Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 listopada 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Jerzy Zalasiński
Protokolant	sekr. sądowy Anna Wąsak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 listopada 2015r. w S.

odwołania A. W. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 18 lipca 2014 r. Nr (...) i z dnia 26 września 2014 r. Nr (...)

w sprawie A. W. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia obie zaskarżone decyzje i ustala A. W. (1) prawo do emerytury od dnia 17 września 2014 roku.

Sygn. akt IV U 881/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 18 lipca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.) oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8 poz. 43 ze zm.) odmówił A. W. (2) prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999 r. ma wymagany staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 15 lat. Organ rentowy przyjął za udowodniony przez ubezpieczonego na datę 1 stycznia 1999 r. okres nieskładkowy wynoszący 1 miesiąc, zaś okresy składkowe w wysokości 24 lat, 2 miesięcy i 22 dni tj. łącznie 24 lata, 3 miesiące i 22 dni, w tym staż pracy w warunkach szczególnych w postaci 14 lat 9 miesięcy i 3 dni. Organ rentowy nie zaliczył A. W. (1) do ogólnego stażu pracy okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców tj. od 18 września 1970 r. do 27 sierpnia 1973 r. oraz do stażu pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w Usługach (...) L. K. od 1 października 1993 r. do 31 sierpnia 1994 r.

Od wyżej wymienionej decyzji odwołanie wniósł A. W. (1). W uzasadnieniu wskazał, iż w czasie od 1 października 1993 r. do 31 sierpnia 1994 r. wykonywał pracę w warunkach szczególnych jako kierowca samochodu marki S. o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Ubezpieczony wskazał również, iż w kwestionowanym przez organ rentowy okresie codziennie pracował w gospodarstwie rolnym rodziców (odwołanie k. 1 akt sprawy IV U 881/14).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, powołując się na argumentację wyrażoną w zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie k. 5-6 akt sprawy IV U 881/14).

Decyzją z dnia 26 września 2014 r. (...) Oddział w S. uchylił w części decyzję z 18 lipca 2014 r. i ponownie odmówił A. W. (1) prawa do emerytury. Organ rentowy zaliczył ubezpieczonemu na dzień 1 stycznia 1999 r. 15 lat, 8 miesięcy i 3 dni pracy w warunkach szczególnych. Jednocześnie ZUS ponownie wskazał, iż ubezpieczony nie udowodnił na dzień 1 stycznia 1999 r. 25-letniego ogólnego stażu pracy. Wnioskodawca wykazał jedynie, iż posiada łącznie 24 lata, 3 miesiące i 22 dni okresów składkowych i nieskładkowych.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył A. W. (1) wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że w kwestionowanym przez ZUS okresie, tj. od 18 września 1970 r. do 27 sierpnia 1973 r. łączył naukę w zasadniczej szkole zawodowej z codzienną pracą w gospodarstwie rolnym rodziców (odwołanie k. 1 akt sprawy IV U 1152/14).

W odpowiedzi na odwołanie ZUS przytoczył argumentację wyrażoną w zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie k. 3-4 akt sprawy IV U 1152/14).

Postanowieniem wydanym w dniu 29 maja 2015 r. Sąd Okręgowy w Siedlcach połączył sprawy IV U 881/14 oraz IV U 1152/14 celem łącznego ich prowadzenia i rozpoznania (protokół rozprawy k. 14 akt sprawy IV U 881/14).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczony A. W. (1), ur. (...), w dniu 9 czerwca 2014 r. wystąpił do ZUS z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury. Wskazał w nim, iż jest członkiem OFE i wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE na dochody budżetu państwa (wniosek k. 1-4 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999 r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 24 lat, 3 miesięcy i 22 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 24 lat, 3 miesiące i 22 dni. Ponadto organ rentowy uznał ubezpieczonemu staż pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 14 lat, 9 miesięcy i 3 dni. Organ rentowy nie zaliczył do stażu pracy A. W. (1) okresu pracy w gospodarstwie rolnym rodziców tj. od 18 września 1970 r. do 27 sierpnia 1973 r. z uwagi na to, że praca w gospodarstwie i jednoczesne pobieranie nauki w szkole znajdującej się w innej miejscowości niż miejsce położenia gospodarstwa rolnego wyklucza, iż ubezpieczony wykonywał pracę w gospodarstwie rolnym rodziców stale i w wymiarze znaczącym dla funkcjonowania tego gospodarstwa. ZUS nie zaliczył również do pracy w warunkach szczególnych okresu zatrudnienia w Usługach (...) od 1 października 1993 r. do 31 sierpnia 1994 r., gdyż w przedstawionym świadectwie pracy pracodawca nie powołał się na rozporządzenie Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. oraz nie podał informacji, czy A. W. (1) pracował na określonym stanowisku stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Wobec powyższego, decyzją z 18 lipca 2014 r., organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja k. 36 akt emerytalnych).

Po przedstawieniu przez ubezpieczonego nowego świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach wydanego w dniu 26 marca 2012 r. przez pracodawcę Usługi (...) L. K. (k. 41 akt emerytalnych), organ rentowy decyzją z dnia 26 września 2014 r. uchylił w części poprzednio wydaną decyzję z 18 lipca 2014 r. i ponownie odmówił A. W. (1) prawa do emerytury wskazując tym razem, iż, co prawda ubezpieczony udowodnił co najmniej 15-letni okres pracy w warunkach szczególnych, jednakże nie wykazał on ogólnego stażu pracy w wymiarze 25 lat (decyzja k. 44 akt emerytalnych).

A. W. (1) od 18 września 1970 r. do 27 sierpnia 1973 r. mieszkał, był zameldowany oraz codziennie pracował w gospodarstwie rolnym jego rodziców. Wymienione gospodarstwo zajmowało powierzchnię ok 8 ha i położone było w miejscowości S.. Rodzice ubezpieczonego hodowali 4 krowy, konia oraz trzodę chlewną. W tym samym czasie ubezpieczony pobierał naukę w (...) Szkole Zawodowej w K.. Czas, w który A. W. (1) poświęcał na dojazd z miejsca zamieszkania, tj. z S. do K., wynosił od 25 do 30 minut. Każdego dnia, przed pójściem do szkoły, ubezpieczony poświęcał od godziny do półtorej na pracę w gospodarstwie rolnym. Po południu, po powrocie ze szkoły, co miało miejsce około godziny 14-16, obowiązki w gospodarstwie rolnym zajmowały A. W. (1) około 5 godzin. Pracę w gospodarstwie rolnym ubezpieczony świadczył również w okresie wakacji i ferii zimowych. Ojciec A. W. (1) pracował zawodowo poza gospodarstwem w godzinach od 7 do 15. Do zadań ubezpieczonego należało przez wykonywanie prac polowych, zaś w okresie zimowym przebieranie kartofli oraz przywóz drzewa z lasu. Przez cały rok A. W. (1) pracował przy obrządku zwierząt. W okresie letnim po ukończeniu zasadniczej szkoły zawodowej, tj. do dnia 27 sierpnia 1973 r., ubezpieczony w dalszym ciągu pracował w gospodarstwie rolnym rodziców. (zeznania ubezpieczonego k. 14, 34v, zeznania świadków: M. G. k. 28 oraz G. G. k. 29, poświadczenie o adresach i okresach zameldowania wydane przez Urząd Gminy W. k. 10 akt emerytalnych, zaświadczenie wydane przez Starostwo Powiatowe w G. k. 11 akt emerytalnych).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie A. W. (1) jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art. 32 ust. 1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art. 27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z § 4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 20 lat kobieta), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z § 2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS przy ustalaniu prawa do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je, z zastrzeżeniem art. 56, jak okresy składkowe przypadające przed dniem 1 stycznia 1983 r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

Ostatecznie, jedyną sporna okolicznością na gruncie niniejszej sprawy było ustalenie, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Poza sporem pozostawało bowiem, że A. W. (1) osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę 15 –letniego stażu pracy w warunkach szczególnych jak również, iż jako członek OFE, wniósł o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE na dochody budżetu państwa.

Jak wskazuje się zaś w doktrynie i orzecznictwie, aby można było zaliczyć okres pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia traktując je jako okresy składkowe ubezpieczony musi wykazać, iż pracował w gospodarstwie rolnym rodziców co najmniej 4 godziny dziennie. Analiza zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego pozwoliła na uznanie przez Sąd, iż w kwestionowanym przez ZUS okresie ubezpieczony, mając ukończone 16 lat życia, codziennie przez ponad 4 godziny pracował w gospodarstwie rolnym rodziców położonym w miejscowości S.. Sąd obdarzył bowiem wiarygodnością zeznania złożone przez ubezpieczonego oraz świadków M. G. oraz G. G.. Wymienione dowody są logiczne oraz korespondują ze sobą. Świadkowie potwierdzili relację zaprezentowaną przez ubezpieczonego. Wskazać przy tym należy, iż świadkowie znali rodziców A. W. (1), a G. G. mieszkała ok. 50 metrów od gospodarstwa rolnego rodziny W.. Z relacji ubezpieczonego oraz świadków wynika, iż A. W. (1) codziennie, przez cały rok zajmował się m. in. obrządkiem inwentarza. Ponadto wykonywał szereg prac sezonowych, tj. zimą zajmował się przywozem drzewa z lasu i innymi pracami jak np. przebieranie kartofli, zaś w pozostałych porach roku wykonywał pracę polowe. Przy rozstrzygnięciu niniejszej sprawy należy mieć również na uwadze realia pracy w gospodarstwie rolnym w spornym okresie, kiedy to wszystkie prace wykonywane były ręcznie jak również wielkość inwentarza oraz gospodarstwa rolnego rodziców ubezpieczonego. Wskazać przy tym należy, iż ojciec ubezpieczonego pracował zawodowo poza gospodarstwem przez 8 godzin dziennie. Powyższe daje podstawy do ustalenia, iż w gospodarstwie rolnym rodziców A. W. (1) istniało zapotrzebowanie na pracę ubezpieczonego w określonym przez niego wymiarze, tj. od godziny do półtorej przed wyjazdem do szkoły oraz po południu po około 5 godzin.

W ocenie Sądu nietrafnym jest zarzut organu rentowego, jakoby pobieranie nauki w szkole znajdującej się w innej miejscowości niż miejsce położenia gospodarstwa rolnego wykluczało jednoczesną pracę ubezpieczonego w gospodarstwie stale i w wymiarze znaczącym dla funkcjonowania tego gospodarstwa. Jak wskazał A. W. (1), dojazd z domu do szkoły zajmował mu od 25 do 30 minut. Wracał on do domu, około godziny 14-16. Wynika stąd, iż pobyt w szkole oraz dojazd nie uniemożliwiał ubezpieczonemu wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym rodziców we wskazanym wyżej wymiarze. Sąd nie znalazł przy tym okoliczności, które przemawiałyby przeciwko przyznaniu wiarygodności zeznaniom ubezpieczonego w wyżej wymienionym zakresie.

Tym samym, w ocenie Sądu nie ma przeszkód, by sporny okres zaliczyć uzupełniająco, stosownie do treści art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, do ogólnego stażu ubezpieczeniowego A. W. (1), w koniecznym dla niego, na gruncie niniejszego postępowania, zakresie, tj. tak, aby, po sumowaniu z okresem uznanym przez ZUS, posiadał on łącznie 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżone decyzje i ustalił, że A. W. (1) przysługuje prawo do emerytury od (...) r., tj. od dnia, w którym ukończył on 60. rok życia.