Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 31 marca 2016r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Katarzyna Antoniak
Protokolant	st. sekr. sądowy Dorota Malewicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 31 marca 2016r. w S.

odwołania M. M.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

z dnia 23 lipca 2015 r. Nr (...)

w sprawie M. M.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego

o wysokość emerytury rolniczej

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że M. M. przysługuje prawo do wypłaty części uzupełniającej emerytury rolniczej za okres od 01 maja 2015r. do 30 czerwca 2015r.

Sygn. akt: IV U 1087/15 UZASADNIENIE

Decyzją z 23 lipca 2015r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, działając na podstawie przepisów ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników, po rozpoznaniu wniosku z 11 maja 2015r., przyznał M. M. od 1 maja 2015r. prawo do emerytury rolniczej w kwocie do wypłaty 227,07 złotych miesięcznie wskazując, że część uzupełniająca emerytury ulega zawieszeniu w 100% z powodu prowadzenia działalności rolniczej (decyzja z 23 lipca 2015r. k.48 akt emerytalnych).

Odwołanie od w/w decyzji złożyła ubezpieczona M. M. zaskarżając ją w części dotyczącej zawieszenia wypłaty części uzupełniającej emerytury za okres od 1 maja 2015r. do 30 czerwca 2015r. i wnosząc o ustalenie, że jest uprawniona do wypłaty części uzupełniającej świadczenia w powyższym okresie. Zarzuciła, że organ rentowy naruszył prawo materialne ,tj. art.28 ust.1 i 4 w zw. z art.6 pkt 3 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników poprzez ich błędną wykładnię i przyjęcie, że prowadziła ona działalność rolniczą w sytuacji, gdy będąc wyłącznym właścicielem działki nr (...) o powierzchni 4,15 ha położonej we wsi D. w dniu 6 grudnia 2005r. wydzierżawiła przedmiotową działkę J. O. na okres 10 lat ,tj. do 6 grudnia 2015r. i na skutek tego nie prowadziła faktycznie działalności rolniczej. Przedmiotowa umowa dzierżawy dotyczyła również udziału - w wysokości ½ części w działce nr (...) położonej we wsi D. - należącego do jej męża E. M. (1). Umowa dzierżawy zgłoszona została do Starostwa Powiatowego w S., a tych okolicznościach brak jest podstaw do uznania, że w spornym okresie nie zaprzestała prowadzenia działalności rolniczej. Nadto wskazała, że w dniu 17 lipca 2015r. na mocy umowy darowizny przekazała przedmiotową działkę nr (...) córce A. M. (odwołanie wraz z załącznikami k.1-10 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu stanowiska wskazał, że działka nr (...) o powierzchni 2,17 ha stanowi współwłasność S. M. i E. M. (2), dlatego do wydzierżawienia udziału przysługującego E. M. (3) konieczne było uzyskanie zgody drugiego współwłaściciela ,tj. S. M.. Brak takiej zgody powoduje, że przedstawiona przez ubezpieczoną umowa dzierżawy nie może wywrzeć skutków prawnych. W związku z tym organ rentowy uznał, że prawo do wypłaty części uzupełniającej emerytury przysługuje ubezpieczonej od lipca 2015r. ,tj. od miesiąca, w którym ubezpieczona przekazała gospodarstwo rolne umową darowizny na rzecz córki (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.11-12 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 11 maja 2015r. wpłynął do organu rentowego wniosek ubezpieczonej M. M. o emeryturę rolniczą. Po rozpoznaniu tego wniosku decyzją z 23 lipca 2015r. Prezes Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznał ubezpieczonej od 1 maja 2015r. emeryturę rolniczą. Jednocześnie organ rentowy zawiesił wypłatę na rzecz ubezpieczonej 100% części uzupełniającej świadczenia z powodu prowadzenia działalności rolniczej (wniosek o emeryturę i decyzja z 23 lipca 2015r. o przyznaniu emerytury rolniczej k.1 i 48-49 akt emerytalnych).

Przed złożeniem wniosku o emeryturę rolniczą ubezpieczona była właścicielką nieruchomości rolnej, stanowiącej działkę gruntu oznaczoną numerem 81 o powierzchni 4,15, położonej we wsi D. gmina M. (odpis z księgi wieczystej prowadzonej dla powyższej nieruchomości k.17 akt emerytalnych). Z kolei mąż ubezpieczonej E. M. (3) był współwłaścicielem w udziale ½ części nieruchomości rolnej, stanowiącej działkę gruntu oznaczoną numerem 79/1 o powierzchni 2,17 ha, położonej we wsi D. gmina M.. Drugim współwłaścicielem w udziale ½ części powyższej nieruchomości jest była żona E. S. M. (kopia wyroku rozwodowego E. M. (3) i S. M. oraz wypis z rejestry gruntów dzialki nr 79/1 k.30-31 akt emerytalnych). Powyższe działki nr (...) sąsiadują ze sobą. W dniu 5 grudnia 2005r. ubezpieczona udzieliła pełnomocnictwa mężowi E. M. (3) do zawarcia w jej imieniu umowy dzierżawy działki nr (...) z J. O. (kopia pełnomocnictwa k.6 akt sprawy). Działając w oparciu o powyższe pełnomocnictwo w dniu 6 grudnia 2005r. E. M. (3) zawarł z J. O. umowę dzierżawy, na mocy której wydzierżawił J. O. działkę nr (...) położoną we wsi D. (stanowiącą własność ubezpieczonej) oraz działkę nr (...) położoną we wsi D. (stanowiącą jego współwłasność) na okres 10 lat ,tj. od 6 grudnia 2005r. do 6 grudnia 2015r. (umowa dzierżawy z 6 grudnia 2005r. k.19 akt emerytalnych). Następnie w dniu 4 stycznia 2006r. E. M. (3) i J. O. zawarli aneks do powyższej umowy dzierżawy z 6 grudnia 2005r., w którym określili, że w odniesieniu do działki nr (...) przedmiotem dzierżawy jest przysługujący E. M. (3) udział w wysokości ½ części we własności powyższej działki (aneks do umowy dzierżawy zawarty w dniu 4 stycznia 2006r. k.18 akt emerytalnych).

Z chwilą wydzierżawienia działki nr (...) oraz udziału we własności działki nr (...) ubezpieczona oraz jej mąż nie prowadzili działalności rolniczej. Dzierżawca J. O. użytkował rolniczo działkę nr (...) oraz połowę działki nr (...). E. M. (3) oraz jego była żona S. M. (współwłaścicielka działki nr (...)) nie dokonali faktycznego podziału powyższej działki, dlatego dzierżawca J. O. zaorał całość przedmiotowej działki, a następnie użytkował jej połowę przylegającą do działki nr (...). Druga część pozostała nieużytkowana (zeznania świadków: E. M. (3) k.16v-17 – nagranie od minuty 9 do 19 i J. O. k.17 – nagranie od minuty 19 do 23 oraz zeznania ubezpieczonej k.17v – nagranie od minuty 24 do 26 i k.16-16v – nagranie od minuty do 6).

W dniu 17 lipca 2015r. ubezpieczona i jej mąż E. M. (3) darowali córce A. M. odpowiednio działkę nr (...) i udział w wysokości ½ części we współwłasności działki nr (...) (akt notarialny umowy darowizny z 17 lipca 2015r. k.3942 akt emerytalnych). Jednocześnie za zgodą J. O. rozwiązali umowę dzierżawy w/w działek zawartą do 6 grudnia 2015r. (rozwiązanie umowy dzierżawy k.43 akt emerytalnych). Decyzją z 24 lipca 2015r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do wypłaty części uzupełniającej emerytury od 1 lipca 2015r. (decyzja z 24 lipca 2015r. k.51-52 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej M. M. okazało się uzasadnione.

Ubezpieczona trafnie wskazała, że brak było podstaw do zawieszenia wypłaty na jej rzecz części uzupełniającej emerytury rolniczej w okresie od 1 maja 2015r. (data początkowa przyznania świadczenia) do 30 czerwca 2015r. (od 1 lipca organ rentowy podjął wypłatę na rzecz ubezpieczonej tej części świadczenia). Zgromadzone w sprawie dowody pokazują bowiem, że we wskazanym okresie ubezpieczona ani jej mąż E. M. (3) nie prowadzili działalności rolniczej. Od 6 grudnia 2005r. nieruchomości rolne stanowiące ich własność, a w przypadku E. M. (3) współwłasność (do działki nr (...)) pozostawały w posiadaniu i faktycznym użytkowaniu dzierżawcy J. O.. Podnoszona przez organ rentowy okoliczność, że udział E. M. (3) w działce nr (...) (stanowiący jego majątek odrębny) został wydzierżawiony bez zgody drugiego współwłaściciela ,tj. S. M. nie zmienia ustalenia co do tego, że w spornym okresie działka ta nie była ani w całości, ani w części użytkowana przez ubezpieczoną i jej męża. Z uwagi na to, że współwłaściciele nie podzieli się przedmiotową działką (nr (...)) do użytkowania, a przedmiotem dzierżawy był udział E. M. (3) we współwłasności w wysokości 1/2 części, dzierżawca użytkował rolniczo połowę tej działki przylegającą bezpośrednio do działki nr (...), która została mu wydzierżawiona w całości. Druga zaś część działki nr (...) pozostała nieużytkowana. Powyższe ustalenia, oparte o zgromadzone dokumenty oraz spójne zeznania świadków i ubezpieczonej są wystarczające do uznania, że w spornym okresie ubezpieczona nie prowadziła działalności rolniczej.

Zgodnie z art.28 ust.4 ustawy z 20 grudnia 1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników uznaje się, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego. Powyższy przepis nie reguluje wyczerpująco sytuacji, w których uzasadnione jest przyjęcie, że emeryt lub rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, ale wskazuje jedno z kryteriów, kiedy należy uznać, że dana osoba nie prowadzi działalności rolniczej. Z przepisu tego nie wynika natomiast, że przez sam fakt, iż emeryt jest właścicielem gospodarstwa rolnego, uzasadnione jest przyjęcie, że emeryt ten nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej. W ocenie Sądu o tym, czy emeryt prowadzi działalność rolniczą decyduje każdorazowo stan faktyczny, a zatem fakt, czy dana osoba rzeczywiście prowadzi działalność rolniczą - pracuje w gospodarstwie rolnym. Na stanowisku takim stoi również Sąd Najwyższy (vide: uchwała SN z 6 maja 2004r., II UZP 5/06, OSNP 2004/22/389). Okoliczność, czy na wydzierżawienie udziału w działce nr (...) współwłaściciel powinien uzyskać zgodę drugiego współwłaściciela może być przedmiotem rozważań natury prawnej, które jednak nie zmieniają faktów, z których wynika, że w rozpatrywanym okresie działka nr (...) nie była przedmiotem użytkowania rolniczego przez ubezpieczoną oraz jej męża. Niezależnie od tego wskazać należy, że zgodnie z art.198 kc każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

W świetle przedstawionych okoliczności ,tj. wobec ustalenia, że w okresie od 1 maja 2015r. do 30 czerwca 2015r. ubezpieczona nie prowadziła działalności rolniczej uzasadniona stała się zmiana zaskarżonej decyzji, dlatego na podstawie art.477 ¹⁴§2 kpc Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.