Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 października 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący	SSO Katarzyna Antoniak
Protokolant	stażysta Renata Olędzka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 2 października 2015r. w S.

odwołania H. S. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 8 października 2014 r. Nr (...)

w sprawie H. S. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo H. S. (1) do emerytury od 6 listopada 2014r.

Sygn. akt: IV U 1287/14 UZASADNIENIE

Decyzją z 8 października 2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił H. S. (2) prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczony nie udowodnił, iż do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnął 15-letni staż pracy w warunkach szczególnych, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Organ rentowy wskazał, że wykazany przez ubezpieczonego okres pracy w szczególnych warunkach wynosi 7 lat, 10 miesięcy i 15 dni i obejmuje okres zatrudnienia w Fabryce (...) od 17 maja 1978r. do 31 marca 1986r. Do okresu pracy w szczególnych warunkach organ rentowy nie uwzględnił dalszego okresu pracy ubezpieczonego w powyższej Fabryce ,tj. od 1 kwietnia 1986r. do 31 sierpnia 1989r. oraz od 1 października 1992r. do 31 października 1999r., gdyż ze świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach wynika, że w w.w okresach ubezpieczony był zatrudniony odpowiednio na stanowisku kierownika oddziału planistyczno-rozdzielczego i kierownika wydziału montażu, a w przypadku pracowników dozoru inżynieryjno-technicznego wyższego szczebla wykonywanie jakichkolwiek czynności np. o charakterze administracyjno-biurowym lub przebywanie w pomieszczeniu oddalonym od stanowisk robotniczych decyduje o niezaliczeniu danej pracy do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach. Nadto organ rentowy wskazał, że ubezpieczony przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego i nie złożył wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa.

Odwołanie od w/w decyzji złożył H. S. (1) wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazał, że wbrew twierdzeniu organu rentowego okresy jego pracy w Fabryce (...) w O. od 1 kwietnia 1986r. do 31 sierpnia 1989r., a następnie od 1 października 1992r. do 31 października 1999r. powinny być zaliczone do stażu pracy w szczególnych warunkach, gdyż pracując na tych stanowiskach i sprawując dozór inżynieryjno-techniczny, przebywał na hali produkcyjnej Wydziału montażu w takich samych warunkach jak pracownicy wykonujący prace spawalnicze, lakiernicze, z zakresu obróbki żeliwa i tak samo jak ci pracownicy narażony był na działanie szkodliwych dla zdrowia czynników takich jak: hałas, wibracje, zanieczyszczenie powietrza, wysoka temperatura (odwołanie k.1-2 akt sprawy). Do odwołania ubezpieczony załączył wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa z prezentatą wpływu tego pisma do organu rentowego w dniu 6 listopada 2014r. (wniosek k.3 akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.6-8 akt sprawy).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczony H. S. (1) w dniu 3 października 2014r. ukończył 60-ty rok życia. Uprzednio - w dniu 16 września 2014r. wystąpił do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 16 września 2014r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony udowodnił staż ubezpieczeniowy w wymiarze 29 lat, 4 miesiące i 3 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 29 lat, 1 miesiąc i 10 dni, a okresy nieskładkowe 2 miesiące i 23 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczony legitymuje się stażem pracy w szczególnych warunkach w wymiarze 7 lat, 10 miesięcy i 15 dni z tytułu zatrudnienia w Fabryce (...) od 17 maja 1978r. do 31 marca 1986r. (świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 13 listopada 2000r. k.18 akt emerytalnych).

Z uwagi na brak wymaganego ustawą stażu pracy w szczególnych warunkach, a także niezłożenie wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa, decyzją z 8 października 2014r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania emerytury (decyzja z 8 października 2014r. k.25 akt emerytalnych).

Ubezpieczony był zatrudniony w Fabryce (...) w O. od 2 września 1969r. do 13 listopada 2000r. w pełnym wymiarze czasu pracy (świadectwo pracy z 14 listopada 2000r. k.8 akt emerytalnych). W okresie od 17 maja 1978r. do 31 sierpnia 1985r. ubezpieczony był zatrudniony na stanowisku kontrolera jakości, a od 1 września 1985r. do 31 marca 1986r. na stanowisku organizatora produkcji. W okresach tych, wynoszących łącznie 7 lat, 10 miesięcy i 15 dni, wykonywał pracę w szczególnych warunkach (świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 13 listopada 2000r. k.18 akt emerytalnych i zaskarżona decyzja z 8 października 2014r. k.25 akt emerytalnych).

Od 1 kwietnia 1986r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko kierownika oddziału planistyczno-rozdzielczego funkcjonującego w ramach Wydziału Montażu (pismo pracodawcy z 1 kwietnia 1986r. - w aktach osobowych). Na stanowisku tym ubezpieczony pracował do 31 marca 1989r. ,tj. przez 3 lata. Od 1 kwietnia 1989r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko starszego mistrza na Wydziale Montażu (pismo pracodawcy z 31 marca 1989r. - w aktach osobowych). Na stanowisku tym ubezpieczony pracował przez 1,5 miesiąca - do 14 maja 1989r., a od 15 maja 1989r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko kierownika warsztatów szkolnych (pismo pracodawcy z 15 maja 1989r. - w aktach osobowych). Na stanowisku tym ubezpieczony pracował do 30 września 1992r. Od 1 października 1992r. pracodawca powierzył ubezpieczonemu stanowisko kierownika Wydziału Montażu, na którym ubezpieczony pracował nieprzerwanie do 31 grudnia 1998r., a zatem przez 6 lat i 3 miesiące (karta obiegowa zmiany w stosunku pracy z 30 września 1992r. - w aktach osobowych).

Fabryka (...) w O. produkowała ciężkie maszyny budowlane – koparko-ładowarki na bazie ciągnika marki U. (...). Na Wydziale Montażu montowano poszczególne części tych maszyn. Funkcjonujący w ramach tego Wydziału oddział planistyczno-rozdzielczy, którym w okresie od 1 kwietnia 1986r. do 31 marca 1989r. kierował ubezpieczony, zabezpieczał części i rozdzielał części na poszczególne stanowiska pracy. Ubezpieczonemu podlegali wydawcy, którzy wydawali określone części np. śruby, podkładki, ramy, wysięgniki albo surowce np. smary, oleje, farby (przyjęte uprzednio na oddział od kooperantów albo w drodze zakupów) na poszczególne stanowiska na Wydziale montażu. Wydawanie obejmowało transportowanie w/w części lub surowców po hali produkcyjnej do poszczególnych stanowisk za pomocą wózków widłowych i suwnic. Niektóre części (przyjęte na oddział) przed wydaniem na stanowiska montażowe podlegały obróbce poprzez spawanie, skrawanie. Ubezpieczony nadzorował proces obróbki dokonywany przed wydaniem części do produkcji, gdyż był odpowiedzialny za jakość wydawanych części. W ramach tego nadzoru kontrolował jakość i ilość pracy spawaczy. Oddział planistyczno-rozdzielczy funkcjonował w ramach Wydziału montażu i znajdował się na hali produkcyjnej tego Wydziału wśród stanowisk pracy spawaczy, malarzy, lakierników i innych. Pracując w okresie od 1 października 1992r. do 31 grudnia 1998r. na stanowisku kierownika Wydziału montażu ubezpieczony kierował całym procesem montażu ciężkich maszyn budowlanych ,tj. koparko-ładowarek i nadzorował pracowników dokonujących tego montażu pod względem jakości i ilości pracy, zgodności z technologią produkcji oraz bezpieczeństwa pracy. Podlegali mu spawacze, monterzy, malarze, lakiernicy koparek i poszczególnych podzespołów, pracownicy dokonujący prób działania produkowanych maszyn. Zakres produkcji i odpowiedzialności wymagał stałej odpowiedzialności ubezpieczonego bezpośrednio na hali produkcyjnej. Z czynności administracyjnych ubezpieczony dokonywał jedynie bieżących notatek co do procesu produkcyjnego, z których uwagi przekazywał na bieżąco szefowi produkcji albo kierownikowi oddziału planistyczno-rozdzielczego np. w zakresie potrzebnych części lub surowców (zeznania świadków: K. R. k.14v-15 – nagranie od minuty 35 do 46 i A. Ł. k.15 – nagranie od minuty 47 do 41 oraz zeznania ubezpieczonego k.15v – nagranie od minuty 52 do 57 i k.13v-14v – nagranie od minuty 1 do 33).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie H. S. (1) podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 25 lat mężczyzna), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczony spełnia przesłankę wymaganego okresu pracy w szczególnych warunkach, gdyż poza sporem pozostawało, że ubezpieczony osiągnął wymagany ustawą wiek oraz spełnił przesłankę ogólnego stażu ubezpieczenia. Ubezpieczony podnosił, że posiada 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach wskazując, że do stażu tego powinien być zaliczony okres zatrudnienia w Fabryce (...) w O. (obok tego uwzględnionego przez organ rentowy) od 1 kwietnia 1986r. do 31 sierpnia 1989r., kiedy pracował na stanowisku kierownika oddziału planistyczno-rozdzielczego, a następnie od 1 października 1992r. do 31 grudnia 1998r., kiedy pracował na stanowisku kierownika Wydziału montażu. Podnosił, że w toku pracy na obu tych stanowiskach, funkcjonujących w ramach Wydziału montażu, sprawował dozór inżynieryjno-techniczny na wydziale, w których jako podstawowe wykonywane są prace zaliczane do prac w szczególnych warunkach w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze.

Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe z dokumentów zawartych w aktach osobowych ubezpieczonego oraz ze spójnych i logicznych zeznań świadków, w tym przełożonego ubezpieczonego – K. R. będącego w rozpatrywanym okresie szefem produkcji oraz innego współpracownika w osobie A. Ł., a także z logicznych zeznań samego ubezpieczonego, potwierdziło zasadność twierdzeń ubezpieczonego i dało podstawy do ustalenia, że w okresie pełnienia funkcji kierownika oddziału planistyczno-rozdzielczego ,tj. od 1 kwietnia 1986r. do 31 marca 1989r., a następnie kierownika Wydziału montażu w okresie od 1 października 1992r. do 31 grudnia 1998r. ubezpieczony wykonywał prace polegające na kierowaniu - w pierwszym z wymienionych okresów procesem obróbki i rozdzielania – transportowania części w ramach Wydziału montażu, a w drugim z wymienionych okresów całym wieloetapowym procesem montażu produkowanych w tej fabryce maszyn budowlanych. Obok kierowania – rozdzielania i organizowania pracy, ubezpieczony sprawował nadzór na jakością i ilością pracy podległych pracowników, zgodnością wykonywanych czynności z procesem technologii. Ponadto czuwał nad bezpieczeństwem pracy, przy czym zakres pracy i odpowiedzialności wymagał od ubezpieczonego stałej obecności na hali produkcyjnej. Z przedstawionych wyżej ustaleń Sądu wynika, że podstawowe prace wykonywane na Wydziale montażu i na oddziale planistyczno-rozdzielczym (funkcjonującym w ramach tego Wydziału) były pracami wykonywanymi w szczególnych warunkach. I tak, jak wynika z powyższych ustaleń Sądu ubezpieczony nadzorował prace wykonywane m.in. przez spawaczy, malarzy, lakierników, operatorów suwnic, kierowców pojazdów transportu wewnętrznego. Nie ulega wątpliwości, że prace wymienionych grup zawodowych są zaliczane do prac w szczególnych warunkach – vide: wykaz A: dział XIV poz.12 i 17, dział III (powyższe przedsiębiorstwo zaliczane było do przemysłu metalowego) poz.67 (w zakresie transportu wewnętrznego między stanowiskami pracy), 72, 86 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. Nadzorując prace wymienionych grup pracowników ubezpieczony pracował w tych samych warunkach, co wskazani pracownicy i przez co - podobnie jako oni – narażony był na szkodliwe dla organizmu warunki pracy. W tych okolicznościach w pełni uzasadnione jest zakwalifikowanie pracy ubezpieczonego wykonywanej w okresie od 1 kwietnia 1986r. do 31 marca 1989r. i od 1 października 1992r. do 31 grudnia 1998r., w łącznym wymiarze 9 lat i 3 miesiące, do pracy o jakiej mowa w wykazie A dział XIV poz.24 załącznika do w/w rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. a polegającej na sprawowaniu dozoru inżynieryjno-technicznego na oddziałach i wydziałach, w których jako podstawowe wykonywane są prace wymienione w wykazie. Wskazać przy tym należy, że fakt wykonywania przez ubezpieczonego pewnych czynności administracyjnych np. w ramach planowania potrzebnych części i surowców w celu zabezpieczenia produkcji, nie podważa ustalenia, że ubezpieczony wykonywał pracę w szczególnych warunkach. Czynności te były ściśle związane z powierzonymi ubezpieczonemu funkcjami, a jednocześnie nie były głównymi pracami, które wykonywał.

Mając na uwadze całokształt przedstawionych okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił prawo H. S. (1) do emerytury, przy czym jako datę początkową nabycia tego prawa ustalił 6 listopada 2014r. ,tj. dzień, w którym ubezpieczony złożył wobec organu rentowego wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym na dochody budżetu państwa (vide: wniosek ubezpieczonego z 6 listopada 2014r. k.3 akt sprawy). W tej dacie ubezpieczony spełnił ostatnią przesłankę wymaganą do nabycia prawa do emerytury na podstawie art.184 ustawy emerytalnej.