Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Katarzyna Antoniak
Protokolant	st. sekr. sądowy Iwona Chojecka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 listopada 2014r. w S.

odwołania A. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 7 stycznia 2014 r. Nr (...)

w sprawie A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo A. S. do emerytury od 1 grudnia 2013 roku.

Sygn. akt: IV U 237/14 UZASADNIENIE

Decyzją z (...). Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił A. S. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 25-letni okres ubezpieczenia, a także 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy podniósł, że udowodniony okres ubezpieczenia wynosi 20 lat, 10 miesięcy i 4 dni, z czego okresy składkowe stanowią 20 lat, 1 miesiąc i 23 dni, a okresy nieskładkowe 8 miesięcy i 11 dni.

Odwołanie od w/w decyzji złożył A. S. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że do 1 stycznia 1999r. posiada zarówno 25-letni okres ubezpieczenia, jak i 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach. Podniósł, że okresy składkowe i nieskładkowe powinny być uzupełnione okresami pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 16 stycznia 1969r. do 23 października 1972r. oraz od 31 maja 1975r. do 24 sierpnia 1980r. W odniesieniu do pracy w szczególnych warunkach wskazał, że pracę taką wykonywał w okresie zatrudnienia w Fabryce (...) Spółce Akcyjnej w Ł., gdzie pracuje od 25 sierpnia 1990r. do chwili obecnej, przy czym od początku pracy zatrudniony był na stanowisku elektromontera i w ramach swojej pracy przebywał na hali produkcyjnej, gdzie dokonywał bieżącej konserwacji urządzeń produkcyjnych. Przedsiębiorstwo zajmowało się produkcją opakowań do kosmetyków. Opakowania te produkowane były z tworzyw sztucznych, dlatego warunki w jakich pracował były warunkami szczególnymi - w ramach przetwórstwa tworzyw sztucznych (odwołanie k.2-4).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.17-18).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony A. S. w dniu (...). ukończył (...)rok życia. W dniu 12 grudnia 2013r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 12 grudnia 2013r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 20 lat, 10 miesięcy i 4 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 20 lat, 1 miesiąc i 23 dni, a okresy nieskładkowe 8 miesięcy i 11 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczony nie wykazał 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Z uwagi na brak wymaganego ustawą ogólnego stażu ubezpieczenia oraz stażu pracy w szczególnych warunkach decyzją z 7 stycznia 2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 7 stycznia 2014r. k.14 akt emerytalnych).

W dniu 5 lutego 2014r. ubezpieczony złożył do organu rentowego oświadczenie oraz zeznania świadków H. D. i Z. S. na okoliczność pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w okresach od 16 stycznia 1969r. do 23 października 1972r. i od 31 maja 1975r. do 24 sierpnia 1980r., a także dokumentację potwierdzającą posiadanie przez rodziców ubezpieczonego J. i S. małż. S. gospodarstwa rolnego o powierzchni 6.51 ha położonego we wsi K. gmina Ł. (k.15-13 akt emerytalnych). Po rozpoznaniu powyższych dokumentów organ rentowy zaliczył do okresu ubezpieczenia A. S. okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 31 maja 1975r. do 24 sierpnia 1980r. Uzupełniony o pracę w gospodarstwie rolnym okres ubezpieczenia A. S. wyniósł do dnia 1 stycznia 1999r. 25 lat. Decyzją z 14 lutego 2014r. organ rentowy ponownie odmówił ubezpieczonemu emerytury wskazując, że nie udowodnił, iż do 1 stycznia 1999r. posiada 15-letni staż pracy w szczególnych warunkach (decyzja z 14 lutego 2014r. k.26 akt emerytalnych).

Ubezpieczony urodził się w dniu (...) w G.. Rodzice ubezpieczonego J. i S. małż. S. od lat 60-tych XX wieku byli posiadaczami gospodarstwa rolnego położonego w miejscowości K. gmina Ł. o powierzchni 6,51 ha. W 1977r. w toku uwłaszczeń został ujawniony akt notarialny (...)Nr (...)z (...). potwierdzający prawo własności rodziców ubezpieczonego do powyższego gospodarstwa (zaświadczenie Starostwa Powiatowego w G. z 27 stycznia 2014r. k.21 akt emerytalnych). W okresie od 1 lipca 1977r. do 24 sierpnia 1980r. rodzice ubezpieczonego opłacali składki na fundusz ubezpieczeń społecznych rolników (zaświadczenie Urzędu Gminy w Ł. z 5 lutego 2014r. k.22 akt emerytalnych). Ubezpieczony od urodzenia mieszkał z rodzicami na terenie powyższego gospodarstwa (poświadczenie zameldowania na pobyt stały z 3 lutego 2014r. k.23 akt emerytalnych). Po ukończeniu szkoły podstawowej ubezpieczony kontynuował naukę w Liceum Ogólnokształcącym w G., oddalonym od miejsca zamieszkania o około 13 km. W okresie po ukończeniu 16. roku życia – w dniu 15 stycznia 1969r. do chwili podjęcia w dniu 24 października 1972r. pierwszej pracy zawodowej w (...) Zakładach (...) w D., ubezpieczony pomagał rodzicom w pracy w gospodarstwie rolnym. Rodzice ubezpieczonego na posiadanych gruntach uprawiali zboże, ziemniaki. Hodowali zwierzęta – świnie, krowy i konia. Po szkole ubezpieczony pomagał rodzicom w obrządku, wykonywał prace polowe. W okresie od 31 maja 1975r. do 24 sierpnia 1980r. ,tj. przez 5 lat, 2 miesiące i 24 dni ubezpieczony stale – codziennie przez co najmniej 4 godziny pracował w gospodarstwie rolnym rodziców, który byli już w podeszłym wieku. Wykonywał on wszystkie czynności niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania gospodarstwa – pracował przy zwierzętach, przy pracach polowych – sianokosy, żniwa, wykopki, zasiewy. We wskazanym okresie nie pracował zawodowo. Dochód z gospodarstwa rolnego był w tym okresie jedynym źródłem utrzymania rodziny (zeznania ubezpieczonego k.27v – nagranie od minuty 47 do 51 i k.26 – nagranie od minuty 18 do 22).

W dniu 25 sierpnia 1980r. ubezpieczony zawarł umowę o pracę na czas nieokreślony w pełnym wymiarze czasu pracy z Fabryką (...) w Ł.. Ubezpieczony zatrudniony został na stanowisku elektromontera i na stanowisku tym pracował do 31 grudnia 1998r., jak również po tej dacie, przy czym w dokumentacji osobowej pracodawca określał stanowisko ubezpieczonego zamiennie jako elektromonter lub elektryk (umowa o pracę na czas nieokreślony na stanowisku elektromontera z 25 sierpnia 1980r. k.1 części B akt osobowych i angaże na stanowisku elektromontera ewentualnie elektryka k.4, 10, 11, 13, 18-24, 26-33, 35-37, 39-42, 48-49 części B akt osobowych). Z dniem 1 marca 2003r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko operatora maszyn produkcyjnych (pismo z 19 lutego 2003r. k.51 części B akt osobowych).

W rozpatrywanym okresie (od 25 sierpnia 1980r. do 31 grudnia 1998r.) powyższe przedsiębiorstwo produkowało opakowania do kosmetyków wyłącznie z tworzyw sztucznych – polietylenu, polipropylenu. Stanowisko ubezpieczonego znajdowało się w ramach działu energetycznego. Ubezpieczony przez cały wskazany okres pracował na hali produkcyjnej w grupie pracowników mających za zadanie utrzymanie w ruchu maszyn produkcyjnych. W grupie tej byli elektromonterzy, ślusarze-mechanicy oraz formierze. Elektromonterzy zapewniali działanie maszyn od strony elektrycznej, mechanicy od strony mechanicznej, a zadaniem formierzy była wymiana form. Na hali produkcyjnej odbywała się produkcja opakowań. Pracowali na niej pracownicy obsługujący następujące maszyny: wtryskarki, wytłaczarki, granulatory, kompresory. Wszystkie maszyny były zasilane energią elektryczną. Na jednej hali (w przedsiębiorstwie było ich trzy) znajdowało się do 40 maszyn, wśród nich około 15 wtryskarek. Do obowiązków ubezpieczonego należało usuwanie bieżących usterek maszyn, ich ustawianie od strony elektrycznej. Najczęstsze usterki dotyczyły układów sterowniczych. Ubezpieczony i pozostali pracownicy z jego grupy miał warsztat na hali, w którym przechowywali narzędzia i części zamienne. Usuwanie usterek odbywało się w miejscu, w którym znajdowała się maszyna. Z uwagi na zakres produkcji, wielość maszyn i ciągłość produkcji (maszyny pracowały od poniedziałku do soboty) ubezpieczony codziennie usuwał wiele usterek. Niejednokrotnie jedna maszyna psuła się wiele razy w ciągu dnia (zeznania świadków: J. W. k.26v-27- nagranie od minuty 26 do 34, W. T. k.27 – nagranie od minuty 35 do 39 i Z. C. k.27-27v – nagranie od minuty 39 do 46 oraz zeznania ubezpieczonego k.27v – nagranie od minuty 47 do 51 i k.25v-26 – nagranie od minuty 1 do 18).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (raport z analizy konta k.12 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie A. S. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia w wymiarze 25 lat oraz stażu pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 15 lat. W odniesieniu do ogólnego stażu ubezpieczenia zgodzić się należało z ubezpieczonym, że do uznanego przez organ rentowy okresu w wymiarze 20 lat, 10 miesięcy i 4 dni doliczyć należało okresy pracy ubezpieczonego w gospodarstwie rolnym rodziców od 31 maja 1975r. do 24 sierpnia 1980r. ,tj. przeszło 5 lat. Z ustaleń Sądu opartych o dowody z dokumentów oraz o dowód ze spójnych zeznań ubezpieczonego wynika, że w okresie tym ubezpieczony nie pracował zawodowo i stale - codziennie wykonywał wszystkie prace związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego – prace polowe, prace przy zwierzętach i w obejściu. Zgodnie z art.10 ust.1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się – traktując je – jak okresy składkowe przypadające przed dniem 1 stycznia 1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe ustalone na zasadach określonych w art.5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu. Mając na uwadze powyższe ustalenia i uregulowanie ustawowe Sąd uznał, że ubezpieczony wykazał, iż na dzień 1 stycznia 1999r. posiada 25-letni okres ubezpieczenia.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało również słuszność twierdzeń ubezpieczonego co do posiadania przez niego 15-letniego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach z tytułu zatrudnienia w Fabryce (...) w Ł. od 25 sierpnia 1980r. do 31 grudnia 1998r. Z ustaleń Sądu wynika, że w okresie tym ubezpieczony pracował na stanowisku elektromontera, a do jego obowiązków należało ustawianie i usuwanie bieżących usterek maszyn i urządzeń elektrycznych wykorzystywanych w procesie produkcji opakowań kosmetycznych z tworzyw sztucznych. W przekonaniu Sądu praca, którą wykonywał ubezpieczony należy do pracy w szczególnych warunkach, o jakiej mowa w wykazie A dział XIV poz.25 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca ta odpowiada pojęciu bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są pracę wymienione w wykazie. Nie ulega wątpliwości, że ubezpieczony wykonywał swoją pracę na oddziale będącym w ruchu ,tj. na hali produkcyjnej, na której produkowane były opakowania kosmetyczne z tworzyw sztucznych (przy użyciu maszyn zasilanych energią elektryczną). Produkcja opakowań kosmetycznych z tworzyw sztucznych mieści się w katalogu prac wykonywanych w szczególnych warunkach (vide: wykaz A załącznika do w/w rozporządzenia – prace wymienione w dziale IV poz.17 – przetwórstwo tworzyw sztucznych).

Swoje ustalenia co do rodzaju czynności wykonywanych przez ubezpieczonego podczas zatrudnienia w powyższym przedsiębiorstwie Sąd oparł na zeznaniach świadków – współpracowników ubezpieczonego w rozpatrywanym okresie, którzy widzieli jego pracę oraz na spójnych i logicznych zeznaniach samego ubezpieczonego, a także na dowodach z dokumentów zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego. Całość tych dowodów nie pozostawia wątpliwości co do pracy wykonywanej przez ubezpieczonego w spornym okresie.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że A. S. przysługuje prawo do emerytury od 1 grudnia 2013r. ,tj. od miesiąca, w którym ubezpieczony wystąpił z wnioskiem o świadczenie.