 2014r., od 13 marca 2014r. do 8 września 2014r., od 9 września 2014r. do 31 stycznia 2015r. oraz od 3 kwietnia 2015r. do 29 września 2015r. przebywał na zasiłku chorobowym (zaświadczenie Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z 29 lutego 2016r. k.43 akt sprawy).

Po przebytym zawale ściany przedniej serca ubezpieczony leczony był pilną angioplastyką lewej tętnicy wieńcowej z implantacją stentu DES. Ponadto ubezpieczony cierpi na stabilną chorobę niedokrwienną serca, zespół bólowo-korzeniowy kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego na podłożu zmian zwyrodnieniowo-wytwórczych w remisji objawów korzeniowych, zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa bez objawów niewydolności narządu osiowego, niedomogę bólową lewego barku w wywiadzie, nadwzroczność obu oczu i starczowzroczność. Stan zaawansowania powyższych schorzeń nie powoduje i nie powodował w przeszłości długotrwałej całkowitej niezdolności ubezpieczonego do pracy w gospodarstwie rolnym. Po zawale serca ubezpieczony wymagał leczenia w ramach zwolnienia lekarskiego i zasiłku rehabilitacyjnego (chorobowego), który miał przyznany. Badanie echokardiograficzne wykonane po zawale serca wykazało prawidłowe wymiary jam serca, dobrą ogólną kurczliwość mięśnia serca oraz prawidłowe przepływy przez zastawki serca. W kwietniu 2015r. ubezpieczony miał wykonaną próbę wysiłkową z obciążeniem 10,2MET”s – bez bólu w klatce piersiowej i z dobrą tolerancją wysiłku fizycznego. Badanie wykazało obniżenie skośne do góry odcinka ST na ścianie dolno-bocznej. Ubezpieczony pozostaje pod kontrolą lekarza rodzinnego i Poradni Kardiologicznej i nadal wymaga systematycznej kontroli lekarskiej, ale od momentu zawału serca nie było nie było zaostrzenia objawów choroby niedokrwiennej serca i nie było potrzeby hospitalizacji ubezpieczonego. Próba wysiłkowa wykazała dość dobrą tolerancję wysiłku fizycznego. Taki stan układu krążenia ubezpieczonego nie sprowadza u niego długotrwałej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym. Z powodu bólów kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego ubezpieczony leczy się od 2004r. w Poradni Neurologicznej. Kliniczne badanie neurologiczne ubezpieczonego nie wykazuje u niego objawów ogniskowego uszkodzenia struktur (...), a także objawów niewydolności krążenia mózgowego, a badanie części obwodowej układu nerwowego nie wykazuje aktywnych objawów zespołu korzeniowego kręgosłupa oraz objawów ubytkowych. W okresie występowania takich objawów w przyszłości ubezpieczony może wymagać leczenia farmakologicznego i rehabilitacyjnego, natomiast brak jest podstaw do orzeczenia u ubezpieczonego długotrwałej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym z powodu schorzeń narządu ruchu. Zgłaszana przez ubezpieczonego niedomoga lewego barku nie znajduje potwierdzenia w klinicznych testach diagnostycznych, które wskazują na prawidłową funkcję w zakresie obręczy barkowej. Zachowana jest również pełna sprawność manualno-czynnościowa rąk. Ubezpieczony posiada bardzo dobrą ostrość wzroku obu oczu do dali i bliży w okularach. Używa okularów do bliży. Nigdy nie był hospitalizowany w Oddziale Okulistycznym. Stan narządu wzroku ubezpieczonego nie sprowadza u niego całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, konieczna jest jedynie okresowa kontrola okulistyczna (opinia biegłych z zakresu kardiologii, neurologii, ortopedii i okulistyki k.26-29 i 31-32 akt sprawy).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego K. K. podlegało oddaleniu.

Zgodnie z art.21 ust.1 i 2 pkt 5 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2008r., Nr 50, poz. 291 ze zm.) renta rolnicza przysługuje ubezpieczonemu, który łącznie spełnia następujące warunki: podlegał ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu przez okres, o którym mowa w ust.2 wskazanego przepisu – w przypadku ubezpieczonego, który ukończył 30 lat – przez okres co najmniej 5 lat, jest trwale lub okresowo całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym, a całkowita niezdolność do pracy powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu lub w okresach, o których mowa w art.20 ust.1 i 2 ustawy, lub nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. W myśl art.21 ust.5 w/w ustawy za całkowicie niezdolnego do pracy w gospodarstwie rolnym uważa się ubezpieczonego, który z powodu naruszenia sprawności organizmu utracił zdolność do wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.

Należy przypomnieć, że przedmiotem niniejszej sprawy było odwołanie ubezpieczonego od decyzji z 2 grudnia 2014r. odmawiającej ubezpieczonemu prawa do renty rolniczej. Decyzja ta zapadła w wyniku rozpoznania wniosku ubezpieczonego o rentę z 1 marca 2013r., po tym jak Sąd Apelacyjny w Lublinie wyrokiem z 20 sierpnia 2014r. uchylił decyzję organu rentowego z 8 maja 2013r. odmawiającą ubezpieczonemu prawa do tego świadczenia, a także po tym jak decyzją z 6 października 2014r. sam organ rentowy uchylił swoją pierwszą decyzję z 27 marca 2013r. przyznającą ubezpieczonemu prawo do renty rolniczej na okres od 1 marca 2013r. do 31 stycznia 2014r. (vide: ustalenia faktyczne). Wobec uchylenia dwóch sprzecznych decyzji w przedmiocie renty, organ rentowy zaskarżoną decyzją na nowo rozstrzygnął wniosek ubezpieczonego z 1 marca 2013r. o prawo do renty rolniczej. Jak wynika z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu organ rentowy odmawiając ubezpieczonemu, w zaskarżonej decyzji, prawa do renty rolniczej wskazał na dyspozycję art.52 ust.1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników w zw. z art.126 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a to w związku z niepoddaniem się przez ubezpieczonego badaniu lekarskiemu przez lekarza rzeczoznawcę, co nie pozwoliło na ustalenie, czy ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym. Z analizy akt organu rentowego wynika, że po uchyleniu - na mocy decyzji z 6 października 2014r. - decyzji z 27 marca 2013r. o przyznaniu ubezpieczonemu prawa do renty, organ rentowy w celu ponownego rozpoznania wniosku o rentę z 1 marca 2013r. dwukrotnie wyznaczył termin badania ubezpieczonego przez lekarza rzeczoznawcę, na które to badanie ubezpieczony dwukrotnie nie stawił się. Zauważyć jednak należy, że po złożeniu przez ubezpieczonego w dniu 1 marca 2013r. wniosku o rentę rolniczą, ubezpieczony został zbadany zarówno przez lekarza orzecznika KRUS (vide: orzeczenie z 21 marca 2013r. k.79 i 89-90 akt rentowych), a następnie przez komisję lekarską Kasy (vide: orzeczenie z 30 kwietnia 2013r. k.103-104 akt rentowych). Uchylenie sprzecznych decyzji w przedmiocie prawa do renty – przyznającej prawo z 27 marca 2013r. i odmawiającej tego prawa z 8 maja 2013r., nie skutkowało uchyleniem powyższych orzeczeń, a w tych okolicznościach stwierdzić należało, że (mimo dwukrotnego niestawiennictwa ubezpieczonego na badanie przez lekarza rzeczoznawcę w listopadzie 2014r.) zachowany został dwuetapowy tryb postępowania orzeczniczego przed organem rentowym. Dlatego rozpoznając odwołanie ubezpieczonego od decyzji z 2 grudnia 2014r., Sąd w celu zweryfikowania zasadności odmowy ubezpieczonemu prawa do renty dopuścił dowód z opinii biegłych z zakresu medycyny dla ustalenia, czy ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy w gospodarstwie rolnym. Zarzut ubezpieczonego zgłoszony na rozprawie (k.54 akt sprawy), że dopuszczenie dowodu z opinii biegłych było przedwczesne, gdyż nie był jeszcze badany przez lekarza rzeczoznawcę, jest w przedstawionych okolicznościach niezasadny.

Co do opinii biegłych wskazać należy, że dla oceny stanu zdrowia ubezpieczonego w kontekście prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, Sąd powołał biegłych z zakresu kardiologii, neurologii, ortopedii i okulistyki, którzy w złożonej opinii rozpoznali u ubezpieczonego schorzenia kardiologiczne, schorzenia narządu ruchu oraz schorzenie narządu wzroku stwierdzając, że stan zaawansowania tych schorzeń, w tym schorzeń kardiologicznych, które mają charakter wiodący, nie powodują i nie powodowały u ubezpieczonego - poczynając od czasu przejścia przez ubezpieczonego zawału serca (w lipcu 2012r.) długotrwałej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (vide: opinia biegłych k.31-32 akt sprawy). W ocenie Sądu nie można zgodzić się z ubezpieczonym (vide: wyjaśnienia ubezpieczonego k.54-54v akt sprawy), że opinia ta - datowana na luty 2016r. - odnosi się tylko do stanu obecnego, a nie stanu jaki istniał w chwili zgłoszenia przez niego wniosku o rentę (marzec 2013r.). Analiza treści opinii wskazuje, biegli odnoszą się w niej zarówno do stanu obecnego, jak i minionego, ze szczególnym uwzględnieniem stanu jaki istniał po zawale serca wskazując na przeprowadzone wówczas, jak i później badania kontrolne oraz na to, że ubezpieczony wymagał wówczas leczenia w ramach zwolnienia lekarskiego i zasiłku chorobowego, co też miało miejsce (vide: ustalenia faktyczne). Dlatego po analizie przedmiotowej opinii Sąd doszedł do przekonania, że stanowi ona miarodajny i wiarygodny dowód w sprawie. Wydali ją specjaliści z zakresu schorzeń występujących u ubezpieczonego, po uprzednim zbadaniu ubezpieczonego i analizie dokumentacji medycznej. Opinia jest spójna i należycie uzasadniona.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 14§1 kpc odwołanie ubezpieczonego oddalił.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Marta Żuk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację:  Katarzyna Antoniak
Data wytworzenia informacji: