Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2016 r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania J. A.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 12 maja 2016 r. Nr (...)

w sprawie J. A.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo J. A. do emerytury od (...)

Sygn. akt IV U 561/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 12 maja 2016r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O., działając na podstawie art.184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, odmówił J. A. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił 15 lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach. Organ rentowy podał, iż ubezpieczony nie przedstawił stosownego świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

Odwołanie od w/w decyzji złożył J. A.. Ubezpieczony wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie mu prawa do wcześniejszej emerytury. Zdaniem ubezpieczonego, organ rentowy nieprawidłowo przyjął, że nie legitymuje się on 15-letnim okresem pracy w warunkach szczególnych. Wskazał, że stale i w pełnym wymiarze świadczył pracę ślusarza, ślusarza remontowego oraz mistrza w D. Mechanicznym Wydziału Utrzymania (...) będąc zatrudnionym od 15 października 1979r. do 31 sierpnia 2000r. w (...) Sp. z o. o. z siedzibą w S.. Zatrudnienie to odpowiada pracom wymienionym w dziale XIV poz. 24 i poz. 25 w wykazie A, stanowiącym załącznik do przywołanego wyżej rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. (odwołanie k.1-4 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.6 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony J. A. w dniu (...) ukończył 60 lat. Uprzednio, w dniu 29 maja 2015r. wpłynął do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. wniosek ubezpieczonego o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę k.l-3v akt emerytalnych). W toku postępowania zainicjowanego złożeniem wyżej wymienionego wniosku sprawa ta została przekazana do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. (bezsporne). Na podstawie przedłożonych dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy, uzupełniony pracą w gospodarstwie rolnym, w wymiarze 25 lat, w tym 20 lat, 6 miesięcy i 5 dni okresów składkowych oraz 4 miesiące 23 dni okresów nieskładkowych. Z uwagi na nieprzedstawienie świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych organ rentowy przyjął, iż ubezpieczony nie wykazał okresów pracy w warunkach szczególnych. Zaskarżoną decyzją z dnia 12 maja 2016r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury, gdyż na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodnił on 15 lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach (decyzja z dnia 12 maja 2016r. k.22 akt emerytalnych).

W dniu 15 października 1979r. J. A. zawarł z (...) Fabryką (...) w S. (późniejsza nazwa (...) Sp. z o. o. z siedzibą w S.) umowę o pracę, na mocy której został zatrudniony w pełnym wymiarze na stanowisku ślusarza (umowa o pracę - k.1 akt osobowych). Ubezpieczony kontynuował zatrudnienie u wyżej wymienionego pracodawcy do dnia 31 sierpnia 2000r., przy czym do 31 grudnia 1998r. okres zatrudnienia wynosi 19 lat, 2 miesiące i 17 dni). Od początku zatrudnienia do 30 listopada 1994r. ubezpieczony pracował na stanowisku ślusarza na Oddziale Mechanicznym w ramach Służby Utrzymania Ruchu. W tym czasie do jego zadań (i kolegów na analogicznych stanowiskach) należało utrzymanie sprawności wszystkich ok. 200 maszyn i urządzeń wykorzystywanych w produkcji zakładu specjalizującego się w wytwarzaniu z metalu części do samochodów osobowych, w tym zgrzewarek, tokarek, szlifierek, pras, gilotyn do cięcia prasy, automatów spawalniczych. W związku z takim profilem produkcji zatrudnieni w zakładzie pracownicy zajmowali się cięciem blach, wykrajaniem detali z metalu, tłoczeniem metalu, wywiercaniem w nim otworów, zgrzewaniem, spawaniem, nitowaniem. Do wykonywania tych prac pracodawca ubezpieczonego zatrudniał m. in. tłoczarzy w metalu, szlifierzy, spawaczy, zgrzewaczy, pracowników obróbki skrawaniem i innych. Czynności te wykonywane były na jednej hali produkcyjnej podzielonej umownie (bez oddzielenia ścianami) na wydział tłoczni, obróbki skrawaniem, wydział zgrzewarek, spawalnię, ocynkownię, hartownię. Ubezpieczony pracując przy usuwaniu awarii urządzeń i maszyn i ich konserwacji pracował bezpośrednio na hali produkcyjnej, gdyż rozmiar maszyn nie pozwalał na przetransportowanie ich na czas potrzebny do usunięcia awarii poza halę produkcyjną. Oprócz usuwania awarii, ubezpieczony – w razie potrzeby - zajmował się również dokonywaniem przeglądów bieżących maszyn i urządzeń. Od 1 grudnia 1994r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko mistrza w Oddziale Remontowo-Mechanicznym w Biurze Głównego Energomechanika. Do zadań ubezpieczonego na tym stanowisku należało nadzorowanie napraw wykonywanych przez pracowników Służby Utrzymania Ruchu, a zatem nadzorowanie opisanych wyżej napraw urządzeń i maszyn wykorzystywanych w produkcji. W okresie pracy na tym stanowisku ubezpieczony przebywał razem z nadzorowanymi pracownikami na hali produkcyjnej, a w razie potrzeby pomagał swoim podwładnym przy usuwaniu awarii oraz bieżących przeglądach maszyn. Pracę na tym stanowisku mistrza ubezpieczony świadczył do końca zatrudnienia w w/w przedsiębiorstwie. Wskazane prace ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze. W okresie zatrudnienia u powyższego pracodawcy ubezpieczony korzystał z urlopu bezpłatnego w dniach: 20-27 sierpnia 1985r., 18 listopada 1985r. - 30 czerwca 1987r., 27-29 grudnia 1989r., 11-13 kwietnia 1990r., 8-12 października 1990r., 4-15 grudnia 1990 r., 2 września 1991r.-29 listopada 1991r., 25 listopada 1992r. - 12 grudnia 1992r., 3-13 sierpnia 1993r., 11-23 sierpnia 1994r., 12-23 września 1994r., 16-22 sierpnia 1995r., 26 października 1995r., czyli łącznie przez 2 lata, 1 miesiąc i 12 dni (świadectwo pracy z 31 sierpnia 2000r. k.13 akt z wniosku o ustalenie kapitału początkowego, dokumenty zgromadzone w aktach osobowych: w tym angaże, karty urlopowe k.22, 28, 31, 52, 60, 62, 65, 69, 75, 78, 82, 84, 94, 97, pismo o powierzeniu ubezpieczonemu z dniem 1 grudnia 1994r. obowiązków mistrza i karta zadań mistrza k.89 i 90 tych akt, zeznania świadków: A. S. i F. Z. k.28-28v akt sprawy, zeznania ubezpieczonego k.27v-28 i 29 akt sprawy).

Ubezpieczony nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego (raport z analizy konta k.8 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. A. zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U z 2015r., poz.748 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl art. 32 ust.1 i 4 przywołanej wyżej ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z § 3 i § 4 ust.1 pkt 1 i 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku, jeżeli ukończył wiek emerytalny wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia tj. co najmniej 20 lat w przypadku kobiety i 25 lat w przypadku mężczyzny a w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało ustalenia, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach. Poza sporem pozostawało bowiem, że J. A. osiągnął wymagany ustawą wiek, spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczeniowego oraz, że nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w warunkach szczególnych, gdyż pracę w takich warunkach wykonywał na rzecz (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe dało podstawy do ustalenia, że podczas zatrudnienia w w/w Przedsiębiorstwie, poczynając od 15 października 1979r., kiedy pracodawca powierzył ubezpieczonemu pracę na stanowisku ślusarza, poprzez okres pracy na stanowisku mistrza w Oddziale Remontowo-Mechanicznym w Biurze Głównego Energomechanika do 31 grudnia 1998r., a zatem przez co najmniej 15 lat ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował w warunkach szczególnych. Wprawdzie nazwa stanowiska, na którym ubezpieczony początkowo był zatrudniony, tj. ślusarz, nie pozwala wprost zakwalifikować pracy ubezpieczonego do pracy w szczególnych warunkach, niemniej faktycznie wykonywane przez niego na tym stanowisku czynności polegające na bieżącym utrzymaniu maszyn produkcyjnych - ich konserwacji, usuwaniu awarii nie pozostawiają wątpliwości, że pracę tę należy zaliczyć do pracy, o której mowa w wykazie A dział XIV pozycja 25 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, tj. pracy polegającej na bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń na oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Przedstawione wyżej ustalenia faktyczne nie pozostawiają również wątpliwości, że konserwacja urządzeń i agregatów, którą zajmował się ubezpieczony odbywała się na oddziałach będących w ruchu, na których jako podstawowe wykonywane były prace wymienione w wykazie. Były to bowiem prace polegające na obróbce plastycznej metali m.in. przy pomocy ich walcowania, tłoczenia, szlifowania, wymienione odpowiednio w wykazie A dział III poz.45 i 78 załącznika do w/w rozporządzenia, czy też polegające na spawaniu – wykaz A dział XIV poz.12 załącznika. O tym, że ubezpieczony wykonywał pracę polegającą na bieżącym utrzymaniu i konserwacji maszyn wykorzystywanych w procesie produkcyjnym świadczą rzeczowe i spójne zeznania świadków – współpracowników ubezpieczonego z okresu jego zatrudnienia w powyższym przedsiębiorstwie, tj. A. S. oraz F. Z.. Pierwszy z nich zatrudniony był jako ślusarz przy utrzymaniu ruchu, drugi zaś jako ślusarz mechanik i mistrz również przy utrzymaniu ruchu. Świadkowie ci, a także ubezpieczony, zeznali, że praca ślusarza odbywała się przez cały czas na hali produkcyjnej. Zeznania te są logiczne oraz spójne. Zasługują zatem na wiarę i są dla Sądu przekonujące. Stąd też zachodzą podstawy do ustalenia, że praca ubezpieczonego na stanowisku ślusarza odpowiadała pracy, o której mowa w wykazie A dział XIV poz. 25 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Podkreślić przy tym należy, że decydującym dla kwalifikacji pracy w warunkach szczególnych czynnikiem nie jest nazwa stanowiska pracy, lecz rodzaj wykonywanych czynności.

Odnośnie charakteru zatrudnienia ubezpieczonego po dniu 1 grudnia 1994r., tj. na stanowisku mistrza w Oddziale Remontowo-Mechanicznym w Biurze Głównego Energomechanika, Sąd stwierdził, iż praca ta odpowiada pracy wymienionej w wykazie A dział XIV poz. 24 załącznika do przywołanego rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w części dotyczącej dozoru inżynieryjno-technicznego na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Przywołani wyżej świadkowie oraz ubezpieczony zgodnie zeznali, iż podczas pracy na stanowisku mistrza do zadań ubezpieczonego należało nadzorowanie jakości napraw wykonywanych w ramach Służby Utrzymania Ruchu. W razie potrzeby ubezpieczony pracował również fizycznie przy usuwaniu awarii oraz bieżących przeglądach maszyn. Pracę tę ubezpieczony wykonywał na terenie hali produkcyjnej. Obraz wyłaniający się z tych zeznań znajduje potwierdzenie w zakresie zadań mistrza wymienionym w karcie zadań mistrza z dnia 1 grudnia 1994r. (k.90 akt osobowych). Skoro zatem praca ubezpieczonego na stanowisku ślusarza przy usuwaniu awarii zalicza się do pracy w warunkach szczególnych (vide: wcześniejsze rozważania) to bezpośrednie nadzorowanie – jako mistrz - napraw dokonywanych przez ślusarzy na oddziałach będących w ruchu, podlega zaliczeniu do pracy, o której mowa w wykazie A dział XIV poz. 24 załącznika do przywołanego rozporządzenia. Nadzorując prace wymienionych pracowników ubezpieczony pracował w tych samych warunkach, co wskazani pracownicy, a zatem podobnie jak oni narażony był na szkodliwe dla organizmu warunki pracy (zapylenie, hałas).

Zaznaczyć należy, w trakcie powyższego zatrudnienia trwającego 19 lat, 2 miesiące i 17 dni ubezpieczony przez łączny okres 2 lat, 1 miesiąca i 12 dni korzystał z urlopów bezpłatnych. W konsekwencji, okres pracy ubezpieczonego w warunkach szczególnych stanowić będzie różnicę tych liczb. Zatem na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony legitymuje się pracą w warunkach szczególnych w wymiarze powyżej 17 lat.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił prawo J. A. do emerytury od (...) ,tj. od dnia, w którym ubezpieczony ukończył 60-ty rok życia.