Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Siedlcach

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2014r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 czerwca 2014r. w S.

odwołania B. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 23 września 2013 r. (Nr (...) )

w sprawie B. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do emerytury

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala prawo B. Z. do emerytury od 1 czerwca 2013 roku.

Sygn. akt: IV U 1308/13

UZASADNIENIE

Decyzją z 23 września 2013r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie art.184 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze odmówił B. Z. prawa do emerytury wskazując, że ubezpieczona nie udowodniła, że do dnia 1 stycznia 1999r. osiągnęła 20 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Odwołanie od w/w decyzji złożyła B. Z. wnosząc o jej zmianę i ustalenie jej prawa do emerytury. W uzasadnieniu odwołania wskazała, że do okresu ubezpieczenia wymaganego do emerytury zaliczony powinien być okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od 5 maja 1974r. do 31 lipca 1979r.. W okresie tym uczęszczała do Liceum Ogólnokształcącego w G., a następnie do pomaturalnego Studium Zawodowego (...) w G. oddalonego od miejsca jej zamieszkania ,tj. od wsi S. o około 4 km. Dojazd do szkoły i powrót do domu zajmował jej około 10 minut. Po powrocie ze szkoły codziennie pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców o powierzchni około 11 ha wykonując wszystkie potrzebne prace zarówno polowe, jak i w obejściu – przy obrządku zwierząt, przy wyprowadzeniu bydła na pastwisko i przyganianiu z pastwiska, przy dojeniu krów. Praca w dniu nauki szkolnej zajmowała jej co najmniej 4 godziny dziennie, a w dni wolne do pracy przekraczał 8 godzin dziennie. Czas na przygotowanie do lekcji i odrabianie prac domowych przypadał zawsze na godziny wieczorne oraz na soboty i niedziele. Przy zaliczeniu powyższego okresu do emerytury spełnia ona wszystkie przesłanki do nabycia świadczenia dlatego decyzja organu rentowego powinna być zmieniona (odwołanie k.2-3).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie powołując się na przepisy prawa i uzasadnienie zawarte w zaskarżonej decyzji (odpowiedź organu rentowego na odwołanie k.4-5).

Sąd ustalił, co następuje:

Ubezpieczona B. Z. w dniu (...). ukończyła 55-ty rok życia. W dniu (...). wystąpiła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. z wnioskiem o ustalenie prawa do emerytury (wniosek o emeryturę z 26 czerwca 2013r. k.1 akt emerytalnych). Na podstawie przedłożonych do wniosku dokumentów organ rentowy ustalił, że na dzień 1 stycznia 1999r. ubezpieczona udowodniła staż ubezpieczeniowy w wymiarze 19 lat, 4 miesiące i 27 dni, z czego okresy składkowe wynoszą 16 lat, 11 miesięcy i 11 dni, a okresy nieskładkowe 2 lata, 5 miesięcy i 16 dni. Ponadto organ rentowy ustalił, że do dnia 1 stycznia 1999r. ubezpieczona udowodniła 16 lat, 11 miesięcy i 11 dni pracy w szczególnych warunkach. Z uwagi na brak wymaganego ustawą ogólnego stażu ubezpieczenia decyzją z (...)., a następnie zaskarżoną decyzją z (...). organ rentowy odmówił ubezpieczonej przyznania emerytury. Do okresu ubezpieczenia organ rentowy nie zaliczył okresu pracy ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym rodziców od (...). wskazując, że fakt jednoczesnej nauki w ponadpodstawowej - konieczność dojazdów do szkoły i przygotowywania się do zajęć szkolnych uniemożliwiał ubezpieczonej wykonywanie pracy w gospodarstwie rolnym stale i w wymiarze znaczącym dla funkcjonowania tego gospodarstwa (decyzje z (...). i (...). k. 23 i 30 akt emerytalnych).

Ubezpieczona od urodzenia mieszkała z rodzicami F. i F. małż. T. w miejscowości S. gmina G., gdzie rodzice ubezpieczonej posiadali około 11-hektarowe gospodarstwo rolne (zaświadczenie ze Starostwa Powiatowego w G. z 27 maja 2013r. k.10 akt emerytalnych). Po ukończeniu szkoły podstawowej w wieku 15 lat ,tj. w roku (...)ubezpieczona podjęła naukę w Liceum Ogólnokształcącym w G.. Szkołę tę ukończyła zdanym egzaminem dojrzałości w dniu (...). (świadectwo dojrzałości Liceum Ogólnokształcącego k.4-5 akt emerytalnych). Następnie od (...). ubezpieczona podjęła dalszą naukę w Medycznym Studium Zawodowym w G., którą ukończyła w dniu (...). uzyskując tytuł pielęgniarki dyplomowanej (dyplom ukończenia Medycznego Studium Zawodowego w G. k.6 akt emerytalnych). Następnie od (...). ubezpieczona podjęła pracę zawodową w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w G. (świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach k.14 akt emerytalnych). Przez cały okres nauki w szkole ponadpodstawowej ubezpieczona mieszkała z rodzicami we wsi S. i od ukończenia 16. roku życia w dniu (...). do chwili podjęcia pierwszej pracy ,tj. do (...). stale – codziennie pracowała w gospodarstwie rolnym rodziców (zaświadczenie o zameldowaniu na pobyt stały k.9 akt emerytalnych). W gospodarstwie uprawiane było zboże, ziemniaki, warzywo oraz hodowane były zwierzęta ,tj. trzoda chlewna, krowy i koń do prac polowych. Ubezpieczona codziennie przed wyjazdem do szkoły wyprowadzała krowy na pastwisko, a po powrocie ze szkoły przez co najmniej 4 godziny dziennie wykonywała wszystkie prace wymagane w gospodarstwie rolnym ,tj. pracowała przy obrządku zwierząt – przyganiała krowy z pastwiska oraz pomagała przy dojeniu krów, przy karmieniu zwierząt. Wykonywała również prace polowe – pracowała przy żniwach, sianokosach, wykopkach. W dni wolne od szkoły i w wakacje praca ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym przekraczała osiem godzin dziennie. Do szkoły w G. oddalonego od wsi S. o około 4 km ubezpieczona dojeżdżała autobusem, co zabierało jej – w zależności od czasu oczekiwania na autobus - od 15 do 30 minut w jedną stronę. Czas na naukę oraz odrabianie lekcji przychodził wieczorem – po wykonaniu prac w gospodarstwie rolnym oraz w niedziele. Ubezpieczona ma o 5 lat starsza siostrę, która w rozpatrywanym okresie pracował już zawodowo poza gospodarstwem (zeznania świadków: J. S. (1) k.10 i M. B. k.10 oraz zeznania ubezpieczonej k.10-10v i 9-9v).

Ubezpieczona nie przystąpiła do otwartego funduszu emerytalnego (raport z analizy konta k.17 akt emerytalnych).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie B. Z. podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art.184 ust.1 i 2 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r. Nr 153, poz.1227 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego przewidzianego w art.32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy ,tj. w dniu 1 stycznia 1999r. osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz osiągnęli okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art.27 ustawy, a także nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. W myśl przywołanego wyżej art.32 ust.1 i 4 ustawy pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, a w myśl przywołanego wyżej art.27 ustawy wymagany okres składkowy i nieskładkowy wynosi co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn. Zgodnie z §4 ust.1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm.) pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A załącznika do rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury w w/w wieku jeżeli ma wymagany okres zatrudnienia (co najmniej 20 lat kobieta), w tym co najmniej 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Ponadto zgodnie z §2 ust.1 przedmiotowego rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku.

Rozstrzygnięcie niniejszej sprawy wymagało zbadania, czy ubezpieczona spełnia przesłankę wymaganego ogólnego stażu ubezpieczenia w wymiarze 20 lat. Ubezpieczona podnosiła, że spełnia wskazaną przesłankę, gdyż do okresu ubezpieczenia zaliczyć należy okres pracy w gospodarstwie rolnym rodziców od (...)., a zatem w wymiarze ponad 5 lat. Przeprowadzone przez Sąd postępowanie dowodowe potwierdziło zasadność stanowiska ubezpieczonej.

Ze zgromadzonych w sprawie dowodów z dokumentów oraz ze spójnych zeznań świadków – mieszkanek wsi S. w osobach J. S. (2) i M. B., a także z zeznań samej ubezpieczonej wynika, że po ukończeniu szkoły podstawowej ubezpieczona kontynuowała naukę w liceum ogólnokształcącym, a następnie w studium zawodowym w G.. Przez cały ten okres zamieszkiwała w rodzicami na terenie wsi S., gdzie rodzice ubezpieczonej prowadzili gospodarstwo rolne i przez okres ten stale – codziennie i w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie pracowała w tym gospodarstwie wykonując wszystkie potrzebne prace w obejściu, przy obrządku zwierząt oraz prace polowe. W ocenie Sądu stanowisko organu rentowego wskazującego, że z uwagi na naukę i konieczność dojazdów do szkoły ubezpieczona nie mogła stale pracować w gospodarstwie rolnym jest nieuzasadnione i nie uwzględnia zarówno specyfiki pracy w gospodarstwie rolnym w latach 70-tych ubiegłego wieku oraz faktu, że miasto G., do którego ubezpieczona dojeżdżała w rozpatrywanym okresie jest oddalone od wsi S. o zaledwie 4 km. Powierzchnia przedmiotowego gospodarstwa – około 11 ha, brak mechanizacji rolnictwa (powszechnej obecnie) oraz niewielka odległość od domu do szkoły ubezpieczonej nakazują uznać, że praca ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym stanowiła istotną pomoc dla rodziców ubezpieczonej jako właścicieli gospodarstwa i była to praca w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie, a w okresach wolnych od nauki szkolnej w wymiarze co najmniej 8 godzin dziennie. Zgodnie z art.10 ust.1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych przy ustalaniu prawa do emerytury uwzględnia się – traktując je – jak okresy składkowe przypadające przed dniem 1 stycznia 1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16 roku życia, jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe ustalone na zasadach określonych w art.5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu. Mając na uwadze powyższe uregulowania i zaliczając do stażu ubezpieczenia ponad 5 letni okres pracy ubezpieczonej w gospodarstwie rolnym po ukończeniu 16. roku życia stwierdzić należy, że ubezpieczona na dzień 1 stycznia 1999r. spełnił przesłankę co najmniej 20 lat ogólnego stażu ubezpieczeniowego.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd uznał, że odwołanie ubezpieczonej zasługuje na uwzględnienie i dlatego na podstawie art.477.14§2 kpc zmienił zaskarżoną decyzję i ustalił, że B. Z. przysługuje prawo do emerytury od(...). ,tj. od miesiąca, w którym ubezpieczona wystąpiła z wnioskiem o świadczenie.