Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Dnia 15 lipca 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Elżbieta Wojtczuk
Protokolant	stażysta Renata Olędzka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 lipca 2015r. w S.

odwołania J. K. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 13 października 2014 r. Nr (...)

w sprawie J. K. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

I.  zmienia zaskarżoną decyzję i ustala, że ubezpieczonemu J. K. (1) przysługuje prawo do emerytury od dnia 1 września 2014 r.;

II.  nie stwierdza odpowiedzialności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji ;

III.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na rzecz J. K. (1) kwotę 60 (sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt IV U 1285/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 października 2014 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art. 184 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił J. K. (1) prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999 r. wymaganym 15-letnim okresem pracy w szczególnych warunkach.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył J. K. (1) wnosząc o jej zmianę poprzez ustalenie mu prawa do emerytury, ustalenie odpowiedzialności organu rentowego za wydanie decyzji odmawiającej przyznania świadczenia emerytalnego oraz zasądzenie od organu rentowego na jego rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że od 15 kwietnia 1975 r. do chwili obecnej zatrudniony jest w (...) S. A. i pracował w warunkach szczególnych w okresie od 15 kwietnia 1975 r. do 13 grudnia 1981 r. na magazynie hutniczym, zaś od 14 grudnia 1981r. do dnia 8 lipca 1990 r. w dziale spawalniczym na stanowisku kontrolera jakości, kontrolera jakości wyrobów i inspektora jakości, następnie w okresie od 09.07.1990 r. do20.09.1990 r. i od 14.01.1991 r. do 15.04.1992 r. na stanowisku spawacza, a po tej dacie ponownie na stanowisku kontrolera jakości na wydziale spawalniczym, gdzie pracuje również aktualnie (odwołanie k. 1-6).

Decyzją z dnia 19 listopada 2014 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. na skutek wniesionego przez ubezpieczonego odwołania zmienił w części decyzję z dnia 13.10.2014 r. w ten sposób, że zaliczył ubezpieczonemu do stażu pracy w warunkach szczególnych okres 1 roku, 8 miesięcy i 16 dni jako okres zatrudnienia w (...) S.A. S. od 09.07.1990 r. do 20.12.1990 r., od 14.01.1991 r. do 15.04.1992r., natomiast w pozostałym zakresie odwołanie zostało przekazane do rozpoznania sądowi (decyzja z dn. 19.11.2014 r. k.16 akt emerytalnych).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wskazując, iż odwołanie nie wnosi do sprawy żadnych nowych okoliczności, które uzasadniałyby zmianę decyzji i pozwalałyby na uwzględnienie odwołania w całości (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k. 14-15).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony J. K. (1) ur. (...), dnia 25 lipca 2014 r. skończył 60 lat. W dniu 22 września 2014 r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury. Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999 r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 25 lat i 12 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 24 lata, 11 miesięcy i 14 dni, a okresy nieskładkowe 28 dni. Organ rentowy nie uznał ubezpieczonemu żadnego okresu pracy w warunkach szczególnych. (decyzja z 13 października 2014 r. k. 13 akt emerytalnych).

Na skutego złożonego przez ubezpieczonego odwołania i złożenia świadectwa wykonywania prac w szczególnych warunkach, organ rentowy uznał, iż J. K. (1) pracował w warunkach szczególnych w (...) S.A. w S. od 9 lipca 1990 r. do 20 grudnia 1990 r. oraz od 14 stycznia 1991 r. do 15 kwietnia 1992 r. tj. 1 rok, 8 miesięcy i 16 dni (decyzja z 19 listopada 2014 r. k. 16 akt emerytalnych).

J. K. (1) jest zatrudniony od 15 kwietnia 1975 r. w (...) S. A. w W. Zakład (...) (wcześniejsza nazwa Wytwórnia (...) w S.) na stanowisku kontrolera jakości (umowa o pracę k.B3 akt osobowych). Od 15 kwietnia 1975 r. do 13.12.1981 r. ubezpieczony jako kontroler jakości pracował na magazynie hutniczym i do jego zadań należało: odbiór materiałów przychodzących do zakładu wagonami czy samochodami ciężarowymi, potwierdzenie dokonanego odbioru przez stemplowanie i podpisywanie dowodów PZ, sprawdzanie ilości i jakości dostarczanych do zakładu materiałów, pod względem ich zgodności z dowodem zakupu (dokumentem WZ), wydawanie towaru na produkcję do montażu zgonie z zamówieniem z produkcji, które otrzymywał magazyn. W związku z powyższym ubezpieczony musiał być obecny przy rozładunku towarów dostarczanych w wagonach kolejowych lub samochodami do zakładu pracy, jak również przy wydawaniu towaru na produkcję. W razie wad dostarczanych produktów, ubezpieczony zgłaszał reklamację.

Następnie od 14 grudnia 1981 r., J. K. (1) został przeniesiony na wydział montażowo-spawalniczy i na tym wydziale wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracę na stanowisku kontrolera jakości. Na wydziale montażowo-spawalniczym był produkowany produkt finalny. Na tym wydziale pracowali montażyści konstrukcji stalowych i spawacze. Hala produkcyjna była podzielona na trzy nawy i w każdej nawie było od 30 do 40 stanowisk spawalniczych. Ubezpieczony jako kontroler jakości na tym wydziale wykonywał swoją pracę na hali produkcyjnej. Do zadań ubezpieczonego należało odebranie wykonanej przez montażystów a następnie spawaczy pracy po każdej operacji wykonanej przez nich pod względem zgodności tego z normą jakościową, rysunkiem i dokumentacją techniczną np. kontrolowanie, czy produkty mają odpowiednie wymiary oraz, czy spoiny są prawidłowo wykonane. Każda produkowana konstrukcja miała swoją kartę technologiczną i kontroler jakości w tej karcie zamieszczał adnotacje o odbiorze poszczególnych operacji wykonanych przez montażystów a następnie spawaczy. Bez odbioru konstrukcji przez kontrolera jakości po zmontowaniu jej, konstrukcja nie mogła przejść do zespawania. Ubezpieczony odznaczał wyniki przeprowadzanej kontroli w kartach pracy, według których pracownicy następnie byli rozliczani. Swoje obowiązki pracownicze J. K. (1) wykonywał przebywając przez cały czas na hali produkcyjnej. Kontrolerzy jakości mieli na hali produkcyjnej wydzielone pomieszczenie, gdzie składowali przyrządy, za pomocą których wykonywali czynności pracownicze.

Następnie od dnia 09 lipca 1990 r. ubezpieczony został skierowany do pracy na budowę eksportową do RFN –Layher do 31.10.1990 r., która została przedłużona do 20 grudnia 1990 r., a następnie aneksem nr 2 na okres od 14.01.1991 r. do 15.04.1992 r. (umowa k. B45, aneksy k. B52, k. B47 - B46 akt osobowych). Ubezpieczony na budowie eksportowej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował na stanowisku spawacza (umowa k.B45, świadectwo pracy w warunkach szczególnych k. 14 akt emerytalnych). Bezpośrednio po zakończeniu pracy w Niemczech, od dnia 16 kwietnia 1992 r. ubezpieczony powrócił do pracy na poprzednio zajmowane stanowisko kontrolera jakości w wydziale spawalniczo-montażowym. Po wykorzystaniu przyznanego urlopu (k.B54 akt osobowych) J. K. (1) od dnia 4 maja 1992 r. rozpoczął wykonywanie czynności pracowniczych na zajmowanym przez siebie stanowisku przed wyjazdem do pracy w RFN. Praca ubezpieczonego po powrocie z budowy eksportowej polegała na wykonywaniu tych samych czynności co wcześniej. Ubezpieczony do 31.12.1998 r. pracę kontrolera jakości na wydziale spawalniczo-montażowym wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Ubezpieczony do chwili obecnej pracuje jako kontroler jakości w wydziale montażowo-spawalniczym (zeznania świadków: J. K. (2) k.24v-25, K. K. k. 25-25v, W. P. k.25v, zeznania ubezpieczonego k.26).

Ubezpieczony nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego (okoliczności niesporne, oświadczenia zawarte we wniosku o emeryturę -k.2 akt emerytalnych ubezpieczonego).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego J. K. (1) w zakresie dotyczącym przyznania prawa do emerytury jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1440 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy, tj. w dniu 1 stycznia 1999 r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych. Poza sporem pozostawało bowiem, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek z dniem 25 lipca 2014 r., nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego oraz spełniła wymóg legitymowania się 25-letnim okresem składkowym i nieskładkowym.

Analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego dała podstawy do ustalenia, że ubezpieczony na datę 01.01.1999 r. wykazał wymagany 15 letni staż pracy w warunkach szczególnych. Do stażu pracy w warunkach szczególnych Sąd zaliczył ubezpieczonemu, poza okresem uznanym przez organ rentowy 1 roku, 8 miesięcy i 16 dni, również okresy: od 14.12.1981r. do 08.07.1990 r. (tj. 8 lat, 6 miesięcy i 24 dni) i od 16.04.1992 r. do 31.12.1998 r. (tj. 6 lat, 8 miesięcy i 15 dni), kiedy to ubezpieczony stale i w pełnym wymiarze czasu pracy pracował na stanowisku kontrolera jakości na wydziale spawalniczo-montażowym. Przeprowadzone w trakcie procesu dowody z zeznań ubezpieczonego w charakterze strony oraz z zeznań świadków: J. K. (2), K. K. oraz W. P. Sąd obdarzył wiarygodnością. Wskazane dowody są spójne, logiczne, korespondują ze sobą oraz dają pełny obraz pracy wykonywanej przez ubezpieczonego. Ponadto świadkowie J. K. (2) i W. P. pracowali razem z ubezpieczonym jako kontrolerzy jakości również na wydziale spawalniczo montażowym, w tym J. K. (2) razem z ubezpieczonym na jednej nawie i potwierdzili, że ubezpieczony od 1981 r. pracował również na tym wydziale. Natomiast świadek K. K. pracował jako spawacz na tym wydziale i również wskazał, że od 1981 r. ubezpieczony pracował na stanowisku kontrolera jakości na wydziale spawalniczo-montażowym. Zeznania wskazanych świadków uzupełniają i konkretyzują dokumentację pracowniczą ubezpieczonego, z której bezspornie wynika, że w (...) S.A. był zatrudniony tylko na stanowisku kontrolera jakości (poza okresem budowy eksportowej), natomiast brak jest danych na jakich wydziałach wykonywał swoją pracę. Po przeprowadzeniu postępowania dowodowego Sąd uznał twierdzenia ubezpieczonego, iż został przeniesiony na wydział spawalniczo-montażowy od 14 grudnia 1981 r. za wiarygodne.

Praca ubezpieczonego na stanowisku kontrolera jakości na wydziale spawalniczo-montażowym w okresach wskazanych powyżej została zakwalifikowana przez Sąd jako praca w warunkach szczególnych zgodnie z wykazem A, działem XIV, poz. 24 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jako kontrola międzyoperacyjna, kontrola jakości produkcji i usług oraz dozór inżynieryjno-techniczny na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Na wydziale spawalniczo-montażowym jako podstawowe wykonywane były prace w warunkach szczególnych, bowiem wydział podzielony był na trzy nawy, w tym w każdej nawie było od 30-40 stanowisk spawalniczych, a praca spawacza kwalifikowana jest jako praca w warunkach szczególnych zgodnie z wykazem A, Działem XIV, poz. 12 załącznika do wymienionego rozporządzenia jako prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowowodorowym.

Do okresu pracy w warunkach szczególnych nie został natomiast zaliczony okres od 15.04.1975 r. do 31.12.1981 r. kiedy to ubezpieczony wykonywał pracę kontrolera jakości na magazynie hutniczym, bowiem na magazynie hutniczym nie były wykonywane prace w warunkach szczególnych wymienione w załączniku do rozporządzenia z dnia 7 lutego 1983 r.

Sąd uznał również, iż nie zachodzą podstawy do stwierdzenia odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji w przedmiocie przyznania ubezpieczonemu prawa do emerytury. W tym miejscu przywołać należy pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku w uzasadnieniu do wyroku z dnia 14 kwietnia 2015r. III AUa 188/14, który stwierdził, iż przez wyjaśnienie "ostatniej niezbędnej okoliczności" trzeba rozumieć wyjaśnienie ostatniej okoliczności koniecznej do ustalenia samego istnienia prawa wnioskodawcy do świadczenia. Wydanie przez organ rentowy niezgodnej z prawem decyzji odmawiającej wypłaty świadczenia w sytuacji, gdy było możliwe wydanie decyzji zgodnej z prawem, w szczególności, gdy ubezpieczony wykazał wszystkie przesłanki świadczenia oznacza, że opóźnienie w spełnieniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które organ rentowy ponosi odpowiedzialność, choćby nie można było mu zarzucić niestaranności w wykładni i zastosowaniu prawa (por. wyrok Sądu Najwyższego z 25 stycznia 2005 r., sygn. akt I UK 159/04, OSNP nr 19/2005, poz. 308). Wydanie jednak błędnej decyzji w sytuacji, gdy organ rentowy nie dysponował wystarczającym materiałem dowodowym pozwalającym na ustalenie prawa wnioskodawcy do żądanego świadczenia, nie skutkuje obciążeniem organu odpowiedzialnością z tego tytułu. Skoro zatem w niniejszej sprawie do ustalenia prawa do emerytury doszło dopiero na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania sądowego, w szczególności na podstawie akt osobowych, Sąd odwoławczy nie znalazł podstaw do stwierdzenia odpowiedzialności pozwanego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Powołując powyższe stanowisko Sądu Apelacyjnego w Gdańsku Sąd miał na uwadze fakt, że w okolicznościach niniejszej sprawy zachodzi analogiczna sytuacja. Sąd podziela powyższe stanowisko SA w G. i uznaje je również za własne. Organ rentowy nie dysponował dokumentami pozwalającymi mu na ustalenie na etapie postępowania administracyjnego, iż ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych w okresach uznanych przez Sąd. Pracodawca nie wystawił bowiem ubezpieczonemu świadectwa pracy w warunkach szczególnych za te okresy. Dopiero przeprowadzenie przez sąd dowodów zawnioskowanych przez ubezpieczonego z zeznań świadków i dokumentów z akt osobowych dało podstawy do poczynienia ustaleń poczynionych przez Sąd dotyczących zakwalifikowania pracy ubezpieczonego od dnia 14.12.1981 r. jako pracy w warunkach szczególnych.

Reasumując, stwierdzić należy, iż w niniejszym postępowaniu ubezpieczony udowodnił, że legitymuje się okresem 16 lat, 11 miesięcy i 24 dni pracy w warunkach szczególnych razem z okresem uznanym przez organ rentowy.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że ubezpieczonemu J. K. (1) przysługuje prawo do emerytury od 1 września 2014 r. tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym złożył wniosek do organu rentowego o prawo do emerytury. Rozstrzygnięcie o kosztach procesu Sąd oparł na podstawie art. 98 § 1 i § 3 kpc w zw. z § 11 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.