IV U 1116/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Siedlcach z 2015-12-30
Sygn. akt IV U 1116/14
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 30 grudnia 2015r.
Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący |
SSO Jacek Witkowski |
Protokolant |
st. sekr. sądowy Dorota Malewicka |
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2015r. w S.
odwołania F. K.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.
z dnia 4 sierpnia 2014 r. Nr (...)- (...)
w sprawie F. K.
z udziałem zainteresowanego M. S. prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą (...)
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.
o ustalenie podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu
I. oddala odwołanie;
II. zasądza od F. K. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. kwotę 60 (sześćdziesiąt) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Sygn. akt IV U 1116/14
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 04.08.2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. działając na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 i 2, art. 68 ust. 1, art. 6 ust. 1 i art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1442) stwierdził, iż F. K. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu u płatnika składek M. S. (...) w okresie od 01.09.2013 r. do 31.05.2014 r.
Od decyzji tej odwołanie złożył F. K., który wnosił o jej zmianę i stwierdzenie, że podlegał on w spornym okresie obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako pracownik płatnika składek M. S.. Skarżący zarzucił organowi rentowemu naruszenie przepisów powołanych w sentencji decyzji. Dalej argumentował, iż pozwany ZUS w sposób uznaniowy wskazał, że umowa o pracę zawarta była dla pozoru w sytuacji, gdy odwołujący świadczył pracę zgodnie z umową.
W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wnosił o jego oddalenie i zasądzenie od strony odwołującej się kosztów zastępstwa procesowego. W uzasadnieniu odpowiedzi pełnomocnik pozwanego argumentował, iż ustalenia dokonane w postępowaniu kontrolnym wykazały, że ani płatnik składek, ani ubezpieczony nie przedstawili żadnych dowodów świadczących o wykonywaniu pracy przez ubezpieczonego, pomimo iż szeroki zakres obowiązków ubezpieczonego wskazuje, iż dokumenty przez niego sporządzane powinny istnieć. Ponadto pełnomocnik ZUS twierdził, iż płatnik składek nie miał realnej potrzeby zatrudnienia pracownika ani też środków finansowych na jego zatrudnienie, o czym świadczy nieodprowadzenie za ubezpieczonego składek do ZUS oraz podatku do Urzędu Skarbowego.
Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:
Płatnik składek M. S. prowadził w 2013 roku działalność gospodarczą pod nazwą M. S. (...) w S.. W ramach tej działalności prowadził dwa sklepy monopolowe w różnych częściach miasta. W dniu 30.04.2013 r. M. S. zawarł umowę zlecenia z F. K. na okres od 01.05.2013 r. do 31.08.2013 r. na obsługę systemu sprzedażowego, wprowadzanie danych komputerowych, zamawianie towaru, przygotowywanie dokumentacji do biura rachunkowego (k. 13 akt ZUS). Po upływie tego okresu płatnik składek zawarł z F. K. kolejną umowę, tym razem umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 01.09.2013 r. na stanowisku menadżera z wynagrodzeniem 4800 brutto miesięcznie (k. 9 akt ZUS).Czas pracy został w umowie określony jako ruchomy. Miejscem świadczenia pracy miało być pomieszczenie biurowe należące do M. S., wyposażone w biurko i komputer. W pomieszczeniu tym nie było pracowników (k. 53 v – zeznania F. K. i k. 54 – zeznania M. S.). Zadaniem ubezpieczonego było wprowadzanie faktur zakupu towarów do systemu informatycznego. Faktury pochodziły z jednego sklepu monopolowego znajdującego się przy ul. (...). Drugi sklep w tym samym zakresie obsługiwał płatnik składek. F. K. był wówczas uczniem liceum ogólnokształcącego w systemie dziennym w klasie maturalnej. Czynności związane z pracą mógł wykonywać w dowolnym czasie i pracodawca nie narzucał mu godzin pracy ani też nie kontrolował jego pracy. Faktury zakupu towarów przynosił do biura M. S.. Jednocześnie wymieniony korzystał z usług biura rachunkowego. Zgłaszając F. K. do ubezpieczeń społecznych w pierwszym miesiącu zatrudnienia wskazał jako podstawę wymiaru składek kwotę „0,00”, zaś za miesiące od października do grudnia tego samego roku kwotę 4800 zł. Następnie od stycznia do kwietnia 2014 r. miesięczna podstawa wymiaru składek wynosiła znowu „0”. Natomiast za maj 2014 r. podstawa wymiaru została podana na kwotę 1613 zł. Od 01.06.2014 r. M. S. wyrejestrował F. K. z ubezpieczeń społecznych (akta ZUS). W wymienionym okresie M. S. nie odprowadzał zaliczek na podatek dochodowy do Urzędu Skarbowego za ubezpieczonego. Tłumaczył tę sytuację brakiem środków finansowych, ponieważ w tym samym czasie uruchamiał nową działalność gospodarczą w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością o nazwie (...). W odniesieniu do F. K. nie prowadzono ani listy obecności, ani listy płac. Wynagrodzenie miało być wypłacane przy okazji spotkań „na mieście” (k. 55 zeznania M. S.). W jednym przypadku dokonany był przelew bankowy. F. K. w okresie od 01.02.2014 r. do 01.05.2014 r. przebywał na zwolnieniu lekarskim. W czasie gdy F. K. przebywał na urlopie bezpłatnym i na zwolnieniu lekarskim czynności związane z wprowadzeniem faktur zakupowych do systemu informatycznego wykonywał sam zainteresowany. W dniu 21.03.2014 r. F. K. złożył wniosek do ZUS o wypłatę zasiłku chorobowego. Wniosek ten stał się podstawą do przeprowadzenia przez organ rentowy postępowania kontrolnego w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym F. K.. Decyzją z dnia 06.08.2014 r. ZUS odmówił wnioskodawcy przyznania prawa do zasiłku chorobowego powołując się na decyzję wydaną w przedmiotowej sprawie. Od 01.06..2014 r. M. S. wyrejestrował F. K. jako pracownika.
W ocenie Sądu Okręgowego odwołanie F. K. nie jest zasadne.
Poczynione ustalenia wskazują, że umowa o pracę, którą zawarli płatnik składek M. S. i F. K. miała charakter czynności prawnej zawartej dla pozoru w rozumieniu art. 83 § 1 kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 kodeksu pracy. Za taką oceną przemawiają okoliczności leżące zarówno po stronie płatnika składek jak i ubezpieczonego. Mianowicie czynności, które miał wykonywać F. K., tj. wprowadzenia faktur zakupowych do systemu, jak i przeprowadzenie remanentów, były wykonywane do 01.09.2013 r. osobiście przez płatnika składek, który również wykonywał to, gdy F. K. był na urlopie bezpłatnym i na zwolnieniu lekarskim i później M. S. nie miał też środków finansowych na zatrudnienie pracownika z tak ustalonym wynagrodzeniem, nie odprowadzał za niego ani składek na ubezpieczenie społeczne, ani zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych. Ten fakt potwierdził płatnik składek, który zeznał, iż w tamtym czasie potrzebne były mu środki finansowe na organizowanie działalności tworzonej spółki. Brak jest również dowodów wypłaty wynagrodzeń ubezpieczonemu, nie było list płac ani dowodów przelewów bankowych. Podkreślić należy, iż rodzaj czynności, który miał wykonywać F. K. w ramach umowy różnił się znacząco od zakresu czynności stanowiącego załącznik do umowy o pracę. Mianowicie w załączniku tym określono szeroki katalog obowiązków, m.in.: prowadzenie kampanii reklamowej i promocji firmy, doradztwo w zakresie kreowania marki istniejących produktów, reprezentowanie firmy względem osób trzecich i szereg innych (k. 17 v akt ZUS). W rzeczywistości działalność gospodarcza M. S. miała małą skalę, a rolą F. K. było wprowadzanie faktur do systemu informatycznego w komputerze. Sklep monopolowy, z którego pochodziły faktury, był niewielkim pomieszczeniem o powierzchni ok. 25 m 2, który zresztą został zlikwidowany w późniejszym czasie.
Okoliczności te świadczą, iż po stronie pracodawcy nie było żadnych racjonalnych przesłanek do zatrudnienia menadżera z wynagrodzeniem w kwocie 4800 zł miesięcznie. Również po stronie ubezpieczonego nie było realnych przesłanek do świadczenia pracy na tym stanowisku. Był on bowiem uczniem klasy maturalnej dziennego liceum i jego podstawowym zadaniem była nauka szkolna. Nie miał on też żadnych kwalifikacji zarówno formalnych, jak i faktycznych, aby pracować jako menadżer. Sama znajomość obsługi komputera nie jest wystraczającą przesłanką, aby być menadżerem. Podkreślić należy, iż nie ma żadnych materialnych śladów wykonywania czynności, które opisał F. K. i pracodawca. Nawet gdyby przyjąć, że wykonywał te czynności, to charakter ich wykonywania nie mieści się w pojęciu stosunku pracy w rozumieniu art. 22 § 1 kp. Przepis ten bowiem stanowi, iż pracownik przez nawiązanie stosunku pracy zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy, pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym.
Poczynione ustalenia wskazują, iż czas pracy, w którym miał wykonywać pracę ubezpieczony, nie był ustalony i nie była to też praca wykonywana pod kierownictwem pracodawcy. Zatem wykonywana praca nie miała istotnych cech stosunku pracy.
Reasumując, Sąd Okręgowy przyjął, iż ubezpieczonego z płatnikiem składek nie łączył stosunek pracy w rozumieniu art. 22 § 1 kp. Samo zawarcie umowy o pracę bez rzeczywistego jej świadczenia w ramach pracowniczego stosunku nie rodzi skutków prawnych w postaci objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 8 ust. 1 i art. 13 pkt 1 ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.
Zdaniem Sądu w świetle powyższych ustaleń odwołujący się F. K. nie podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako pracownik w okresie określonym zaskarżoną decyzją.
W związku z tym jego odwołanie z mocy art. 477 14 § 1 kpc podlegało oddaleniu.
Jednocześnie na podstawie art. 98 § 1 kpc Sąd zasądził od odwołującego się na rzecz pozwanego ZUS kwotę 60 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Siedlcach
Osoba, która wytworzyła informację: Jacek Witkowski
Data wytworzenia informacji: