IV U 148/18 - wyrok Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2019-05-06
Sygn. akt IV U 148/18
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 6 maja 2019r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący |
SSO Katarzyna Antoniak |
Protokolant |
st. sekr. sądowy Dorota Malewicka |
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 maja 2019r. w S.
odwołania M. N.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S.
z dnia 8 stycznia 2018 r. Nr (...)
w sprawie M. N.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w S.
o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy
oddala odwołanie.
Sygn. akt: IV U 148/18 UZASADNIENIE
Decyzją z 8 stycznia 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.57 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych odmówił M. N. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1 listopada 2017r. wskazując, że u ubezpieczonego nie stwierdzono niezdolności do pracy.
Odwołanie od w/w decyzji złożył ubezpieczony M. N. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu stanowiska wskazał, że w ostatnim czasie stan jego zdrowia nie uległ poprawie, przeciwnie ulega stałemu pogorszeniu. Do wieloletniego schorzenia w postaci epilepsji, w lipcu 2017r. doszedł jeszcze wypadek, w którym doznał uszkodzenia ścięgna Achillesa w obu nogach leczonego operacyjnie w sierpniu 2017r. Wcześniej przez wiele lat był uznawany za osobę częściowo niezdolną do pracy i była mu przyznawana renta z tego tytułu. Dodatkowo od lat cierpi na przewlekły zespół bólowo-korzeniowy lewostronny na tle wielopoziomowej dyskopatii odcinka szyjnego kręgosłupa. W związku ze stwierdzonymi schorzeniami musi prowadzić oszczędny tryb życia i nie jest w stanie wykonywać pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Dlatego zaskarżona decyzja powinna być zmieniona (odwołanie k.1-2 akt sprawy).
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, wskazując że zaskarżona decyzja wydana została na podstawie orzeczenia komisji lekarskiej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 20 grudnia 2017r., która nie stwierdziła u ubezpieczonego niezdolności do pracy, a odwołanie nie wnosi do sprawy żadnych nowych dowodów faktycznych lub prawnych, które uzasadniałyby zmianę tej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.3-4 akt sprawy).
Sąd ustalił, co następuje:
Ubezpieczony M. N. do 31 października 2017r. uprawniony był do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (decyzja z 20 kwietnia 2017r. o ustaleniu prawa do renty na okres do 31 października 2017r. k.155 akt rentowych). Po raz pierwszy prawo renty zostało ubezpieczonemu przyznane od 1 września 1995r. i kolejnymi decyzjami było przedłużane na dalsze okresy aż do 31 października 2017r. (pierwsza decyzja o przyznaniu prawa do renty z 20 lutego 1996r. k.17-18 akt rentowych i kolejne decyzje przedłużające prawo do renty k.27, 43, 53, 65, 72, 98, 124, 132, 138, 146 i w/w decyzja z 20 kwietnia 2017r. o przyznaniu ubezpieczonemu prawa do renty do 31 października 2017r. k.155 akt rentowych). Podstawą przyznania ubezpieczonemu prawa do renty – przez pierwsze 5 lat ,tj. do 30 września 2000r. była to renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, a od 1 października 2000r. była to renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy – było schorzenie natury psychiatrycznej ,tj. zespół psychoorganiczny w przebiegu padaczki i wespół z padaczką rozpoznaną u ubezpieczonego w 20. roku życia (zaświadczenie lekarskie z 1 grudnia 1995r. k.10 akt rentowych, orzeczenie komisji lekarskiej ds inwalidztwa i zatrudnienia z 26 stycznia 1996r. k.12 akt rentowych, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 22 kwietnia 1998r. k.25 akt rentowych, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 19 grudnia 2000r. k.41 akt rentowych, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 14 stycznia 2003r. k.52 akt rentowych, opinia lekarska i orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z 4 stycznia 2005r. k.61-64 akt rentowych i kolejne orzeczenia lekarza orzecznika ZUS – w aktach rentowych).
W dniu 20 października 2017r. ubezpieczony wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy na dalszy okres (wniosek k.158 akt rentowych). Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczonego na badanie przez lekarza orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z 27 listopada 2017r. ustalił, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy (orzeczenie lekarza orzecznika z 27 listopada 2017r. k.161 akt rentowych). Na skutek sprzeciwu ubezpieczonego od powyższego orzeczenia lekarza orzecznika, ubezpieczony skierowany został na badanie przez komisję lekarską ZUS, która w orzeczeniu z 20 grudnia 2017r. ustaliła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy (sprzeciw ubezpieczonego od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS k.56 akt rentowych – tom dokumentacji medycznej i orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z 20 grudnia 2017r. k.164 akt rentowych). Na podstawie powyższego orzeczenia, zaskarżoną decyzją z 8 stycznia 2018r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy od 1 listopada 2017r. (decyzja z 8 stycznia 2018r. k.165 akt rentowych).
Ubezpieczony ma 49 lat i wykształcenie średnie – technik mechanik samochodowy. Ubezpieczony podjął studia wyższe na kierunku informatyka, ale przerwał je po kilku latach, bez obrony pracy. Przed ustaleniem prawa do renty, od września 1993r. do marca 1994r. ubezpieczony pracował w hurtowni chemicznej w S. jako pracownik administracyjny, wcześniej w okresie od 15 grudnia 1990r. do 23 kwietnia 1992r. posiadał zarejestrowaną własną działalność gospodarczą (kwestionariusz okresów składkowych i nieskładkowych k.3 akt rentowych).
Ubezpieczony cierpi na padaczkę, chorobę zwyrodnieniową kręgosłupa z dyskopatią C5-C6-C7, zespół bólowy kręgosłupa bez cech czynnego drażnienia korzeni nerwowych i objawów ubytkowych. Z powodu tych schorzeń pozostaje pod opieką poradni neurologicznej. Ostatnia hospitalizacja neurologiczna ubezpieczonego miała miejsce w 20. roku życia. Napady padaczkowe przybierają u ubezpieczonego postać uogólnioną toniczno-kloniczną. Zgłaszana częstotliwość występowania napadów to średnio 1 raz w miesiącu, napad poprzedza aura. W leczeniu padaczki od lat stosowana jest niezmiennie karbamazepina. Ostatni raz poziom leku w surowicy oznaczano przed wieloma laty. W 2017r. zwiększono dawkę leku z 2 x 300 mg na 2 x 450 mg, co stanowi średnią dawkę terapeutyczną leku przeciwdrgawkowego. Badania EEG z ostatnich lat, w tym z 2017r. nie obrazują nieprawidłowości zapisu. USG tętnic domózgowych z 2017r. wykazuje przepływy prawidłowe. Przez ostatnie kilkanaście lat u ubezpieczonego nie było potrzeby udzielania pomocy nagłej przez służby medyczne w związku z padaczką. Zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa szyjnego skutkują obecnie niewielkim ograniczeniem ruchomości kręgosłupa szyjnego ubezpieczonego, przebiegają bez zespołu korzeniowego i bez objawów ubytkowych z kończyn górnych. Opisany stan neurologiczny ubezpieczonego związany z padaczką i schorzeniem kręgosłupa szyjnego jest w granicach normy. Padaczka jest dobrze kontrolowana. W dniu 23 lipca 2017r. ubezpieczony doznał zerwania ścięgien Achillesa i w sierpniu 2017r. przebył leczenie operacyjne polegające na zszyciu ścięgien z użyciem Fiberwire. Przebyte zerwanie ścięgien nie powoduje u ubezpieczonego istotnych objawów klinicznych, w czasie badania przedmiotowego stwierdzono niewielkie ograniczenie zgięcia grzbietowego obu stóp ,tj. deficyt około 10 stopni, bez istotnej dysfunkcji chodu. Nadto ubezpieczony cierpi na organiczne zaburzenia osobowości i zachowania, obecnie w remisji objawów. Ubezpieczony od 5 kwietnia 1988r. leczy się u specjalisty z zakresu psychiatrii w osobie M. A. w (...) w S.. Wizyty odbywają się okresowo, sporadycznie. W 2009r. ubezpieczony odbył dwie wizyty i każdorazowo w celu otrzymania zaświadczenia, po dwie wizyty odbył również w 2012r .i 2013r. Po jednej wizycie odbył w 2014r. (w celu uzyskania zaświadczenia) i 2015r. W 2018r. odbył dwie wizyty. W leczeniu stosowano bardzo niewielkie dawki dwóch leków, w tym Promazynę 25 mg na dobę, co stanowi najmniejszą możliwą dawkę. Leki nigdy nie były zmieniane, co daje podstawy do ustalenia, że minimalne dawki leków były skuteczne. Powyższe uprawnia do stwierdzenia, że w przebiegu organicznych zaburzeń osobowości u ubezpieczonego występują jedynie zaburzenia zachowania w niewielkim nasileniu, niewymagające intensywniejszej terapii. Podczas wizyty w dniu 4 lipca 2018r. (w opinii biegły psychiatra wskazał omyłkowo datę 4 lipca 2017r. - vide: historia choroby z PZP k.60 akt sprawy i opinia k.67 akt sprawy) opisano występowanie u ubezpieczonego jedynie „stanów wzmożonego napięcia psychicznego, reakcji dysforycznych oraz uporczywych szumów w głowie”, a podczas wizyty w dniu 18 grudnia 2018r. wskazano na „uporczywe szumy w głowie, chwiejny nastrój, pobudzenie psychiczne, drażliwość”. Podczas obu wizyt nie zmieniano leków i nie podnoszono ich dawek. Powyższe opisy z wizyt w 2018r. nie wskazują na występowanie u ubezpieczonego zaburzeń psychicznych (organicznych zaburzeń osobowości i zachowania) w nasileniu sprowadzającym częściową lub całkowitą niezdolność do pracy. Również opisane wyżej schorzenia neurologiczne, w tym dobrze kontrolowana padaczka, nie naruszają sprawności organizmu ubezpieczonego w stopniu powodującym częściową niezdolność do pracy. Padaczka stanowi przeciwwskazanie do pracy na wysokości, przy maszynach w ruchu ciągłym i urządzeniach o wysokiej temperaturze, pracy w porze nocnej oraz do prowadzenia pojazdów mechanicznych, ale nie pozbawia ubezpieczonego zdolności do wykonywania pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami (opinia łączna biegłych: neurologa E. K. i ortopedy K. K. k.11-12 akt sprawy, opinia łączna biegłych: neurologa M. D. (1), ortopedy M. G., psychiatry M. D. (2) i lekarza medycyny pracy L. M. k.42 akt sprawy oraz opinie uzupełniające biegłego lekarza medycyny pracy L. M. k.65 akt sprawy i biegłego psychiatry M. D. (2) k.66-67 akt sprawy).
Sąd zważył, co następuje:
Odwołanie ubezpieczonego M. N. okazało się nieuzasadnione.
Zgodnie z art.57 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015r., poz.748 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy, ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy, a niezdolność do pracy powstała w czasie zatrudnienia, albo nie poźniej niż w ciągu 18 miesięcy od ustania zatrudnienia. W myśl art.12 ust.1, 2 i 3 ustawy niezdoloną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu, przy czym całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy, a częściowo niezdolną do pracy jest jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.
Rozstrzygnięcie odwołania ubezpieczonego od decyzji organu rentowego odmawiającej mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy wymagało ustalenia czy po 31 października 2017r. ubezpieczony jest nadal co najmniej częściowo niezdolny do pracy. Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu wynika, że poczynając od 1995r. ubezpieczony był uznawany za osobę całkowicie, a następnie częściowo niezdolną do pracy, przy czym podstawą orzekania o niezdolności ubezpieczonego do pracy było schorzenie natury psychiatrycznej w postaci zespołu psychoorganicznego (obecnie określane jako organiczne zaburzenia osobowości i zachowania) w przebiegu padaczki i wespół z padaczką rozpoznaną u ubezpieczonego około 20. roku życia. W celu ustalenia, czy ubezpieczony jest nadal niezdolny do pracy Sąd zasięgnął opinii specjalistów z zakresu medycyny. Sporządzone na tę okoliczność opinie dwóch zespołów biegłych, z których pierwszy składał się ze specjalistów z zakresu neurologii i ortopedii, a drugi ze specjalistów z zakresu neurologii, ortopedii, psychiatrii oraz medycyny pracy dały podstawy do ustalenia, że po 31 października 2017r. ubezpieczony nie jest osobą niezdolną do pracy. Powołani biegli potwierdzili, że ubezpieczony od wielu lat cierpi na przewlekłe schorzenie neurologiczne w postaci padaczki oraz związane z nim ,tj. istniejące w przebiegu padaczki schorzenie pod postacią organicznych zaburzeń osobowości i zachowania, a ponadto na zmiany zwyrodnieniowo-dyskopatyczne kręgosłupa szyjnego, jednakże jak ustali biegli w drodze analizy dokumentacji medycznej ubezpieczonego oraz badania przedmiotowego, obecnie schorzenia te nie powodują u ubezpieczonego niezdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Biegli zgodnie podkreślił, że w przeciągu ostatnich lat, wyniki badań EEG oraz badanie USG tętnic domózgowych są prawidłowe ,tj. mieszczą się w granicach normy. Padaczka jest dobrze kontrolowana i od wielu lat leczona jest jednym i tym samym lekiem w średniej dawce, a częstotliwość napadów to średnio 1 raz w miesiącu. Ubezpieczony od 20. roku życia nie był hospitalizowany w związku z padaczką, nie wymagał również doraźnej pomocy służb medycznych. W ocenie biegłych, ze szczególnym uwzględnieniem głosu biegłego psychiatry, również w zakresie schorzenia psychiatrycznego, nastąpiła u ubezpieczonego poprawa stanu zdrowia. Jak wskazał biegły psychiatra i co znajduje potwierdzenie w przedłożonej historii choroby z poradni zdrowia psychicznego (k.58-60 akt sprawy), od dłuższego już czasu wizyty ubezpieczonego u specjalisty z zakresu psychiatrii mają charakter sporadyczny, a kilka z nich związanych było z wydaniem ubezpieczonemu zaświadczenia o stanie zdrowia. Objawy choroby w zakresie zaburzeń zachowania są nieobecne, a pozostałe symptomy choroby są w znacząco mniejszym nasileniu. O poprawie stanu zdrowia świadczy również stosowane leczenie bardzo niewielkimi dawkami leków. Stabilny i dobrze kontrolowany przebieg padaczki, a także remisja objawów schorzenia pod postacią organicznych zaburzeń osobowości i zachowania powodują, że po 31 października 2017r. brak jest podstaw do orzeczenia u ubezpieczonego niezdolności do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami. Podstaw takich nie dają również pozostałe schorzenia ,tj. schorzenie kręgosłupa szyjnego, które obecnie przebiega bez zespołu korzeniowego i bez upośledzenia funkcji ruchowej oraz przebyte zerwanie ścięgien Achillesa, które po leczeniu operacyjnym nie pozostawiło istotnych negatywnych następstw (vide: ustalenia faktyczne). Analizując opinie biegłych Sąd doszedł do przekonania, że stanowią ona miarodajny i wiarygodny dowód w sprawie, gdyż wydane zostały przez lekarzy - specjalistów z zakresu schorzeń występujących u ubezpieczonego, a ponadto poprzedzone były analizą dokumentacji medycznej ubezpieczonego i jego badaniem. Opinie są spójne i należycie uzasadnione. Wskazać należy, że ubezpieczony, reprezentowany przez pełnomocnika zakwestionował ustalenia biegłych i wniósł o przeprowadzenie dowodu z opinii trzeciego zespołu biegłych. W ocenie Sądu brak było jednak podstaw do przeprowadzenia takiego dowodu. Dwa niezależnie opiniujące zespoły biegłych przedstawiły spójną i przekonującą, opartą o dokumentację medyczną, w tym wyniki badań diagnostycznych, ocenę stanu zdrowia ubezpieczonego w kontekście możliwości wykonywania przez niego pracy zawodowej. W sprawie niesporne jest, że przez 22 lata ubezpieczony był uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy i w tym czasie nie pracował zawodowo. Okoliczność ta sama w sobie nie może jednak przesądzać o zasadności ustalenia prawa do renty na dalszy okres. Brak aktywności zawodowej ubezpieczonego przez długi okres może stanowić na początku pewną trudność w wykonywaniu pracy zawodowej, ale nie sposób uznać, aby w następstwie niewykonywania pracy, ubezpieczony trwale utracił możliwość jej wykonywania, a także, aby utracił zdobyte kwalifikacje zawodowe. Konieczność zdobywania nowych umiejętności dotyczy obecnie - wobec szybkiego postępu cywilizacyjnego wszystkich pracowników. Ubezpieczony ma 49, a zatem jest co najwyżej w średnim wieku i jak wynika z wcześniejszych ustaleń, w trakcie pobierania renty ubezpieczony podjął i przez kilka lat kontynuował studia na niełatwym przecież kierunku informatycznym. Z uwagi na ówczesny stan zdrowia ubezpieczony studiów tych nie ukończył. Obecny stan zdrowia ubezpieczonego, jak wynika z opinii biegłych, uległ poprawie i nie stanowi przeszkody do wykonywania pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami.
Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 14§1 kpc odwołanie ubezpieczonego oddalił.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Katarzyna Antoniak
Data wytworzenia informacji: